Εάν εσείς ή κάποιος που αγαπάτε έχει διαγνωστεί με πνευμονία, μπορεί να αναρωτιέστε αν αυτή η πνευμονική λοίμωξη μπορεί να αποβεί μοιραία. Είναι δυνατόν να πεθάνει κανείς από πνευμονία; Η δυσάρεστη απάντηση είναι ότι μπορεί.
Η πνευμονία είναι μια πολύ συχνή λοίμωξη. Μπορεί να επηρεάσει τον καθένα και μπορεί να κυμαίνεται από ήπια έως σοβαρή. Για ορισμένους ανθρώπους, μπορεί να είναι αρκετά σοβαρή – ακόμη και θανατηφόρα. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η πνευμονία είναι υπεύθυνη για περίπου 1 εκατομμύριο νοσηλείες ετησίως και 50.000 θανάτους. Είναι υπεύθυνη για το θάνατο περισσότερων παιδιών κάτω των 5 ετών από οποιαδήποτε άλλη λοίμωξη.
Το 2016, 131.450 άνθρωποι στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) πέθαναν από πνευμονία. Η πνευμονία ήταν υπεύθυνη για σχεδόν το 3% όλων των θανάτων το 2016.
Ο τυποποιημένος δείκτης θανάτων (μέσος όρος τριών ετών) από πνευμονία ανήλθε σε 26 θανάτους ανά 100.000 κατοίκους της ΕΕ το 2016.
Αυτό το άρθρο θα εξετάσει ποιοι διατρέχουν υψηλό κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών από την πνευμονία και τους διάφορους τύπους πνευμονίας. Αναφέρεται επίσης στο πώς η πνευμονία μπορεί να γίνει θανατηφόρα και στους τρόπους αποφυγής της πνευμονίας.
Τι είναι η πνευμονία;
Η πνευμονία είναι μια λοίμωξη των πνευμόνων που οδηγεί σε συσσώρευση υγρού στους πνεύμονες. Εάν οι αεροθάλαμοι στους πνεύμονες (που ονομάζονται κυψελίδες) γεμίσουν με υγρό, είναι πιο δύσκολο για αυτούς να κάνουν τη δουλειά τους, δηλαδή να μεταφέρουν οξυγόνο στο αίμα και να απομακρύνουν το διοξείδιο του άνθρακα που έχει συσσωρευτεί στο σώμα.
Η πνευμονία μπορεί να αναπτυχθεί αφού προσβληθείτε από ιό όπως κρυολόγημα ή γρίπη, ή μπορεί να συμβεί χωρίς να υπάρχει προηγούμενη ασθένεια. Τα βασικά συμπτώματα της πνευμονίας είναι τα εξής:
- Γρήγορη, ρηχή αναπνοή
- Βήχας που βγάζει πρασινωπή, κίτρινη ή αιματηρή βλέννα
- Πυρετός, εφίδρωση και ρίγη
Είδη πνευμονίας
Οι λοιμώξεις από πνευμονία μπορούν να προκληθούν από μικροοργανισμούς όπως οι ιοί, τα βακτήρια και οι μύκητες. Η βακτηριακή πνευμονία είναι πιθανότερο να οδηγήσει σε θάνατο από ό,τι η ιογενής ή η μυκητιασική πνευμονία. Υπάρχουν διάφοροι τύποι πνευμονίας:
- Βακτηριακή πνευμονία: Πρόκειται για πνευμονική λοίμωξη που προκαλείται από βακτήρια. Μπορεί να αναπτυχθεί μόνη της ή μετά από λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού. Το πιο κοινό βακτήριο που προκαλεί πνευμονία είναι ο Streptococcus pneumoniae, ο οποίος προκαλεί πνευμονιοκοκκική πνευμονία. Η βακτηριακή πνευμονία μπορεί να αντιμετωπιστεί με αντιβιοτικά. Τείνει να είναι πιο σοβαρή και είναι πιο πιθανό να χρειαστεί νοσοκομειακή περίθαλψη.
- Ιογενής πνευμονία: Αυτή η πνευμονική λοίμωξη προκαλείται από ιούς όπως ο ιός του κρυολογήματος και της γρίπης, ο ιός SARS CoV-2 ή ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV). Ο RSV είναι κοινή αιτία πνευμονίας στα μικρά παιδιά, ενώ η γρίπη είναι πιο συχνή αιτία στους ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας. Η πνευμονία που προκαλείται από ιό είναι συνήθως λιγότερο σοβαρή και λιγότερο θανατηφόρα από τη βακτηριακή πνευμονία, αλλά μπορεί να είναι σοβαρή και θανατηφόρα για όσους ανήκουν σε κατηγορίες υψηλού κινδύνου.
