Το τεστ Παπανικολάου, που αποκαλείται επίσης τεστ Παπ, είναι μια εξέταση για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας στις γυναίκες.
Το τεστ Παπανικολάου αφορά τη λήψη κυττάρων από τον τράχηλο της μήτρας σας – το κατώτερο, στενό άκρο της μήτρας σας που βρίσκεται στην κορυφή του κόλπου σας.
Η έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας με το τεστ Παπανικολάου σας παρέχει μεγαλύτερες πιθανότητες θεραπείας.
Το τεστ Παπανικολάου μπορεί επίσης να ανιχνεύσει αλλαγές στα κύτταρα του τραχήλου της μήτρας σας που υποδηλώνουν ότι ο καρκίνος μπορεί να εμφανιστεί στο μέλλον.
Η έγκαιρη ανίχνευση αυτών των μη φυσιολογικών κυττάρων με το τεστ Παπανικολάου είναι το πρώτο σας βήμα για την αναχαίτιση της πιθανής ανάπτυξης καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
Για ποιον λόγο γίνεται
Το τεστ Παπανικολάου χρησιμεύει στον έλεγχο για την ανίχνευση καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
Το τεστ Παπανικολάου γίνεται συνήθως σε συνδυασμό με μια πυελική εξέταση. Σε γυναίκες ηλικίας άνω των 30 ετών, το τεστ Παπανικολάου μπορεί να συνδυαστεί με μια εξέταση για τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) – μια συνηθισμένη σεξουαλικά μεταδιδόμενη λοίμωξη που μπορεί να προκαλέσει καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, ενδέχεται να πραγματοποιηθεί το τεστ HPV αντί για το τεστ Παπανικολάου.
Ποιες γυναίκες πρέπει να κάνουν τεστ Παπανικολάου;
Εσείς και ο γιατρός σας μπορείτε να αποφασίσετε πότε είναι καιρός να ξεκινήσετε το τεστ Παπανικολάου και πόσο συχνά θα πρέπει να κάνετε το τεστ.
Σε γενικές γραμμές, οι γιατροί συνιστούν να αρχίσετε το τεστ Παπανικολάου στην ηλικία των 21 ετών.
Πόσο συχνά πρέπει να επαναλαμβάνεται το τεστ Παπανικολάου;
Οι γιατροί συνιστούν γενικά την επανάληψη του τεστ Παπανικολάου κάθε 3 χρόνια για τις γυναίκες ηλικίας 21 έως 65 ετών.
Οι γυναίκες ηλικίας 30 ετών και άνω μπορούν να επιλέξουν να κάνουν το τεστ Παπανικολάου κάθε 5 χρόνια, εάν η διαδικασία συνδυάζεται με τον έλεγχο για HPV. Ή μπορεί να επιλέξουν να κάνουν εξέταση για τον HPV αντί για το τεστ Παπανικολάου.
Εάν διαθέτετε ορισμένους παράγοντες κινδύνου, ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει συχνότερα τεστ Παπανικολάου, ανεξάρτητα από την ηλικία σας. Αυτοί οι παράγοντες κινδύνου είναι οι εξής:
- Διάγνωση καρκίνου του τραχήλου της μήτρας ή ένα τεστ Παπανικολάου που έδειξε την ύπαρξη προκαρκινικών κυττάρων
- Έκθεση σε διαιθυλστιλβεστρόλη (DES) πριν από τη γέννηση
- Λοίμωξη από τον ιό HIV
- Αποδυναμωμένο ανοσοποιητικό σύστημα λόγω μεταμόσχευσης οργάνων, χημειοθεραπείας ή χρόνιας χρήσης κορτικοστεροειδών
- Ιστορικό καπνίσματος
Εσείς και ο γιατρός σας μπορείτε να συζητήσετε τα οφέλη και τους κινδύνους του τεστ Παπανικολάου και να αποφασίσετε τι είναι καλύτερο για εσάς με βάση τους παράγοντες κινδύνου που διαθέτετε.
Ποιες γυναίκες μπορούν να διακόψουν τα τεστ Παπανικολάου;
Σε ορισμένες περιπτώσεις μια γυναίκα και ο γιατρός της μπορεί να αποφασίσουν να σταματήσουν τις εξετάσεις Παπανικολάου, όπως π.χ:
Μετά από ολική υστερεκτομή. Μετά από ολική υστερεκτομή – χειρουργική αφαίρεση της μήτρας, συμπεριλαμβανομένου του τραχήλου της μήτρας – συμβουλευτείτε το γιατρό σας εάν πρέπει να συνεχίσετε να κάνετε τεστ Παπανικολάου.
Εάν η υστερεκτομή σας έγινε για μια μη καρκινική πάθηση, όπως για παράδειγμα τα ινομυώματα της μήτρας, ενδεχομένως να μπορείτε να διακόψετε τα τακτικά τεστ Παπανικολάου.
