Η γέννηση ενός μωρού είναι μια εμπειρία που δεν συγκρίνεται με καμία άλλη. Δεν έχει σημασία αν είναι η πρώτη σας φορά ή αν έχετε ξαναπεράσει αυτή τη διαδικασία, κάθε γέννα και κάθε ανάρρωση μετά τον τοκετό είναι διαφορετική.
Η περίοδος μετά τον τοκετό, ή το αποκαλούμενο τέταρτο τρίμηνο, μπορεί να συνοδεύεται από κάποια δυσφορία. Ο πόνος, η κούραση και κάποιες συναισθηματικές αλλαγές είναι αναμενόμενες. Το σώμα σας έχει περάσει μια τεράστια αλλαγή και οι ορμόνες σας επίσης μεταβάλλονται ραγδαία.
Ποια συμπτώματα πρέπει να μας ανησυχήσουν μετά τον τοκετό;
Πριν πάρετε εξιτήριο από το νοσοκομείο, ο γιατρός σας πιθανότατα θα σας δώσει κάποιες συμβουλές σχετικά με το τι είναι φυσιολογικό μετά τον τοκετό και πότε θα πρέπει να τον ειδοποιήσετε. Φυσικά, υπάρχουν πολλά άλλα πράγματα που πιθανώς σκέφτεστε εκείνη τη στιγμή, επομένως μπορεί να είναι δύσκολο να τα θυμάστε όλα αυτά.
1. Πολύ έντονη αιμορραγία
Η αιμορραγία μετά τον τοκετό είναι αναμενόμενη. Οι κολπικές εκκρίσεις που εμφανίζονται μετά τον τοκετό ονομάζονται λόχια και μπορεί να είναι αρκετά έντονα αυτές τις πρώτες ημέρες. Τα λόχια είναι ένας συνδυασμός αμνιακού υγρού, ιστών και αίματος και είναι κάτι απόλυτα φυσιολογικό. Αυτό το φυσιολογικό υγρό αποβάλλεται από τον κόλπο σταδιακά μετά τον τοκετό σας.
Η αιμορραγία μπορεί να είναι έντονη στην αρχή και είναι συνήθως σκούρα κόκκινη. Μετά από τρεις ημέρες περίπου, θα πρέπει να μειωθεί και να γίνει πιο ανοιχτόχρωμη. Η ελαφριά αιμορραγία και το έκκριμα μπορεί να διαρκέσει έως και έξι εβδομάδες.
Θα εμφανίσετε αιμορραγία μετά τον τοκετό είτε γεννήσατε κολπικά είτε με καισαρική τομή. Οι γυναίκες που κάνουν καισαρική τομή μπορεί να έχουν λιγότερη αιμορραγία σε σχέση με τις γυναίκες που γεννούν κολπικά, αλλά η αιμορραγία μπορεί και πάλι να διαρκέσει αρκετές εβδομάδες.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο θεράπων ιατρός σας θα σας συστήσει να χρησιμοποιείτε μία σερβιέτα για την αιμορραγία – όχι ταμπόν. Ανεξάρτητα από τον τρόπο με τον οποίο γεννήσατε, δεν πρέπει να εισάγετε τίποτα στον κόλπο σας μέχρι να σας δώσει την άδεια ο γιατρός σας, συνήθως περίπου έξι εβδομάδες μετά τον τοκετό.
Η αιμορραγία συνήθως αρχίζει να περιορίζεται μέχρι να βγείτε από το νοσοκομείο. Εάν εξακολουθείτε να χρειάζεται να αλλάζετε σερβιέτες πολλές φορές την ώρα μετά την έξοδό σας από το νοσοκομείο ή εάν συνεχίζετε να βγάζετε θρόμβους αίματος μεγαλύτερους από μπάλα του γκολφ, επικοινωνήστε με τον γιατρό σας για οδηγίες. Τα παραπάνω μπορεί να αποτελούν ένδειξη αιμορραγίας μετά τον τοκετό.
Επίσης, επικοινωνήστε με τον θεράποντα ιατρό σας εάν η αιμορραγία σας αυξηθεί ξανά μετά την αρχική μείωση ή εάν παρατηρήσετε σημάδια μόλυνσης, όπως δύσοσμες εκκρίσεις.
2. Σοβαρές κράμπες ή κοιλιακό άλγος
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η μήτρα σας διαστέλλεται. Μετά τον τοκετό, θα αρχίσει να επιστρέφει στο φυσιολογικό της μέγεθος. Αυτό μπορεί να χρειαστεί κάποιο χρονικό διάστημα και οι κράμπες είναι συχνές.
