Η προεκλαμψία, μια σοβαρή κατάσταση που μπορεί να εμφανιστεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, επηρεάζει περίπου το 5% έως 8% όλων των κυήσεων στις Ηνωμένες Πολιτείες και έχει αυξηθεί τις τελευταίες δύο δεκαετίες.
Η προεκλαμψία είναι μια σοβαρή διαταραχή της αρτηριακής πίεσης που εκδηλώνεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Οι γυναίκες με προεκλαμψία έχουν συχνά υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση) και υψηλά επίπεδα πρωτεϊνών στα ούρα τους (πρωτεϊνουρία).
Η προεκλαμψία συνήθως εκδηλώνεται μετά την 20ή εβδομάδα της εγκυμοσύνης.
Μπορεί επίσης να επηρεάσει άλλα όργανα του σώματος και να αποβεί επικίνδυνη τόσο για τη μητέρα όσο και για το αναπτυσσόμενο έμβρυο (αγέννητο μωρό).
Λόγω αυτών των κινδύνων, η προεκλαμψία πρέπει να αντιμετωπίζεται από έναν ειδικό γιατρό.
Τι συμβαίνει όταν εμφανίζετε προεκλαμψία;
Όταν έχετε προεκλαμψία, η αρτηριακή σας πίεση είναι αυξημένη (υψηλότερη από 140/90 mmHg) και πιθανόν να έχετε υψηλά επίπεδα πρωτεΐνης στα ούρα σας.
Η προεκλαμψία επιβαρύνει την καρδιά και άλλα όργανά σας και μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές.
Μπορεί επίσης να επηρεάσει την παροχή αίματος στον πλακούντα σας, να επηρεάσει τη λειτουργία του ήπατος και των νεφρών ή να προκαλέσει συσσώρευση υγρού στους πνεύμονές σας.
Η πρωτεΐνη στα ούρα σας είναι ένδειξη δυσλειτουργίας των νεφρών.
Πόσο συχνή είναι η προεκλαμψία;
Η προεκλαμψία είναι μια κατάσταση που χαρακτηρίζει μόνο την εγκυμοσύνη και περιπλέκει έως και το 8% όλων των τοκετών παγκοσμίως.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, αποτελεί την αιτία για το 15% περίπου των πρόωρων τοκετών (τοκετός πριν από την 37η εβδομάδα της εγκυμοσύνης).
Τι προκαλεί την προεκλαμψία;
Οι ειδικοί εξακολουθούν να καταβάλλουν προσπάθειες για να κατανοήσουν τους λόγους για τους οποίους εμφανίζεται η προεκλαμψία.
Πιστεύεται ότι σχετίζεται με τη μη φυσιολογική εμφύτευση του πλακούντα στο τοίχωμα της μήτρας πολύ νωρίς στην εγκυμοσύνη, όταν τα αιμοφόρα αγγεία σχηματίζονται και προσφύονται.
Άλλες πιθανές αιτίες είναι η υπερβολική φλεγμονή ως αντίδραση στην εγκυμοσύνη, η ανεπαρκής ροή αίματος στη μήτρα, οι ορμονικές ανισορροπίες και η κληρονομικότητα, μεταξύ άλλων.
Ποιες γυναίκες εμφανίζουν προεκλαμψία;
Η προεκλαμψία μπορεί να είναι πιο συχνή σε μητέρες που γεννούν για πρώτη φορά.
Οι ειδικοί δεν είναι απολύτως βέβαιοι γιατί ορισμένοι άνθρωποι αναπτύσσουν προεκλαμψία.
Ορισμένοι παράγοντες που μπορεί να σας θέσουν σε υψηλότερο κίνδυνο είναι οι εξής:
- Ιστορικό υψηλής αρτηριακής πίεσης, νεφρικής νόσου ή διαβήτη.
- Πολύδυμη κύηση.
- Οικογενειακό ιστορικό προεκλαμψίας.
- Αυτοάνοσες παθήσεις όπως ο λύκος.
- Παχυσαρκία.
Συμπτώματα της προεκλαμψίας
Πολλές γυναίκες με προεκλαμψία δεν έχουν κανένα σύμπτωμα. Για όσες έχουν, μερικά από τα πρώτα σημάδια της προεκλαμψίας είναι η υψηλή αρτηριακή πίεση, η πρωτεΐνη στα ούρα και η κατακράτηση νερού (αυτό μπορεί να προκαλέσει αύξηση βάρους και πρήξιμο).
