Γνωρίζετε ποια είναι η ομάδα αίματός σας; Πολλοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν, και ως επί το πλείστον, αυτό δεν πειράζει.
Σε περίπτωση επείγουσας απώλειας αίματος, όμως, είναι σημαντικό για τους γιατρούς σας να γνωρίζουν τι είδους αίμα μπορούν να σας δώσουν – και αν δεν γνωρίζουν την ομάδα αίματός σας, θα στραφούν σε αίμα τύπου Ο-αρνητικό, το οποίο είναι γνωστό ως “καθολική ομάδα αίματος”.
Όταν ο οργανισμός σας χρειάζεται μετάγγιση αίματος, η καλύτερη ομάδα αίματος που μπορείτε να λάβετε είναι η δική σας ομάδα αίματος.
Αλλά σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, το αίμα τύπου Ο αρνητικό – το οποίο το διαθέτει μόνο περίπου το 7% των ανθρώπων – μπορεί να χορηγηθεί σε άτομα οποιασδήποτε ομάδας αίματος.
Όλες οι δωρεές αίματος είναι σημαντικές, καθώς μπορούν να σώσουν ζωές, αλλά οι δωρεές αίματος τύπου Ο-αρνητικού είναι ιδιαίτερα ζωτικής σημασίας.
Τι είναι οι ομάδες αίματος;
Υπάρχουν οκτώ κοινές ομάδες αίματος και η ομάδα αίματος που έχετε εξαρτάται από το αν το αίμα σας περιλαμβάνει ή όχι ορισμένα αντιγόνα ή ουσίες που μπορούν να κάνουν το ανοσοποιητικό σας σύστημα να αντιδράσει.
Η ομάδα αίματός σας εξαρτάται από το αν έχετε τα αντιγόνα Α και Β (από την ομάδα αίματος ΑΒΟ) και το αντιγόνο Rh(D) (από την ομάδα αίματος Rh).
Μπορούν επίσης να αντιδράσουν με αντισώματα που έχουν ήδη σχηματιστεί.
Αυτό σημαίνει ότι αν δεχτείτε μετάγγιση αίματος από έναν τύπο αίματος με διαφορετικά αντιγόνα από το δικό σας αίμα, το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού σας θα μπορούσε να αρχίσει να επιτίθεται στον εαυτό του, γεγονός που μπορεί να αποβεί θανατηφόρο.
Επιπλέον, με την ομάδα αίματος ΑΒΟ, έχετε προσχηματισμένα αντισώματα έναντι του αντιγόνου που λείπει από τα ερυθρά αιμοσφαίρια σας.
Για παράδειγμα, ένα άτομο τύπου Α έχει αντι-Β και δεν πρέπει να λαμβάνει αίμα τύπου Β.
Οι τέσσερις κύριοι τύποι αίματος δηλώνουν αν έχετε αντιγόνα Α ή Β – ή και τα δύο ή κανένα από τα δύο.
- Το αίμα τύπου Α έχει το αντιγόνο Α.
- Το αίμα τύπου Β έχει το αντιγόνο Β.
- Το αίμα τύπου ΑΒ έχει και τα δύο αντιγόνα Α και Β.
- Το αίμα τύπου Ο δεν έχει ούτε αντιγόνα Α ούτε αντιγόνα Β.
Επομένως, πού χρησιμεύουν αυτά τα σύμβολα συν και πλην; Οι ομάδες αίματος μπορούν επίσης να είναι είτε αρνητικές είτε θετικές, ανάλογα με το αν έχετε ένα άλλο αντιγόνο, το αντιγόνο Rh(D).
Αυτό είναι γνωστό ως Rh θετικό ή Rh αρνητικό, αν και συνήθως αναφερόμαστε απλώς σε θετική ή αρνητική ομάδα αίματος.
Εάν έχετε θετική ομάδα αίματος, έχετε το αντιγόνο Rh(D). Αυτό είναι το πιο συνηθισμένο.
Εάν έχετε αρνητική ομάδα αίματος, δεν έχετε το αντιγόνο Rh(D). Αυτό είναι λιγότερο συνηθισμένο.
Όταν συνυπολογίζετε όλες αυτές τις εναλλακτικές ομάδες αίματος, προκύπτουν αυτές οι οκτώ συνήθεις ομάδες αίματος.
