Το STEMI ή αλλιώς έμφραγμα του μυοκαρδίου με ανάσπαση του διαστήματος ST είναι μια καρδιακή προσβολή που συμβαίνει όταν μια κύρια αρτηρία που τροφοδοτεί την καρδιά αποφράσσεται πλήρως. Το γεγονός αυτό μεταβάλλει τη ροή του αίματος προς το όργανο και το ηλεκτρικό ρεύμα στους κάτω θαλάμους της καρδιάς (κοιλίες).
Το STEMI είναι ο πιο σοβαρός και θανατηφόρος τύπος καρδιακής προσβολής. Μετά από ένα έμφραγμα, το 30% έως 38% των ανθρώπων πεθαίνουν μέσα σε πέντε χρόνια.
Αυτό το άρθρο εξηγεί τι είναι η καρδιακή προσβολή STEMI. Περιλαμβάνει επίσης τα συμπτώματα, τη διάγνωση και τις θεραπευτικές επιλογές του εμφράγματος.
Τι είναι η καρδιακή προσβολή STEMI;
Το STEMI (έμφραγμα μυοκαρδίου με ανάσπαση του διαστήματος ST) είναι ο σοβαρότερος τύπος οξέος στεφανιαίου συνδρόμου , ο οποίος περιγράφει καταστάσεις στις οποίες παρατηρείται ραγδαία μείωση της ροής του αίματος προς την καρδιά.
Η παθοφυσιολογία του STEMI, (το πώς αναπτύσσεται) έχει ως εξής:
- Μια λιπαρή ουσία που ονομάζεται πλάκα συσσωρεύεται στις στεφανιαίες αρτηρίες, οι οποίες τροφοδοτούν με αίμα την καρδιά.
- Αυτός ο στρεσογόνος παράγοντας οδηγεί σε ένα σχίσιμο εντός αυτής της συγκέντρωσης πλάκας- ως αποτέλεσμα, σχηματίζονται θρόμβοι αίματος ή συσσωματώματα αίματος εντός του αιμοφόρου αγγείου προκειμένου να προσπαθήσουν να καλυφθεί το σχίσιμο.
- Έτσι προκαλείται πλήρης απόφραξη της αρτηρίας.
- Όταν μπλοκαριστεί, το τμήμα του καρδιακού μυός που εξυπηρετείται από αυτή την αρτηρία θα υποφέρει ταχύτατα από έλλειψη οξυγόνου, κάτι που ονομάζεται επίσης ισχαιμία.
- Μέρος του καρδιακού μυός θα αρχίσει να νεκρώνεται με αποτέλεσμα να προκληθεί έμφραγμα του μυοκαρδίου ή καρδιακή προσβολή.
STEMI vs. NSTEMI vs. Ασταθής στηθάγχη
Άλλοι, λιγότερο σοβαροί τύποι στεφανιαίου συνδρόμου διαφέρουν σημαντικά από τον τύπο STEMI.
Η ασταθής στηθάγχη: Σε αυτόν τον τύπο οξέος στεφανιαίου συνδρόμου, οι θρόμβοι αίματος σχηματίζονται, διαλύονται και επανασχηματίζονται χωρίς να προκαλούν πλήρη απόφραξη. Όταν συμβαίνει αυτό, το άτομο μπορεί να έχει τυχαίο πόνο στο στήθος, ακόμη και όταν ξεκουράζεται.
Έμφραγμα του μυοκαρδίου χωρίς ανάσπαση τμήματος ST (NSTEMI): Αυτό εμφανίζεται όταν η απόφραξη δεν σταματά εντελώς τη ροή του αίματος σε μια κύρια αρτηρία ή αποκλείει εντελώς μια δευτερεύουσα αρτηρία.
