Μετά τον νοροϊό, ο ιός Κοξάκι είναι πιθανώς ένας από τους πιο διαδεδομένους ιούς για τον οποίο δεν έχετε ακούσει ποτέ. Ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά τη δεκαετία του 1940 και είναι ένας τύπος εντεροϊού που δεν ανήκει στην πολιομυελίτιδα. Αυτή η ομάδα ιών περιλαμβάνει επίσης τους ηχοϊούς και άλλους εντεροϊούς (ένας από τους οποίους, ο εντεροϊός D68, προκάλεσε μια πανεθνική επιδημία αναπνευστικών λοιμώξεων στις Ηνωμένες Πολιτείες που σχετίστηκε με οξεία χαλαρή παράλυση).
Μολονότι μπορεί να μην είστε εξοικειωμένοι με τον ιό Κοξάκι, αν έχετε παιδί, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να γνωρίζετε για τη λοίμωξη και ότι ένα από τα στελέχη του προκαλεί τη νόσο των χεριών, των ποδιών και του στόματος. Πρόκειται για μια κοινή ιογενή λοίμωξη της πρώιμης παιδικής ηλικίας, που προκαλείται από τον ιό coxsackie A16.
Συνολικά, υπάρχουν 29 ορότυποι του ιού Κοξάκι που μπορούν να προκαλέσουν λοιμώξεις στους ανθρώπους, μεταξύ των οποίων οι εξής:
- Coxsackie Α12, Α14, Α16 (τύπος του ανθρώπινου εντεροϊού Α).
- Coxsackie A9 (τύπος του ανθρώπινου εντεροϊού Β)
- Coxsackie B1-6 (τύπος του ανθρώπινου εντεροϊού Β)
- Coxsackie A1, A11, A13, A17, A19-22, A24 (τύπος ανθρώπινου εντεροϊού C)
Από τότε που εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 2008, ο coxsackie A6 προκαλεί πιο σοβαρά και άτυπα κρούσματα της νόσου χεριών, ποδιών και στόματος παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων των ενηλίκων.
Οι διάφορες λοιμώξεις από τον ιό Κοξάκι
Και πάλι, η νόσος χεριών, ποδιών και στόματος, με έλκη στο στόμα ενός παιδιού και φουσκάλες στα χέρια και τα πόδια του, είναι συνήθως η πιο γνωστή λοίμωξη που προκαλείται από τον ιό Κοξάκι, αλλά ο ιός Κοξάκι σχετίζεται επίσης με:
- Συγγενείς λοιμώξεις: λοιμώξεις κατά την εγκυμοσύνη που μεταδίδονται στο έμβρυο
- Νεογνικές λοιμώξεις: σπάνιες, αλλά μπορεί να προκαλέσουν αιμορραγικά προβλήματα, ηπατίτιδα, μηνιγγίτιδα, μηνιγγοεγκεφαλίτιδα, μυοκαρδίτιδα και σηψαιμία κ.λπ.
- Οξεία αιμορραγική επιπεφυκίτιδα: Ο ιός Coxsackie A24 μπορεί να προκαλέσει κρούσματα επιπεφυκίτιδας με υποεπιπεφυκιτιδική αιμορραγία
- Γαστρεντερική νόσος: Ο ιός Coxsackie μπορεί να προκαλέσει ηπατίτιδα, μη βακτηριακή διάρροια ή γαστρεντερίτιδα και αιμολυτικό ουραιμικό σύνδρομο.
- Ερπητική κυνάγχη: παρόμοια με την νόσο χεριών, ποδιών και στόματος, αλλά χωρίς εξάνθημα ή φουσκάλες στα χέρια ή τα πόδια του παιδιού και με στοματικά έλκη
- Μηνιγγίτιδα
- Μυοπερικαρδίτιδα: φλεγμονή και βλάβη του καρδιακού μυός και του σάκου που περιβάλλει την καρδιά, η οποία μπορεί να προκληθεί από λοιμώξεις από τον ιό Coxsackie B1, B2 και B57
- Μυοσίτιδα: φλεγμονή ενός μυός, η οποία μπορεί να προκληθεί από λοιμώξεις από τον ιό coxsackie
- Πετεχικά και πορφυρικά εξανθήματα: ειδικά με τον ιό coxsackie A9, τα οποία μπορεί να συγχέονται με την πορφύρα Henoch-Schonlein (HSP).
- Πλευροδυνία: αιφνίδια εμφάνιση θωρακικού πόνου που προκαλείται από φλεγμονή του διαφράγματος και συνδέεται με λοίμωξη από τον ιό coxsackie
- Αναπνευστικά νοσήματα: συνήθως με ήπιο βήχα, ρινική καταρροή και πονόλαιμο και μπορεί να προκληθεί από τους ιούς coxsackie A21 και A24.
O ιός Κοξάκι μπορεί επίσης να προκαλέσει μη ειδικές εμπύρετες ασθένειες και μια ασθένεια που μοιάζει με αιφνίδιο εξάνθημα (roseola) – πυρετός για δύο έως τρεις ημέρες ακολουθούμενος από εξάνθημα για μία έως πέντε ημέρες.
Παραδόξως, η μεγάλη πλειοψηφία των ατόμων με λοιμώξεις από Κοξάκι δεν έχει καθόλου συμπτώματα και δεν υπάρχει εμβόλιο, θεραπεία ή αντιμετώπιση για τις λοιμώξεις από τον ιό coxsackie εκτός από την υποστηρικτική φροντίδα και την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων. Αυτό ακούγεται ανησυχητικό, αλλά ευτυχώς, οι πιο συχνές λοιμώξεις από coxsackie δεν είναι σοβαρές.