Πώς δουλεύει η δωρεά αίματος;
Η αιμοδοσία είναι εύκολη, σχετικά ανώδυνη και σώζει ζωές.
Και αν έχετε αίμα τύπου Ο αρνητικό, η δωρεά σας μπορεί να βοηθήσει οποιονδήποτε έχει ανάγκη, πράγμα εξαιρετικά σημαντικό.
Ακολουθούν ορισμένα στοιχεία που πρέπει να γνωρίζετε σχετικά με το αίμα τύπου Ο αρνητικό και την διαδικασία της αιμοδοσίας.
1. Σχεδόν οποιοσδήποτε μπορεί να λάβει αίμα τύπου Ο αρνητικό
Ως ο καθολικός τύπος αιμοδότη, το αίμα τύπου Ο αρνητικό μπορεί να χορηγηθεί σχεδόν σε οποιονδήποτε έχει ανάγκη από αίμα.
Αυτό το καθιστά ιδιαίτερα σωτήριο στην περίπτωση έκτακτων περιστατικών που απαιτούν χρόνο, όπου κάποιος χάνει πολύ αίμα.
2. Τα άτομα με ομάδα αίματος Ο-αρνητικό μπορούν να λάβουν μόνο αίμα τύπου Ο-αρνητικό
Εάν έχετε αίμα τύπου Ο αρνητικό, μπορείτε να δώσετε αίμα σε οποιονδήποτε, αλλά μπορείτε να λάβετε αίμα μόνο από άλλα άτομα που έχουν επίσης αίμα τύπου Ο αρνητικό.
3. Οι θετικοί τύποι αίματος μπορούν να λάβουν αίμα τύπου Ο.
Αν και δεν είναι τόσο καθολικές όσο το αίμα τύπου Ο-αρνητικό, οι δωρεές αίματος τύπου Ο-θετικού έχουν επίσης μεγάλη ζήτηση.
Το αίμα τύπου Ο-θετικό μπορεί να δοθεί σε οποιονδήποτε έχει θετικό τύπο: σε άλλα άτομα με θετικό τύπο Ο, καθώς και σε άτομα με θετικό τύπο αίματος Α, Β και ΑΒ.
4. Ένας εξαιρετικά σπάνιος τύπος αίματος δεν μπορεί να λάβει αίμα τύπου Ο αρνητικό.
Οι σπάνιοι τύποι αίματος εμφανίζονται στο 0,1% ή λιγότερο των ανθρώπων.
Το να έχετε μια σπάνια ομάδα αίματος σημαίνει ότι το αίμα σας δεν έχει ένα αντιγόνο που έχουν οι περισσότεροι άνθρωποι ή ότι έχει ένα αντιγόνο που λείπει από τους περισσότερους ανθρώπους.
Η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων με σπάνιες ομάδες αίματος μπορεί να λάβει αίμα τύπου Ο-αρνητικό.
Η εξαίρεση είναι οι άνθρωποι που έχουν ” χρυσό αίμα “. Υπολογίζεται ότι 1 στα 6 εκατομμύρια άτομα έχουν αυτόν τον πολύ σπάνιο τύπο, τεχνικά γνωστό ως Rh null αίμα, καθώς στερείται όλων των αντιγόνων Rh, όχι μόνο του D.
Υπάρχουν λιγότεροι από 50 άνθρωποι στον πλανήτη που είναι γνωστό ότι έχουν αυτόν τον τύπο, και δεν μπορούν να λάβουν αίμα τύπου Ο αρνητικό – παρά μόνο άλλο Rh null αίμα.
Ποιος μπορεί να γίνει αιμοδότης;
Σε ό,τι αφορά την αιμοδοσία, όλα μετράνε”, λέει ο Δρ Fertel. ” Οποιαδήποτε ποσότητα αίματος που μπορεί να δοθεί σε μία μετάγγιση αίματος δύναται πραγματικά να κάνει τη διαφορά στη διάσωση της ζωής κάποιου ανθρώπου.
Άνθρωποι όλων των ομάδων αίματος είναι ευπρόσδεκτοι και ενθαρρύνονται να δώσουν αίμα, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις επιλογής.
Μπορείτε να δίνετε αίμα κάθε 56 ημέρες, εφόσον:
- Είστε μεταξύ 18 και 65 ετών. Μπορείτε σε ειδικές περιπτώσεις και εφόσον ο γιατρός το επιτρέπει να δώσετε αίμα εάν είστε 17 ετών ή πάνω από 65.