- Μυκητιασική πνευμονία: Αυτός ο τύπος πνευμονίας είναι λιγότερο συχνός από τη βακτηριακή ή την ιογενή πνευμονία, επειδή συνήθως μολύνει άτομα με άλλες παθήσεις ή εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.
Με ποιον τρόπο η πνευμονία οδηγεί στο θάνατο;
Η πιο κοινή επιπλοκή της πνευμονίας είναι μια κατάσταση που ονομάζεται υπεζωκοτική συλλογή. Πρόκειται για τη συσσώρευση υγρού μεταξύ των στρωμάτων ιστού που επενδύουν τους πνεύμονες και τη θωρακική κοιλότητα. Προκαλεί πόνο και μειώνει την ικανότητά σας να αναπνεύσετε. Αυτές και άλλες επιπλοκές της πνευμονίας μπορεί να οδηγήσουν σε επιπλοκές στους πνεύμονες και στην καρδιά.
Θεραπεία
Εάν διαγνωστεί πνευμονία, ο γιατρός σας θα σας χορηγήσει πιθανότατα αντιβιοτικά ή αντιιικά φάρμακα. Εάν η πνευμονία σας είναι σοβαρή, ενδέχεται να νοσηλευτείτε σε νοσοκομείο και να λάβετε αυτά τα φάρμακα ενδοφλεβίως (μέσω ενός σωλήνα στη φλέβα σας), ενώ ενδέχεται να σας χορηγηθεί βοήθεια για να αναπνεύσετε.
Η σοβαρή πνευμονία μπορεί να είναι θανατηφόρα λόγω των σοβαρών επιπλοκών που μπορεί να προκύψουν από μια σοβαρή λοίμωξη:
- Η βακτηριαιμία (μικροβιαιμία) είναι η μεταφορά της λοίμωξης από τους πνεύμονες στην κυκλοφορία του αίματος. Αυτό μπορεί να εξελιχθεί σε σηψαιμία (λοίμωξη στην κυκλοφορία του αίματος) και σηπτικό σοκ (πολύ χαμηλή αρτηριακή πίεση λόγω σηψαιμίας), που και τα δύο μπορεί να αποβούν θανατηφόρα.
- Τα πνευμονικά αποστήματα είναι η συσσώρευση πύου και κατεστραμμένου ιστού στους πνεύμονες που πρέπει να αφαιρεθεί – μερικές φορές ονομάζεται νεκρωτική πνευμονία.
- Η μηνιγγίτιδα είναι η μετάδοση της λοίμωξης από τους πνεύμονες στις μεμβράνες που περιβάλλουν τον εγκέφαλο.
- Η οξεία αναπνευστική δυσχέρεια και η αναπνευστική ανεπάρκεια λαμβάνουν χώρα όταν η λοίμωξη καθιστά πολύ δύσκολη την αναπνοή. Θα χρειαστείτε οξυγόνο και ενδεχομένως αναπνευστήρα για να σας βοηθήσει να αναπνεύσετε.
- Η σοβαρή πνευμονία μπορεί να προκαλέσει βλάβη στα εσωτερικά όργανα, οδηγώντας σε νεφρική, ηπατική ή καρδιακή ανεπάρκεια.
Η σοβαρή πνευμονία, ειδικά αν αφεθεί χωρίς θεραπεία, μπορεί να έχει μακροχρόνιες επιπτώσεις στους πνεύμονές σας. Μπορεί να επηρεάσει την ευαισθησία σας σε λοιμώξεις στο μέλλον και να μειώσει την ικανότητα σας για άσκηση καθώς και την ποιότητα ζωής σας. Φροντίστε να λάβετε αμέσως θεραπεία για την πνευμονία, εάν δεν αισθάνεστε καλύτερα.
Τα 4 στάδια της πνευμονίας
Τα 4 στάδια της πνευμονίας περιγράφουν τον τρόπο με τον οποίο εξελίσσεται η λοίμωξη:
- Συμφόρηση: Συγκεντρώνεται υγρό στις κυψελίδες και τα τριχοειδή αγγεία των πνευμόνων.
- Ερυθρά ηπάτωση: Ερυθρά αιμοσφαίρια και άλλα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος εισρέουν στους πνεύμονες και τις κυψελίδες για να καταπολεμήσουν τη λοίμωξη.
