Η εξέταση προστάτη είναι μια μέθοδος ελέγχου που χρησιμοποιείται για την αναζήτηση πρώιμων ενδείξεων καρκίνου του προστάτη.
Σε γενικές γραμμές, η εξέταση προστάτη περιλαμβάνει μια εξέταση αίματος PSA (η οποία μετρά το επίπεδο του ειδικού προστατικού αντιγόνου στο αίμα σας) και μια δακτυλική εξέταση του ορθού.
Κατά τη διάρκεια του τμήματος της δακτυλικής πρωκτικής εξέτασης, ο γιατρός σας εισάγει προσεκτικά το δάχτυλό του το οποίο προστατεύεται με το γάντι στο ορθό σας.
Αυτό του επιτρέπει να ψηλαφίσει τα όρια και την επιφάνεια του προστατικού σας αδένα για να εντοπίσει πιθανές ανωμαλίες.
Πότε (σε ποια ηλικία και υπό ποιες περιστάσεις) πρέπει να κάνουν οι άνδρες εξέταση προστάτη;
Σύμφωνα με την Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία, οι άνδρες και τα άτομα στα οποία αποδόθηκε η ταυτότητα του άνδρα κατά τη γέννηση (AMAB) θα πρέπει να κάνουν την πρώτη εξέταση προστάτη μέχρι την ηλικία των 50 ετών.
Εάν έχετε οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του προστάτη, θα πρέπει να αναλογιστείτε το ενδεχόμενο να κάνετε την πρώτη σας εξέταση προστάτη στην ηλικία των 45 ετών.
Επιπλέον, οι μαύροι άνδρες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να διαγνωστούν με καρκίνο του προστάτη.
Για το λόγο αυτό, οι επαγγελματίες υγείας συχνά συνιστούν στους μαύρους άνδρες να κάνουν την πρώτη εξέταση του προστάτη τους γύρω στην ηλικία των 45 ετών.
Εξέταση προστάτη έναντι κολονοσκόπησης: Ποια είναι η διαφορά;
Με μια πρώτη ματιά, μπορεί να φαίνεται ότι η εξέταση προστάτη είναι παρόμοια με την κολονοσκόπηση.
Εξάλλου, και οι δύο εξετάσεις αφορούν την περιοχή του ορθού σας. Ωστόσο, αυτές οι δύο εξετάσεις είναι αρκετά διαφορετικές.
Μολονότι η εξέταση προστάτη περιλαμβάνει την ψηλάφηση του προστάτη με ένα γαντοφορεμένο δάχτυλο, η κολονοσκόπηση εξετάζει τα τοιχώματα του παχέος εντέρου σας εισάγοντας μια εύκαμπτη κάμερα στο ορθό σας.
Ο προστάτης δεν εξετάζεται καθόλου κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, εκτός εάν ο γιατρός σας διεξάγει εξέταση με το χέρι.
Η εξέταση του προστάτη είναι μια αρκετά γρήγορη διαδικασία που εκτελείται σε περιβάλλον γραφείου.
Η κολονοσκόπηση, από την άλλη πλευρά, είναι μια διαδικασία που πραγματοποιείται στα εξωτερικά ιατρεία του νοσοκομείου και απαιτεί ενδοφλέβια (IV) νάρκωση.
Πώς προετοιμάζομαι για την εξέταση προστάτη;
Ελάχιστη προετοιμασία απαιτείται πριν από την εξέταση του προστάτη.
Ωστόσο, φροντίστε να ενημερώσετε τον γιατρό σας εάν έχετε υπάρχουσες παθήσεις που θα μπορούσαν να προκαλέσουν δυσφορία, όπως π.χ:
- Αιμορροΐδες.
- Ραγάδες του πρωκτού.
Ο γιατρός σας μπορεί να σας ζητήσει να απέχετε από το σεξ για 48 ώρες πριν από την εξέταση του προστάτη.
Αυτό συμβαίνει επειδή η εκσπερμάτιση μπορεί να προκαλέσει προσωρινή αύξηση των επιπέδων PSA, γεγονός που θα μπορούσε να επηρεάσει τα αποτελέσματα της εξέτασής σας.
Πρέπει να ενεργηθώ πριν από την εξέταση του προστάτη;
Δεν χρειάζεται να αλλάξετε τις συνήθειες υγιεινής σας πριν από το ραντεβού σας.
Εάν αισθάνεστε ότι πρέπει να κατουρήσετε πριν από την εξέτασή σας, τότε δεν υπάρχει πρόβλημα να το κάνετε.
Αλλά μην ανησυχείτε αν απλά δεν έχετε την ανάγκη. Η εξέταση του προστάτη δεν πρέπει να σας κάνει να νιώθετε ότι πρέπει να πάτε.
Δεν χρειάζεται να ντρέπεστε για τυχόν κόπρανα ( περιττώματα) κατά τη διάρκεια της εξέτασης του προστάτη σας.
Ο γιατρός σας είναι έμπειρος στη διενέργεια αυτής της εξέτασης και θα κάνει τα πάντα για να εξασφαλίσει την άνεσή σας κατά τη διάρκεια της διαδικασίας.
Τι πρέπει να περιμένω κατά την εξέταση του προστάτη;
Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, υπάρχουν δύο τύποι εξετάσεων που μπορεί να χρησιμοποιήσει ο γιατρός σας για να διαπιστώσει την ύπαρξη καρκίνου του προστάτη: η εξέταση αίματος PSA (ειδικό προστατικό αντιγόνο) και η δακτυλική εξέταση του ορθού.