Οι κράμπες κατά τη διάρκεια της λοχείας μπορεί να είναι αρκετά έντονες – μερικές γυναίκες υποστηρίζουν ότι μοιάζουν σχεδόν με τον πόνο της συστολής. Ο θηλασμός επιταχύνει επίσης τη διαδικασία. Μπορεί να κάνει αυτές τις συσπάσεις πιο αισθητές, ειδικά τις πρώτες εβδομάδες.
Οι κράμπες που έρχονται και φεύγουν και δεν διαρκούν περισσότερο από περίπου πέντε λεπτά είναι φυσιολογικές. Αν όμως αντιμετωπίζετε πόνο που είναι έντονος ή μόνιμος, ήρθε η ώρα να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας.
Ο επίμονος κοιλιακός πόνος μπορεί να είναι σημάδι επιλόχειας ενδομητρίτιδας, μιας βακτηριακής λοίμωξης στο βλεννογόνο της μήτρας σας. Μπορεί επίσης να συνοδεύεται από πυρετό, ρίγη ή γενικά αίσθημα αδιαθεσίας.
3. Έντονοι πονοκέφαλοι
Μπορεί να έχετε ακούσει για την προεκλαμψία, μια σοβαρή κατάσταση κατά την οποία εμφανίζετε υψηλή αρτηριακή πίεση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αυτό που ίσως δεν γνωρίζετε είναι ότι μπορείτε να αναπτύξετε προεκλαμψία και μετά τον τοκετό, ανεξάρτητα από το αν είχατε ποτέ υψηλή αρτηριακή πίεση ή αν είχατε προεκλαμψία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σας.
Το χαρακτηριστικό σημάδι της προεκλαμψίας είναι η υψηλή αρτηριακή πίεση (140/90 mmHg ή υψηλότερη), αλλά οι περισσότεροι από εμάς δεν ελέγχουμε τακτικά την αρτηριακή μας πίεση στο σπίτι.
Eνα από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της προεκλαμψίας μετά τον τοκετό που παρατηρούν οι περισσότερες είναι ο έντονος πονοκέφαλος. Μπορεί επίσης να εμφανίσετε:
- Αλλαγές στην όραση, όπως θολή όραση ή ευαισθησία στο φως.
- Πρήξιμο του προσώπου, των χεριών, των ποδιών ή των άκρων σας.
Η προεκλαμψία μετά τον τοκετό είναι σπάνια, αλλά μπορεί να αποδειχθεί πολύ σοβαρή. Είναι πιο συχνή τις πρώτες ημέρες μετά τον τοκετό, αλλά μπορεί να εκδηλωθεί έως και έξι εβδομάδες μετά τον τοκετό. Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας εάν αντιμετωπίζετε πονοκεφάλους ή άλλα συμπτώματα.
4. Επιπλοκές με τις τομές και τα ράμματα
Πολλές γυναίκες επιστρέφουν στο σπίτι τους μετά τον τοκετό με ράμματα. Αυτό μπορεί να προέλθει από μια φυσιολογική ρήξη, από μια επισιοτομή (περινεοτομή-μια τομή που κάνει ο γιατρός για να βοηθήσει στον τοκετό) ή από μια καισαρική τομή.
Τις περισσότερες φορές, οι ρήξεις και οι τομές επουλώνονται χωρίς πρόβλημα και τα ράμματα διαλύονται μόνα τους. Πριν πάτε στο σπίτι σας, μιλήστε με τον γιατρό σας για το τι πρέπει να περιμένετε καθώς οι τομές και οι πληγές σας επουλώνονται.
Σε σπάνιες περιπτώσεις, οι ρήξεις, οι επισιοτομές και οι χειρουργικές τομές μπορεί να μολυνθούν. Ζητήστε ιατρική βοήθεια εάν παρουσιάσετε πυρετό, παρατηρήσετε δύσοσμες εκκρίσεις ή εάν ο πόνος σας χειροτερεύει αντί να βελτιώνεται, καθώς αυτά θα μπορούσαν να είναι σημάδια λοίμωξης.
5. Ακράτεια
Είναι συνηθισμένο να παρουσιάζετε κάποια διαφυγή ούρων στο τέλος της εγκυμοσύνης και κατά τη διάρκεια των πρώτων εβδομάδων μετά τον τοκετό. Για τις περισσότερες γυναίκες, οι ειδικοί γιατροί συνιστούν ασκήσεις Kegel που βοηθούν στη σύσφιξη των μυών του πυελικού σας εδάφους και σταματούν τη διαφυγή και την ακράτεια.
Αλλά ορισμένες γυναίκες μπορεί να παρουσιάσουν διαρροή από το έντερο μετά τον τοκετό, ιδίως αν έχουν υποστεί μια μεγαλύτερη τομή κατά τη διάρκεια του τοκετού.
Αν έχετε διαφυγή ούρων, αερίων ή εντερικού περιεχομένου ή αν παρουσιάζετε αδυναμία του πυελικού εδάφους, μιλήστε με τον γιατρό σας. Μπορεί να ωφεληθείτε από τη φυσικοθεραπεία του πυελικού εδάφους.
