Η αμυγδαλίτιδα είναι μια λοίμωξη των αμυγδαλών που προκαλεί έντονο πονόλαιμο.
Η αμυγδαλίτιδα είναι συχνότερη στα παιδιά, μπορεί όμως να επηρεάσει όλες τις ηλικίες.
Η θεραπεία της εξαρτάται από την αιτία της λοίμωξης.
Τι είναι η αμυγδαλίτιδα;
Η αμυγδαλίτιδα εμφανίζεται όταν οι αμυγδαλές μολύνονται και φλεγμαίνουν.
Οι αμυγδαλές είναι τα δύο μικρά εξογκώματα μαλακού ιστού – ένα σε κάθε πλευρά – στο πίσω μέρος του λαιμού.
Μπορείτε να δείτε τις αμυγδαλές σας στον καθρέφτη ανοίγοντας το στόμα σας και βγάζοντας τη γλώσσα έξω.
Ως μέρος του ανοσοποιητικού σας συστήματος, οι αμυγδαλές παγιδεύουν μερικά από τα μικρόβια που σας προκαλούν ασθένειες.
Όταν οι αμυγδαλές μολυνθούν, πρήζονται και πονάνε και ενδέχεται να πονάτε κατά την κατάποση.
Η αμυγδαλίτιδα ονομάζεται επίσης αμυγδαλοφαρυγγίτιδα, αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι την αποκαλούν απλά πονόλαιμο ή αμυγδαλές (το όνομα της ανατομικής δομής συχνά ταυτίζεται με τη λοίμωξή τους).
Πόσο συχνή είναι η αμυγδαλίτιδα;
Η αμυγδαλίτιδα είναι πολύ συχνή.
Οι περισσότεροι άνθρωποι παθαίνουν αμυγδαλίτιδα τουλάχιστον μία φορά στη διάρκεια της ζωής τους.
Ποιοι προσβάλλονται από αμυγδαλίτιδα;
Η αμυγδαλίτιδα είναι πιο συχνή στα παιδιά, αλλά μπορεί να επηρεάσει άτομα όλων των ηλικιών.
Η αμυγδαλίτιδα σπάνια εμφανίζεται σε παιδιά κάτω των 3 ετών.
Ποια είναι τα συμπτώματα της αμυγδαλίτιδας;
Τα συμπτώματα της αμυγδαλίτιδας εμφανίζονται συνήθως ξαφνικά. Τα συνήθη συμπτώματα είναι τα εξής:
- Πονόλαιμος ή γρατσουνισμένος λαιμός
- Πόνος ή δυσκολία στην κατάποση
- Κόκκινες, πρησμένες αμυγδαλές και λαιμός
- Λευκόχρωμες κηλίδες στις αμυγδαλές ή λευκό, κίτρινο ή γκρι επίχρισμα στις αμυγδαλές
- Πυρετός άνω των 38 C°
- Πρησμένοι λεμφαδένες (αδένες στα πλάγια του λαιμού σας κάτω από τα αυτιά σας)
- Στομαχόπονος ή εμετός (συχνότερα σε μικρότερα παιδιά)
Τι προκαλεί αμυγδαλίτιδα;
Ένας ιός ή ένα βακτήριο μπορεί να προκαλέσει αμυγδαλίτιδα.
Οι δύο τύποι αμυγδαλίτιδας είναι οι εξής:
Ιογενής αμυγδαλίτιδα: Οι περισσότερες περιπτώσεις (έως και 70 %) αμυγδαλίτιδας προκαλούνται από ιό, όπως κρυολόγημα ή γρίπη.
Βακτηριακή αμυγδαλίτιδα (στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα): Άλλες περιπτώσεις αμυγδαλίτιδας προκαλούνται από βακτήρια στρεπτόκοκκου της ομάδας Α. Η βακτηριακή αμυγδαλίτιδα ονομάζεται συνήθως στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα.
