Αν δεν το έχετε ήδη βιώσει, πιθανότατα κάποια στιγμή στη ζωή σας θα αισθανθείτε κράμπες στα πόδια. Μπορεί να σας χτυπήσουν τις χειρότερες δυνατές στιγμές- είτε είστε ξαπλωμένοι στο κρεβάτι τη νύχτα είτε τρέχετε στον διάδρομο, αυτός ο οξύς, διαπεραστικός πόνος μπορεί να σας καταβάλει ολοκληρωτικά.
Εάν οι κράμπες στα, μπορεί να γίνουν ακόμη πιο ενοχλητικές, ίσως μάλιστα και να σας αποσυντονίσουν από το τυπικό σας πρόγραμμα άσκησης ή ύπνου.
Τι είναι οι κράμπες στα πόδια;
Η κράμπα στα πόδια είναι μια απότομη, ξαφνική σύσπαση ή σύσφιξη του μυός στη γάμπα, η οποία διαρκεί συνήθως από μερικά δευτερόλεπτα έως μερικά λεπτά. Εάν όντως σας πιάσει κράμπα, μπορείτε να την ανακουφίσετε εκείνη τη στιγμή τεντώνοντας απαλά τον μυ. Για να αποφύγετε τις κράμπες των ποδιών, βεβαιωθείτε ότι τρέφεστε καλά και ξεκουράζεστε αρκετά.
Για να μπορέσετε να βρείτε μια μακρόπνοη λύση για τις κράμπες στα πόδια, ωστόσο, ίσως χρειαστεί να εξετάσετε πιο προσεκτικά τις πολλές πιθανές αιτίες τους. Θα πρέπει να αποκλείσετε τυχόν υποκείμενα προβλήματα που θα μπορούσαν να συμβάλλουν στις κράμπες των ποδιών, όπως η περιφερική αρτηριακή νόσος ή προβλήματα με τον θυρεοειδή σας. Επισκεφθείτε έναν γιατρό όταν οι κράμπες σας εμποδίζουν να ασκηθείτε ή αν φαίνεται να συμβαίνουν αυτόματα, χωρίς να υπάρχει κάποιο ερέθισμα.
Οι ειδικοί αναφέρουν τους κυριότερους λόγους για τους οποίους μπορεί να εμφανίζετε κράμπες στα πόδια και πώς μπορείτε να διατηρήσετε τους μυς σας απαλλαγμένους από τις κράμπες.
Αφυδάτωση
Μία από τις κλασικές αιτίες που προκαλούν κράμπες στα πόδια είναι η αφυδάτωση. Οι αθλητές και αυτοί που ασκούνται εντατικά αντιμετωπίζουν κράμπες συνεχώς, ειδικά κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, στη ζέστη όταν δεν καταναλώνουν αρκετά υγρά.
Ο λόγος για τον οποίο η αφυδάτωση προκαλεί κράμπες είναι σε μεγάλο βαθμό θεωρητικός. Μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι η εξάντληση των υγρών προκαλεί ευαισθητοποίηση των νευρικών απολήξεων, προκαλώντας συσπάσεις στο χώρο γύρω από το νεύρο και αυξάνοντας την πίεση στις απολήξεις των κινητικών νεύρων.
Αυτή η εξάντληση επιδεινώνεται από τις ζεστές συνθήκες ή την άσκηση, καθώς χάνετε περισσότερα υγρά μέσω του ιδρώτα.
Ανεπάρκεια ανόργανων συστατικών
Δεν είναι μόνο το νερό που χάνετε με τον ιδρώτα. Οι χαμένοι ηλεκτρολύτες, ή τα απαραίτητα μέταλλα που επηρεάζουν τη λειτουργία των μυών και πολλές άλλες σημαντικές λειτουργίες του σώματος, μπορούν επίσης να συμβάλουν στην εμφάνιση κράμπας στα πόδια. Εάν έχετε χαμηλή περιεκτικότητα σε ορισμένα μέταλλα, αυτή η ανισορροπία μπορεί να προκαλέσει κράμπες.