Άλλα συμπτώματα της προεκλαμψίας είναι τα εξής:
- Πονοκέφαλοι.
- Θολή όραση ή ευαισθησία στο φως.
- Σκούρες κηλίδες που εμφανίζονται στην όρασή σας.
- Κοιλιακό άλγος στη δεξιά πλευρά.
- Πρήξιμο στα χέρια και το πρόσωπό σας (οίδημα).
- Δύσπνοια.
Είναι σημαντικό να ενημερώσετε τον γιατρό σας για όλα τα συμπτώματα της εγκυμοσύνης σας.
Πολλές γυναίκες δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν από προεκλαμψία έως ότου ελεγχθούν η αρτηριακή τους πίεση και τα ούρα τους σε ένα προγεννητικό έλεγχο.
Η σοβαρή προεκλαμψία μπορεί να περιλαμβάνει συμπτώματα όπως:
- Επείγουσα υπερτασική κατάσταση (η αρτηριακή πίεση είναι 160/110 mmHg ή υψηλότερη).
- Μειωμένη νεφρική ή ηπατική λειτουργία.
- Υγρό στους πνεύμονες.
- Χαμηλά επίπεδα αιμοπεταλίων στο αίμα (θρομβοπενία).
- Μειωμένη παραγωγή ούρων
Εάν η προεκλαμψία σας είναι σοβαρή, μπορεί να εισαχθείτε στο νοσοκομείο για στενότερη παρακολούθηση ή να χρειαστεί να γεννήσετε το μωρό σας το συντομότερο δυνατό.
Ο γιατρός σας μπορεί να σας χορηγήσει φάρμακα για την υψηλή αρτηριακή πίεση ή για να βοηθήσει την ανάπτυξη των πνευμόνων του μωρού σας πριν από τον τοκετό.
Μήπως το άγχος προκαλεί προεκλαμψία;
Αν και το άγχος μπορεί να επηρεάσει την αρτηριακή πίεση, ωστόσο δεν αποτελεί μία από τις άμεσες αιτίες της προεκλαμψίας.
Μολονότι ένα ορισμένο άγχος είναι αναπόφευκτο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, είναι καλή ιδέα να αποφεύγετε καταστάσεις υψηλού στρες ή να μάθετε να διαχειρίζεστε το άγχος σας.
Ποια εβδομάδα της εγκυμοσύνης εμφανίζεται η προεκλαμψία;
Η προεκλαμψία εμφανίζεται συνήθως μετά την 20η εβδομάδα της εγκυμοσύνης, αλλά μπορεί να εμφανιστεί και νωρίτερα.
Η πλειονότητα των περιπτώσεων προεκλαμψίας εκδηλώνεται κατά ή κοντά στον τοκετό (37 εβδομάδες κύησης).
Η προεκλαμψία μπορεί επίσης να εμφανιστεί μετά τον τοκετό (επιλόχειος προεκλαμψία), η οποία συνήθως εκδηλώνεται μεταξύ των πρώτων ημερών έως μία εβδομάδα μετά τον τοκετό. Σε σπάνιες περιπτώσεις, αρχίζει εβδομάδες μετά τον τοκετό.
Θα επηρεάσει η προεκλαμψία το μωρό μου;
Η προεκλαμψία μπορεί να προκαλέσει πρόωρο τοκετό (το μωρό σας πρέπει να γεννηθεί πρόωρα).
Τα πρόωρα μωρά διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για επιπλοκές στην υγεία τους, όπως χαμηλό βάρος γέννησης και αναπνευστικά προβλήματα.
Πώς διαγιγνώσκεται;
Η προεκλαμψία συχνά διαγιγνώσκεται κατά τη διάρκεια των συνηθισμένων προγεννητικών επισκέψεων, όταν ο γιατρός σας ελέγχει την αύξηση του βάρους σας, την αρτηριακή σας πίεση και τα ούρα σας.
Εάν υπάρχει υποψία προεκλαμψίας, ο γιατρός σας μπορεί:
- Να ζητήσει πρόσθετες εξετάσεις αίματος για να ελέγξει τις λειτουργίες των νεφρών και του ήπατος.
- Να προτείνει 24ωρη συλλογή ούρων για να παρακολουθήσει την ύπαρξη πρωτεϊνουρίας.