Πώς κολλάνε οι άνθρωποι αμυγδαλίτιδα;
Οι ιοί και τα βακτήρια που προκαλούν αμυγδαλίτιδα είναι εξαιρετικά μεταδοτικά.
Μεταδίδονται με τους εξής τρόπους:
- Με το φιλί ή την κοινή χρήση σκευών, φαγητού ή ποτού.
- Ερχόμενοι σε στενή επαφή με κάποιον που είναι άρρωστος
- Αγγίζοντας μια μολυσμένη επιφάνεια και στη συνέχεια αγγίζοντας τη μύτη ή το στόμα
- Εισπνέοντας μικροσκοπικά σωματίδια που μεταφέρονται με τον αέρα όταν ένα άρρωστο άτομο φτερνίζεται ή βήχει
Πώς διαγιγνώσκεται η αμυγδαλίτιδα;
Για τη διάγνωση της αμυγδαλίτιδας, ο γιατρός σας:
- Θα εξετάσει το λαιμό σας για ερυθρότητα, πρήξιμο ή λευκές κηλίδες στις αμυγδαλές.
- Θα ρωτήσει για άλλα συμπτώματα που είχατε, όπως πυρετό, βήχα, ρινική καταρροή, εξάνθημα ή στομαχόπονο
- Θα εξετάσει τα αυτιά και τη μύτη σας για άλλα σημάδια λοίμωξης.
- Θα ψηλαφήσει τις πλευρές του λαιμού σας για να δει αν οι λεμφαδένες είναι πρησμένοι και ευαίσθητοι
Αφού επιβεβαιώσει τη διάγνωση της αμυγδαλίτιδας, ο γιατρός σας θα πρέπει να καθορίσει αν η λοίμωξη οφείλεται σε ιό ή βακτήριο (στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα).
Πώς διαγιγνώσκεται η στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα;
Ο γιατρός σας μπορεί να ζητήσει καλλιέργεια φάρυγγα – γνωστή και ως τεστ στρεπτόκοκκου – για να διαπιστώσει αν έχετε στρεπτόκοκκο.
Η καλλιέργεια φαρυγγικού επιχρίσματος είναι μια απλή εξέταση που ελέγχει την παρουσία συγκεκριμένων βακτηρίων στο λαιμό σας. Κατά τη διάρκεια μιας καλλιέργειας φάρυγγα:
Ο γιατρός σας θα ξύσει το πίσω μέρος του λαιμού σας με μια μακριά βαμβακερή μπατονέτα για να συλλέξει σάλιο και κύτταρα.
Η εξέταση ενδέχεται να σας κάνει να αισθανθείτε άβολα, αλλά δεν είναι επώδυνη.
Ενώ περιμένετε, ο γιατρός σας θα εξετάσει τα κύτταρα για να διαπιστώσει αν υπάρχουν βακτήρια.
Αυτή η εξέταση ονομάζεται “ταχεία εξέταση στρεπτόκοκκου” (rapid strep test).
Τα αποτελέσματα είναι έτοιμα σε περίπου 10-15 λεπτά.
Εάν το αποτέλεσμα είναι θετικό και το τεστ ανιχνεύσει βακτήρια, ο γιατρός σας θα σας συνταγογραφήσει ένα αντιβιοτικό για τη θεραπεία της φαρυγγίτιδας.
Εάν τα αποτελέσματα είναι αρνητικά και το γρήγορο τεστ στρεπτόκοκκου δεν ανιχνεύει βακτήρια, ο γιατρός σας μπορεί να στείλει το δείγμα σε εργαστήριο για πιο ενδελεχή έλεγχο.
Αυτή η πιο μακροχρόνια εργαστηριακή εξέταση διαρκεί συνήθως 2-3 ημέρες για να ληφθούν τα αποτελέσματα.
Εάν τα αποτελέσματα της εργαστηριακής εξέτασης βγουν αρνητικά, θα ξέρετε ότι η αμυγδαλίτιδα είναι ιογενής και όχι βακτηριακή.
