Ο διαβήτης τύπου 2 είναι συχνότερος σε ανθρώπους με ψυχιατρικές διαταραχές

Ο διαβήτης μπορεί να θεωρείται ότι δεν έχει καμία σχέση με τις ψυχικές διαταραχές, αλλά μια νέα έρευνα δείχνει το αντίθετο.

Ο κίνδυνος εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 μπορεί να είναι υψηλότερος εάν έχετε διαγνωστεί με ψυχική ασθένεια.

Η μελέτη αυτή δείχνει ότι η ασθένεια είναι πιο συχνή μεταξύ των ατόμων με οποιαδήποτε ψυχιατρική διαταραχή, ιδίως μεταξύ εκείνων με διαταραχές ύπνου, αδηφαγικές διατροφικές διαταραχές (διαταραχή επεισοδιακής υπερφαγίας) και διαταραχές χρήσης ουσιών.

Τα ποσοστά ήταν επίσης υψηλότερα σε άτομα με κατάθλιψη, αγχώδεις διαταραχές, καθώς και ψυχωσικές διαταραχές, όπως η σχιζοφρένεια.

“Από προηγούμενες έρευνες γνωρίζουμε ότι οι άνθρωποι με ψυχιατρικές διαταραχές ζουν σημαντικά λιγότερο από τους ανθρώπους χωρίς ψυχιατρικές διαταραχές”, δηλώνει  η Nanna Lindekilde, υποψήφια διδάκτωρ στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Δανίας και συγγραφέας της μελέτης.

“Ένας από τους μηχανισμούς που εξηγεί αυτό το γεγονός μπορεί να είναι η ανάπτυξη διαβήτη τύπου 2 και η ελλιπής διάγνωση και θεραπεία αυτής της νόσου”.

Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο Diabetologia, το περιοδικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Μελέτη του Διαβήτη (EASD), στα τέλη Νοεμβρίου του 2021.

Τι είναι ο διαβήτης τύπου 2;

Ο διαβήτης τύπου 2 εμφανίζεται όταν τα κύτταρα δεν ανταποκρίνονται φυσιολογικά στην ινσουλίνη – μια ορμόνη που επιτρέπει στο σάκχαρο του αίματος να εισέλθει στα κύτταρα για να χρησιμοποιηθεί ως ενέργεια.

Όταν μεγάλη ποσότητα σακχάρου μένει ανεπεξέργαστη, το υψηλό σάκχαρο στο αίμα βλάπτει τον οργανισμό και μπορεί να οδηγήσει σε άλλα σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως καρδιακές παθήσεις, απώλεια όρασης και νεφροπάθειες.

Οι αλλαγές στην απόκριση στην ινσουλίνη συχνά προκαλούνται από παράγοντες που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής, όπως η μη ισορροπημένη διατροφή.

Διαβήτης και Διαταραχές Ψυχικής Υγείας

Το 6% έως 9% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει διαγνωστεί με διαβήτη τύπου 2. Στις ΗΠΑ, το ποσοστό αυτό είναι ελαφρώς υψηλότερο, 1 στους 10.

Τα ποσοστά αυξάνονται από το 1990 και αναμένεται να συνεχίσουν να αυξάνονται.

Την ίδια στιγμή, περίπου 1 στους 5 ανθρώπους σε όλο τον κόσμο αντιμετωπίζει κάθε στιγμή μια κοινή ψυχική πάθηση, όπως άγχος, χρήση ουσιών και διαταραχές που σχετίζονται με τη διάθεση.

Για να διερευνήσουν τις σχέσεις μεταξύ αυτών των συνηθισμένων καταστάσεων, η Lindekilde και οι συνεργάτες της ανέλυσαν 32 συστηματικές ανασκοπήσεις που βασίστηκαν σε 245 πρωτότυπες μελέτες.

Οι μελέτες εξέτασαν τον επιπολασμό του διαβήτη τύπου 2 σε πληθυσμούς με διάγνωση ψυχιατρικού προβλήματος.

Οι τάσεις έδειξαν ότι συνολικά, τα άτομα με διαταραχή ύπνου είχαν τα υψηλότερα ποσοστά διαβήτη τύπου 2 (40%), ακολουθούμενα από:

• Διαταραχή αδηφαγίας (21%)
• Διαταραχή χρήσης ουσιών (16%)
• Αγχώδεις διαταραχές (14%)
• Διπολική διαταραχή (11%)
• Ψύχωση και σχιζοφρένεια (11% και 10%)
• Κατάθλιψη (9%)
• Διανοητική υστέρηση (8%)

Ποια είναι η σύνδεση;

Η κατανόηση της σχέσης μεταξύ του διαβήτη τύπου 2 και των ψυχικών παθήσεων απαιτεί περαιτέρω έρευνα, αλλά η Lindekilde δήλωσε ότι υπάρχουν κάποιες θεωρίες.

