Η γαστρεντερική διάτρηση (Gastrointestinal perforation – GP) συμβαίνει όταν σχηματίζεται μια οπή στο τοίχωμα του στομάχου (διάτρηση στομάχου), του παχέος εντέρου ή του λεπτού εντέρου.
Μπορεί να οφείλεται σε διάφορες ασθένειες, όπως η σκωληκοειδίτιδα και η εκκολπωματίτιδα.
Μπορεί επίσης να είναι αποτέλεσμα τραύματος, όπως τραύμα από μαχαίρι ή πυροβολισμό.
Μια διάτρηση μπορεί επίσης να συμβεί στη χοληδόχο κύστη. Αυτό είναι δυνατόν να έχει συμπτώματα που μοιάζουν με τα συμπτώματα μιας γαστρεντερικής διάτρησης.
Μια τρύπα στο γαστρεντερικό σύστημα ή στη χοληδόχο κύστη μπορεί να οδηγήσει σε περιτονίτιδα.
Η περιτονίτιδα είναι φλεγμονή της μεμβράνης που επενδύει την κοιλιακή κοιλότητα.
Η περιτονίτιδα εκδηλώνεται όταν οποιοδήποτε από τα ακόλουθα εισέρχεται στην κοιλιακή κοιλότητα:
- βακτήρια
- χολή
- οξύ του στομάχου
- μερικώς χωνεμένη τροφή
- κόπρανα
Η διάτρηση του γαστρεντερικού (συμπεριλαμβανομένης της διάτρησης του στομάχου) είναι ένα επείγον ιατρικό περιστατικό που απαιτεί άμεση ιατρική φροντίδα. Η κατάσταση αυτή είναι απειλητική για τη ζωή.
Οι πιθανότητες ανάρρωσης αυξάνονται όταν γίνεται έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία.
Η κατάσταση αυτή είναι επίσης γνωστή ως εντερική διάτρηση ή διάτρηση του εντέρου.
Ποια είναι τα συμπτώματα της γαστρεντερικής διάτρησης;
Τα συμπτώματα της γαστρεντερικής διάτρησης μπορεί να είναι τα εξής:
- έντονος πόνος στο στομάχι
- ρίγη
- πυρετός
- ναυτία
- εμετός
Όταν έχετε υποστεί διάτρηση του γαστρεντερικού συστήματος και εκδηλώνεται περιτονίτιδα, η κοιλιά είναι πολύ ευαίσθητη.
Ο πόνος συχνά επιδεινώνεται όταν κάποιος αγγίζει ή ψηλαφεί την περιοχή ή όταν ο ασθενής κινείται.
Ο πόνος είναι γενικά βελτιωμένος όταν βρίσκεστε ακίνητοι. Η κοιλιά μπορεί να προεξέχει περισσότερο από το φυσιολογικό και να τη νιώθετε σκληρή (σανιδώδης κοιλιά).
Εκτός από τα γενικά συμπτώματα της διάτρησης, τα συμπτώματα της περιτονίτιδας μπορεί να είναι τα ακόλουθα:
- κόπωση
- λιγότερα ούρα, κόπρανα ή αέρια
- δύσπνοια
- γρήγορος καρδιακός παλμός
- ζάλη
Ποιες είναι οι αιτίες της γαστρεντερικής διάτρησης;
Οι παθήσεις που μπορεί να προκαλέσουν διάτρηση του γαστρεντερικού συστήματος, είναι μεταξύ άλλων οι εξής:
- σκωληκοειδίτιδα, η οποία είναι πιο συχνή μεταξύ των ηλικιωμένων ατόμων
- εκκολπωματίτιδα, η οποία είναι ασθένεια του πεπτικού συστήματος
- έλκος στομάχου
- χολόλιθοι
- λοίμωξη της χοληδόχου κύστης
- φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου, όπως η νόσος του Crohn ή η ελκώδης κολίτιδα, που είναι λιγότερο συχνές
- φλεγμονώδες εκκόλπωμα του Meckel, το οποίο είναι μια συγγενής ανωμαλία του λεπτού εντέρου που μοιάζει με τη σκωληκοειδή απόφυση
- καρκίνος του γαστρεντερικού σωλήνα
Η διάτρηση μπορεί επίσης να οφείλεται σε:
- αμβλύ τραύμα στην κοιλιά
- τραύμα από μαχαίρι ή πυροβολισμό στην κοιλιά
- χειρουργική επέμβαση στην κοιλιά
- έλκος στομάχου που προκαλείται από τη λήψη ασπιρίνης, μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων και στεροειδών (πιο συχνό φαινόμενο στους ηλικιωμένους)
- κατάποση ξένων αντικειμένων ή καυστικών ουσιών
- Το κάπνισμα και η υπερβολική χρήση αλκοόλ αυξάνουν τον κίνδυνο διάτρησης.
