Ανάμεσα σε όλα τα όργανα του σώματός σας, το συκώτι σας δέχεται το μεγαλύτερο πλήγμα σε ότι αφορά το αλκοόλ. Ακόμα και αν η σχέση σας με το ποτό έγκειται στην περιστασιακή κατανάλωση αλκοόλ με φίλους ή στην περιστασιακή υπερβολική κατανάλωση κρασιού και κοκτέιλ κατά την περίοδο των διακοπών, το αλκοόλ μπορεί να αφήσει το αποτύπωμά του στον οργανισμό σας. Και πρόκειται για ένα αποτύπωμα που ενδέχεται να είναι δύσκολο να αναιρεθεί.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πολλοί από εμάς αναρωτιούνται αν ένας μήνας αποχής από την κατανάλωση αλκοόλ είναι αρκετός για να “επαναφέρει” το συκώτι σας στο φυσιολογικό.
Είναι γεγονός ότι το διάλειμμα από το αλκοόλ για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα είναι γενικά επωφελές, με ορισμένες έρευνες να αποδεικνύουν ότι η λειτουργία του ήπατος αρχίζει να βελτιώνεται σε μόλις δύο έως τρεις εβδομάδες μετά τη διακοπή της τοξικής αυτής συνήθειας. Όμως απαιτείται πλήρης αποτοξίνωση για να έχετε το μεγαλύτερο όφελος, και ο χρόνος που θα απαιτηθεί εξαρτάται από διάφορους ατομικούς παράγοντες.
Πώς το αλκοόλ επηρεάζει το συκώτι σας
Το συκώτι σας διαθέτει ένζυμα που λειτουργούν σαν ειδικά εργαλεία για να βοηθήσουν στο μεταβολισμό (διάσπαση) των διαφόρων τοξινών που εισέρχονται στο σώμα σας, όπως το αλκοόλ.
Βραχυπρόθεσμα, το αλκοόλ υφίσταται επεξεργασία στο συκώτι σας σε περίπου μία ώρα. Ουσιαστικά, το αίσθημα “μέθης” δημιουργείται όταν το συκώτι σας υπερφορτώνεται για να επεξεργαστεί σωστά το αλκοόλ, οπότε αυτό ξεχειλίζει προσωρινά στην κυκλοφορία του αίματός σας.
Αυτό είναι που σας κάνει να αισθάνεστε ζαλισμένοι ή μεθυσμένοι μετά από την κατανάλωση πολλών ποτών με αλκοόλ.
Μακροπρόθεσμα, η παρατεταμένη χρήση αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει σοβαρή βλάβη στο συκώτι σας. Το συκώτι σας έχει ένα συγκεκριμένο δρομολόγιο το οποίο ακολουθούν οι τοξίνες για να διασπαστούν, επομένως αν με την πάροδο του χρόνου, αυτό το δρομολόγιο υπερφορτωθεί από πάρα πολλές τοξίνες, αυτό ενδέχεται να επηρεάσει την αποτελεσματικότητα της λειτουργίας του ήπατός σας. Με άλλα λόγια: Το συκώτι σας δεν προλαβαίνει να ανταπεξέλθει.
Συγκεκριμένα προβλήματα υγείας και παθήσεις είναι δυνατόν να προκύψουν στο ήπαρ σας εξαιτίας της μακροχρόνιας χρήσης αλκοόλ, όπως
- Λιπώδης ηπατική νόσος.
- Κίρρωση του ήπατος.
- Αλκοολική ηπατίτιδα.
Πώς μπορείτε να αποτοξινώσετε το συκώτι σας;
Εάν το συκώτι σας έχει υποστεί βλάβη από την παρατεταμένη χρήση αλκοόλ, υπάρχουν τρόποι προκειμένου να το ξεκουράσετε – καθώς και το υπόλοιπο σώμα σας.
- Σταματήστε να πίνετε
Η πρώτη και πιο σημαντική γραμμή άμυνας; Το μαντέψατε: Αποχή από το ποτό.