- Να πραγματοποιήσει υπερηχογράφημα και άλλες εξετάσεις παρακολούθησης του εμβρύου για να εξετάσει το μέγεθος του μωρού σας και να εκτιμήσει τον όγκο του αμνιακού υγρού.
Η προεκλαμψία μπορεί να κατηγοριοποιηθεί ως ήπια ή σοβαρή.
Υπάρχει περίπτωση να διαγνωσθείτε με ήπια προεκλαμψία εάν έχετε υψηλή αρτηριακή πίεση συν υψηλά επίπεδα πρωτεΐνης στα ούρα σας.
Διαγιγνώσκεστε με σοβαρή προεκλαμψία εάν έχετε συμπτώματα ήπιας προεκλαμψίας συν:
- Σημάδια νεφρικής ή ηπατικής βλάβης (που φαίνονται στις εξετάσεις αίματος).
- Χαμηλό αριθμό αιμοπεταλίων
- Υγρά στους πνεύμονές σας.
- Πονοκεφάλους και ζάλη.
- Προβλήματα στην όραση ή εμφάνιση κηλίδων στο οπτικό σας πεδίο.
Πώς αντιμετωπίζεται η προεκλαμψία;
Ο γιατρός σας θα σας συμβουλεύσει σχετικά με τον καλύτερο τρόπο αντιμετώπισης της προεκλαμψίας. Η θεραπεία εξαρτάται γενικά από το πόσο σοβαρή είναι η προεκλαμψία σας και πόσο προχωρημένη είναι η εγκυμοσύνη σας.
Εάν είστε κοντά στην ολοκλήρωση της εγκυμοσύνης (37 εβδομάδες κύησης ή περισσότερο), το μωρό σας πιθανώς θα γεννηθεί νωρίς.
Μπορείτε ακόμα να έχετε φυσιολογικό τοκετό, αλλά μερικές φορές συνιστάται καισαρική τομή.
Ο γιατρός σας μπορεί να σας χορηγήσει φαρμακευτική αγωγή για να βοηθήσει την ανάπτυξη των πνευμόνων του μωρού σας και να ρυθμίσει την αρτηριακή σας πίεση μέχρι να μπορέσει να γεννηθεί το μωρό.
Μερικές φορές είναι ασφαλέστερο να γεννήσετε το μωρό νωρίς παρά να διακινδυνεύσετε την παράταση της εγκυμοσύνης.
Όταν η προεκλαμψία αναπτύσσεται νωρίτερα στην εγκυμοσύνη, θα πρέπει να παρακολουθείστε στενά σε μια προσπάθεια να παραταθεί η εγκυμοσύνη και να επιτραπεί στο έμβρυο να μεγαλώσει και να αναπτυχθεί.
Θα έχετε περισσότερα προγεννητικά ραντεβού, που περιλαμβάνουν υπερήχους, εξετάσεις ούρων και αιμοληψίες.
Μπορεί να σας ζητηθεί να ελέγχετε την αρτηριακή σας πίεση στο σπίτι. Εάν διαγνωστεί σοβαρή προεκλαμψία, μπορεί να παραμείνετε στο νοσοκομείο μέχρι να γεννήσετε το μωρό σας.
Εάν η προεκλαμψία επιδεινωθεί ή γίνει πιο σοβαρή, το μωρό σας θα πρέπει να γεννηθεί.
Κατά τη διάρκεια του τοκετού και μετά τον τοκετό, στους ασθενείς με προεκλαμψία χορηγείται συχνά μαγνήσιο ενδοφλεβίως για να αποφευχθεί η ανάπτυξη εκλαμψίας (σπασμοί από προεκλαμψία).
Πώς μπορώ να μειώσω τον κίνδυνο εμφάνισης προεκλαμψίας;
Για τις γυναίκες με παράγοντες κινδύνου, υπάρχουν ορισμένα μέτρα που μπορούν να ληφθούν πριν και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης για να μειωθεί η πιθανότητα εμφάνισης προεκλαμψίας.
Τα βήματα αυτά ενδέχεται να είναι τα ακόλουθα:
- Απώλεια βάρους εάν είστε υπέρβαρη/παχύσαρκη (πριν από την αύξηση του βάρους που σχετίζεται με την εγκυμοσύνη).
- Έλεγχος της αρτηριακής πίεσης και του σακχάρου στο αίμα σας (εάν είχατε υψηλή αρτηριακή πίεση ή διαβήτη πριν από την εγκυμοσύνη).
- Τη διατήρηση μιας τακτικής ρουτίνας σωματικής άσκησης.