- Ζυγίζετε πάνω από 50kg. Στις περισσότερες περιπτώσεις εάν είστε κάτω από 50 Kg, μπορεί να μην είναι ασφαλές να προσφέρετε αίμα.
- Είστε υγιής. Το αίμα από έναν άρρωστο άνθρωπο ή κάποιον που παίρνει φάρμακα μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειές για αυτόν που θα το πάρει. Δεν θα μπορέσετε να προσφέρετε αίμα εάν είχατε στο παρελθόν ίκτερο ή ηπατίτιδα, ή εάν είχατε κάποια μορφή καρκίνου, καρδιοπάθειας, επιληψία η κάποια αιμορραγική διαταραχή. Εάν έχετε ερωτήσεις για κάποια συγκεκριμένα φάρμακα που παίρνετε επικοινωνήστε με τον υπεύθυνο της αιμοδοσίας.
- Έχετε ασφαλή τρόπο ζωής. Πράγματα και συμπεριφορές που θεωρούνται υψηλού κινδύνου, όπως η λήψη ουσιών, οι πολλαπλοί ερωτικοί σύντροφοι, τα τατουάζ ή piercings που έγιναν τους τελευταίους 6 μήνες. Για την δική σας ασφάλεια δεν μπορείτε να προσφέρετε αίμα εάν κάνετε πρωταθλητισμό και προετοιμάζεστε για κάποιο μεγάλο αθλητικό γεγονός ή εάν κάνετε κάποιο επικίνδυνο επάγγελμα.
- Είστε αποφασισμένοι να βοηθάτε τους άλλους. Τόσο απλά.
Τι συμβαίνει όταν δίνετε αίμα;
Μόλις ξεκινήσετε τη διαδικασία, η αιμοδοσία είναι απλή.
Ένας εκπαιδευμένος επαγγελματίας θα εισάγει μια ολοκαίνουργια, αποστειρωμένη βελόνα στο χέρι σας για να αφαιρέσει λίγο από το αίμα σας.
Αφού το αίμα αυτό ελεγχθεί, περνάει από διάφορους μηχανισμούς συντήρησης και μοιράζεται για να δοθεί σε ανθρώπους που το χρειάζονται.
Το αίμα σας αναπληρώνεται, αλλά για να βοηθήσετε τον οργανισμό σας να ανακάμψει γρήγορα, να τρώτε τροφές πλούσιες σε σίδηρο και να παραμένετε ενυδατωμένοι τόσο πριν όσο και μετά τη δωρεά αίματος.
Πώς να μάθετε την ομάδα αίματός σας
Ως επί το πλείστον, είναι χρήσιμο, αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι ζωτικής σημασίας να γνωρίζετε την ομάδα αίματός σας.
Τα νοσοκομεία πρέπει να επαληθεύουν την ομάδα αίματός σας κάθε φορά που έχετε ανάγκη, ακόμη και αν την γνωρίζετε από πριν.
Πριν σας χορηγήσουν αίμα, πρέπει να βεβαιωθούν ότι αυτό είναι ασφαλές και αποτελεσματικό – γι’ αυτό και το Ο-αρνητικό μπορεί να είναι χρήσιμο σε έκτακτες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης που απαιτούν χρόνο.
Παρόλα αυτά, υπάρχουν μερικοί τρόποι για να μάθετε ποια είναι η ομάδα αίματός σας.
- Μέσω του ιατρικού σας φακέλου: Αν σας έχουν πάρει αίμα για κάποια εγχείρηση ή εγκυμοσύνη, το γραφείο του γιατρού σας θα πρέπει να έχει αρχείο με την ομάδα αίματός σας. Και αν το ιατρείο σας χρησιμοποιεί ένα ηλεκτρονικό σύστημα ιατρικής καταγραφής, μπορείτε να βρείτε αυτές τις πληροφορίες στον λογαριασμό σας.
Μέσω ενός κέντρου αιμοδοσίας, για παράδειγμα, του Ερυθρού Σταυρού: Όταν δίνετε αίμα, στην κάρτα αιμοδότη που λαμβάνετε μετά, αναγράφεται η ομάδα αίματός σας, όπως και ο λογαριασμός σας στην εφαρμογή της οργάνωσης.