- Φαιά ηπάτωση: Τα ερυθρά αιμοσφαίρια αρχίζουν να διασπώνται, με αποτέλεσμα οι πνεύμονες να αποκτούν γκριζωπό-καφέ ή κίτρινο χρώμα.
- Επίλυση: Η λοίμωξη έχει υποχωρήσει και οι αεραγωγοί και οι κυψελίδες των πνευμόνων λειτουργούν κανονικά.
Ποιοι κινδυνεύουν;
Οι περισσότεροι υγιείς άνθρωποι μπορούν να αναρρώσουν από την πνευμονία σχετικά γρήγορα και χωρίς επιπλοκές. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένες ομάδες υψηλού κινδύνου και παθήσεις που αυξάνουν τον κίνδυνο θανάτου από πνευμονία. Σε αυτές ανήκουν:
- Τα πολύ μικρά παιδιά (κάτω των 2 ετών)
- Οι άνθρωποι άνω των 65 ετών
- Τα άτομα των οποίων το ανοσοποιητικό σύστημα δεν λειτουργεί καλά, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που πάσχουν από αυτοάνοσα νοσήματα, που έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση οργάνου ή που λαμβάνουν στεροειδή ή χημειοθεραπεία
- Τα άτομα με προϋπάρχουσες παθήσεις της καρδιάς ή των πνευμόνων, συμπεριλαμβανομένης της καρδιακής νόσου και της χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ).
- Οι καπνιστές και οι χρήστες ναρκωτικών
- Όσοι έχουν περιβαλλοντική έκθεση σε τοξικές χημικές ουσίες, μεταξύ άλλων στη ρύπανση, σε τοξικές αναθυμιάσεις ή στο παθητικό κάπνισμα
- Οι άνθρωποι που νοσηλεύονται στο νοσοκομείο ή που ξαπλώνουν συχνά ανάσκελα
- Όσοι έχουν πολλαπλούς παράγοντες κινδύνου αυξάνουν ακόμη περισσότερο τον κίνδυνο.
Δεν θα καταλήξουν όλοι σε αυτές τις ομάδες με σοβαρή πνευμονία και δεν θα πεθάνουν. Ωστόσο, διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να νοσήσουν χειρότερα, να χρειαστεί να νοσηλευτούν στο νοσοκομείο, να χρειαστούν ενδοφλέβια φάρμακα και να εμφανίσουν σοβαρές επιπλοκές από τη λοίμωξη.
Πνευμονία από εισρόφηση
Είναι δυνατόν να αναπτυχθεί πνευμονία όταν ένα ξένο αντικείμενο εισέρχεται στους πνεύμονες. Η πνευμονία από εισρόφηση προκαλείται όταν υγρά, τρόφιμα, εμετός ή σάλιο εισέρχονται στους πνεύμονες, προκαλώντας τελικά μόλυνση.
Αυτό μπορεί να συμβεί σε άτομα που δυσκολεύονται να καταπιούν, αλλά και όταν οι άνθρωποι είναι λιγότερο σε εγρήγορση λόγω φαρμάκων, ασθένειας, χειρουργικής επέμβασης, υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ ή χρήσης ναρκωτικών.
Μόλυνση που προκαλείται από την κοινότητα σε σχέση με τη μόλυνση που σχετίζεται με τους χώρους του νοσοκομείου
Υπάρχουν δύο διαφορετικοί τρόποι για να πάθετε πνευμονία, οι οποίοι μπορεί να επηρεάσουν το είδος των μικροβίων που σας προκαλούν ασθένεια. Εάν έχετε κολλήσει πνευμονία κατά τη διάρκεια της καθημερινότητας, αυτή ονομάζεται πνευμονία από την κοινότητα.
Εάν την κολλήσατε ενώ βρισκόσασταν σε νοσοκομείο, σε μονάδα μακροχρόνιας φροντίδας ή σε άλλη μονάδα μακράς παραμονής, τότε ονομάζεται ενδονοσοκομειακή πνευμονία.
Τα μικρόβια που προκαλούν αυτούς τους δύο διαφορετικούς τύπους πνευμονίας είναι διαφορετικά. Αυτά που προέρχονται από το περιβάλλον του νοσοκομείου είναι πιο πιθανό να είναι ανθεκτικά στα αντιβιοτικά, πράγμα που σημαίνει ότι δεν ανταποκρίνονται στη θεραπεία με συγκεκριμένα αντιβιοτικά. Το γεγονός αυτό καθιστά την ανάρρωση πιο δύσκολη.