Οι έρευνες δείχνουν ότι η εξέταση αίματος PSA είναι πιο αποτελεσματική για την ανίχνευση του καρκίνου του προστάτη.
Ωστόσο, η δακτυλική εξέταση μπορεί παρόλα αυτά να εντοπίσει καρκίνο σε άτομα με φυσιολογικά επίπεδα PSA.
Για το λόγο αυτό, πολλοί επαγγελματίες υγείας συνιστούν και τα δύο.
Καμία από τις δύο εξετάσεις δεν επιβεβαιώνει ότι έχετε καρκίνο του προστάτη, γι’ αυτό και θεωρούνται διαγνωστικές εκτιμήσεις και όχι διαγνωστικές εξετάσεις.
Εξέταση αίματος PSA
Για την εξέταση αυτή, ο γιατρός σας απλώς παίρνει δείγμα αίματος και το στέλνει στο εργαστήριο για ανάλυση.
Η εξέταση αίματος PSA μετρά την ποσότητα του ειδικού προστατικού αντιγόνου στο αίμα σας.
Δεν υπάρχει επίσημο όριο τιμών που να μπορεί να καθορίσει αν έχετε ή όχι καρκίνο του προστάτη.
Αντ’ αυτού, τα αποτελέσματα χρησιμοποιούνται ως μέτρο για να καθοριστεί εάν χρειάζονται περισσότερες εξετάσεις.
Εάν έχετε υψηλό PSA, μπορεί να χρειαστείτε περαιτέρω εξετάσεις – όπως βιοψία προστάτη, μαγνητική τομογραφία ή άλλες εργαστηριακές εξετάσεις – για να διαπιστωθεί εάν μπορεί να υπάρχει καρκίνος του προστάτη.
Δακτυλική εξέταση από το ορθό
Κατά τη διάρκεια μιας δακτυλικής εξέτασης, ο γιατρός σας εισάγει το δάχτυλό του (αφού βεβαίως φορέσει γάντι και λιπάνει το δάχτυλο) στο ορθό σας.
Με αυτόν τον τρόπο, μπορεί να ψηλαφίσει τον προστάτη σας για να διαπιστώσει εάν υπάρχουν εξογκώματα ή ανωμαλίες στο πίσω τμήμα του αδένα (από όπου ξεκινούν πολλοί καρκίνοι).
Πόσο επώδυνη είναι η εξέταση του προστάτη;
Μολονότι η δακτυλική εξέταση μπορεί να είναι δυσάρεστη, συνήθως δεν είναι επώδυνη και η διεξαγωγή της διαρκεί μόνο λίγα δευτερόλεπτα.
Φροντίστε να ενημερώσετε τον γιατρό σας εάν έχετε αιμορροΐδες, πρωκτικές ραγάδες ή οτιδήποτε άλλο που θα μπορούσε να κάνει την εξέταση δυσάρεστη.
Τι σημαίνουν τα αποτελέσματα της εξέτασης PSA;
Μόλις λάβετε τα αποτελέσματα της εξέτασής σας, ο γιατρός σας θα σας ενημερώσει εάν συνιστάται οποιαδήποτε πρόσθετη εξέταση.
Τα επίπεδα του PSA μπορεί να μεταβάλλονται με την πάροδο του χρόνου για διάφορους λόγους που δεν σχετίζονται με τον καρκίνο του προστάτη (όπως η εκσπερμάτιση, ορισμένα φάρμακα ή η διόγκωση του προστάτη).
Έτσι, εάν έχετε οριακό PSA, ο γιατρός σας μπορεί απλώς να σας συστήσει άλλη μια εξέταση PSA σε έξι μήνες περίπου.
Τι συμβαίνει εάν το PSA είναι υψηλό;
Εάν έχετε αυξημένα επίπεδα PSA, ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει περαιτέρω αξιολόγηση και εξέταση από ουρολόγο.
Πότε θα γνωρίζω τα αποτελέσματα της εξέτασης του προστάτη μου;
Σε γενικές γραμμές, χρειάζεται περίπου μία ημέρα για να λάβετε τα αποτελέσματα της εξέτασης PSA.
Σε περίπτωση διενέργειας δακτυλικής εξέτασης από το ορθό, ο γιατρός σας θα σας ενημερώσει αμέσως για τα αποτελέσματα.
Πότε πρέπει να επικοινωνήσω με τον γιατρό μου;
Εάν είστε 50 ετών και δεν έχετε κάνει ακόμα την πρώτη εξέταση του προστάτη σας, καλέστε τον γιατρό σας για να κανονίσετε ένα ραντεβού.
Εάν διατρέχετε υψηλότερο κίνδυνο, όπως για παράδειγμα εάν είστε μαύρος ή ο καρκίνος του προστάτη απαντάται στην οικογένειά σας, θα πρέπει να κάνετε την πρώτη σας εξέταση προστάτη μέχρι την ηλικία των 45 ετών.
Επιπλέον, εάν εμφανίσετε συμπτώματα απόφραξης του ουροποιητικού συστήματος, προγραμματίστε αμέσως μια επίσκεψη στον γιατρό σας.
Αυτό μπορεί να υποδηλώνει διογκωμένο προστάτη, καλοήθη υπερπλασία του προστάτη (BPH) ή λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος.
(Σημείωση: Ο καρκίνος του προστάτη συνήθως δεν εμφανίζει συμπτώματα, εκτός εάν είναι προχωρημένος).
