Τα κόκκινα μάτια, (τα οποία οι αγγλοσάξωνες αποκαλούν “bloodshot“, “που στάζουν αίμα”), μπορούν να προκληθούν από διάφορους παράγοντες και είναι ένα συνηθισμένο πρόβλημα που οι περισσότεροι άνθρωποι αντιμετωπίζουν κάποια στιγμή.
Είναι σημαντικό να κατανοήσετε τους πιθανούς λόγους που κρύβονται πίσω από τα κόκκινα μάτια, διότι ενώ ορισμένες υποκείμενες αιτίες είναι ακίνδυνες, άλλες μπορεί να υποδηλώνουν κάποιο πρόβλημα υγείας, να είναι μεταδοτικές και/ή να απαιτούν ιατρική φροντίδα.
Τι είναι τα κόκκινα μάτια;
Τα κόκκινα μάτια είναι το αποτέλεσμα της διαστολής πολύ λεπτών αιμοφόρων αγγείων στην επιφανειακή μεμβράνη του λευκού των ματιών, η οποία οδηγεί στην εμφάνιση κόκκινων ή ροζ ματιών.
Η φλεγμονή της επιφάνειας των ματιών μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να προκαλέσει πρήξιμο και των βλεφάρων.
Τι προκαλεί το κοκκίνισμα των ματιών;
Σύμφωνα με τους ειδικούς, υπάρχουν πολλές πιθανές αιτίες για τα κόκκινα ή κατακόκκινα μάτια, όπως η ξηροφθαλμία, οι λοιμώξεις, οι αλλεργίες και παράγοντες που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής, όπως η υπερβολική χρήση φακών επαφής.
Η πιο συνηθισμένη πρόσκαιρη αιτία των κόκκινων ματιών είναι η ξηρότητα από την παρατεταμένη θέαση οθονών. Ανοιγοκλείνουμε τα μάτια μας 30% λιγότερο όταν εστιάζουμε σε υπολογιστές και τηλέφωνα, κάτι που στεγνώνει τα μάτια. Η ξηροφθαλμία συνήθως συνοδεύεται από ερεθισμό, την αίσθηση ότι κάτι αγγίζει το μάτι ή από τραχύτητα.
Τα κόκκινα μάτια μπορεί επίσης να προκληθούν από επιπεφυκίτιδα, η οποία είναι το πρήξιμο ή η φλεγμονή του λεπτού αγγειακού στρώματος που καλύπτει το λευκό του ματιού (που ονομάζεται σκληρός χιτώνας).
Όταν η επιπεφυκίτιδα εκδηλώνεται ως αποτέλεσμα λοίμωξης, μπορεί να συνοδεύεται από αδιαθεσία και γενικό αίσθημα κακουχίας, Η κύρια αιτία αυτού του τύπου επιπεφυκίτιδας είναι συνήθως μια ιογενής λοίμωξη.
Η επιπεφυκίτιδα μπορεί να συνοδεύεται από συμπτώματα λοίμωξης του ανώτερου αναπνευστικού, όπως κρυολόγημα με ρινική καταρροή ή πονόλαιμο. Τα άτομα που έχουν μολυνθεί θα πρέπει να προσπαθήσουν να απομονωθούν, καθώς η ιογενής επιπεφυκίτιδα είναι πολύ μεταδοτική και μεταδίδεται εύκολα σε άλλους και μπορεί να μεταδοθεί από το ένα μάτι στο άλλο.
Εν τω μεταξύ, η αλλεργική επιπεφυκίτιδα -μια άλλη μορφή οφθαλμικής λοίμωξης- μπορεί να είναι εποχιακή και να προκαλείται από την έκθεση σε αλλεργιογόνα, όπως η γύρη ή το γρασίδι.
Η χρήση φακών επαφής για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από το συνιστώμενο μπορεί επίσης να προκαλέσει κόκκινα μάτια ή μηχανική επιπεφυκίτιδα, η οποία οφείλεται σε οφθαλμική καταπόνηση που προκαλείται από ένα ερεθιστικό παράγοντα στο μάτι που δεν είναι μολυσματικός.
Τέλος, παράγοντες που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής του ατόμου – όπως η αυξημένη ξηρότητα λόγω ηλικίας, η αφυδάτωση, η έλλειψη ύπνου, η κατανάλωση αλκοόλ και το κάπνισμα – μπορούν να προκαλέσουν κόκκινα μάτια.
Οδηγίες ώστε να μην κοκκινίζουν τα μάτια σας
Η αποφυγή της ερυθρότητας των ματιών αρχίζει με τον εντοπισμό της ιδιαίτερης αιτίας τους. Ωστόσο, ορισμένες γενικές πρακτικές μπορούν να σας βοηθήσουν να διατηρήσετε την ερυθρότητα των ματιών σε απόσταση, ανεξάρτητα από τον ένοχο παράγοντα.
