Η λοιμώδης μονοπυρήνωση χαρακτηρίζεται από πρησμένους λεμφαδένες, πυρετό, πονόλαιμο και έντονη κόπωση.
Μεταδίδεται συχνά μέσω της επαφής με μολυσμένο σάλιο από το στόμα. Τα συμπτώματα μπορεί να χρειαστούν 4 έως 6 εβδομάδες για να εμφανιστούν και συνήθως δεν διαρκούν πέραν των 4 μηνών.
Η μετάδοση είναι αδύνατο να προληφθεί, επειδή ακόμη και άτομα που δεν παρουσιάζουν συμπτώματα μπορούν να μεταφέρουν τον ιό στο σάλιο τους.
Τι προκαλεί τη λοιμώδη μονοπυρήνωση;
Η λοιμώδης μονοπυρήνωση προκαλείται από τον ιό Epstein-Barr (EBV). Μια παραλλαγή της μονοπυρήνωσης που είναι ηπιότερη από τη λοιμώδη μονοπυρήνωση από τον EBV οφείλεται στον κυτταρομεγαλοϊό (CMV). Τόσο ο EBV όσο και ο CMV είναι μέλη της οικογένειας των ιών του έρπητα:
Στις ΗΠΑ, οι περισσότεροι ενήλικες μεταξύ 35 και 40 ετών έχουν μολυνθεί από τον ιό Epstein-Barr. Πρόκειται για έναν πολύ συνηθισμένο ιό. Όταν τα παιδιά μολύνονται από τον ιό, συνήθως δεν εμφανίζουν αξιοσημείωτα συμπτώματα.
Ωστόσο, οι μη μολυσμένοι έφηβοι και οι νεαροί ενήλικες που έρχονται σε επαφή με τον ιό μπορεί να εκδηλώσουν μια ασθένεια που μοιάζει πολύ με τη λοιμώδη μονοπυρήνωση.
Ο ιός Epstein-Barr (EBV) μπορεί να προκαλέσει λοιμώδη μονοπυρήνωση σε εφήβους και νεαρούς ενήλικες. Ωστόσο, ακόμη και μετά την εξαφάνιση των συμπτωμάτων της λοιμώδους μονοπυρήνωσης, ο EBV θα παραμείνει σε λανθάνουσα κατάσταση στο λαιμό και στα κύτταρα του αίματος κατά τη διάρκεια της ζωής του εν λόγω ατόμου. Εντούτοις, ο ιός μπορεί να επανενεργοποιείται περιοδικά, συνήθως χωρίς να προκαλεί συμπτώματα.
Ποια είναι τα συμπτώματα της λοιμώδους μονοπυρήνωσης;
Η μονοπυρήνωση διαρκεί συνήθως 1 έως 2 μήνες. Τα ακόλουθα είναι τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της μονοπυρήνωσης. Ωστόσο, κάθε άτομο μπορεί να βιώνει τα συμπτώματα με διαφορετικό τρόπο. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι τα εξής:
- Πυρετός
- Πρησμένοι λεμφαδένες στο λαιμό, τις μασχάλες και τη βουβωνική χώρα
- Ακραία κόπωση
- Πονόλαιμος
- Διογκωμένος σπλήνας
- Πόνος στο κεφάλι και στο σώμα
- Συμμετοχή του ήπατος, όπως ήπια ηπατική βλάβη που μπορεί να προκαλέσει προσωρινό ίκτερο, έναν κίτρινο χρωματισμό του δέρματος και του λευκού των ματιών λόγω ασυνήθιστα υψηλών επιπέδων χολερυθρίνης (χολική χρωστική) στην κυκλοφορία του αίματος
Μόλις ένα άτομο νοσήσει από μονοπυρήνωση, ο ιός παραμένει σε λανθάνουσα κατάσταση στο λαιμό και στα κύτταρα του αίματος για το υπόλοιπο της ζωής του.
Μόλις ένα άτομο εκτεθεί στον ιό Epstein-Barr, συνήθως δεν διατρέχει κίνδυνο να αναπτύξει ξανά μονοπυρήνωση.
Τα συμπτώματα της μονοπυρήνωσης μπορεί να μοιάζουν με άλλες παθήσεις. Να απευθύνεστε πάντα στον γιατρό σας για να κάνετε διάγνωση.