Εάν όμως η υστερεκτομή σας έγινε για προκαρκινική ή καρκινική πάθηση του τραχήλου της μήτρας, ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει να συνεχίσετε τις συνήθεις εξετάσεις Παπανικολάου.
Μεγαλύτερη ηλικία. Οι γιατροί γενικά συναινούν στο ότι οι γυναίκες μπορούν να εξετάσουν το ενδεχόμενο να σταματήσουν το τεστ Παπανικολάου ρουτίνας στην ηλικία των 65 ετών, εάν οι προηγούμενες εξετάσεις τους για καρκίνο του τραχήλου της μήτρας ήταν αρνητικές.
Συζητήστε τις επιλογές που έχετε με το γιατρό σας και μαζί μπορείτε να αποφασίσετε τι είναι καλύτερο για εσάς με βάση τους παράγοντες κινδύνου που διαθέτετε. Εάν είστε σεξουαλικά ενεργή με πολλούς συντρόφους, ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει να συνεχίσετε τα τεστ Παπανικολάου.
Κίνδυνοι
Το τεστ Παπανικολάου είναι ένας ασφαλής τρόπος για τον έλεγχο του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
Ωστόσο, το τεστ Παπανικολάου δεν είναι απόλυτα αξιόπιστο. Είναι πιθανό να λάβετε ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα – που σημαίνει ότι η εξέταση μπορεί να μην υποδεικνύει καμία ανωμαλία, παρόλο που εσείς διαθέτετε μη φυσιολογικά κύτταρα.
Ένα ψευδώς αρνητικό αποτέλεσμα δεν σημαίνει ότι έγινε λάθος. Οι παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν σε ψευδώς αρνητικό αποτέλεσμα είναι μεταξύ άλλων:
- Ανεπαρκής συλλογή κυττάρων
- Μικρός αριθμός μη φυσιολογικών κυττάρων
- Αίμα ή φλεγμονώδη κύτταρα που αποκρύπτουν τα μη φυσιολογικά κύτταρα
Παρόλο που είναι δυνατόν τα μη φυσιολογικά κύτταρα να μην εντοπιστούν, ο χρόνος είναι με το μέρος σας.
Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας χρειάζεται αρκετά χρόνια για να αναπτυχθεί. Και αν μια εξέταση δεν ανιχνεύσει τα μη φυσιολογικά κύτταρα, η επόμενη εξέταση πιθανότατα θα το κάνει.
Πώς θα προετοιμαστείτε
Για να διασφαλίσετε ότι το τεστ Παπανικολάου θα είναι πιο αποτελεσματικό, ακολουθήστε τις παρακάτω συμβουλές πριν από την εξέταση:
- Αποφύγετε την σεξουαλική επαφή, τις πλύσεις ή τη χρήση κολπικών φαρμάκων ή σπερματοκτόνων αφρών, κρεμών ή τζελ για δύο ημέρες πριν από το τεστ Παπανικολάου, καθώς αυτά μπορεί να ξεπλύνουν ή να επισκιάσουν τα μη φυσιολογικά κύτταρα.
- Προσπαθήστε να μην προγραμματίσετε το τεστ Παπανικολάου κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως. Είναι καλύτερο να αποφύγετε αυτή την χρονική περίοδο του κύκλου σας, αν είναι δυνατόν.
Κατά τη διάρκεια του τεστ Παπανικολάου
Το τεστ Παπανικολάου πραγματοποιείται στο ιατρείο του γιατρού σας και διαρκεί μόνο λίγα λεπτά. Μπορεί να σας ζητηθεί να γδυθείτε εντελώς ή μόνο από τη μέση και κάτω.
Θα ξαπλώσετε ανάσκελα σε ένα εξεταστικό τραπέζι με τα γόνατά σας λυγισμένα. Οι φτέρνες σας στηρίζονται σε στηρίγματα που ονομάζονται αναβολείς.
Ο γιατρός σας θα εισάγει απαλά ένα όργανο που ονομάζεται διαστολέας (μητροσκόπιο) στον κόλπο σας. Ο διαστολέας κρατάει τα τοιχώματα του κόλπου σας ανοιχτά, ώστε ο γιατρός σας να μπορεί εύκολα να δει τον τράχηλο της μήτρας σας.
Η εισαγωγή του μητροσκοπίου μπορεί να προκαλέσει μια αίσθηση πίεσης στην περιοχή της λεκάνης σας.
Στη συνέχεια, ο γιατρός σας θα πάρει δείγματα από τα κύτταρα του τραχήλου της μήτρας σας χρησιμοποιώντας μια μαλακή βούρτσα και μια επίπεδη συσκευή απόξεσης που ονομάζεται σπάτουλα. Αυτή η διαδικασία συνήθως δεν πονάει.
Αποτελέσματα
Το τεστ Παπανικολάου μπορεί να προειδοποιήσει τον γιατρό σας για την παρουσία ύποπτων κυττάρων που χρειάζονται περαιτέρω εξετάσεις.