Για παράδειγμα, θα μπορούσαμε να μιλάμε απλώς για μια συσσώρευση παραγόντων.

Επιβλαβείς συμπεριφορές -όπως η μη ισορροπημένη διατροφή, το κάπνισμα, η σωματική αδράνεια και η κακή ποιότητα ύπνου- σε συνδυασμό με τη γενετική και τη χρήση ψυχοτρόπων φαρμάκων, μπορεί να εξηγήσουν γιατί ο διαβήτης τύπου 2 είναι πιο διαδεδομένος σε άτομα με ψυχιατρική διαταραχή.

Συγκεκριμένα, για τις διαταραχές του ύπνου, η σύνδεση είναι σαφέστερη.

“Γνωρίζουμε ότι υπάρχει αμφίδρομη σχέση μεταξύ των προβλημάτων ύπνου και του διαβήτη τύπου 2”, δήλωσε η Lindekilde.

Δηλαδή, τα άτομα με διαβήτη αντιμετωπίζουν συχνά προβλήματα ύπνου εν μέρει λόγω της αυξημένης ανάγκης για ούρηση κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Ωστόσο, πρόσθεσε η Lindekilde, τα άτομα με προβλήματα ύπνου αναπτύσσουν συχνότερα διαβήτη τύπου 2 γενικά.

“Μπορεί η κακή ποιότητα του ύπνου να οδηγεί σε συμπεριφορές κατανάλωσης σνακ κατά τη διάρκεια της ημέρας, σε μια προσπάθεια του ατόμου να ανακτήσει ενέργεια, καθώς και σε χαμηλότερα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας λόγω κόπωσης”, δήλωσε η ίδια.

Ο διαβήτης τύπου 2 αποτελεί ένα όλο και μεγαλύτερο παγκόσμιο πρόβλημα δημόσιας υγείας, όπως και οι καταστάσεις ψυχικής υγείας.

Η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο αυτά τα δύο αλληλοσυνδέονται θα είναι σημαντική για την παροχή βοήθειας σε άτομα που πάσχουν είτε από μία είτε και από τις δύο παθήσεις.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο διαβήτης τύπου 2 μπορεί να είναι αναστρέψιμος.

Η Lindekilde δήλωσε ότι χρειάζονται περισσότερες έρευνες όχι μόνο για να κατανοηθεί ο υψηλός επιπολασμός του διαβήτη τύπου 2 σε άτομα με ψυχιατρική διαταραχή, αλλά και για να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση σχετικά με αυτόν τον αυξημένο κίνδυνο.

Από προηγούμενες έρευνες, η Lindekilde και οι συνεργάτες της γνωρίζουν ότι η έγκαιρη ανίχνευση και η μετέπειτα έγκαιρη θεραπεία είναι σημαντικές για την ελαχιστοποίηση και την καθυστέρηση των επιπλοκών του διαβήτη τύπου 2.

Επί του παρόντος, η Lindekilde συνεργάζεται σε μια συνεχιζόμενη μελέτη με περισσότερα από 250.000 άτομα από τη Δανία, η οποία διερευνά παράγοντες που μπορεί να εξηγήσουν τη σχέση μεταξύ διαβήτη και καταστάσεων ψυχικής υγείας.

“Πρέπει να μάθουμε περισσότερα σχετικά με το ποιοι διαμεσολαβητικοί μηχανισμοί παίζουν τον μεγαλύτερο ρόλο και να διερευνήσουμε αν οι μηχανισμοί διαφέρουν στις διάφορες κατηγορίες ψυχιατρικών διαταραχών”, δήλωσε η ίδια.

Προηγούμενες έρευνες δείχνουν ότι τα άτομα με σοβαρές ψυχικές ασθένειες ζουν σημαντικά λιγότερο από το γενικό πληθυσμό.

Οι ειδικοί υποψιάζονται ότι αυτό σημαίνει ότι η ύπαρξη μιας διαταραχής ψυχικής υγείας μπορεί να οδηγήσει σε ανισότητες στην υγειονομική περίθαλψη.

Μπορεί να είναι πιο ευάλωτοι σε προβλήματα υγείας εξαιτίας κοινωνικών παραγόντων και παραγόντων που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής, ωστόσο τυγχάνουν λιγότερης προσοχής και αντιμετωπίζουν μεγαλύτερα προβλήματα στη συνήθη υγειονομική περίθαλψη.

Για παράδειγμα, πρόσθεσε η Lindekilde, τα άτομα με σχιζοφρένεια ζουν κατά μέσο όρο 15 χρόνια λιγότερο.

“Ένας από τους μηχανισμούς που μπορεί να το εξηγήσει αυτό θα μπορούσε να είναι η ανάπτυξη διαβήτη τύπου 2 χωρίς να υπάρχει σωστή διάγνωση ή θεραπεία”, δήλωσε η Lindekilde.