Η εγκάρσια θέση του μωρού, που ονομάζεται επίσης εγκάρσια εμβρυϊκή θέση, είναι όταν το αγέννητο μωρό βρίσκεται πλάγια -σε γωνία 90 μοιρών προς τη σπονδυλική σας στήλη- αντί να έχει το κεφάλι προς τα πάνω ή προς τα κάτω.
Ένα μωρό που βρίσκεται σε εγκάρσια θέση δεν μπορεί να γεννηθεί κολπικά (φυσιολογικά) χωρίς η διαδικασία αυτή να εγκυμονεί μεγάλους κινδύνους τόσο για εσάς όσο και για το παιδί.
Μερικές φορές, ένα μωρό που βρίσκεται σε εγκάρσια θέση θα στραφεί μόνο του σε θέση με το κεφάλι προς τα κάτω πριν ξεκινήσει ο τοκετός. Άλλες φορές, ένας γιατρός ενδέχεται να είναι σε θέση να στρέψει το μωρό στην επιθυμητή θέση.
Εάν ένα μωρό σε εγκάρσια θέση δεν μπορεί να γυρίσει στη σωστή θέση πριν να γεννηθεί, είναι πιθανό να υποβληθείτε σε καισαρική τομή.
Αυτό το άρθρο εξετάζει τις αιτίες και τους παράγοντες κινδύνου για την εγκάρσια θέση του μωρού. Επιπλέον, εξετάζει τον τρόπο διάγνωσης και αντιμετώπισής της, τις πιθανές επιπλοκές και πώς μπορείτε να προγραμματίσετε εκ των προτέρων τον τοκετό.
Πόσο συχνή είναι η εγκάρσια θέση του μωρού;
Υπολογίζεται ότι το 2% έως 13% των μωρών βρίσκονται σε μη ευνοϊκή θέση κατά τον τοκετό – δηλαδή δεν βρίσκονται σε θέση με το κεφάλι προς τα κάτω.
Αιτίες και παράγοντες κινδύνου
Φυσιολογικά φαινόμενα μπορεί να προκαλέσουν την εγκάρσια θέση του μωρού. Σε αυτά περιλαμβάνονται:
- Μια δίκερη μήτρα: Η μήτρα έχει ένα βαθύ V στην κορυφή που χωρίζει τη μήτρα σε δύο πλευρές.
- Ολιγοϋδράμνιο ή πολυϋδράμνιο: Ασυνήθιστα μικρός ή μεγάλος όγκος αμνιακού υγρού αντίστοιχα.
Διάφοροι παράγοντες κινδύνου μπορούν να καταστήσουν πιο πιθανό το μωρό σας να αποκτήσει εγκάρσια θέση:
- Ο πλακούντας βρίσκεται σε ασυνήθιστη θέση, όπως για παράδειγμα όταν μπλοκάρει το άνοιγμα του τραχήλου της μήτρας (προδρομικός πλακούντας) , γεγονός που δεν επιτρέπει στο μωρό να βρεθεί σε θέση με το κεφάλι προς τα κάτω
- Η πρόωρη έναρξη του τοκετού, πριν το μωρό προλάβει να πάρει τη σωστή θέση
- Η εγκυμοσύνη με δίδυμα ή άλλα πολλαπλά μωρά, καθώς η μήτρα είναι συνωστισμένη και μπορεί να μην επιτρέπει πολλές κινήσεις
- Η μη φυσιολογική κατασκευή της πυέλου που περιορίζει τις κινήσεις του μωρού
- Η ύπαρξη κύστης ή ινομυώματος που μπλοκάρει τον τράχηλο της μήτρας
- Η εγκάρσια θέση του μωρού είναι επίσης πιο συχνή ύστερα από μία πρώτη εγκυμοσύνη.
Διάγνωση
Δεν είναι ασυνήθιστο το μωρό να βρίσκεται σε εγκάρσια θέση κατά τα πρώτα στάδια της εγκυμοσύνης. Στις περισσότερες περιπτώσεις, όμως, τα μωρά μετακινούνται μόνα τους πολύ πριν από την έναρξη του τοκετού. Η εγκάρσια θέση του μωρού δεν προκαλεί σημεία ή συμπτώματα.