- Παραμείνετε ενυδατωμένοι
Τα μάτια έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε νερό και διαθέτουν ένα μοναδικό σύστημα ρύθμισης των υγρών, επομένως η καλή ενυδάτωση είναι απαραίτητη για την υγεία των ματιών.
- Αποφύγετε τις σταγόνες για τα κόκκινα μάτια
Είναι καλύτερο να αποφεύγετε τις οφθαλμικές σταγόνες που μειώνουν την ερυθρότητα στα μάτια συστέλλοντας τα αιμοφόρα αγγεία. Αυτές οι σταγόνες μπορεί να κρύψουν την υποκείμενη αιτία των κόκκινων ματιών και επίσης να προκαλέσουν προσωρινή επιδείνωση των κόκκινων ματιών όταν σταματήσετε να τις χρησιμοποιείτε.
Οι σταγόνες που έχουν σχεδιαστεί για την ανακούφιση της ερυθρότητας των ματιών μπορεί να χάσουν την αποτελεσματικότητά τους με την πάροδο του χρόνου και να προκαλέσουν αναζωπύρωση της ξηρότητας και της ερυθρότητας, σύμφωνα με έρευνα στο Clinical Optometry.
Αυτές οι σταγόνες μπορεί να προκαλέσουν ακόμη και μόνιμη επανεμφάνιση της ερυθρότητας. Η αντίδραση αυτή παρουσιάζεται όταν η χρόνια σύσπαση των αγγείων του λευκού των ματιών ξεγελά το μάτι ώστε να νομίζει ότι δεν υπάρχει αρκετή ροή αίματος και έτσι το μάτι αναπτύσσει ακόμη περισσότερα αιμοφόρα αγγεία.
Για να αποφύγετε την πιθανή επιδείνωση οποιουδήποτε προβλήματος, είναι καλύτερο να συζητήσετε πρώτα τη χρήση των οφθαλμικών σταγόνων με έναν εξειδικευμένο γιατρό.
- Κάντε διαλείμματα όταν χρησιμοποιείτε οθόνη
Η υπερβολική χρήση των οθονών μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ξηρότητας των ματιών, οδηγώντας τόσο σε ερυθρότητα όσο και σε δυσφορία. Έχουμε την τάση να ανοιγοκλείνουμε τα μάτια μας πολύ λιγότερο όταν χρησιμοποιούμε μια οθόνη, επομένως τα δάκρυα δεν αναπληρώνονται αρκετά συχνά, προκαλώντας ξήρανση της μπροστινής επιφάνειας των ματιών.
Το να περνάμε χρόνο κοιτώντας οθόνες είναι συχνά αναπόφευκτο. Ωστόσο, η πραγματοποίηση συχνών διαλειμμάτων μπορεί να καταπολεμήσει τις δυσμενείς επιπτώσεις στα μάτια σας, μεταξύ των οποίων και η ερυθρότητα.
Αν περνάτε πολλές ώρες μπροστά από έναν υπολογιστή ή το τηλέφωνό σας, χρησιμοποιήστε τον κανόνα 20/20 για να αποφύγετε την ξηροφθαλμία, κλείνοντας τα μάτια σας κάθε 20 λεπτά για 20 δευτερόλεπτα.
Κάνοντας αυτά τα διαλείμματα, τα μάτια έχουν χρόνο να ανοιγοκλείσουν κανονικά και να ανανεώσουν το δακρυϊκό τους φιλμ, ώστε να διατηρήσουν την πρόσθια επιφάνειά τους ενυδατωμένη και να δώσουν χρόνο στους μύες των ματιών να αναζωογονηθούν.
- Να φοράτε γυαλιά ηλίου
Η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία (UV) μπορεί επίσης να προκαλέσει ερεθισμό των ματιών, πρήξιμο, ερυθρότητα, φαγούρα και ηλιακό έγκαυμα στα βλέφαρα.
Στο πλαίσιο μιας έρευνας χρησιμοποιήθηκε ένας μετρητής υπεριώδους ακτινοβολίας σε ημέρες με συννεφιά και διαπιστώθηκε ότι μια σημαντική ποσότητα υπεριώδους ακτινοβολίας εξακολουθεί να διαπερνά τα σύννεφα και μπορεί να συμβάλει μακροπρόθεσμα σε μόνιμη ερυθρότητα των ματιών.
Η υπεριώδης ακτινοβολία μπορεί να βλάψει τις ανατομικές δομές των ματιών και οι χρόνιες επιπτώσεις της έκθεσης σε αυτήν συσσωρεύονται με την πάροδο του χρόνου, γι’ αυτό είναι ζωτικής σημασίας να χρησιμοποιείτε αντηλιακή προστασία στα μάτια σας – ακόμη και τις συννεφιασμένες ημέρες.
