Μία μυρμηγκιά, (επίσης γνωστή ως μπαστραβίτσα ή παστραβίτσα), είναι ένα μικρό σαρκώδες εξόγκωμα στο δέρμα ή στη βλεννογόνο μεμβράνη που προκαλείται από τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV). Διαφορετικοί τύποι του HPV μπορούν να προκαλέσουν μυρμηγκιές σε διάφορα μέρη του σώματος, συμπεριλαμβανομένων των χεριών, των ποδιών και των γεννητικών οργάνων.
Οι μυρμηγκιές μπορεί να είναι αντιαισθητικές και να μεγαλώνουν σημαντικά ή να σχηματίζουν συστάδες. Παρόλο που οι μυρμηγκιές είναι συνήθως ανώδυνες, ο πόνος μπορεί μερικές φορές να εμφανιστεί όταν ασκείται πίεση πάνω τους (όπως συμβαίνει με τις πελματιαίες μυρμηγκιές στην κάτω πλευρά του πέλματος).
Οι μυρμηγκιές μπορεί να είναι εξαιρετικά δύσκολο να αντιμετωπιστούν και συχνά υποτροπιάζουν (επιστρέφουν). Ακόμα κι έτσι, υπάρχουν αρκετές επιλογές στις οποίες μπορεί να στραφεί ένα άτομο εάν αποτύχει μια κατ’ οίκον θεραπεία ή μια αγωγή χωρίς συνταγή γιατρού.
Αυτό το άρθρο εξετάζει τους διάφορους τύπους μυρμηγκιών (μυρμηκιών) που μπορεί να εμφανίσει ένα άτομο, καθώς και την εμφάνισή τους και τη θέση τους. Εξηγεί επίσης πώς διαγιγνώσκονται και αντιμετωπίζονται συνήθως οι μυρμηγκιές.
Γενικά χαρακτηριστικά των μυρμηγκιών (μυρμηκιών)
Οι μυρμηγκιές είναι μικρά ανυψωμένα εξογκώματα στην επιφάνεια του δέρματος. Τα περισσότερα έχουν το χρώμα της σάρκας, αν και ορισμένα έχουν διάφορες αποχρώσεις του λευκού, του ροζ, του κίτρινου ή του καφέ.
Ορισμένες μυρμηγκιές περιέχουν μικροσκοπικές μαύρες κουκκίδες. Πρόκειται για αιμοφόρα αγγεία που έχουν αναπτυχθεί γρήγορα και ακανόνιστα σε μία μυρμηγκιά και έχουν θρομβωθεί (πήξει). Αυτό παρατηρείται συχνότερα όταν μια μυρμηγκιά κόβεται ή υποχωρεί με την τριβή (πχ στο πέλμα λόγω συνεχούς πίεσης).
Οι μυρμηγκιές συνήθως αναδύονται από το ανώτερο στρώμα του δέρματος σε κυλινδρικές στήλες. Στο παχύ δέρμα, οι στήλες μπορεί να συγχωνευθούν και να στοιβαχτούν σφιχτά, δημιουργώντας ένα μωσαϊκό στην επιφάνεια της βλάβης.
Τύποι μυρμηγκιών
Υπάρχουν πολλοί τύποι μυρμηγκιών με διαφορετικά σχήματα, μεγέθη και εμφάνιση. Διαφέρουν όχι μόνο ανάλογα με τη θέση τους, αλλά και ανάλογα με τον τύπο του ιού HPV που τα προκάλεσε.
Κοινές μυρμηγκιές (Verruca Vulgaris)
Σύμφωνα με το όνομά τους, οι κοινές μυρμηγκιές (verruca vulgaris) είναι ο πιο συχνός τύπος που επηρεάζει τρεις στους τέσσερις ανθρώπους κάποια στιγμή στη ζωή τους. Αναγνωρίζονται από την υπερυψωμένη, τραχιά, βοτσαλωτή τους επιφάνεια.
Οι κοινές μυρμηγκιές μπορούν να εμφανιστούν οπουδήποτε στο σώμα, αλλά παρατηρούνται συχνότερα:
- Στα δάχτυλα
- Κοντά στα νύχια
- Στις ράχες της παλάμης
Αυτές που εμφανίζονται γύρω από τα νύχια των χεριών και των ποδιών αναφέρονται ως περιονυχικες μυρμηγκιές, ενώ αυτές που αναπτύσσονται κάτω από τα νύχια ονομάζονται υποονυχικές μυρμηγκιές.