Συμπτώματα καρδιακής προσβολής STEMI
Τα συμπτώματα μπορεί να διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Ορισμένα συμπτώματα του εμφράγματος του μυοκαρδίου με ανάσπαση του διαστήματος ST μπορεί να είναι τα εξής:
- Πόνος στην περιοχή της ωμοπλάτης, του βραχίονα, του θώρακα, του σαγονιού, του αριστερού βραχίονα ή του άνω μέρους του στομάχου
- Πόνος ή πίεση γύρω από την περιοχή του θώρακα, γνωστός και ως στηθάγχη
- Ιδρώτας ή αίσθημα δύσπνοιας
- Δυσφορία ή σφίξιμο στο λαιμό ή το χέρι
- Δυσπεψία, δηλαδή δυσφορία στο στομάχι και στο στήθος
- Καούρα, η οποία χαρακτηρίζεται από όξινη γεύση στο στόμα και δυσφορία στο άνω μέρος του θώρακα
- Ναυτία και εμετός
- Κόπωση ή ξαφνική εξάντληση
- Ζάλη
- Αυξημένος ή μη φυσιολογικός καρδιακός ρυθμός
Όποιος διατρέχει κίνδυνο καρδιακής προσβολής θα πρέπει να δίνει ιδιαίτερη προσοχή σε κάθε ασυνήθιστο σύμπτωμα και να αναζητά αμέσως ιατρική βοήθεια εάν παρατηρήσει κάποιο από αυτά.
Τύποι προσβολών STEMI
Το αίμα διοχετεύεται στην καρδιά από τρεις διαφορετικές αρτηρίες. Οι καρδιακές προσβολές STEMI ταξινομούνται ανάλογα με το ποιο τμήμα της καρδιάς τροφοδοτεί η αποφραγμένη αρτηρία.
- Πρόσθιο STEMI: Η απόφραξη της αρτηρίας που τροφοδοτεί με αίμα το πρόσθιο τοίχωμα της καρδιάς, την αριστερή πρόσθια κατιούσα αρτηρία (ΠΚΑ).
- Κατώτερο ή πλευρικό STEMI: Απόφραξη στις αρτηρίες που τροφοδοτούν με αίμα τα κάτω τοιχώματα της καρδιάς. Αυτός ο τύπος STEMI μπορεί να προκληθεί από την απόφραξη της δεξιάς στεφανιαίας αρτηρίας ή της αριστερής περιφερικής στεφανιαίας αρτηρίας.
- Οπίσθιο STEMI: Απόφραξη των αρτηριών που τροφοδοτούν με αίμα το οπίσθιο τοίχωμα της καρδιάς.
Πώς διαγιγνώσκεται το STEMI
Για τη διάγνωση ενός STEMI, ο γιατρός θα εξετάσει τα συμπτώματά σας. Θα πραγματοποιήσει επίσης διαγνωστικές εξετάσεις, όπως ένα ΗΚΓ. Επιπλέον, ο γιατρός σας μπορεί επίσης να διενεργήσει εξετάσεις αίματος, που είναι γνωστές ως καρδιακοί βιοδείκτες, για να ελέγξει τη βλάβη του καρδιακού μυός και να ξεκινήσει γρήγορα τη θεραπεία.
Για να επιβεβαιωθεί η διάγνωση, λαμβάνονται εικόνες των στεφανιαίων αρτηριών για να εκτιμηθεί το σημείο στο οποίο βρίσκεται η απόφραξη.
Θεραπεία STEMI
Επειδή το STEMI είναι ένα σοβαρό καρδιακό επεισόδιο, η θεραπεία θα ξεκινήσει το συντομότερο δυνατό. Λάβετε υπόψη σας ότι όσο περισσότερος χρόνος χρειάζεται για να ξεμπλοκαριστεί η αρτηρία, τόσο μεγαλύτερη βλάβη μπορεί να υπάρξει.