Οι ιατροί διαγιγνώσκουν την εγκάρσια θέση μέσω μιας εξέτασης που αποκαλείται χειρισμός του Leopold. Πρόκειται για την ψηλάφηση της κοιλιάς σας προκειμένου να προσδιοριστεί η θέση του μωρού. Συνήθως η θέση αυτή επιβεβαιώνεται με έναν υπέρηχο.
Ενδέχεται επίσης να ανακαλύψετε ότι το μωρό σας βρίσκεται σε εγκάρσια θέση κατά τη διάρκεια ενός υπερηχογραφήματος ρουτίνας.
Χρόνος διάγνωσης της εγκάρσιας θέσης
Το υπερηχογράφημα που γίνεται κατά τον έλεγχο των 36 εβδομάδων επιτρέπει στον ιατρό σας να δει τη θέση του μωρού καθώς πλησιάζετε προς τον τοκετό.
Εάν το μωρό σας εξακολουθεί να βρίσκεται σε εγκάρσια θέση εκείνη τη στιγμή, η ιατρική σας ομάδα θα εξετάσει τις διαθέσιμες επιλογές για την ασφαλή γέννηση του μωρού σας.
Τοκετός
Περίπου το 97% των τοκετών αφορούν ένα μωρό με το κεφάλι προς τα κάτω. Αυτό καθιστά τον κολπικό τοκετό ευκολότερο και ασφαλέστερο, καθώς το μωρό βρίσκεται στην καλύτερη θέση για να γλιστρήσει έξω.
Η εγκάρσια θέση του μωρού παρατηρείται μόνο στο 1% περίπου των τοκετών. Σε αυτή τη θέση, ο ώμος, ο βραχίονας ή ο κορμός του μωρού μπορεί να παρουσιαστεί πρώτος.
Το γεγονός αυτό δεν αποτελεί ευνοϊκό σενάριο για κανέναν από τους δύο σας – είναι σχεδόν αδύνατο ένα μωρό που έχει εγκάρσια θέση να γεννηθεί κολπικά.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, έχετε δύο επιλογές:
- Να γυρίσετε το μωρό
- Να κάνετε καισαρική τομή
Πώς γυρίζει το μωρό σας στην κατάλληλη θέση
Εάν το μωρό σας βρίσκεται σε εγκάρσια θέση στο τέλος της εγκυμοσύνης, εσείς ή ο γιατρός σας ενδεχομένως να καταφέρετε να το γυρίσετε. Το να φέρετε το μωρό στη σωστή θέση με το κεφάλι προς τα κάτω μπορεί να σας βοηθήσει να αποφύγετε την καισαρική τομή.
Iατρικές εναλλακτικές λύσεις
Ο γιατρός μπορεί να χρησιμοποιήσει μία από τις ακόλουθες τεχνικές για να επιχειρήσει να επαναφέρει το μωρό σας στη σωστή θέση:
Εξωτερική πίεση στο κεφάλι του μωρού: Αυτή η διαδικασία εκτελείται συνήθως κατά ή μετά την 36η εβδομάδα της εγκυμοσύνης- αφορά την άσκηση πίεσης στην κοιλιά σας στο σημείο όπου βρίσκονται το κεφάλι και οι γλουτοί του μωρού.
Τεχνική Webster: Πρόκειται για μια χειροπρακτική μέθοδο κατά την οποία ένας ιατρός μετακινεί τους γοφούς σας για να επιτρέψει στη μήτρα σας να χαλαρώσει και να δημιουργήσει περισσότερο χώρο για το μωρό να κινηθεί μόνο του. (Σημείωση: Δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποστηρίζουν αυτή τη μέθοδο).