Μια ανισορροπία στο νάτριο, το ασβέστιο, το μαγνήσιο ή το κάλιο θα μπορούσε να οδηγήσει σε κράμπες στα πόδια.
Τα αθλητικά ποτά μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση των κραμπών χάρη στην περιεκτικότητά τους σε ηλεκτρολύτες. Ορισμένες τροφές μπορούν επίσης να βοηθήσουν. Οι μπανάνες, οι γλυκοπατάτες, το σπανάκι, το γιαούρτι και οι ξηροί καρποί είναι πλούσια σε κάλιο, ένα μέταλλο φιλικό προς τους μυς, και μπορούν να προλάβουν τις ελλείψεις που θα μπορούσαν να προκαλέσουν κράμπες στα πόδια.
Εγκυμοσύνη
Η εγκυμοσύνη αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης κραμπών στα πόδια. Αυτό συμβαίνει κυρίως επειδή οι πιθανότητες ανεπάρκειας μαγνησίου και καλίου είναι υψηλότερες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Εάν είστε έγκυος και αντιμετωπίζετε κράμπες στα πόδια, παραμείνετε ενυδατωμένη και εξετάστε το ενδεχόμενο λήψης ενός συμπληρώματος μαγνησίου – με την έγκριση του γιατρού σας.
Υπερβολική καταπόνηση
Ανεξάρτητα από την κατάσταση ενυδάτωσης ενός ανθρώπου που ασκείται ή που καταπονεί το σώμα του, πολλοί άνθρωποι εμφανίζουν κράμπες στα πόδια λόγω υπερβολικής χρήσης ενός μυός. Η καταπόνηση ή η υπερβολική χρήση ενός μυός είναι στην πραγματικότητα η πιο συχνή αιτία μυϊκών κράμπων.
Συνήθως ο ένοχος είναι το νευρικό σύστημα. Όταν τα νεύρα που ξεκινούν από τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό και καταλήγουν στον μυ υπερδιεγείρονται, συχνά καταλήγετε να έχετε μια ακούσια κράμπα. Η ξεκούραση και οι διατάσεις είναι ιδιαίτερα σημαντικές σε αυτές τις περιπτώσεις.
Ένταση άσκησης
Όταν προσπαθείτε να αναβαθμίσετε το πρόγραμμά της γυμναστικής σας -αυξάνοντας τα χιλιόμετρα της ποδηλασίας σας, αρχίζοντας να κολυμπάτε για προπόνηση στο τρίαθλο- οι μύες σας δεν είναι αυτόματα συνηθισμένοι στη νέα ένταση και κίνηση.
Κάθε φορά που προκαλούνται κράμπες με την έναρξη ή την επανεκκίνηση μιας άσκησης, αυτό είναι συνήθως μια ένδειξη ότι το παρακάνετε. Οι μύες σας δεν λειτουργούν και δεν ανταποκρίνονται με τον ίδιο τρόπο όταν κάνετε τζόκινγκ και σπριντ, για παράδειγμα, επομένως οποιαδήποτε αύξηση του όγκου ή της έντασης της προπόνησης μπορεί να προκαλέσει κράμπες.
Αυτό ισχύει και για κάθε εργασία που ενέχει σωματική προσπάθεια, για παράδειγμα σε ένα χειρονακτικό επάγγελμα.
Κόπωση
Μπορεί να είστε πιο επιρρεπείς σε κράμπες στα πόδια όταν είστε κουρασμένοι. Μπορεί να είστε πιο χαλαροί στη διατροφή σας ή να ξεχνάτε να ενυδατώνεστε αποτελεσματικά, ή, αν το σώμα σας δεν είχε αρκετό χρόνο να ανακάμψει επαρκώς από την τελευταία σας προπόνηση, οι μύες σας μπορεί να είναι ήδη σε άσχημη κατάσταση.
