Η ηπατική ανεπάρκεια παρουσιάζεται όταν το συκώτι σας δεν λειτουργεί αρκετά καλά για να επιτελέσει τις λειτουργίες του (για παράδειγμα, την παραγωγή χολής και την απαλλαγή του σώματος από επιβλαβείς ουσίες).
Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν ναυτία, απώλεια όρεξης και αίμα στα κόπρανα.
Οι θεραπείες είναι μεταξύ άλλων η αποφυγή του αλκοόλ και η αποφυγή ορισμένων τροφών.
Τι είναι η ηπατική ανεπάρκεια;
Το ήπαρ εκτελεί πολλές σημαντικές λειτουργίες, όπως:
- Παραγωγή πρωτεϊνών του αίματος που βοηθούν στην πήξη, τη μεταφορά οξυγόνου και την υποστήριξη του ανοσοποιητικού συστήματος.
- Παραγωγή χολής, μιας ουσίας που απαιτείται για την πέψη των τροφών.
- Βοηθάει τον οργανισμό να αποθηκεύει σάκχαρα (γλυκόζη) με τη μορφή γλυκογόνου.
- Απαλλαγή του οργανισμού από βλαβερές ουσίες στην κυκλοφορία του αίματος, μεταξύ των οποίων τα φάρμακα και το αλκοόλ.
- Διάσπαση των κορεσμένων λιπών και παραγωγή χοληστερόλης
Η ηπατική ανεπάρκεια ενδέχεται να αποτελέσει επείγον περιστατικό που απειλεί τη ζωή και απαιτεί άμεση ιατρική φροντίδα.
Τι προκαλεί ηπατική ανεπάρκεια;
Πολλές διαφορετικές ασθένειες και καταστάσεις προκαλούν ηπατική ανεπάρκεια, όπως η ηπατίτιδα B και C, η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος, η κατάχρηση αλκοόλ και η αιμοχρωμάτωση.
Σε πολλές περιπτώσεις, η χρόνια ηπατική ανεπάρκεια είναι αποτέλεσμα κίρρωσης.
Η κίρρωση είναι η ουλοποίηση του ήπατος από επαναλαμβανόμενο ή μακροχρόνιο τραυματισμό, όπως από υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ για μεγάλο χρονικό διάστημα ή από χρόνια λοίμωξη από ηπατίτιδα.
Καθώς ο ουλώδης ιστός αντικαθιστά τον υγιή ηπατικό ιστό, το ήπαρ χάνει την ικανότητά του να λειτουργεί.
Η οξεία ηπατική ανεπάρκεια προκαλείται συχνότερα από:
- Ιογενείς λοιμώξεις, όπως η ηπατίτιδα Β.
- Υπερβολική χρήση ορισμένων φαρμάκων ή τοξινών, όπως η παρακεταμόλη (Depon), και η χρήση άλλων φαρμάκων (συμπεριλαμβανομένων ορισμένων αντιβιοτικών, αντικαταθλιπτικών, αντιεπιληπτικών φαρμάκων, φαρμάκων κατά των σπασμών, τεχνητών ορμονών και αντιμυκητιασικών φαρμάκων) και βοτάνων (εκχύλισμα πράσινου τσαγιού και καβά).
- Μεταβολικές (βιολογικές) ή αγγειακές (αγγεία που μεταφέρουν υγρά, όπως οι αρτηρίες) διαταραχές, όπως η νόσος Wilson και η αυτοάνοση ηπατίτιδα.
Ποια είναι τα συμπτώματα της ηπατικής ανεπάρκειας;
Η ηπατική ανεπάρκεια μπορεί να αναπτυχθεί μετά από χρόνια.
Τα συμπτώματα της ηπατικής ανεπάρκειας συχνά μοιάζουν με συμπτώματα άλλων ιατρικών παθήσεων, γεγονός που μπορεί να καταστήσει δύσκολη τη διάγνωσή της στα αρχικά της στάδια.
Τα συμπτώματα επιδεινώνονται καθώς το συκώτι σας που παρουσιάζει ανεπάρκεια συνεχίζει να αποδυναμώνεται.