Ποιες είναι οι θεραπείες για την αμυγδαλίτιδα;
Η θεραπεία που θα λάβετε εξαρτάται από την αιτία της λοίμωξης.
Παρόλο που τα συμπτώματα της ιογενούς αμυγδαλίτιδας και της βακτηριακής αμυγδαλίτιδας μπορούν να είναι παρόμοια, οι θεραπείες τους είναι διαφορετικές.
Ποια είναι η θεραπεία για τη στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα;
Η στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα (αμυγδαλίτιδα που προκαλείται από βακτήρια) αντιμετωπίζεται με ένα αντιβιοτικό.
Τα αντιβιοτικά απαιτούν συνταγή από τον γιατρό σας.
Συνήθως λαμβάνετε αντιβιοτικά από το στόμα για περίπου 10 ημέρες.
Τα πιο συνηθισμένα αντιβιοτικά για την αντιμετώπιση της στρεπτοκοκκικής φαρυγγίτιδας είναι:
- Πενικιλλίνη
- Κλινδαμυκίνη
- Κεφαλοσπορίνη
Είναι πολύ σημαντικό να ακολουθήσετε τις οδηγίες του γιατρού σας και να πάρετε ολόκληρη τη σειρά αντιβιοτικών, ακόμη και αν αισθάνεστε καλύτερα μετά από μερικές ημέρες.
Πρέπει να τελειώσετε τα αντιβιοτικά ώστε η λοίμωξη να μην επιστρέψει, να μην επιδεινωθεί ή να μην εξαπλωθεί σε άλλο μέρος του σώματός σας.
Ποιες είναι οι παρενέργειες της θεραπείας για την αντιμετώπιση της στρεπτοκοκκικής φαρυγγίτιδας;
Οι παρενέργειες από τα αντιβιοτικά που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της βακτηριακής αμυγδαλίτιδας περιλαμβάνουν:
- Στομαχικές διαταραχές
- Διάρροια
- Εμετό
- Πονοκέφαλο
- Κνησμό του αιδοίου και μόλυνση από μύκητες
Ποια είναι η θεραπεία της ιογενούς αμυγδαλίτιδας;
Τα αντιβιοτικά που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της στρεπτοκοκκικής φαρυγγίτιδας (βακτηριακή αμυγδαλίτιδα) δεν θα δράσουν στην αμυγδαλίτιδα που προκαλείται από ιογενή λοίμωξη.
Για να ανακουφιστείτε από τα συμπτώματα της ιογενούς αμυγδαλίτιδας, ο γιατρός σας θα σας συστήσει:
- Αρκετή ξεκούραση
- Υγρά για να παραμείνετε ενυδατωμένοι
- Αναλγητικά χωρίς συνταγή, όπως ιβουπροφαίνη ή παρακεταμόλη
- Παστίλιες για το λαιμό
Ποιες είναι οι επιπλοκές που σχετίζονται με την αμυγδαλίτιδα;
Οι επιπλοκές από την αμυγδαλίτιδα σχετίζονται συνήθως με τη στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα και τα βακτήρια του στρεπτόκοκκου.
Σε αυτές συγκαταλέγονται:
Χρόνια αμυγδαλίτιδα: Τα άτομα που έχουν αμυγδαλίτιδα περισσότερες από 7 φορές το χρόνο μπορεί να έχουν χρόνια αμυγδαλίτιδα.
Οι γιατροί μπορεί να συστήσουν χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση των αμυγδαλών, ειδικά αν ροχαλίζετε ή έχετε προβλήματα στον ύπνο τη νύχτα.
Αυτή η χειρουργική επέμβαση ονομάζεται αμυγδαλεκτομή.
Οστρακιά: Η φαρυγγίτιδα μπορεί να εξελιχθεί σε οστρακιά, προκαλώντας κόκκινο εξάνθημα και πυρετό.