Σπάνια, η πάθηση μπορεί να εμφανιστεί λόγω τραυματισμών του εντέρου από μία ενδοσκόπηση ή κολονοσκόπηση.
Πώς διαγιγνώσκεται η διάτρηση του γαστρεντερικού σωλήνα;
Προκειμένου να διαγνωστεί η διάτρηση, ο γιατρός σας θα κάνει πιθανότατα ακτινογραφίες του θώρακα ή της κοιλιάς σας για να ελέγξει αν υπάρχει αέρας στην κοιλιακή κοιλότητα.
Ενδέχεται επίσης να διενεργήσει αξονική τομογραφία για να έχει καλύτερη εικόνα για το πού μπορεί να εντοπίζεται η διάτρηση.
Θα ζητήσει επίσης εργαστηριακές εξετάσεις προκειμένου:
- να αναζητήσει σημάδια λοίμωξης, όπως υψηλά λευκά αιμοσφαίρια
- να αξιολογήσει το επίπεδο της αιμοσφαιρίνης σας, το οποίο μπορεί να δείξει εάν έχετε απώλεια αίματος
- να αξιολογήσει τους ηλεκτρολύτες
- να αξιολογήσει τα επίπεδα οξέων στο αίμα
- να αξιολογήσει τη νεφρική λειτουργία
- να εκτιμήσει την ηπατική λειτουργία
Ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές για τη διάτρηση του γαστρεντερικού σωλήνα;
Στις περισσότερες περιπτώσεις, απαιτείται χειρουργική επέμβαση για να κλείσει η οπή και να αντιμετωπιστεί η επείγουσα αυτή κατάσταση.
Οι στόχοι της χειρουργικής επέμβασης είναι οι εξής:
- να διορθωθεί το ανατομικό πρόβλημα
- να διορθωθεί η αιτία της περιτονίτιδας
- να απομακρυνθούν τυχόν ξένα υλικά στην κοιλιακή κοιλότητα που μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα, όπως κόπρανα, χολή και τροφή
Σε σπάνιες περιπτώσεις, ο γιατρός σας μπορεί να παραλείψει τη χειρουργική επέμβαση και να συνταγογραφήσει μόνο αντιβιοτικά εάν η οπή κλείσει μόνη της.
Μερικές φορές, θα χρειαστεί να αφαιρεθεί ένα κομμάτι του εντέρου.
Η αφαίρεση ενός τμήματος είτε του λεπτού είτε του παχέος εντέρου μπορεί να οδηγήσει σε κολοστομία ή ειλεοστομία, η οποία επιτρέπει στο εντερικό περιεχόμενο να αποστραγγίζεται ή να αδειάζει σε μια σακούλα προσαρτημένη στο κοιλιακό σας τοίχωμα.