- Αρκετός ύπνος.
- Κατανάλωση υγιεινών τροφών με χαμηλή περιεκτικότητα σε αλάτι και αποφυγή της καφεΐνης.
Ποιες είναι οι πιο συχνές επιπλοκές της προεκλαμψίας;
Εάν δεν αντιμετωπιστεί, η προεκλαμψία μπορεί να αποβεί δυνητικά θανατηφόρα τόσο για τη μητέρα όσο και για το μωρό.
Πριν από τον τοκετό, οι πιο συχνές επιπλοκές είναι ο πρόωρος τοκετός, το χαμηλό βάρος γέννησης ή η αποκόλληση του πλακούντα.
Η προεκλαμψία μπορεί να προκαλέσει το σύνδρομο HELLP (αιμόλυση, αυξημένα ηπατικά ένζυμα και χαμηλός αριθμός αιμοπεταλίων – hemolysis, elevated liver enzymes and low platelet count).
Αυτό συμβαίνει όταν η προεκλαμψία βλάπτει το ήπαρ και τα ερυθρά αιμοσφαίρια και παρεμβαίνει στην πήξη του αίματος. Άλλα σημάδια του συνδρόμου HELLP είναι η θολή όραση, ο πόνος στο στήθος, οι πονοκέφαλοι και οι ρινορραγίες.
Αφού γεννήσετε το μωρό σας, μπορεί να διατρέχετε αυξημένο κίνδυνο για:
- Νεφρική νόσο.
- Καρδιακή προσβολή.
- Εγκεφαλικό επεισόδιο.
- Ανάπτυξη προεκλαμψίας σε μελλοντικές εγκυμοσύνες.
Η προεκλαμψία υποχωρεί μετά τον τοκετό;
Η προεκλαμψία συνήθως υποχωρεί εντός ημερών ή εβδομάδων μετά τον τοκετό.
Μερικές φορές, η αρτηριακή σας πίεση μπορεί να παραμείνει υψηλή για μερικές εβδομάδες μετά τον τοκετό, απαιτώντας θεραπεία με φάρμακα.
Ο γιατρός σας θα συνεργαστεί μαζί σας μετά την εγκυμοσύνη σας για τη ρύθμιση της αρτηριακής σας πίεσης.
Οι γυναίκες με προεκλαμψία -ιδιαίτερα εκείνες που εμφανίζουν την πάθηση νωρίς στην εγκυμοσύνη- διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση) και καρδιακές παθήσεις αργότερα στη ζωή τους.
Έχοντας γνώση αυτών των πληροφοριών, οι γυναίκες αυτές μπορούν να συνεργαστούν με τον γιατρό για να λάβουν μέτρα για τη μείωση αυτών των κινδύνων.
Ποια είναι η διαφορά μεταξύ προεκλαμψίας και εκλαμψίας;
Η εκλαμψία είναι η σοβαρή προεκλαμψία που προκαλεί επιληπτικές κρίσεις.
Θεωρείται επιπλοκή της προεκλαμψίας, αλλά μπορεί να συμβεί και χωρίς ενδείξεις προεκλαμψίας.
Σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να οδηγήσει σε κώμα, εγκεφαλικό επεισόδιο ή θάνατο.
Τι είναι η προεκλαμψία μετά τον τοκετό;
Η προεκλαμψία μετά τον τοκετό οφείλεται στο γεγονός ότι αναπτύσσετε προεκλαμψία μετά τη γέννηση του μωρού σας.
Συνήθως συμβαίνει εντός δύο ημερών από τον τοκετό, αλλά μπορεί επίσης να αναπτυχθεί και αρκετές εβδομάδες αργότερα.
Τα σημάδια της επιλόχειας προεκλαμψίας είναι παρόμοια με αυτά της προεκλαμψίας και αφορούν πρήξιμο στα άκρα σας, πονοκεφάλους, εμφάνιση κηλίδων στο οπτικό σας πεδίο, πόνους στο στομάχι και ναυτία.
Πρόκειται για μια σοβαρή κατάσταση που μπορεί να προκαλέσει επιληπτικές κρίσεις, εγκεφαλικό επεισόδιο και βλάβη των οργάνων.
Πηγές
Preeclampsia https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17952-preeclampsia
Preeclampsia During Pregnancy: Your Questions Answered https://healthmatters.nyp.org/preeclampsia-during-pregnancy-your-questions-answered/