Επιλογές που μπορείτε να εφαρμόσετε στο σπίτι
Ισως καταφέρετε να ωθήσετε το μωρό σας να μετακινηθεί από την εγκάρσια θέση στο σπίτι. Μπορείτε να δοκιμάσετε:
- Να πέσετε στα χέρια και στα γόνατα και να ταλαντεύεστε απαλά μπρος-πίσω.
- Να ξαπλώσετε ανάσκελα με τα γόνατα λυγισμένα και τα πέλματα επίπεδα στο πάτωμα και στη συνέχεια να σπρώξετε τους γοφούς σας στον αέρα (στάση γέφυρας)
- Να μιλάτε ή να βάζετε μουσική για να διεγείρετε το μωρό, ώστε να γίνει πιο δραστήριο
- Να εφαρμόζετε λίγο κρύο στην κοιλιά σας στο σημείο που βρίσκεται το κεφάλι του μωρού, γεγονός που μπορεί να το κάνει να θέλει να απομακρυνθεί από αυτό
Αυτές οι μέθοδοι μπορεί να αποδώσουν ή να μην αποδώσουν στην περίπτωσή σας. Δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία που να συνηγορούν στη χρήση τους.
Μπορούν τα μωρά να γυρίσουν πίσω στην εγκάρσια θέση μετά από στροφή;
Ακόμη και αν το μωρό σας αλλάξει θέση ή μετακινηθεί με επιτυχία, είναι πιθανό να επιστρέψει σε εγκάρσια θέση πριν από τον τοκετό.
Επιπλοκές
Είτε το μωρό γεννηθεί με καισαρική τομή είτε μετακινηθεί επιτυχώς ώστε να έχετε έναν κολπικό τοκετό, εξακολουθούν να υφίστανται πιθανές επιπλοκές.
Καισαρική τομή
Οι καισαρικές τομές είναι εξαιρετικά συχνές και είναι γενικά ασφαλείς τόσο για εσάς όσο και για το μωρό σας. Παρόλα αυτά, κάποιοι εγγενείς κίνδυνοι συνδέονται με αυτήν τη διαδικασία, όπως συμβαίνει με κάθε χειρουργική επέμβαση.
Η εγκάρσια θέση μπορεί να αναγκάσει τον χειρουργό να κάνει έναν διαφορετικό τύπο τομής, καθώς το μωρό μπορεί να βρίσκεται ακριβώς εκεί που συνήθως θα πραγματοποιούσε τομή.
Οι πιθανές επιπλοκές της καισαρικής τομής για εσάς μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Αυξημένη αιμορραγία
- Λοίμωξη
- Τραυματισμό της ουροδόχου κύστης ή του εντέρου
- Αντιδράσεις στα φάρμακα
- Θρόμβους αίματος
Σε σπάνιες περιπτώσεις, η καισαρική τομή μπορεί να οδηγήσει σε πιθανές επιπλοκές για το μωρό, όπως:
- Τραυματισμός
- Αναπνευστικά προβλήματα, εάν χρειάζεται να απομακρυνθεί υγρό από τους πνεύμονές του
Οι περισσότερες καισαρικές τομές είναι ασφαλείς και έχουν ως αποτέλεσμα ένα υγιές μωρό και μία υγιή μητέρα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο χειρουργικός τοκετός είναι η ασφαλέστερη διαθέσιμη επιλογή.
Κολπικός (φυσιολογικός) τοκετός
Εάν το παιδί σας μετακινηθεί επιτυχώς από την εγκάρσια θέση του μωρού, είναι πιθανό να μπορέσετε να το φέρετε στον κόσμο με κολπικό τοκετό. Ωστόσο, μερικές επιπλοκές είναι πιθανές ακόμη και μετά τη μετακίνηση του μωρού:10
- Ο τοκετός συνήθως διαρκεί περισσότερο.
- Το πρόσωπο του μωρού σας μπορεί να είναι πρησμένο και να φαίνεται μελανιασμένο για μερικές ημέρες.
- Ο ομφάλιος λώρος μπορεί να συμπιεστεί, προκαλώντας ενδεχομένως δυσκολίες και οδηγώντας σε καισαρική τομή.