Ποιες είναι οι επιπλοκές που σχετίζονται με τη διάτρηση του γαστρεντερικού σωλήνα;
Οι επιπλοκές που σχετίζονται με τη διάτρηση του γαστρεντερικού σωλήνα είναι οι εξής:
- αιμορραγία
- σηψαιμία, η οποία είναι μια απειλητική για τη ζωή βακτηριακή λοίμωξη
- αποστήματα στην κοιλιά
- λοίμωξη του τραύματος
- έμφρακτο του εντέρου, που είναι ο θάνατος τμήματος του εντέρου
- μία μόνιμη ειλεοστομία ή κολοστομία
Σε ορισμένες περιπτώσεις το τραύμα δεν μπορεί να επουλωθεί ή δεν επουλώνεται.
Οι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο για κάτι τέτοιο είναι οι ακόλουθοι:
- υποσιτισμός ή κακή διατροφή
- κάπνισμα
- υπερβολική χρήση αλκοόλ
- κατάχρηση ναρκωτικών
- κακή υγιεινή
- σήψη
- ουραιμία, η οποία είναι μια ασθένεια που προκαλείται από νεφρική ανεπάρκεια
- παχυσαρκία
- αιμάτωμα, το οποίο εμφανίζεται όταν το αίμα συγκεντρώνεται έξω από τα αιμοφόρα αγγεία
- διαβήτης τύπου 2
- θεραπεία με στεροειδή ή χρήση κορτικοστεροειδών, τα οποία είναι αντιφλεγμονώδη φάρμακα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα και μπορούν να καλύψουν μια εν εξελίξει λοίμωξη και να καθυστερήσουν τη διάγνωση
- η χρήση βιολογικών παραγόντων για παθήσεις όπως η νόσος του Crohn, η ελκώδης κολίτιδα, η ρευματοειδής αρθρίτιδα
Ποια είναι η μακροπρόθεσμη πρόγνωση;
Η επιτυχία της χειρουργικής επέμβασης για την αποκατάσταση μιας διάτρησης εξαρτάται από το μέγεθος της διάτρησης ή της οπής και το χρονικό διάστημα πριν από τη θεραπεία.
Οι πιθανότητες ανάρρωσης βελτιώνονται με την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία.
Οι παράγοντες που μπορεί να εμποδίσουν τη θεραπεία είναι μεταξύ άλλων:
- η προχωρημένη ηλικία
- η προϋπάρχουσα νόσος του εντέρου
- αιμορραγικές επιπλοκές
- υποσιτισμός
- η φύση της αρχικής αιτίας της πάθησης
- το κάπνισμα
- η κατάχρηση αλκοόλ ή ναρκωτικών
- εν ενεργεία θεραπεία για καρκίνο
- παθήσεις που απαιτούν χρήση στεροειδών ή βιολογικών παραγόντων, όπως ο λύκος, η ρευματοειδής αρθρίτιδα και παρόμοιες παθήσεις.
- άλλες ιατρικές παθήσεις, όπως καρδιακές παθήσεις, νεφρικές ή ηπατικές διαταραχές και εμφύσημα
Εάν παρουσιάσετε πόνο ή πυρετό και κινδυνεύετε από διάτρηση του γαστρεντρερικού σωλήνα, θα πρέπει να επισκεφθείτε το γιατρό σας.
Όσο πιο γρήγορα δείτε το γιατρό σας, τόσο καλύτερες θα είναι η πρόγνωσή σας.
Πώς μπορώ να αποτρέψω τη διάτρηση του γαστρεντερικού σωλήνα;
Υπάρχουν πολλές αιτίες διάτρησης της γαστρεντερικού.
Για παράδειγμα, μια υποκείμενη νόσος του γαστρεντερικού μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο διάτρησης.
Ενημερωθείτε για το ιατρικό σας ιστορικό και αναζητήστε πληροφορίες σχετικά με τις τρέχουσες παθήσεις που ενδέχεται να αυξάνουν τον κίνδυνο.
Μιλήστε με έναν γιατρό εάν παρουσιάσετε οποιαδήποτε σημαντική αλλαγή σε σχέση με τη φυσιολογική σας κατάσταση, ιδίως εάν έχετε κοιλιακό άλγος και πυρετό.