6. Συχνή ούρηση ή κάψιμο
Είναι φυσιολογικό να έχετε κάποια δυσφορία στην ούρηση μετά τον τοκετό. Μπορεί να τσούζει λίγο όταν κατουράτε, ιδιαίτερα αν έχετε κάνει ράμματα. Αυτή η δυσφορία θα πρέπει να αρχίσει να υποχωρεί μέσα στην πρώτη περίπου εβδομάδα μετά τον τοκετό.
Για ορισμένες περιπτώσεις, όμως, το αίσθημα είναι πιο έντονο, γεγονός που μπορεί να αποτελεί ένδειξη λοίμωξης του ουροποιητικού συστήματος (ουρολοίμωξη). Οι ουρολοιμώξεις είναι αρκετά συχνές μετά τον τοκετό, ιδίως αν σας είχε τοποθετηθεί καθετήρας.
Μιλήστε με τον γιατρό σας αν τσούζει όταν κατουράτε, αν αισθάνεστε έντονη πίεση ή πόνο όταν κατουράτε ή αν αισθάνεστε την ανάγκη να πηγαίνετε συχνά στην τουαλέτα.
7. Πόνος στα πόδια
Μετά τον τοκετό, μπορεί να διατρέχετε υψηλότερο κίνδυνο θρόμβωσης του αίματος, και όχι αποκλειστικά και μόνο από την αποβολή του βλεννογόνου της μήτρας σας.
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ο όγκος του αίματός σας αυξάνεται προκειμένου να φροντίσετε το αναπτυσσόμενο έμβρυο. Μετά τον τοκετό, το αίμα σας μπορεί να πήξει πιο εύκολα, γεγονός που μπορεί να σας εκθέσει σε υψηλότερο κίνδυνο να εμφανίσετε θρόμβους αίματος στις φλέβες σας, οι οποίοι είναι δυνατόν να ταξιδέψουν σε όλο το σώμα σας και να αποβούν πολύ σοβαροί.
Τα πόδια σας είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα σημεία για την ανάπτυξη θρόμβων αίματος κατά τη διάρκεια της λοχείας. Εν μέρει, αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι στο τέλος της εγκυμοσύνης, μπορεί να έχετε μειωμένη κυκλοφορία του αίματος στα πόδια σας.
Τα σημάδια της θρόμβωσης στο πόδι σας, που ονομάζεται επίσης εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση, είναι ο πόνος στο πόδι, καθώς και η ερυθρότητα, το πρήξιμο και η αύξηση της θερμοκρασίας στα πόδια σας. Επικοινωνήστε αμέσως με τον γιατρό σας εάν παρατηρήσετε αυτά τα συμπτώματα.
8. Διαρκής στενοχώρια ή σκέψεις να βλάψετε τον εαυτό σας ή άλλους
Περίπου το 70% έως 80% των γυναικών αναφέρουν αισθήματα θλίψης ή περιόδους κλάματος μετά τον τοκετό. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται επιλόχειος μελαγχολία. Είναι μια φυσιολογική αντίδραση στην εξάντληση της περιόδου μετά τον τοκετό και στα σκαμπανεβάσματα των ορμονών που προκαλεί ο τοκετός.
Το να ζητήσετε βοήθεια από τον σύντροφο, τους φίλους και την οικογένειά σας είναι κάτι που μπορεί να σας βοηθήσει να ξεκουραστείτε και να διαχειριστείτε τη συναισθηματική σας επιβάρυνση. Η επιλόχεια μελαγχολία θα πρέπει να αρχίσει να ελαττώνεται περίπου δύο εβδομάδες μετά τον τοκετό. Αλλά αυτό δεν συμβαίνει πάντα.
Η διαρκής θλίψη, τα συνεχιζόμενα συναισθήματα καταπίεσης και οι σκέψεις να κάνετε κακό στον εαυτό σας ή στο μωρό σας είναι σημάδια επιλόχειας κατάθλιψης. Εάν τα συμπτώματά σας επιμένουν ή επιδεινώνονται αντί να βελτιώνονται, είναι καιρός να επικοινωνήσετε με έναν γιατρό.
Οι πρώτες εβδομάδες μετά τον τοκετό μπορεί να αποτελέσουν μια ιδιαίτερα αγχωτική περίοδο. Αν αισθάνεστε συνεχώς υπερβολικά καταβεβλημένη και ανίκανη να φροντίσετε τον εαυτό σας ή το μωρό σας, αυτά είναι σημάδια επιλόχειας κατάθλιψης και θα πρέπει να αναζητήσετε βοήθεια – τόσο για το καλό της υγείας σας όσο και για την ευημερία του μωρού σας.