- Φυσιολογικά αποτελέσματα
Εάν κατά τη διάρκεια του τεστ Παπανικολάου σας ανακαλύφθηκαν μόνο φυσιολογικά κύτταρα του τραχήλου της μήτρας, τότε λέμε ότι έχετε αρνητικό αποτέλεσμα. Δεν θα χρειαστείτε καμία περαιτέρω θεραπεία ή εξέταση μέχρι να έρθει η ώρα για το επόμενο τεστ Παπανικολάου και την επόμενη πυελική εξέταση.
Μη φυσιολογικά αποτελέσματα
Εάν κατά τη διάρκεια του τεστ Παπανικολάου σας εντοπιστούν μη φυσιολογικά ή ασυνήθιστα κύτταρα, τότε λέμε ότι το αποτέλεσμα είναι θετικό.
Ένα θετικό αποτέλεσμα δεν σημαίνει ότι έχετε καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Το τι σημαίνει ένα θετικό αποτέλεσμα εξαρτάται από τον τύπο των κυττάρων που εντοπίστηκαν στην εξέτασή σας.
Ακολουθούν ορισμένοι όροι που μπορεί να χρησιμοποιήσει ο γιατρός σας και ποια μπορεί να είναι η περαιτέρω πορεία δράσης σας:
Άτυπα πλακώδη κύτταρα απροσδιόριστης σημασίας (ASCUS). Τα πλακώδη κύτταρα είναι λεπτά και επίπεδα και αναπτύσσονται στην επιφάνεια ενός υγιούς τραχήλου της μήτρας.
Στην περίπτωση των ASCUS, το τεστ Παπανικολάου αποκαλύπτει ελαφρώς ανώμαλα πλακώδη κύτταρα, αλλά οι αλλαγές δεν υποδηλώνουν σαφώς ότι υπάρχουν προκαρκινικά κύτταρα.
Με την εξέταση με βάση το υγρό, ο γιατρός σας μπορεί να αναλύσει εκ νέου το δείγμα για να ελέγξει την παρουσία ιών που είναι γνωστό ότι ευνοούν την ανάπτυξη καρκίνου, όπως ορισμένοι τύποι του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV).
Εάν δεν υπάρχουν ιοί υψηλού κινδύνου, τα μη φυσιολογικά κύτταρα που βρέθηκαν ως αποτέλεσμα της εξέτασης δεν προκαλούν μεγάλη ανησυχία. Εάν υπάρχουν ιοί που προκαλούν ανησυχία, θα χρειαστείτε περαιτέρω εξετάσεις.
Πλακώδεις ενδοεπιθηλιακές αλλοιώσεις ή βλάβες. Ο όρος αυτός χρησιμοποιείται για να υποδείξει ότι τα κύτταρα που συλλέγονται από το τεστ Παπανικολάου μπορεί να είναι προκαρκινικά.
Εάν οι αλλαγές είναι χαμηλού βαθμού, αυτό σημαίνει ότι το μέγεθος, το σχήμα και άλλα χαρακτηριστικά των κυττάρων υποδηλώνουν ότι εάν υπάρχει προκαρκινική βλάβη, είναι πιθανό να απέχει χρόνια από το να εξελιχθεί σε καρκίνο.
Εάν οι αλλαγές είναι υψηλού βαθμού, υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα η βλάβη να εξελιχθεί σε καρκίνο πολύ νωρίτερα. Είναι απαραίτητες πρόσθετες διαγνωστικές εξετάσεις.
Άτυπα αδενικά κύτταρα. Τα αδενικά κύτταρα παράγουν βλέννα και αναπτύσσονται στο άνοιγμα του τραχήλου της μήτρας σας και εντός της μήτρας σας. Τα άτυπα αδενικά κύτταρα μπορεί να φαίνονται ελαφρώς ανώμαλα, αλλά δεν είναι σαφές αν είναι καρκινικά.
Χρειάζονται περαιτέρω εξετάσεις για να προσδιοριστεί η πηγή των μη φυσιολογικών κυττάρων και η σημασία τους.
Καρκίνος εκ πλακωδών κυττάρων ή κύτταρα αδενοκαρκινώματος. Αυτό το αποτέλεσμα σημαίνει ότι τα κύτταρα που συλλέχθηκαν για το τεστ Παπανικολάου εμφανίζονται τόσο ανώμαλα ώστε ο παθολόγος είναι σχεδόν βέβαιος ότι υπάρχει καρκίνος.
Ο καρκίνος των πλακώδων κυττάρων (καρκίνωμα από πλακώδες επιθήλιο, καρκίνωμα εκ πλακωδών κυττάρων) αφορά καρκίνους που προκύπτουν στα επίπεδα επιφανειακά κύτταρα του κόλπου ή του τραχήλου της μήτρας.
Το αδενοκαρκίνωμα αφορά καρκίνους που εμφανίζονται σε αδενικά κύτταρα. Εάν βρεθούν τέτοια κύτταρα, ο γιατρός σας θα σας συστήσει άμεση αξιολόγηση.