Φυσιολογικά, όταν ο μυς είναι κουρασμένος, δεν είναι τόσο συγχρονισμένος στη χρήση των θρεπτικών συστατικών. Με άλλα λόγια, ένας κουρασμένος μυς χάνει περισσότερα θρεπτικά συστατικά από όσα χρησιμοποιεί, με αποτέλεσμα να μην λειτουργεί στο μέγιστο δυνατό βαθμό.
Οι νυχτερινές κράμπες στα πόδια είναι συχνές και μπορεί επίσης να οφείλονται στην κούραση. Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό PLoS One, περίπου το 30% των ενηλίκων ανέφεραν ότι βιώνουν νυχτερινές κράμπες στα πόδια τουλάχιστον πέντε φορές το μήνα.
Παρόλο που δεν υπάρχει μία συγκεκριμένη αιτία για τις νυχτερινές κράμπες στα πόδια, είναι πιθανό να σχετίζονται με μυϊκή κόπωση και νευρική δυσλειτουργία. Υπάρχουν επίσης έρευνες που δείχνουν ότι οι αθλητές που υποβλήθηκαν σε άσκηση υψηλότερης από την κανονική ένταση είχαν αύξηση της συχνότητας εμφάνισης νυχτερινών κραμπών στα πόδια.
Καθιστή θέση ή ορθοστασία για μεγάλα χρονικά διαστήματα
Οι μύες είναι φτιαγμένοι για να κινούνται, να συστέλλονται και να ξεκουράζονται, επομένως αν κάνετε κάτι ασυνήθιστο – να κάθεστε σε ένα συνέδριο όλη μέρα, να στέκεστε όρθιοι σε μία εκδήλωση ή στην εκκλησία – μπορεί να νιώσετε κράμπες στα πόδια.
Η ορθοστασία για παρατεταμένο χρονικό διάστημα μπορεί δικαιολογημένα να συμβάλει στην κόπωση των μυών, η οποία με τη σειρά της μπορεί να προκαλέσει κράμπες. Αλλά το πολύ καθισιό δεν είναι απαραίτητα καλύτερο. Το παρατεταμένο καθισιό μπορεί να προκαλέσει προδιάθεση των μυών για δυσλειτουργία, καθώς οι μυϊκές ίνες μπορεί να γίνουν υπερδραστήριες.
Όταν ο μυς χρησιμοποιείται και δεν μπορεί να χαλαρώσει, καταλήγετε να πάθετε κράμπα. Αν έχετε κράμπες στα πόδια από την ορθοστασία, φροντίστε να καθίσετε πριν οι μύες σας νιώσουν πολύ κουρασμένοι. Και αν έχετε κράμπα από το να κάθεστε για μεγάλο χρονικό διάστημα, προσπαθήστε να περπατάτε τουλάχιστον δύο λεπτά ανά ώρα που είστε καθιστοί.
Φάρμακα
Εάν δεν υπάρχει προφανής αιτία για τις κράμπες στα πόδια σας, τότε ίσως χρειαστεί να ρίξετε μια ματιά σε τυχόν πρόσφατες προσθήκες στη λίστα με τα φάρμακά σας.
Τα διουρητικά, μια κατηγορία φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης, μπορεί να προκαλέσουν κράμπες επειδή στερούν από τον οργανισμό υγρά και άλατα. Άλλα φάρμακα που μπορεί να προκαλέσουν κράμπες στα πόδια είναι τα εξής:
- Ραλοξιφαίνη και τεριπαρατίδη (χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της οστεοπόρωσης)
- Ενδοφλέβιος σακχαρούχο σίδηρος (χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της αναιμίας)
- Συζευγμένα οιστρογόνα (χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης)
- Ναπροξένη (χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του πόνου)
- Οι ευρέως συνταγογραφούμενες στατίνες σχετίζονται επίσης με μυϊκές κράμπες γενικά.