Η χρόνια ηπατική ανεπάρκεια, ή η ηπατική ανεπάρκεια που εξελίσσεται για πολλά χρόνια, μπορεί να προκαλέσει:
- Κόπωση
- Ναυτία
- Απώλεια όρεξης
- Διάρροια
- Εμετός με αίμα (αιματέμεση)
- Αίμα στα κόπρανα
Καθώς η ηπατική ανεπάρκεια εξελίσσεται, τα συμπτώματα γίνονται πιο σοβαρά.
Σε μεταγενέστερα στάδια, τα συμπτώματα της ηπατικής ανεπάρκειας μπορεί να είναι τα εξής:
- Ίκτερος (κιτρίνισμα του δέρματος και των ματιών)
- Ακραία κόπωση
- Αποπροσανατολισμός (σύγχυση και αβεβαιότητα)
- Συσσώρευση υγρών στην κοιλιά και στα άκρα (χέρια και πόδια) (ασκίτης και οίδημα)
Μερικές φορές, το ήπαρ καταρρέει ξαφνικά, κατάσταση που είναι γνωστή ως οξεία ηπατική ανεπάρκεια.
Τα άτομα με οξεία ηπατική ανεπάρκεια μπορεί να έχουν τα ακόλουθα συμπτώματα:
- Αιμορραγία
- Αλλαγές στη διανοητική κατάσταση
- Δυσοσμία ή γλυκιά οσμή της αναπνοής
- Προβλήματα κίνησης
- Απώλεια της όρεξης
- Γενικό αίσθημα αδιαθεσίας
- Ίκτερο
Διάγνωση και εξετάσεις ηπατικών παθήσεων
Οι εξετάσεις και οι διαδικασίες που χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση της ηπατικής ανεπάρκειας και της ηπατικής νόσου περιλαμβάνουν:
- Αιματολογικές εξετάσεις. Αυτές επιτρέπουν στο γιατρό σας να γνωρίζει πόσο καλά λειτουργεί το ήπαρ σας. Μπορεί να κάνετε μια εξέταση χρόνου προθρομβίνης, η οποία μετράει πόσος χρόνος χρειάζεται για να πήξει το αίμα σας. Με την οξεία ηπατική ανεπάρκεια, το αίμα δεν πήζει τόσο γρήγορα όσο θα έπρεπε.
- Απεικονιστικές εξετάσεις. Αυτές λαμβάνουν εικόνες που επιτρέπουν στον γιατρό σας να δει τι συμβαίνει στο ήπαρ σας και να καταλάβει τι προκαλεί το πρόβλημα. Μπορεί να σας συστήσουν
- Υπερηχογράφημα
- Αξονική τομογραφία κοιλίας (CT)
- Μαγνητική τομογραφία (MRI)
- Βιοψία. Ο γιατρός θα χρησιμοποιήσει μια βελόνα για να αφαιρέσει ένα μικρό κομμάτι ηπατικού ιστού και θα το εξετάσει στο εργαστήριο. Η διαμεσοσφαγιτιδική ηπατική παρακέντηση είναι μια ειδική διαδικασία που επιτρέπει στον γιατρό να βάλει τη βελόνα σε μια φλέβα στον λαιμό σας.
Πώς αντιμετωπίζεται η ηπατική ανεπάρκεια;
Η ηπατική νόσος και η ηπατική ανεπάρκεια αντιμετωπίζονται συνήθως από ειδικούς που ονομάζονται ηπατολόγοι.
Η θεραπεία της ηπατικής ανεπάρκειας εξαρτάται από το αν είναι οξεία ή χρόνια.
Για τη χρόνια ηπατική ανεπάρκεια, η θεραπεία περιλαμβάνει αλλαγές στη διατροφή και τον τρόπο ζωής, όπως:
- Αποφυγή αλκοόλ ή φαρμάκων που μπορεί να βλάψουν το ήπαρ
- Κατανάλωση λιγότερων συγκεκριμένων τροφίμων, συμπεριλαμβανομένου του κόκκινου κρέατος, του τυριού και των αυγών
- Απώλεια βάρους και έλεγχο των μεταβολικών παραγόντων κινδύνου, συμπεριλαμβανομένης της υψηλής αρτηριακής πίεσης και του διαβήτη
- Μείωση του αλατιού στη διατροφή ( όπως η μη προσθήκη αλατιού στα τρόφιμα)
Για την οξεία (αιφνίδια) ηπατική ανεπάρκεια, η θεραπεία είναι η εξής:
- Ενδοφλέβια (IV) υγρά για τη διατήρηση της αρτηριακής πίεσης,
- Φάρμακα όπως καθαρτικά ή κλύσματα για να βοηθήσουν στην αποβολή των τοξινών (δηλητηρίων),
- Παρακολούθηση της γλυκόζης (σακχάρου) στο αίμα- η γλυκόζη χορηγείται στον ασθενή εάν πέσει το σάκχαρο στο αίμα.