Πελματιαίες μυρμηγκιές (Verruca Plantaris)
Οι πελματιαίες μυρμηγκιές (verruca plantaris) αναπτύσσονται στις επιφάνειες που σηκώνουν το βάρος στο κάτω μέρος του πέλματος. Έχουν τραχιά υφή και συχνά μοιάζουν με κάλους. Λόγω της θέσης τους, οι πελματιαίες μυρμηγκιές μπορεί να είναι επώδυνες κατά το περπάτημα ή την ορθοστασία.
Πολλαπλές πελματιαίες μυρμηγκιές μπορεί να αναπτυχθούν μαζί σε ένα σύμπλεγμα που ονομάζεται μωσαϊκό μυρμηγκιών. Αυτά είναι ιδιαίτερα δύσκολο να αντιμετωπιστούν, καθώς μεγάλο μέρος της μυρμηκιάς θα αναπτυχθεί κάτω από την επιφάνεια του δέρματος.
Επίπεδες μυρμηγκιές (Verruca Plana)
Οι επίπεδες μυρμηγκιές (verruca plana) είναι μικροσκοπικές αναπτύξεις του δέρματος που είναι λείες και επίπεδες ή ελαφρώς στρογγυλεμένες.
Οι επίπεδες μυρμηγκιές εμφανίζονται σε ομάδες μερικών δεκάδων έως εκατοντάδων βλαβών. Η θέση τους ποικίλλει ανάλογα με την ηλικία και το φύλο του ατόμου, και εντοπίζεται:
- Στα πόδια των ενήλικων γυναικών
- Στην περιοχή της γενειάδας των ενήλικων ανδρών
- Στο πρόσωπο των παιδιών
Νηματοειδείς μυρμηγκιές (Verruca Filiformis)
Οι νηματοειδείς μυρμηγκιές (verruca filiformis) είναι ένας ασυνήθιστης εμφάνισης τύπος μυρμηγκιών, που σχηματίζουν μακριές, νηματοειδείς ή αγκαθωτές στήλες που προεξέχουν από το δέρμα.
Οι νηματοειδείς μυρμηγκιές εμφανίζονται συχνότερα στο πρόσωπο, ιδίως:
- Γύρω από τα μάτια
- Πάνω ή γύρω από τη μύτη
- Γύρω από το στόμα
Κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων (Condyloma Acuminata)
Οι μυρμηγκιές των γεννητικών οργάνων (condyloma acuminata) μπορεί να εμφανιστούν στα γεννητικά όργανα ή γύρω από αυτά ή στον πρωκτό σας. Μπορεί να είναι υπερυψωμένα ή επίπεδα και να ποικίλλουν σε μέγεθος. Όταν σχηματίζονται σε ομάδες, μπορεί να μοιάζουν με κουνουπίδι.
Τα κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων είναι συνήθως ανώδυνα, αλλά σε μερικούς ανθρώπους προκαλούν κνησμό, κάψιμο και αιμορραγία.
Ενώ τα κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων είναι τεχνικά μυρμηγκιές, το κονδύλωμα είναι ο προτιμώμενος όρος για κάθε κονδυλώματα στα γεννητικά όργανα ή στον πρωκτό.
Επιπλοκές των μυρμηγκιών
Οι μυρμηγκιές γενικά δεν προκαλούν επιπλοκές, αλλά είναι πιθανό να παρουσιαστούν μερικά προβλήματα. Μεταξύ αυτών:
Εάν σκαλίσετε ή κόψετε μια μυρμηγκιά, μπορεί να μολυνθεί.
Σε άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, οι μυρμηγκιές μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολο να αντιμετωπιστούν.
Παρόλο που οι μυρμηγκιές των γεννητικών οργάνων δεν συνδέονται συνήθως με καρκίνο, όπως ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας και του πρωκτού, μεταδίδονται σεξουαλικά – όπως και άλλοι τύποι HPV που προκαλούν καρκίνο. Για να αποτρέψετε την εξάπλωση του σεξουαλικά μεταδιδόμενου HPV, χρησιμοποιήστε προφυλακτικά και μειώστε τον αριθμό των σεξουαλικών σας συντρόφων.
Αιτίες και παράγοντες κινδύνου των μυρμηγκιών
Ο ιός HPV είναι μια ομάδα που αποτελείται από περισσότερους από 350 ιούς που μπορούν να προκαλέσουν διάφορους τύπους κονδυλωμάτων και δερματικών αλλοιώσεων. Πολλές λοιμώξεις από τον HPV δεν προκαλούν συμπτώματα και πάνω από το 90% θα εξαφανιστούν αυτόματα εντός δύο ετών χωρίς μακροχρόνιες συνέπειες. Από αυτούς, πάνω από 40 τύποι μεταδίδονται σεξουαλικά.