Μιλήστε με τον γιατρό σας εάν αρχίσατε να παίρνετε ένα νέο φάρμακο με την έναρξη των κραμπών στα πόδια σας.
Περιφερική αρτηριακή νόσος
Εάν οι κράμπες στα πόδια σας εμφανίζονται αυτόματα και δεν σχετίζονται με την άσκηση, είναι σημαντικό να επισκεφθείτε τον γιατρό σας για να αποκλείσετε τις πιθανές υποκείμενες αιτίες. Ορισμένες, για παράδειγμα, αυτές που επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο το σώμα μεταφέρει τους ηλεκτρολύτες μπορούν να προκαλέσουν κράμπες στα πόδια.
Άλλες, όπως η περιφερική αρτηριακή νόσος, όταν η χοληστερόλη φράζει τα αιμοφόρα αγγεία στα πόδια, επηρεάζουν τη ροή του αίματος. Η περιφερική αρτηριακή νόσος μπορεί να προκαλέσει κράμπες, καθώς ενδεχομένως δεν φτάνει αρκετό αίμα στα πόδια.
Οστεοαρθρίτιδα
Όπως τα υπερδιεγερμένα νεύρα μπορούν να προκαλέσουν κράμπες στα πόδια λόγω υπερβολικής χρήσης, έτσι και τα νεύρα που δυσλειτουργούν για άλλους λόγους μπορούν να οδηγήσουν σε κράμπες.
Η οστεοαρθρίτιδα, ο πιο συνηθισμένος τύπος αρθρίτιδας, χαρακτηρίζεται κατά κανόνα από δύσκαμπτες και επώδυνες αρθρώσεις. Όμως τα άτομα που πάσχουν από αυτήν την επώδυνη πάθηση μπορεί επίσης να εμφανίσουν μυϊκούς σπασμούς και πόνο στα πόδια. Αυτές οι κράμπες στα πόδια συνδέονται συνήθως με την οστεοαρθρίτιδα της σπονδυλικής στήλης, η οποία, όταν είναι σοβαρή, μπορεί να οδηγήσει σε πιεσμένα νεύρα ή άλλες νευρικές βλάβες.
Διαβητική περιφερική νευροπάθεια
Τα υπερβολικά υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα σε άτομα με διαβήτη τύπου 2 μπορεί να οδηγήσουν σε βλάβη των νεύρων στα πόδια, τα πέλματα, τα χέρια και τις παλάμες η οποία ονομάζεται διαβητική περιφερική νευροπάθεια.
Αυτή η νευρική βλάβη οδηγεί συχνά σε μουδιάσματα ή μυρμήγκιασμα, αλλά μπορεί επίσης να προκαλέσει μυϊκές συσπάσεις και κανονικές κράμπες στα πόδια, όταν τα νεύρα στα πόδια δεν λειτουργούν σωστά. Η θεραπεία του διαβήτη μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη οποιασδήποτε περαιτέρω νευρικής βλάβης, αλλά ο γιατρός μπορεί να συστήσει παυσίπονα ή σπασμολυτικά φάρμακα για να περιορίσει τις κράμπες και τον πόνο στα πόδια.
Υποθυρεοειδισμός
Οι παθήσεις του θυρεοειδούς μπορεί επίσης να συμβάλλουν στις κράμπες των ποδιών. Τα άτομα με υποθυρεοειδισμό παράγουν πολύ λίγες θυρεοειδικές ορμόνες, οι οποίες ελέγχουν τον τρόπο με τον οποίο το σώμα σας χρησιμοποιεί την ενέργεια. Μερικοί άνθρωποι με υποθυρεοειδισμό θα νιώσουν αδυναμία ή πόνο στους μύες τους, ενώ άλλοι μπορεί να εμφανίσουν κράμπες στα πόδια.