Μπορεί επίσης να λάβετε μετάγγιση αίματος εάν αιμορραγείτε υπερβολικά, ή αναπνευστικό σωλήνα για να σας βοηθήσει να αναπνέετε.
Τόσο στην οξεία όσο και στη χρόνια ηπατική ανεπάρκεια, ο γιατρός μπορεί να συστήσει μεταμόσχευση ήπατος.
Πριν από τη μεταμόσχευση, οι γιατροί ελέγχουν διεξοδικά τους υποψήφιους για μεταμόσχευση για να βεβαιωθούν ότι ένα νέο όργανο μπορεί να τους βοηθήσει, προτού τους τοποθετήσουν σε λίστες αναμονής οργάνων.
Κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης μεταμόσχευσης, ένα υγιές ήπαρ από ζώντα ή αποβιώσαντα δότη αντικαθιστά ένα κατεστραμμένο ή άρρωστο ήπαρ.
Ορισμένα κέντρα μεταμοσχεύσεων είναι σε θέση να αντικαταστήσουν ένα κατεστραμμένο ήπαρ με τμήμα ενός υγιούς ήπατος, επειδή το ήπαρ μπορεί να αναγεννηθεί ή να ξαναμεγαλώσει.
Ποιες είναι οι επιπλοκές που σχετίζονται με την ηπατική ανεπάρκεια;
Η ηπατική ανεπάρκεια μπορεί να επηρεάσει πολλά από τα όργανα του σώματός σας. Η οξεία ηπατική ανεπάρκεια μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές όπως λοίμωξη, έλλειψη ηλεκτρολυτών και αιμορραγία.
Χωρίς θεραπεία, τόσο η οξεία όσο και η χρόνια ηπατική ανεπάρκεια μπορεί τελικά να οδηγήσουν στο θάνατο.
Ποιοι διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο για ηπατική ανεπάρκεια;
Τα άτομα που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για ηπατική ανεπάρκεια είναι εκείνα που:
- Πάσχουν από τις χρόνιες λοιμώξεις του ήπατος Ηπατίτιδα Β ή C,
- Πίνουν ή έχουν πιει υπερβολική ποσότητα αλκοόλ,
- Έχουν προϋπάρχουσες ή επίκτητες παθήσεις που καθιστούν πιο πιθανή την ηπατική ανεπάρκεια, όπως η αιμοχρωμάτωση (ο οργανισμός απορροφά υπερβολική ποσότητα σιδήρου από τις τροφές), η μη αλκοολική λιπώδης ηπατική νόσος (μεγάλη ποσότητα λίπους στο ήπαρ- σχετίζεται με το μεταβολικό σύνδρομο), η αυτοάνοση νόσος (το ανοσοποιητικό σύστημα του ίδιου του οργανισμού επιτίθεται στο ήπαρ) και η νόσος Wilson (ο οργανισμός δεν μπορεί να απομακρύνει τον επιπλέον χαλκό).
Ποια είναι η πρόγνωση για τους ασθενείς μετά τη θεραπεία της ηπατικής ανεπάρκειας;
Πολλοί άνθρωποι αναρρώνουν από την ηπατική ανεπάρκεια με τη θεραπεία.
Εάν απαιτείται μεταμόσχευση, οι περισσότεροι ασθενείς επιστρέφουν στις καθημερινές τους δραστηριότητες εντός 6 μηνών.
Οι άνθρωποι που έχουν λάβει μεταμόσχευση χρειάζονται δια βίου ιατρική φροντίδα, καθώς και φάρμακα για να αποτρέψουν τον οργανισμό τους από το να απορρίψει το νέο όργανο.