Οι μυρμηγκιές είναι μεταδοτικές και μπορούν να μεταδοθούν με την επαφή δέρμα με δέρμα, ιδίως εάν υπάρχουν μικρά σκισίματα ή εκδορές στο δέρμα. Είναι επίσης δυνατό, αλλά λιγότερο πιθανό, να μεταδοθεί ο HPV από επαφή με μολυσμένα αντικείμενα ή επιφάνειες, όπως ένα κοινό ξυράφι ή το πάτωμα των αποδυτηρίων στο γυμναστήριο.
Μπορεί να έχετε περισσότερες πιθανότητες να κολλήσετε μυρμηγκιές εάν:
- Είστε παιδί ή έφηβος
- Δαγκώνετε τα νύχια σας ή σκαλίζετε το δέρμα γύρω από αυτά
- Έχετε εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως τα άτομα με HIV ή όσοι υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία
- Κάνετε σεξ χωρίς προφυλακτικό με κάποιον που έχει κονδυλώματα στα γεννητικά όργανα
- Έχετε πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους
Πώς αντιμετωπίζονται οι μυρμηγκιές
Οι περισσότερες μυρμηγκιές υποχωρούν μέσα σε εβδομάδες ή μήνες χωρίς θεραπεία, αν και μερικές μπορεί να χρειαστούν πολλά χρόνια για να υποχωρήσουν πλήρως. Ωστόσο, επειδή οι μυρμηγκιές μπορεί να είναι δυσάρεστες ή αντιαισθητικές, οι περισσότεροι άνθρωποι επιλέγουν την αφαίρεσή τους.
Πολλές μυρμηγκιές μπορούν να αντιμετωπιστούν με απλές θεραπείες . Εκείνες που δεν καθαρίζουν με την κατ’ οίκον θεραπεία μπορεί να απαιτούν συνταγογραφούμενα φάρμακα ή θεραπεία στο ιατρείο.
Κατ’ οίκον θεραπείες
Μια δημοφιλής σπιτική θεραπεία για την αφαίρεση μυρμηγκιών είναι η μέθοδος της μονωτικής ταινίας. Για τη διαδικασία αυτή, τοποθετείτε ένα κομμάτι μονωτικής ταινίας πάνω στην μυρμηγκιά και το αφήνετε για έξι ημέρες. Στη συνέχεια, αφαιρείτε την ταινία, μουλιάζετε την μυρμηγκιά σε νερό και τη λειαίνετε με μια χαρτολίμα νυχιών.
Αν αυτό δεν σας απαλλάξει από τη μυρμηγκιά, μπορείτε να περιμένετε 24 ώρες και να προσπαθήσετε ξανά. Αυτό μπορεί να χρειαστεί να το επαναλάβετε αρκετές φορές ανάλογα με το μέγεθος και τη θέση της μυρμηγκιάς.
Φάρμακα για μυρμηγκιές χωρίς ιατρική συνταγή
Το σαλικυλικό οξύ είναι μια συνηθισμένη και αποτελεσματική μη συνταγογραφούμενη θεραπεία αφαίρεσης μυρμηκιών. Μπορεί να βρεθεί σε διάφορες μορφές, όπως σε μορφή ελαίου, σταγόνων και αυτοκόλλητων επιθεμάτων ή ταινιών.
Το σαλικυλικό οξύ εφαρμόζεται σε μία μυρμηγκιά και το αφήνουμε να στεγνώσει. Ορισμένοι θεραπευτές συνιστούν την απομάκρυνση της μυρμηγκιάς με ελαφρόπετρα ή χαρτολίμα νυχιών πριν από την εφαρμογή. Το μούλιασμα της μυρμηγκιάς σε νερό πριν από την εφαρμογή του οξέος και η κάλυψη της περιοχής με επίδεσμο βοηθούν επίσης στην απορρόφηση της ουσίας.
Μια άλλη επιλογή είναι ένα σετ κατάψυξης στο σπίτι, γνωστό και ως κρυοθεραπεία στο σπίτι. Αυτά τα προϊόντα χρησιμοποιούν ένα μείγμα προπανίου που αναμιγνύεται σε διμεθυλαιθέρα και χορηγείται υπό πίεση για να καταψύξει και να καταστρέψει τους ιστούς των μυρμηγκιών. Απλώς στρέφετε τον εφαρμογέα ακριβείας στη μυρμηγκιά και ψεκάζετε.
