Ο επίμονος βήχας είναι ένα συνηθισμένο σύμπτωμα με πολλές πιθανές αιτίες, συμπεριλαμβανομένων των αλλεργιών και του κοινού κρυολογήματος.
Εάν δεν καπνίζετε, οι πιθανές αιτίες του επίμονου βήχα είναι ακόμη το άσθμα, η βρογχίτιδα και η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ).
Οι ενοχλητικές συνέπειες του βήχα, όπως η απώλεια ύπνου, ο πόνος στους μύες του θώρακα και η διαφυγή ούρων, μπορεί να επηρεάσουν την ποιότητα της ζωής σας και να παρεμποδίσουν τις καθημερινές σας δραστηριότητες.
Εάν ο βήχας σας είναι παρατεταμένος, μπορεί να αναρωτηθείτε αν θα μπορούσε να είναι κάτι χειρότερο από ένα κρυολόγημα ή αλλεργίες. Τι σημαίνει αν έχετε βήχα που δεν λέει να περάσει;
Ορισμός του επίμονου βήχα (βήχας που δε λέει να φύγει)
Ως επίμονος βήχας ορίζεται ο βήχας που επιμένει για περίοδο 8 εβδομάδων ή περισσότερο. Μπορεί να είναι ξηρός βήχας ή παραγωγικός (δηλ. να βγάζετε βλέννα με το βήχα).
Ο επίμονος βήχας μπορεί επίσης να αποκαλείται “χρόνιος”, ή “παρατεταμένος”.
Ο υποξύς βήχας αφορά το βήχα που διαρκεί 3 έως 8 εβδομάδες, ενώ ο οξύς βήχας, όπως αυτός που εμφανίζεται με το κοινό κρυολόγημα, διαρκεί λιγότερο από 3 εβδομάδες.
Επίμονος βήχας – Πιθανές αιτίες
Τι προκαλεί το βήχα του παιδιού μου;
Υπάρχουν πολλές πιθανές αιτίες για τον επίμονο βήχα. Τις περισσότερες φορές, η θεραπεία μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση του βήχα, ώστε να κοιμάστε καλύτερα, να έχετε περισσότερη ενέργεια και να σταματήσετε να έχετε πόνο στο στήθος από τον βήχα.
Αν και οι πιο συνηθισμένες αιτίες δεν είναι συνήθως σοβαρές, μερικές φορές ο βήχας μπορεί να έχει κάποια σοβαρή αιτία, όπως ο καρκίνος του πνεύμονα.
Επίμονος βήχας – Συνηθέστερες αιτίες σε ενήλικες
Οι πιο συχνές αιτίες του βήχα δεν είναι οι ίδιες για τα παιδιά και τους ενήλικες και η αξιολόγηση και η θεραπεία ενός επίμονου βήχα εξαρτάται από την ηλικία του ατόμου, από άλλα συνοδά συμπτώματα και από το ιατρικό ιστορικό του.
Οπισθορινική καταρροή
Η οπισθορινική καταρροή από αλλεργική ρινίτιδα, λοιμώξεις των παραρρινίων κόλπων, ρινικούς πολύποδες ή άλλες παθήσεις είναι η πιο συχνή αιτία χρόνιου βήχα. Οι εν λόγω αιτίες ονομάζονται παθήσεις των ανώτερων αεραγωγών.
Η οπισθορινική καταρροή οφείλεται στο γεγονός ότι η βλέννα από τη μύτη σας στραγγίζει προς το πίσω μέρος του λαιμού σας. Αυτό μπορεί να συμβεί επειδή ο οργανισμός σας παράγει περισσότερη βλέννα από όση χρειάζεται ή δεν είναι σε θέση να την απομακρύνει τόσο γρήγορα όσο υπό φυσιολογικές συνθήκες.
Ενώ η βλέννα από μόνη της δεν είναι επιβλαβής – σας προστατεύει από ασθένειες και εξασφαλίζει λίπανση – η οπισθορινική καταρροή μπορεί να προκαλέσει κνησμό ή γαργάλημα στο λαιμό σας, βήχα, συχνό καθάρισμα του λαιμού και βραχνάδα.
Η εποχιακή αλλεργική ρινίτιδα έρχεται και φεύγει σύμφωνα με ένα εποχικό μοτίβο, ενώ οι αλλεργίες που προκαλούνται όλο το χρόνο και προκαλούν βήχα μπορεί να μην ακολουθούν ένα σταθερό μοτίβο.
Άσθμα
Το άσθμα μπορεί να προκαλέσει επίμονο ή διαλείποντα βήχα και συνήθως προκαλεί και άλλα συμπτώματα, όπως συριγμό και δύσπνοια. Αυτά τα συμπτώματα γενικά εμφανίζονται μαζί όποτε το άσθμα αναζωπυρώνεται.