Πώς διαγιγνώσκεται η λοιμώδης μονοπυρήνωση;
Η διάγνωση της μονοπυρήνωσης βασίζεται συνήθως στα καταγραφόμενα συμπτώματα. Ωστόσο, η διάγνωση μπορεί να επιβεβαιωθεί με ειδικές εξετάσεις αίματος και άλλες εργαστηριακές εξετάσεις, όπως:
- Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων, ο οποίος δεν είναι διαγνωστικός, αλλά η παρουσία ορισμένων τύπων λευκών αιμοσφαιρίων (λεμφοκυττάρων) μπορεί να υποστηρίξει τη διάγνωση
- Μόνο-Τεστ: Ανιχνεύει ετερόφιλα αντισώματα που παράγονται ως απάντηση στη μόλυνση από EBV χρησιμοποιώντας ερυθρά αιμοσφαίρια από πρόβατα ή άλογα. Προτιμάται η εξέταση να μην γίνεται πρόωρα καθώς τα αντισώματα αυτά αποκτούν την μέγιστη συγκέντρωση τους 2-6 εβδομάδες μετά την λοίμωξη.
Ειδικότητα 100%, ευαισθησία 85%
Ποιά είναι η θεραπεία της λοιμώδους μονοπυρήνωσης;
Ο γιατρός σας θα καθορίσει την καλύτερη θεραπεία για εσάς με βάση:
- Την ηλικία σας
- Τη γενική κατάσταση της υγείας σας και την κατάσταση της υγείας σας στο παρελθόν
- Το πόσο άρρωστοι είστε
- Το πόσο καλά μπορείτε να αντέξετε συγκεκριμένα φάρμακα, διαδικασίες ή θεραπείες
- Το πόσο αναμένεται να διαρκέσει η πάθηση
- Τη γνώμη και την προτίμησή σας
Η θεραπεία είναι κυρίως συμπτωματική.
Οι ασθενείς θα πρέπει να αποφεύγουν τη σωματική δραστηριότητα λόγω κινδύνου ρήξης του σπλήνα για τουλάχιστον 21 ημέρες μετά την εμφάνιση των αρχικών συμπτωμάτων.
- Υγρά (IV χορήγηση εάν είναι απαραίτητο)
- Αναλγητικά/αντιπυρετικά (π.χ. ακεταμινοφαίνη), λιδοκαΐνη επί φαρυγγαλγίας
- Τα στεροειδή δεν αποτελούν πρώτη γραμμή αντιμετώπισης, παρά μόνο σε επιπλεγμένες περιπτώσεις
Η μη έγκαιρη και σωστή θεραπευτική αντιμετώπιση, όπως και η ανοσοκαταστολή έχουν συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης επιπλοκών.
Ποιες είναι οι επιπλοκές της λοιμώδους μονοπυρήνωσης;
Οι επιπλοκές της λοιμώδους μονοπυρήνωσης δεν παρατηρούνται συχνά. Οι επιπλοκές μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Ρήξη σπληνός
- Φλεγμονή των νεφρών
- Αιμολυτική αναιμία
- Προβλήματα του νευρικού συστήματος, όπως εγκεφαλίτιδα, μηνιγγίτιδα και άλλες καταστάσεις
- Φλεγμονή του καρδιακού μυός
- Προβλήματα με τον καρδιακό ρυθμό
- Απόφραξη των ανώτερων αεραγωγών
Οι περισσότερες από τις παρακάτω επιπλοκές σημειώνονται σε ποσοστό <1% κατά τη διάρκεια οξείας πρωτοπαθούς μόλυνσης από κατά τη διάρκεια οξείας πρωτοπαθούς μόλυνσης από EBV
Από το νευρικό σύστημα
- Σύνδρομο Guillain-Barré
- Μηνιγγοεγκεφαλίτιδα(≥1%)
- Διαταραχές κρανιακών νεύρων (π.χ.παράλυση Bell)
- Πρωτοπαθές λέμφωμα ΚΝΣ
- Σκλήρυνση κατά πλάκας
Από το αιμοποιητικό
- Αιμοφαγοκυτταρική λεμφοϊστιοκυττάρωση (HLH): μια απειλητική για τη ζωή αιματολογική διαταραχή που περιλαμβάνει πανκυτταροπενία και σοβαρή φλεγμονή λόγω αυξημένης δραστηριότητας κυτταροτοξικών Τ κυττάρων και μακροφάγων.
- Αυτοάνοση αιμολυτική αναιμία, θρομβοπενία(≥1%)
- Θρομβωτική Θρομβοπενική πορφύρα, αιμολυτικό ουραιμικό σύνδρομο
- Διάχυτη ενδαγγειακή πήξη
Μπορεί να προληφθεί η λοιμώδης μονοπυρήνωση;
Αποφύγετε τα φιλιά ή το μοίρασμα πιάτων, σκευών ή προσωπικών αντικειμένων με κάποιον που έχει μολυνθεί.
