Η ιδέα ότι μπορεί να χάσετε την όρασή σας είναι τρομακτική.
Εξάλλου, βασίζεστε στην όρασή σας καθημερινά.
Στις ΗΠΑ, 32,2 εκατομμύρια ενήλικες έχουν βιώσει κάποιου είδους απώλεια όρασης.
Σε όλο τον κόσμο, εκτιμάται ότι υπάρχουν 285 εκατομμύρια άνθρωποι με προβλήματα όρασης.
Μεταξύ αυτών, 39 εκατομμύρια είναι τυφλοί.
Ορισμένες περιπτώσεις απώλειας όρασης συμβαίνουν ξαφνικά.
Άλλες φορές, εμφανίζεται σταδιακά.
Η μερική τύφλωση σχετίζεται με την περιορισμένη όραση, ενώ η πλήρης τύφλωση ή τύφλωση υπάρχει όταν δεν μπορείτε να δείτε τίποτα, ούτε καν το φως.
Ακολουθούν πληροφορίες σχετικά με ορισμένες από τις πιο κοινές αιτίες απώλειας της όρασης, όπως ο καταρράκτης, η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια και το γλαύκωμα.
Καταρράκτης
Ο καταρράκτης αποτελεί θόλωση του φακού του ματιού σας.
Είναι η πιο κοινή αιτία απώλειας της όρασης λόγω ηλικίας.
Εκτός από την ηλικία, ο διαβήτης, ο τραυματισμός του ματιού, η υπερβολική έκθεση στον ήλιο και άλλοι παράγοντες μπορούν να επιταχύνουν το σχηματισμό καταρράκτη.
Οι οφθαλμοχειρουργοί μπορούν να αφαιρέσουν τον καταρράκτη.
Η χειρουργική επέμβαση καταρράκτη είναι μία από τις πιο συχνές χειρουργικές επεμβάσεις που πραγματοποιούνται στον κόσμο.
Αυτό σημαίνει ότι ο καταρράκτης μπορεί κυριολεκτικά να θολώσει την όρασή σας, αλλά αυτό δεν είναι απαραίτητα κάτι μόνιμο.
Σημεία και συμπτώματα
Ακολουθούν ορισμένα σημεία και συμπτώματα του καταρράκτη:
- Θολή όραση
- Διπλή όραση
- Προβλήματα όρασης τη νύχτα ή σε χαμηλό φωτισμό
- Προβλήματα με τις αντανακλάσεις και τις λάμψεις
- Ελαττωμένη ένταση χρώματος
- Βλέπετε φωτοστέφανα γύρω από τα φώτα
Εκφύλιση της ωχράς κηλίδας
Ο εκφυλισμός της ωχράς κηλίδας είναι μια οφθαλμική διαταραχή που επηρεάζει την κεντρική όραση.
Χρησιμοποιείτε την ευκρινή κεντρική σας όραση για να βλέπετε καθαρά τα αντικείμενα και για καθημερινές εργασίες όπως η ανάγνωση και η οδήγηση.
Η οφθαλμική αυτή διαταραχή, που ονομάζεται επίσης εκφύλιση ωχράς κηλίδας λόγω ηλικίας ή AMD, επηρεάζει την ωχρά κηλίδα, που βρίσκεται στο πίσω μέρος του ματιού.
Η ωχρά κηλίδα είναι μέρος του αμφιβληστροειδούς χιτώνα.
Η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας εμφανίζεται συχνότερα στην ηλικία των 60 ετών και αποτελεί τη μεγαλύτερη αιτία απώλειας της όρασης σε άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών.
Υπολογίζεται ότι στις ΗΠΑ ζουν 11 εκατομμύρια άνθρωποι με εκφύλιση ωχράς κηλίδας.
Οι ειδικοί σε θέματα υγείας προβλέπουν ότι ο αριθμός αυτός θα αυξηθεί παράλληλα με την αύξηση της ηλικίας του πληθυσμού.
Υπάρχουν δύο τύποι εκφύλισης της ωχράς κηλίδας: υγρή και ξηρή. Η υγρή θεωρείται πιο προχωρημένη νόσος από την ξηρή.