Η θεραπεία του STEMI μπορεί να περιλαμβάνει:
- Φάρμακα που βοηθούν στη σταθεροποίηση της καρδιάς και στη μείωση του πόνου, όπως η μορφίνη, οι β-αναστολείς και οι στατίνες
- Οξυγονοθεραπεία για την αύξηση του οξυγόνου που αποστέλλεται στους ιστούς σας
- Φάρμακα, όπως η ασπιρίνη, που βοηθούν στην αποτροπή σχηματισμού θρόμβων αίματος
- Αγγειοπλαστική, μια ελάχιστα επεμβατική χειρουργική επέμβαση που αποκαθιστά τη ροή του αίματος στην προσβεβλημένη αρτηρία
- Στεντ, το οποίο περιλαμβάνει την τοποθέτηση ενός σωλήνα με πλέγμα για την επαναλειτουργία της φραγμένης αρτηρίας
- Φάρμακα για τη διάλυση του θρόμβου αίματος, που ονομάζονται θρομβολυτικά
Μετά τη θεραπεία, αρχίζει η περίοδος ανάρρωσης. Αυτή μπορεί να περιλαμβάνει ένα πρόγραμμα αποκατάστασης με βάση την άσκηση, διαιτητικές αλλαγές και τη χρήση φαρμάκων όπως τα αντιπηκτικά, για παράδειγμα τα αντιαιμοπεταλιακά. Η καρδιακή αποκατάσταση συνήθως ξεκινά μόλις σας δοθεί η άδεια από τον θεράποντα ιατρό σας.
Πρόγνωση του καρδιακού επεισοδίου STEMI
Το STEMI είναι ο πιο θανατηφόρος τύπος καρδιακής προσβολής. Τα ποσοστά θνησιμότητας, ή αλλιώς ο αριθμός των ατόμων που πεθαίνουν εξαιτίας αυτού του τύπου καρδιακής προσβολής, διαφέρουν ανάλογα με τη θέση της απόφραξης, καθώς και άλλους παράγοντες, όπως είναι η ηλικία, το φύλο, οι παράγοντες κινδύνου και το ιατρικό ιστορικό.
Σε γενικές γραμμές, το ποσοστό θνησιμότητας κατά τις πρώτες 30 ημέρες για τα άτομα με STEMI κυμαίνεται από 2,5% έως 10%:
Λάβετε υπόψη ότι η θνησιμότητα μπορεί να αυξηθεί σε περίπου 38% εάν ένα άτομο εμφανίσει κάποια επιπλοκή, όπως αιφνίδια καρδιακή ανακοπή, πριν φτάσει στο νοσοκομείο.
Η πρόγνωση εξαρτάται επίσης σε μεγάλο βαθμό από τον χρόνο που απαιτείται για την παροχή της οριστικής φροντίδας. Αυτός ο παράγοντας μπορεί να περιλαμβάνει τις αποστάσεις από μια εξειδικευμένη εγκατάσταση, όπως σε ορισμένες αγροτικές περιοχές, ή εντός του ίδιου του συστήματος. Μια μελέτη 114.871 ασθενών με STEMI σε 648 νοσοκομεία στις Ηνωμένες Πολιτείες διαπίστωσε ότι η ενδονοσοκομειακή θνησιμότητα ήταν χαμηλότερη για εκείνους που έλαβαν θεραπεία εντός του χρόνου-στόχου που καθορίζεται από τις Εθνικές κατευθυντήριες οδηγίες.
Άλλοι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο θανάτου από STEMI περιλαμβάνουν ιστορικό:
- Προηγούμενης καρδιακής προσβολής
- Υπέρτασης
- Υψηλής χοληστερόλης
- Διαβήτη
- Καρδιακής ανεπάρκειας
- Καπνίσματος
Επιπλέον, όσο μεγαλύτερη είναι η ηλικία ενός ατόμου, τόσο πιο πιθανό είναι το STEMI να είναι θανατηφόρο. Οι έρευνες δείχνουν ότι τα άτομα ηλικίας 80 ετών και άνω έχουν ποσοστό θνησιμότητας 45,9% από STEMI.