Αυτό βέβαια είναι μερικές φορές ευκολότερο να το λες παρά να το κάνεις. Αν είστε βαρύς πότης, ίσως χρειαστεί να απεξαρτηθείτε από το αλκοόλ ώστε να δώσετε στο σώμα σας τη δυνατότητα να προσαρμοστεί. Εάν αντιμετωπίζετε σοβαρά συμπτώματα στέρησης αλκοόλ, φροντίστε να μιλήσετε με έναν γιατρό.
Αν είστε κυρίως μέτριος ή περιστασιακός πότης, το δυσκολότερο κομμάτι της διακοπής του αλκοόλ μπορεί να είναι οι κοινωνικές πιέσεις που δέχεστε. Δοκιμάστε να αντικαταστήσετε το συνηθισμένο σας κοκτέιλ ή μπύρα με ένα προϊόν χωρίς αλκοόλ, όπως πολλά από τα δημοφιλή πλέον mocktails που κυκλοφορούν, ώστε να συνεχίσετε να απολαμβάνετε την παρέα με τους φίλους σας χωρίς να χρειάζεται να υπάρχει αλκοόλ.
- Ακολουθήστε μια υγιεινή διατροφή
Ένα άλλο στοιχείο που θα βοηθήσει το συκώτι σας να ανακάμψει είναι η καλή διατροφή. Σε καμία περίπτωση δεν υπάρχει κάποια θαυματουργή δίαιτα, αλλά η μεσογειακή διατροφή, για παράδειγμα, μπορεί να σας βοηθήσει να καλύψετε κάποια από τα διατροφικά κενά που μπορεί να έχετε λόγω της χρήσης αλκοόλ.
Η βελτίωση της διατροφής είναι στην πραγματικότητα η πιο τεκμηριωμένη και πιο σημαντική παρέμβαση εκτός από την ίδια τη διακοπή της κατανάλωσης αλκοόλ. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι, πολλοί άνθρωποι που αντιμετωπίζουν κάποιου είδους ηπατική δυσλειτουργία, κινδυνεύουν να μην λαμβάνουν αρκετές πρωτεΐνες, θερμίδες ή βιταμίνες.
Υπάρχουν επίσης ορισμένες τροφές όπως το τσάι, τα ψάρια και οι ξηροί καρποί που μπορούν να ωφελήσουν τη λειτουργία του ήπατος με πολλούς τρόπους. Φανταστείτε το σαν να δίνετε στο συκώτι σας μια μικρή ώθηση προς τη σωστή κατεύθυνση.
Πόσος καιρός χρειάζεται για να αποτοξινωθεί το συκώτι σας από το αλκοόλ;
Φυσικά, όλοι μας επιθυμούμε έναν εφικτό στόχο σχετικά με το πόσο καιρό θα πρέπει να απέχουμε από το αλκοόλ, προκειμένου ο οργανισμός μας να θεραπευτεί πλήρως από τις επιπτώσεις του.
Αλλά η αλήθεια είναι ότι το χρονοδιάγραμμα της αποτοξίνωσης του συκωτιού σας θα εξαρτηθεί από διάφορους παράγοντες όπως
- Την ποσότητα αλκοόλ που καταναλώνετε.
- Τη συχνότητα της κατανάλωσης αλκοόλ.
- Οποιεσδήποτε άλλες καταστάσεις υγείας που μπορεί να έχετε.
- Την ηλικία σας.
- Το βάρος σας.
Δεν υπάρχει απάντηση που να ανταποκρίνεται σε όλες τις περιπτώσεις. Ο χρόνος αποτοξίνωσης εξαρτάται από το πόση βλάβη έχει ήδη προκληθεί και από τις πιθανές επιπλοκές που έχουν προκύψει.
Έχουν διεξαχθεί κάποιες έρευνες σχετικά με το πώς η αποχή από το αλκοόλ αποτοξινώνει το συκώτι σας με την πάροδο του χρόνου.