Μια προχωρημένη μορφή ξηρής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας ονομάζεται γεωγραφική ατροφία.
Ένα άτομο μπορεί να έχει ξηρή εκφύλιση ωχράς κηλίδας που μετατρέπεται σε υγρή εκφύλιση ωχράς κηλίδας.
Και οι δύο τύποι ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας μπορεί να επηρεάσουν το ένα μάτι ή και τα δύο μάτια.
Τόσο η υγρή όσο και η ξηρή μπορούν να αναπτυχθούν είτε με αργό είτε με γρήγορο ρυθμό.
- Ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας υγρού τύπου
- Αποτελεί το 85% έως 90% της προχωρημένης απώλειας όρασης στις περιπτώσεις εκφύλισης.
- Προκαλείται από αιμοφόρα αγγεία που αναπτύσσονται πίσω από την ωχρά κηλίδα στο πίσω μέρος του ματιού.
- Αποτελεί συχνή αιτία τύφλωσης στον κόσμο. Ωστόσο, εάν εντοπιστεί έγκαιρα, μπορείτε συνήθως να προστατεύσετε το μεγαλύτερο μέρος της όρασής σας.
- Ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας ξηρού τύπου
- Αποτελεί το 10 έως 15% της προχωρημένης απώλειας όρασης στις περιπτώσεις εκφύλισης της ωχράς κηλίδας
- Προκαλείται από το drusen, ένα απόβλητο προϊόν του μεταβολισμού, που συσσωρεύεται κάτω από τον αμφιβληστροειδή.
- Δεν προκαλεί τύφλωση, αλλά μπορεί να επηρεάσει δραματικά την κεντρική όραση.
Σημεία και συμπτώματα
- Εκφύλιση της ωχράς κηλίδας ξηρού τύπου:
- Θολή όραση
- Δυσκολία στην ανάγνωση εντύπων ή στη διάκριση λεπτομερειών
- Ξεθωριασμένα χρώματα
- Μια θολή κηλίδα στο κέντρο της όρασής σας που μεγαλώνει με την πάροδο του χρόνου
- Εκφύλιση ωχράς κηλίδας υγρού τύπου:
- Μια μικρή κηλίδα στο κέντρο της όρασής σας που μεγαλώνει με την πάροδο του χρόνου
- Εκφύλιση ωχράς κηλίδας υγρού τύπου:
- Μια μικρή κηλίδα στο κέντρο της όρασής σας που μεγαλώνει με την πάροδο του χρόνου
- Παραμόρφωση των ευθειών γραμμών ή οι ευθείες γραμμές μπορεί να φαίνονται κυματιστές
Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια
Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια μπορεί να αναπτυχθεί όταν έχετε διαβήτη.
Εμφανίζεται όταν τα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα βλάπτουν τα αιμοφόρα αγγεία στο πίσω μέρος του ματιού.
Τα αιμοφόρα αγγεία μπορεί να εμφανίσουν διαρροή, να μεγαλώσουν, να αναπτυχθούν νέα αιμοφόρα αγγεία ή να κλείσουν εντελώς.
Υπάρχουν δύο τύποι διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας.
Η μη παραγωγική (ή μη υπερπλαστική) διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια είναι το πρώιμο στάδιο και η παραγωγική διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια είναι το πιο προχωρημένο στάδιο.
Ωστόσο, και τα δύο μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην όραση.
Στις ΗΠΑ ζουν περισσότερα από 7,7 εκατομμύρια άτομα με διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια.
Σημεία και συμπτώματα
Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια μπορεί να μην παρουσιάζει πάντα σημεία.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι τακτικοί οφθαλμολογικοί έλεγχοι είναι σημαντικοί, ειδικά όταν έχετε διαβήτη.
Ορισμένα σημεία της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας περιλαμβάνουν:
- Θολή όραση ή όραση που άλλοτε είναι καθαρή και άλλοτε θολή
- Να έχετε κενές ή σκοτεινές περιοχές στην όρασή σας
- Μειωμένη ένταση των χρωμάτων στην όρασή σας
- Κακή όραση τη νύχτα
- Βλέπετε περισσότερα αιωρούμενα σωματίδια (floaters)
Παθήσεις που αυξάνουν τον κίνδυνο απώλειας της όρασης
Ορισμένες ασθένειες αυξάνουν τον κίνδυνο να εμφανίσετε απώλεια όρασης.