Το άσθμα με εκδήλωση βήχα είναι ένας τύπος άσθματος όπου ο βήχας είναι το πιο εμφανές σύμπτωμα.
Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ) μπορεί να προκαλέσει χρόνιο βήχα. Ορισμένοι άνθρωποι δεν παρουσιάζουν χαρακτηριστικά συμπτώματα, όπως καούρα, και το μόνο σύμπτωμα μπορεί να είναι ο χρόνιος βήχας.
Ο βήχας που οφείλεται σε ΓΟΠΝ είναι συνήθως χειρότερος τη νύχτα μετά την κατάκλιση στο κρεβάτι.
Ηωσινοφιλική βρογχίτιδα
Παρόλο που πολλοί άνθρωποι δεν έχουν ακούσει για την ηωσινοφιλική βρογχίτιδα, πρόκειται για μία από τις τέσσερις κύριες αιτίες χρόνιου βήχα στους ενήλικες. Η ηωσινοφιλική βρογχίτιδα προκαλείται από μια αντίδραση των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος.
Η διάγνωση μπορεί να είναι κάπως δύσκολη, επειδή οι εξετάσεις πνευμονικής λειτουργίας του πάσχοντος είναι συνήθως φυσιολογικές. Η πάθηση ανταποκρίνεται συνήθως στα εισπνεόμενα στεροειδή.
Επίμονος βήχας – Συνηθέστερες αιτίες στα παιδιά
Τα αίτια του χρόνιου βήχα σε ένα πολύ μικρό παιδί μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Άσθμα
- Παρατεταμένο επεισόδιο βακτηριακής βρογχίτιδας
- Σύνδρομο βήχα των ανώτερων αεραγωγών: ένας μεταλοιμώδης βήχας μπορεί μερικές φορές να παραμείνει για πολλές εβδομάδες μετά από μια λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος
Επίμονος βήχας – Άλλες συνηθισμένες αιτίες
Λιγότερο συχνές, αλλά όχι σπάνιες, αιτίες χρόνιου βήχα είναι οι εξής:
- Ο βήχας του καπνιστή είναι μια πολύ συχνή αιτία επίμονου βήχα.
- Παγκοσμίως, η φυματίωση αποτελεί συχνή αιτία χρόνιου βήχα.
- Οι αναστολείς του ΜΕΑ μπορεί να προκαλέσουν ξηρό βήχα. Παραδείγματα αυτών των φαρμάκων είναι το Vasotec (εναλαπρίλη) και το Zestril (λισινοπρίλη).
- Η χρόνια βρογχίτιδα είναι μια μορφή χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ) που επηρεάζει συχνά άτομα που καπνίζουν και μπορεί επίσης να σχετίζεται με την έκθεση σε περιβαλλοντικούς και άλλους παράγοντες.
- Ο κοκκύτης δεν είναι πολύ συχνός λόγω του εμβολιασμού. Η λοίμωξη αυτή μπορεί να προσβάλει άτομα που δεν έχουν εμβολιαστεί ή άτομα που έχουν εμβολιαστεί και παρουσιάζουν αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα.
Επίμονος βήχας – Λιγότερο συχνές αιτίες
Υπάρχουν πολλές ακόμη λιγότερο συχνές καταστάσεις που μπορούν να προκαλέσουν βήχα. Ορισμένες από αυτές μπορεί να είναι απειλητικές για τη ζωή και μπορεί να επιδεινωθούν εάν δεν διαγνωστούν και δεν αντιμετωπιστούν γρήγορα.
Παραδείγματα ασυνήθιστων αιτιών επίμονου βήχα είναι μεταξύ άλλων,
- Καρκίνος του πνεύμονα: Μόνο για το 2% των ατόμων με επίμονο βήχα, ο καρκίνος του πνεύμονα είναι η υποκείμενη αιτία. Και περίπου το 57 % των ατόμων που πάσχουν από καρκίνο του πνεύμονα έχουν βήχα. Τα χαρακτηριστικά ενός βήχα που σχετίζεται με καρκίνο του πνεύμονα μπορεί να είναι δύσκολο να διακριθούν από έναν βήχα που οφείλεται σε άλλες αιτίες.
- Όγκοι μέσα ή κοντά στους πνεύμονες: Ο χρόνιος βήχας μπορεί να οφείλεται σε άλλους όγκους στο στήθος, όπως τα λεμφώματα. Ένας επίμονος βήχας μπορεί επίσης να εμφανιστεί λόγω μεταστάσεων στους πνεύμονες από άλλους καρκίνους, όπως ο καρκίνος του μαστού, ο καρκίνος του παχέος εντέρου, ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης και ο καρκίνος του προστάτη.
- Ασθένειες των πνευμόνων: Αυτές περιλαμβάνουν το εμφύσημα, τη βρογχεκτασία και τη σαρκοείδωση.