Τα σετ κατάψυξης μυρμηγκιών στο σπίτι δεν πρέπει ποτέ να χρησιμοποιούνται στο πρόσωπο. Προορίζονται για χρήση μόνο στα πόδια ή τα χέρια.
Συνταγογραφούμενα φάρμακα για μυρμηγκιές
Όταν τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα δεν είναι αποτελεσματικά, υπάρχουν διαθέσιμα τοπικά φάρμακα με ιατρική συνταγή που μπορούν να εφαρμοστούν στις μυρμηγκιές στο σπίτι:
- Το Aldara (ιμικιμόδη) είναι μια τοπική κρέμα που θεραπεύει μη μελανωματικούς καρκίνους του δέρματος και κονδυλώματα του πρωκτού ή των γεννητικών οργάνων.12
- Το Retin-A (τρετινοΐνη) είναι μια τοπική κρέμα που είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική στη θεραπεία των επίπεδων μυρμηγκιών.
Αυτά τα προϊόντα εφαρμόζονται μία φορά την ημέρα ή αρκετές φορές την εβδομάδα σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού σας. Μια μυρμηγκιά θα πρέπει να εξαφανιστεί εντός 9 έως 12 εβδομάδων ανάλογα με τη σοβαρότητά της.
Χειρουργικές και εξειδικευμένες επεμβάσεις
Οι μεγαλύτερες μυρμηγκιές ή εκείνες που αντιστέκονται στη θεραπεία μπορεί να απαιτούν φροντίδα στο ιατρείο από δερματολόγο. Ορισμένες από τις θεραπείες εφαρμόζονται τοπικά ή εγχέονται σε μια μυρμηγκιά για τη διάσπαση των ιστών. Άλλες αφαιρούν απευθείας τους ιστούς της βλάβης είτε με την εφαρμογή κρύου είτε με θερμότητα.
Αφού οι ιστοί έχουν διασπαστεί ή περιοριστεί, οι εναπομείναντες ιστοί μπορούν να καθαριστούν (αποξεστούν) ή να αφαιρεθούν (κοπούν).
Σε γενικές γραμμές, οι τοπικές θεραπείες και οι μέθοδοι άμεσης αφαίρεσης εφαρμόζονται πριν από τις ενέσεις. Πολλές ενέσιμες θεραπείες μυρμηκιών θεωρούνται ακόμη πειραματικές.
Οι εξειδικευμένες θεραπευτικές επιλογές είναι οι εξής:
- Τοπικές θεραπείες: Σ’ αυτές περιλαμβάνονται χημικά ερεθιστικά όπως η λευκομυκίνη, η κανθαριδίνη, η γλουταραλδεΰδη, η φορμαλίνη και η ποδοφυλλίνη ή οξέα όπως το γαλακτικό οξύ και το τριχλωροξικό οξύ (TCA). Μπορεί να χρειαστούν αρκετές εφαρμογές.
- Κρυοθεραπεία: Αυτή περιλαμβάνει την εφαρμογή υγρού αζώτου, συνήθως με ένα στυλεό, για να παγώσει και να νεκρώσει μια μυρμηγκιά. Αφού η κρούστα της μυρμηγκιάς ξεφλουδίσει και πέσει, το υποκείμενο δέρμα συνήθως επουλώνεται με ελάχιστες ουλές.
- Ηλεκτροκαυτηρίαση και απόξεση: Πρόκειται για μια διαδικασία κατά την οποία μια μυρμηγκιά καίγεται με ηλεκτρική βελόνα ή καθετήρα. Στη συνέχεια, ο νεκρός ιστός απομακρύνεται με ένα εργαλείο σε σχήμα κουταλιού που ονομάζεται κοχλιάριο ή ξέστρο.
- Ενδοθηλιακές ενέσεις βιταμίνης D: Οι ενέσεις με βιταμίνη D3 έχουν χρησιμοποιηθεί με διαφορετικό βαθμό επιτυχίας. Μια μελέτη στην οποία συμμετείχαν 64 άτομα με ανθεκτικές στη θεραπεία μυρμηγκιές έδειξε ότι το 90% παρουσίασε πλήρη εξάλειψη μετά από τέσσερις θεραπείες.
- Ενδοθηλιακή ανοσοθεραπεία: Πρόκειται για μια νεότερη προσέγγιση κατά την οποία μια ένεση του εμβολίου MMR (παρωτίτιδα, ιλαρά, ερυθρά) ή του αντιγόνου Candida διεγείρει το ανοσοποιητικό σύστημα για την απομάκρυνση της μυρμηγκιάς. Συνήθως πρόκειται για πέντε ενέσεις μία φορά το μήνα.