Μερικές φορές, η ίδια η ασθένεια οδηγεί σε αλλαγές που επηρεάζουν την όραση.
Άλλες φορές, η απώλεια της όρασης συνδέεται με μια συγκεκριμένη ασθένεια ή κατάσταση και οι ερευνητές εξακολουθούν να εξετάζουν τη σχέση αυτή.
Για παράδειγμα, διαπιστώθηκε ότι η νοητική έκπτωση είναι 3,5 φορές υψηλότερη μεταξύ των ενηλίκων με διαταραχή της όρασης από ό,τι σε εκείνους χωρίς διαταραχή της όρασης.
Η απώλεια της όρασης που σχετίζεται με ορισμένες ασθένειες μπορεί να επέλθει αργά με την πάροδο του χρόνου.
Μερικές φορές, δεν υπάρχουν άλλα συμπτώματα μέχρι η απώλεια όρασης να είναι πιο προχωρημένη.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι γιατροί συνιστούν συχνότερες οφθαλμολογικές εξετάσεις για άτομα με ορισμένες παθήσεις και ασθένειες, όπως:
- Διαταραχές της γνωστικής λειτουργίας, όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ
- Διαβήτης
- Υψηλή αρτηριακή πίεση
- Νεφροπάθεια
- Σκλήρυνση κατά πλάκας
- Ρευματολογικές παθήσεις όπως ο λύκος
Γλαύκωμα
Το γλαύκωμα αφορά διάφορες οφθαλμικές παθήσεις που προκαλούν βλάβη στο οπτικό νεύρο, το οποίο βρίσκεται στο πίσω μέρος του ματιού.
Η βλάβη αυτή μπορεί να προκαλέσει απώλεια της όρασης ή τύφλωση.
Υπάρχουν διάφοροι τύποι γλαυκώματος.
Ο πιο συνηθισμένος τύπος στις ΗΠΑ είναι το γλαύκωμα ανοικτής γωνίας.
Υπάρχουν περισσότερα από 3 εκατομμύρια άτομα στις ΗΠΑ που ζουν με γλαύκωμα ανοικτής γωνίας.
Το γλαύκωμα γίνεται πιο συχνό με την ηλικία, ιδίως σε ηλικίες άνω των 60 ετών.
Είναι επίσης συχνότερο στους μαύρους, τους ισπανόφωνους ή σε όσους έχουν οικογενειακό ιστορικό γλαυκώματος.
Σημεία και συμπτώματα
Αρχικά, το γλαύκωμα μπορεί να μην έχει κανένα σύμπτωμα.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι τακτικές οφθαλμολογικές εξετάσεις είναι σημαντικές, ειδικά όσο μεγαλώνετε.
Ωστόσο, το πιο συνηθισμένο σύμπτωμα του γλαυκώματος είναι η απώλεια της πλευρικής ή περιφερειακής σας όρασης.
Κεντρική απώλεια όρασης έναντι περιφερειακής απώλειας όρασης
Μια βασική διαφορά μεταξύ του εκφυλισμού της ωχράς κηλίδας και του γλαυκώματος είναι η περιοχή του οφθαλμού που επηρεάζει κάθε διαταραχή.
Ο εκφυλισμός της ωχράς κηλίδας επηρεάζει την κεντρική σας όραση.
Όπως υποδηλώνει το όνομα, πρόκειται για την περιοχή στο κέντρο του ματιού.
Είναι η περιοχή της όρασης που χρησιμοποιείτε περισσότερο και για ένα ευρύ φάσμα εργασιών, όπως η ανάγνωση και η οδήγηση.
Η περιφερειακή όραση είναι η πλευρική σας όραση.
Αν κοιτάτε ευθεία μπροστά, η περιφερειακή όραση είναι το οπτικό πεδίο εκατέρωθεν σας. Μπορεί επίσης να το ακούσετε να αναφέρεται ως “tunnel vision” (σωληνοειδής όραση, κυλινδρική στένωση οπτικών πεδίων κτλ) .