Πώς κολλάμε και πώς αποφεύγουμε τις λοιμώξεις από τον ιό Κοξάκι
Τα παιδιά μπορεί να αρρωστήσουν περίπου τρεις έως έξι ημέρες μετά την έκθεσή τους σε κάποιον που έχει μολυνθεί από τον ιό coxsackie (περίοδος επώασης). Πώς κολλάνε αυτόν τον ιό;
Όπως πολλές ιογενείς λοιμώξεις, ο ιός coxsackie μεταδίδεται τόσο με την κοπρανο-στοματική (άμεση ή έμμεση επαφή με κόπρανα) όσο και με την αναπνευστική οδό (κάποιος βήχει ή φτερνίζεται πάνω σας). Μπορούν επίσης να κολλήσουν αυτές τις λοιμώξεις αγγίζοντας ένα μολυσμένο αντικείμενο.
Για παράδειγμα, το CDC αναφέρει ότι μπορεί να μολυνθείτε φιλώντας κάποιον που έχει την ασθένεια των χεριών, των ποδιών και του στόματος ή αγγίζοντας ένα πόμολο πόρτας που έχει ιούς πάνω του και στη συνέχεια αγγίζοντας τα μάτια, το στόμα ή τη μύτη σας.
Παρόλα αυτά, επειδή τα παιδιά μπορούν να αποβάλλουν τον ιό coxsackie στα κόπρανα και στις εκκρίσεις της αναπνευστικής οδού (σάλιο και ρινικές εκκρίσεις) για εβδομάδες μετά την υποχώρηση των συμπτωμάτων τους ή ακόμη και χωρίς συμπτώματα, οι εστίες μόλυνσης μπορεί να είναι δύσκολο να ελεγχθούν ή να αποφευχθούν.
Αυτός είναι πιθανώς ο λόγος για τον οποίο δεν υπάρχουν αυστηρές κατευθυντήριες γραμμές για την απομάκρυνση των παιδιών από το σχολείο και τον παιδικό σταθμό όταν έχουν νόσο χεριών, ποδιών και στόματος. Για παράδειγμα, το CDC αναφέρει ότι “τα παιδιά πρέπει να μένουν στο σπίτι όσο έχουν συμπτώματα της νόσου των χεριών, των ποδιών και του στόματος”, αλλά μπορεί να εξακολουθούν να αποβάλλουν τον ιό.
Ανεξάρτητα από τα παραπάνω, το πλύσιμο των χεριών, η αποφυγή των αναπνευστικών εκκρίσεων και η απολύμανση των μολυσμένων επιφανειών είναι πιο σημαντικά από ποτέ για να αποφύγετε να αρρωστήσετε και να μεταδώσετε αυτές τις λοιμώξεις.
Στοιχεία που πρέπει να γνωρίζετε για τον ιό Κοξάκι
Άλλα πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε για τις λοιμώξεις από τον ιό coxsackie είναι τα παρακάτω:
- Σε άλλες χώρες παρατηρούνται μερικές φορές πιο σοβαρές περιπτώσεις νόσου χεριών, ποδιών και στόματος, που συχνά προκαλούνται από τον εντεροϊό 71.
- Παρόλο που οι επιπλοκές από την νόσο χεριών, ποδιών και στόματος είναι σπάνιες, εάν είστε έγκυος και πιστεύετε ότι μπορεί να έχετε εκτεθεί, επικοινωνήστε με τον γιατρό σας.
- Μελέτες έχουν δείξει ότι ο διαβήτης τύπου 1 μπορεί να συνδέεται με προηγούμενες λοιμώξεις από τον ιό coxsackie τύπου B.
- Το ξεφλούδισμα του δέρματος στα χέρια και τα πόδια και οι δυστροφίες των νυχιών μπορεί να εμφανιστούν μετά από λοιμώξεις από Κοξάκι, ιδίως από τον ιό coxsackie A6. Η δυστροφία των νυχιών ποικίλλει από την ανάπτυξη των γραμμών Beau (βαθιές, οριζόντιες αυλακώσεις στα νύχια του παιδιού), το σπάσιμο των νυχιών έως την πραγματική απώλεια ενός ή περισσότερων νυχιών και εμφανίζεται ένα έως δύο μήνες μετά την πρωτοπαθή λοίμωξη.
- Η εξέταση μπορεί να γίνει για τους περισσότερους τύπους του ιού Κοξάκι, συμπεριλαμβανομένης της ανάλυσης της αντίστροφης μεταγραφάσης-αλυσιδωτής αντίδρασης πολυμεράσης (PCR) και της καλλιέργειας, αλλά δεν είναι κάτι που μπορεί να γίνει συνήθως ή γρήγορα στο ιατρείο ενός παιδιάτρου. Συνήθως δεν είναι και απαραίτητο.
- Τα ξεσπάσματα ορισμένων λοιμώξεων από coxsackie τείνουν να συμβαίνουν σε κύκλους τριών έως πέντε ετών, ενώ άλλα εμφανίζονται σε χαμηλά επίπεδα κάθε χρόνο, ιδίως σε τροπικά κλίματα. Σε άλλα μέρη του κόσμου, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, οι λοιμώξεις από coxsackie είναι πιο συχνές κατά τους καλοκαιρινούς και φθινοπωρινούς μήνες.
- Η λοίμωξη από έναν ορότυπο του coxsackie δεν σας παρέχει ανοσία σε κανέναν από τους άλλους, επομένως μπορείτε να προσβληθείτε από λοιμώξεις από coxsackie πολλές φορές στη ζωή σας. Η διασταυρούμενη αντίδραση μεταξύ των ορότυπων μπορεί ωστόσο να προσφέρει κάποια προστασία.