Η οστρακιά εμφανίζεται συχνότερα στα παιδιά από ό,τι στους ενήλικες, αλλά δεν είναι συχνή.
Περιαμυγδαλικό απόστημα: Σε σοβαρές περιπτώσεις αμυγδαλίτιδας, μπορεί να σχηματιστεί απόστημα (συλλογή πύου) γύρω από την αμυγδαλή.
Τα περιαμυγδαλικά αποστήματα εμφανίζονται συχνότερα σε ενήλικες και εφήβους παρά σε παιδιά.
Οι γιατροί συχνά συνιστούν χειρουργική επέμβαση για την αποστράγγιση του αποστήματος.
Ρευματικός πυρετός: Αν και σπάνιος, ο ρευματικός πυρετός μπορεί να εμφανιστεί εάν δεν αντιμετωπιστεί η φαρυγγίτιδα ή δεν ολοκληρώσετε την πλήρη αγωγή αντιβιοτικών.
Ο ρευματικός πυρετός εμφανίζεται στα παιδιά συχνότερα από ό,τι στους ενήλικες.
Μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη καρδιακή βλάβη.
Εξάπλωση της λοίμωξης: Όταν δεν αντιμετωπιστούν, τα βακτήρια του στρεπτόκοκκου μπορεί να εξαπλωθούν από το λαιμό στο μέσο αυτί, στα ιγμόρεια ή σε άλλα μέρη του σώματος.
Αυτή η λοίμωξη μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές όπως ιγμορίτιδα, σπειραματονεφρίτιδα ή νεκρωτική περιτονίτιδα (γαγγραινώδες ερυσίπελας).
Τι μπορώ να κάνω για να ανακουφιστώ από τα συμπτώματα της αμυγδαλίτιδας;
Για να ανακουφιστείτε από τα συμπτώματα της ιογενούς και βακτηριακής αμυγδαλίτιδας, μπορείτε:
- Να πάρετε ένα παυσίπονο χωρίς συνταγή, όπως παρκεταμόλη ή ιβουπροφαίνη.
- Να πίνετε ζεστά υγρά, όπως τσάι, μηλίτη ή ζωμό.
- Να κάνετε γαργάρες με ζεστό αλατισμένο νερό.
- Δοκιμάστε παστίλιες για το λαιμό.
Πώς μπορείτε να προλάβετε την αμυγδαλίτιδα;
Για να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης αμυγδαλίτιδας, θα πρέπει:
- Να πλένετε συχνά τα χέρια σας, ιδίως πριν αγγίξετε τη μύτη ή το στόμα σας.
- Να αποφεύγετε να μοιράζεστε φαγητό, ποτό ή σκεύη με κάποιον που είναι άρρωστος.
- Να αντικαθιστάτε τακτικά την οδοντόβουρτσά σας.
Ποια είναι η πρόγνωση για τα άτομα που έχουν αμυγδαλίτιδα;
Οι περισσότερες περιπτώσεις ιογενούς αμυγδαλίτιδας υποχωρούν σε λίγες ημέρες με χορήγηση υγρών και άφθονη ξεκούραση.
Τα αντιβιοτικά συνήθως εξαλείφουν τη βακτηριακή αμυγδαλίτιδα (στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα) σε περίπου 10 ημέρες.
Η αμυγδαλίτιδα συνήθως δεν προκαλεί σοβαρά ή μόνιμα προβλήματα υγείας.
Πότε πρέπει να επικοινωνήσω με τον γιατρό μου σχετικά με την αμυγδαλίτιδα;
Θα πρέπει να επικοινωνήσετε με το γιατρό σας εάν έχετε:
- Πονόλαιμο για περισσότερες από 2 ημέρες
- Πυρετό πάνω από 38 βαθμούς
- Προβλήματα ή πόνο κατά την κατάποση
- Δυσκολία στην αναπνοή
Πρησμένες ή επώδυνες αμυγδαλές