Το να χάσετε την περιφερειακή σας όραση μπορεί να αποβεί επικίνδυνο.
Ένας άλλος τύπος γλαυκώματος που ονομάζεται οξύ γλαύκωμα κλειστής γωνίας απαιτεί επείγουσα θεραπεία από οφθαλμίατρο.
Τα συμπτώματα του οξέος γλαυκώματος κλειστής γωνίας περιλαμβάνουν:
- Ερυθρότητα του ματιού
- Θολή όραση
- Στομαχικές διαταραχές ή ναυτία
- Έντονο πόνο στα μάτια
Άλλες αιτίες απώλειας όρασης
Αν και ο καταρράκτης, η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια και το γλαύκωμα είναι οι πιο κοινές αιτίες απώλειας της όρασης, υπάρχουν και άλλες αιτίες απώλειας της όρασης.
Αυτές είναι ενδεικτικά:
- Η ξηροφθαλμία
- Τραυματισμός του ματιού
- Συγγενείς αιτίες: Ένα πρόβλημα όρασης που είχατε από τη γέννησή σας
- Τεμπέλικο μάτι ή αμβλυωπία
- Πρεσβυωπία: Μια φυσιολογική αλλαγή στην ικανότητά σας να βλέπετε κοντινά αντικείμενα στη μέση ηλικία
- Αποκόλληση αμφιβληστροειδούς
- Αμφιβληστροειδοπάθεια της προωρότητας ή οπισθοφακική ινοπλασία: Μπορεί να εμφανιστεί σε πρόωρα μωρά όταν τα αιμοφόρα αγγεία στο μάτι δεν έχουν ωριμάσει
- Σοβαρή οφθαλμική λοίμωξη
- Στραβισμός: Μια ανισορροπία στη θέση των ματιών
- Εγκεφαλικό επεισόδιο
- Θυρεοειδής οφθαλμική νόσος
- Τράχωμα: Προκαλείται από συγκεκριμένη βακτηριακή λοίμωξη. Είναι πιο συχνή στις αναπτυσσόμενες χώρες. Είναι η πιο κοινή μολυσματική αιτία τύφλωσης σε όλο τον κόσμο.
- Ένας όγκος μέσα ή γύρω από το μάτι
- Μη διορθωμένο διαθλαστικό σφάλμα (να μην έχει διορθωθεί η μυωπία για παράδειγμα)
Διάγνωση της αιτίας της απώλειας όρασης
Κάθε φορά που παρατηρείτε μια αλλαγή στην όρασή σας, θα πρέπει να κλείνετε ραντεβού με έναν οφθαλμίατρο.
Πολλές φορές, η αιτία μπορεί να είναι τόσο απλή όσο μια αλλαγή στο διαθλαστικό σας σφάλμα και ίσως χρειάζεστε νέα γυαλιά ή φακούς επαφής.
Μερικές φορές, ωστόσο, μπορεί να σημαίνει ότι υπάρχει κάποια οφθαλμική διαταραχή που απαιτεί θεραπεία.
Θα πρέπει επίσης να επισκεφθείτε έναν οφθαλμίατρο εάν παρατηρήσετε αλλαγή στην όραση μόνο στο ένα μάτι και όχι στο άλλο.
Ένας ειδικός οφθαλμίατρος, όπως ένας οπτομέτρης ή οφθαλμίατρος, θα πραγματοποιήσει διάφορες εξετάσεις για να εξετάσει την απώλεια όρασής σας.
Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Συνολική οφθαλμολογική εξέταση
- Εξέταση αμφιβληστροειδούς: Η εξέταση αυτή πραγματοποιείται με σταγόνες που διαστέλλουν ή διευρύνουν την κόρη του οφθαλμού. Αυτό βοηθά τον γιατρό να δει τον αμφιβληστροειδή στο πίσω μέρος του ματιού.
- Εξέταση οπτικού πεδίου: Αυτή αξιολογεί την όραση που έχετε στο μάτι και μετρά τυχόν τυφλά σημεία.
Άλλες εξετάσεις που πραγματοποιούνται είναι συγκεκριμένες για την πιθανή αιτία της απώλειας όρασης.