Μια ανασκόπηση ερευνών του 2021 σημειώνει ότι αρκετές μελέτες διαπίστωσαν πως δύο έως τέσσερις εβδομάδες αποχής από το αλκοόλ για τους βαρείς χρήστες αλκοόλ βοήθησαν στη μείωση της φλεγμονής και στη μείωση των αυξημένων επιπέδων ορού στο ήπαρ.
Εν ολίγοις: Μερικές εβδομάδες αποχής θα βοηθήσουν. Αλλά όσο περισσότερο μπορείτε να απέχετε από το αλκοόλ, τόσο το καλύτερο. Και αν το συκώτι σας έχει υποστεί μακροχρόνιες επιπτώσεις, ο γιατρός σας πιθανόν να σας συστήσει ισόβια αποχή από το αλκοόλ προκειμένου το ήπαρ σας να μπορέσει να αποτοξινωθεί και να ανακάμψει πλήρως.
Μήπως πρέπει να κάνετε ένα διάλειμμα;
Για πολλούς από εμάς, το αλκοόλ γίνεται μια περιστασιακή ρουτίνα που σχετίζεται με την έξοδο και το χρόνο που περνάμε με τα αγαπημένα μας πρόσωπα.
Αλλά αν πίνετε αλκοόλ σε ποσότητα που υπερβαίνει τις συνιστώμενες κατευθυντήριες οδηγίες, μπορεί να κάνετε ζημιά στο συκώτι σας. Στην αρχή μπορεί να είναι δύσκολο να παρατηρήσετε αν το σώμα σας σας στέλνει κάποια προειδοποιητικά σημάδια ότι έχει υπερφορτωθεί.\
Ακολουθούν ορισμένα κοινά σημάδια που δείχνουν ότι το συκώτι σας δέχεται σοβαρό πλήγμα από το αλκοόλ:
- Ίκτερος.
- Οίδημα στα πόδια και στους αστραγάλους.
- Σκούρα ούρα.
- Κοιλιακό άλγος.
- Χρόνια ναυτία ή κόπωση.
- Φαγούρα στο δέρμα.
- Συνεχές αίσθημα σύγχυσης.
- Γαστρεντερική αιμορραγία.
Τι πρέπει να γνωρίζετε αν είστε περιστασιακός πότης
Μπορεί να είναι δύσκολο να ανακαλύψετε (ή ακόμα και να γνωρίζετε) την ισορροπία του πόσο αλκοόλ μπορεί να διαχειριστεί το σώμα σας. Αν δεν είστε σίγουροι για το αν η κατανάλωση αλκοόλ ξεπερνά ένα συγκεκριμένο όριο ή όχι, δοκιμάστε να μετρήσετε την πρόσληψη αλκοόλ.
Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC), το αλκοόλ πρέπει να καταναλώνεται με μέτρο, δηλαδή ένα ποτό την ημέρα για τις γυναίκες και δύο για τους άνδρες) – εκτός αν ο γιατρός σας πει το αντίθετο.
Εάν τηρείτε αυτόν τον μέσο όρο (ή και λιγότερο), η βλάβη που προκαλεί το αλκοόλ είναι πιθανότατα ελάχιστη.
Από την άλλη πλευρά, η κραιπάλη ορίζεται γενικά ως τέσσερα ποτά για τις γυναίκες και πέντε ποτά για τους άνδρες μέσα σε διάστημα δύο ωρών. Και ακόμη και περιστασιακά επεισόδια κραιπάλης μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία του συκωτιού σας με την πάροδο του χρόνου.
Συνολικά, ένα μικρό διάλειμμα από την κατανάλωση αλκοόλ, όπως ένας “στεγνός” Ιανουάριος, δεν θα “αποτοξινώσει” απαραιτήτως πλήρως το συκώτι σας, αλλά αν είστε επιρρεπείς στην υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, μπορείτε να δείτε μικρά οφέλη για την υγεία σας, όπως η μείωση της φλεγμονής του ήπατος και η αύξηση των επιπέδων της ενέργειάς σας μετά από ένα τέτοιου είδους διάλειμμα.
