Η Ευρώπη κατατάσσεται πρώτη διεθνώς στην κατανάλωση αλκοόλ με μέσο επίπεδο κατανάλωσης σχεδόν διπλάσιο από τον μέσο επίπεδο παγκοσμίως. Στην Ε.Ε. πάνω από το ένα πέμπτο του πληθυσμού ηλικίας 15 ετών και άνω αναφέρει βαριά επεισοδιακή κατανάλωση αλκοόλ (binge drinking) τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα. Η βαριά επεισοδιακή κατανάλωση αλκοόλ είναι ευρέως διαδεδομένη σε όλες τις ηλικίες και σε όλη την Ευρώπη.
Η τελευταία επιδημιολογική έρευνα στο γενικό πληθυσμό στην Ελλάδα σχετικά με την κατανάλωση αλκοόλ πραγματοποιήθηκε το 2015, έντεκα χρόνια μετά από την προηγούμενη έρευνα (2004). Σύμφωνα με τα στοιχεία της πανευρωπαϊκής έρευνας RARHA –SEAS του 2015 σε αντιπροσωπευτικό δείγμα του γενικού πληθυσμού ηλικίας 18-64 ετών, η ετήσια κατά κεφαλήν κατανάλωση αλκοόλ στην Ελλάδα είναι 3,9 λίτρα καθαρής αλκοόλης (6,0 λίτρα για τους άνδρες και 1,8 λίτρα για τις γυναίκες.) Σχεδόν ένα στα δύο άτομα (44,0%) ηλικίας 18-64 ετών ανέφερε εβδομαδιαία κατανάλωση και ένα στα δέκα (10,5%) καθημερινή κατανάλωση οινοπνευματωδών. Τόσο τα ποσοστά της εβδομαδιαίας κατανάλωσης, όσο και της καθημερινής κατανάλωσης αλκοόλ εμφανίζονται υψηλότερα στους άνδρες σε σχέση με τις γυναίκες.
Το 20,1% του πληθυσμού από 18 έως 64 ετών ανέφερε τοξίκωση (μέθη) λόγω αλκοόλ έστω και μία φορά τους τελευταίους 12 μήνες, με το ποσοστό να αυξάνεται στο 41,0% στην ηλικιακή ομάδα των 18-34 ετών. Το 2015 υπολογίστηκε ότι 7,4 εκατοστόλιτρα καθαρής αλκοόλης κατά μέσο όρο οδήγησε σε μέθη όσους μέθυσαν τον τελευταίο χρόνο.
Στην Αμερική ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) έχει εγκρίνει τέσσερα φάρμακα για τη θεραπεία της διαταραχής χρήσης αλκοόλ από το 1949, αλλά αυτά σπάνια συνταγογραφούνται ή χρησιμοποιούνται. Κάποια από αυτά (όχι όλα) μπορούν να βρεθούν και στην Ελλάδα.
Φάρμακα για την αντιμετώπιση της Διαταραχής χρήσης αλκοόλ.
Το 2017, η Αμερικανική Ψυχιατρική Εταιρεία εξέδωσε κατευθυντήριες γραμμές για τις φαρμακολογικές θεραπείες των ασθενών με διαταραχή χρήσης αλκοόλ. Ωστόσο, πολλοί ειδικοί λένε ότι ελάχιστα ήταν γνωστά για την συχνότητα της φαρμακευτικής αγωγής που συνταγογραφείται μεταξύ των ενηλίκων με διαταραχή χρήσης αλκοόλ στις ΗΠΑ.
Υπάρχουν τρία δραστικά συστατικά – η δισουλφιράμη, η ναλτρεξόνη και η ακαμπροσάτη – που χρησιμοποιούνται σε φάρμακα εγκεκριμένα για τη θεραπεία του AUD.
Η δισουλφιράμη, που πωλείται με την εμπορική ονομασία Antabuse, (δεν κυκλοφορεί στην Ελλάδα) είναι το πιο γνωστό από τα παλαιότερα φάρμακα. Οι αντι-αλκοολικές του ιδιότητες ανακαλύφθηκαν τυχαία μεταξύ των δεκαετιών του ’40 και του ’50. Οι άνθρωποι ήρθαν σε επαφή με τη δισουλφιράμη και στη συνέχεια κατανάλωσαν αλκοόλ και νόσησαν φρικτά. Η ουσία προκαλεί μια φυσική αντίδραση στο σώμα σας που απλά κάνει την κατανάλωση αλκοόλ πραγματικά απεχθή.
Η ναλτρεξόνη, η οποία πωλείται με εμπορικές ονομασίες όπως η Vivitrol, χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της διαταραχής χρήσης οπιοειδών εκτός από το διαταραχή χρήσης αλκοόλ. Η ναλτρεξόνη μπλοκάρει τους νέους υποδοχείς οπιοειδών του εγκεφάλου – τους ίδιους υποδοχείς που κάνουν τα οπιοειδή φάρμακα, και πιθανότατα το αλκοόλ, να επιβραβεύουν το χρήστη. Το σκεπτικό πίσω από τη ναλτρεξόνη είναι ότι κάνει την κατανάλωση αλκοόλ μια λιγότερο ευχάριστη εμπειρία. Αντί να αρρωσταίνει κάποιος σωματικά, όπως συμβαίνει με τη δισουλφιράμη, η ναλτρεξόνη μπλοκάρει τα υψηλά επίπεδα και τις απολαύσεις που σχετίζονται με το αλκοόλ.
Η ακαμπροσάτη, που παλαιότερα πωλούνταν με την εμπορική ονομασία Campral, μπορεί να βοηθήσει στην εξάλειψη της δυσφορίας που βιώνεται κατά τη διάρκεια της στέρησης. Ομαλοποιεί τη μετάδοση του νευροδιαβιβαστή γλουταμινικού στον εγκέφαλο, ο οποίος μπορεί να απορρυθμιστεί όταν ένας μακροχρόνιος πότης σταματά να πίνει.
Αυτά τα φάρμακα δεν αποτελούν σε καμία περίπτωση πανάκεια. Για παράδειγμα, η δισουλφιράμη μπορεί να απαιτεί εποπτευόμενη δοσολογία, επειδή κάποιος μπορεί απλώς να μην πάρει το χάπι την ημέρα που αποφασίζει να πιει. Παρόλα αυτά, τα φάρμακα για τη διαταραχή χρήσης αλκοόλ μπορούν να βοηθήσουν και θα πρέπει να συνταγογραφούνται σε συνδυασμό με άλλες θεραπείες, όπως η συμβουλευτική θεραπεία.