- Μυκητιασικές λοιμώξεις: Αυτές περιλαμβάνουν την κοκκιδιομυκητίαση, την ιστοπλάσμωση και τη φυματίωση.
- Σαρκοείδωση: Η σαρκοείδωση είναι μια ασθένεια κατά την οποία σχηματίζονται κοκκιώματα σε όλο το σώμα, συμπεριλαμβανομένων των πνευμόνων. Συνήθως προκαλεί ξηρό βήχα.
- Εισπνοή ξένου αντικειμένου: Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε συνεχή βήχα και μπορεί να οδηγήσει σε λοίμωξη.
- Καρδιακή ανεπάρκεια: Η συσσώρευση υγρών στους πνεύμονες που προκαλείται από την καρδιακή ανεπάρκεια μπορεί να οδηγήσει σε επίμονο βήχα ή συριγμό με βλέννα που έχει γεύση αίματος.
Έχετε λόγο να ανησυχείτε;
Τα αίτια του βήχα ποικίλλουν τόσο πολύ και αντιμετωπίζονται με διαφορετικούς τρόπους. Αν και δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, δεν είναι ποτέ καλή ιδέα να αγνοήσετε έναν επίμονο βήχα.
Υπάρχουν πολλά διαφορετικά συμπτώματα του καρκίνου του πνεύμονα και ο βήχας μπορεί να είναι ένα από αυτά.
Περίπου τα μισά άτομα με καρκίνο του πνεύμονα έχουν επίμονο βήχα κατά τη στιγμή της διάγνωσης και το 2% των ατόμων που έχουν χρόνιο βήχα ανακαλύπτουν ότι έχουν καρκίνο του πνεύμονα.
Το χρονικό διάστημα μεταξύ της εμφάνισης των συμπτωμάτων (όπως ο επίμονος βήχας) και της διάγνωσης του καρκίνου του πνεύμονα μπορεί να είναι αρκετοί μήνες και γνωρίζουμε ότι ο καρκίνος του πνεύμονα είναι περισσότερο ιάσιμος στα αρχικά στάδια.
Δεν μπορείτε πραγματικά να καταλάβετε αν είναι πιθανό να έχετε καρκίνο του πνεύμονα με βάση τα χαρακτηριστικά του βήχα σας. Η διάγνωση του καρκίνου του πνεύμονα βασίζεται στη βιοψία και στις απεικονιστικές εξετάσεις.
Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι μια ακτινογραφία θώρακος μπορεί να μην εντοπίσει τον καρκίνο του πνεύμονα.
Ως τελική σημείωση σχετικά με τον καρκίνο του πνεύμονα, να έχετε υπόψη σας ότι και οι μη καπνιστές προσβάλλονται από καρκίνο του πνεύμονα – έως και το 20% των ανθρώπων που πεθαίνουν από μακροχρόνιο καρκίνο δεν είχαν ποτέ καπνίσει ή κάνει χρήση καπνικών προϊόντων.
Επίμονος βήχας – Πότε πρέπει να επισκεφθείτε τον γιατρό σας
Είναι σημαντικό να κλείσετε ραντεβού με το γιατρό σας εάν έχετε βήχα που επιμένει.
Θα πρέπει να λάβετε άμεση ιατρική φροντίδα εάν αισθανθείτε πόνο στο στήθος, δύσπνοια ή ζαλάδα ή βήχετε αίμα.
Οι ερωτήσεις που μπορεί να σας γίνουν κατά την ιατρική σας επίσκεψη μπορεί να είναι οι ακόλουθες:
- Πόσο καιρό βήχετε;
- Έχει επιδεινωθεί ο βήχας;
- Είναι ο βήχας σταθερός ή έρχεται και φεύγει;
- Είναι χειρότερος μετά τα γεύματα ή είναι χειρότερος τη νύχτα;
- Είναι ο βήχας ξηρός ή βήχετε φλέγμα (βλέννα);
- Έχετε βήξει αίμα;
- Ποια άλλα συμπτώματα εμφανίζετε; Για παράδειγμα, πυρετό, δύσπνοια, συμπτώματα αλλεργίας, συριγμό ή ανεξήγητη απώλεια βάρους;
- Ποια άλλα ιατρικά προβλήματα έχετε;
- Είχε κάποιος στην οικογένειά σας παρόμοια συμπτώματα; Έχετε οικογενειακό ιστορικό βρογχίτιδας, άσθματος, εμφυσήματος ή καρκίνου του πνεύμονα;
- Καπνίζετε ή έχετε καπνίσει ποτέ;
- Έχετε εκτεθεί σε παθητικό κάπνισμα;
- Ποια φάρμακα παίρνετε (συμπεριλαμβανομένων των φυτικών συμπληρωμάτων);
Έχετε ταξιδέψει πρόσφατα;
