Ο καφές είναι ένα από τα πιο διαδεδομένα ροφήματα στον κόσμο, αλλά για πολλούς ανθρώπους που αποφασίζουν να κόψουν τη συνήθεια της καφεΐνης -ανεξάρτητα από την αιτία- η διακοπή χωρίς την κατάλληλη αλλαγή μπορεί να είναι δύσκολη.
Αν ψάχνετε για κάτι άλλο να πιείτε ή να τσιμπήσετε για να αντικαταστήσετε το φλιτζάνι του καφέ σας, ακούστε τους ειδικούς, οι οποίοι παρουσιάζουν τις κορυφαίες επιλογές τους για εναλλακτικές λύσεις αντί του καφέ.
Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα του καφέ: Πώς επηρεάζει την υγεία μας;
Οι υπάρχουσες έρευνες σχετικά με τον αντίκτυπο του καφέ στην υγεία είναι αξιόπιστες, ωστόσο η συναίνεση δεν είναι πάντα σαφής και ορισμένα αποτελέσματα είναι αντικρουόμενα.
Η Σχολή Δημόσιας Υγείας T.H. Chan του Χάρβαρντ σημειώνει ότι, “ένας μεγάλος όγκος στοιχείων” δεν διαπιστώνει ότι ο καφές αυξάνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων ή καρκίνου, ωστόσο προσθέτει επίσης ότι τα υψηλά επίπεδα κατανάλωσης για ορισμένα άτομα συνδέονται με αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία τους, όπως η αύξηση του καρδιακού ρυθμού και το άγχος.
Το συμπέρασμα; Οι έρευνες δείχνουν ότι ο αντίκτυπος που μπορεί να έχει ο καφές στην υγεία ποικίλλει ανάλογα με τους εκάστοτε μεμονωμένους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου με τον οποίο καταναλώνεται ο καφές (όπως με γάλα ή ζάχαρη).
Πλεονεκτήματα
Ο καφές είναι ίσως πιο γνωστός για την περιεκτικότητά του σε καφεΐνη, η οποία διεγείρει το κεντρικό νευρικό σύστημα του εγκεφάλου και σας δίνει ενέργεια.
Όταν η καφεΐνη καταναλώνεται σε μέτρια επίπεδα -μέχρι 400 χιλιοστόγραμμα- θεωρείται ασφαλής για τους περισσότερους υγιείς, μη έγκυους ενήλικες
Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι η κατανάλωση καφέ μπορεί να έχει διάφορα θετικά αποτελέσματα για την υγεία, μεταξύ των οποίων:
- Μειωμένος κίνδυνος διαβήτη τύπου 2
- Μείωση του κινδύνου εμφάνισης ορισμένων μορφών καρκίνου
- Μειωμένος κίνδυνος καρδιακών παθήσεων
- Μειωμένος κίνδυνος κατάθλιψης
- Μείωση του κινδύνου εμφάνισης της νόσου Αλτσχάιμερ ή άλλων νευροεκφυλιστικών ασθενειών
- Βελτίωση της σύστασης του σώματος
- Ενίσχυση της υγείας του εγκεφάλου
- Ενίσχυση της υγείας του ήπατος
- Βελτίωση της πέψης
Μειονεκτήματα
Μολονότι η καφεΐνη στον καφέ μπορεί να βοηθήσει ορισμένους ανθρώπους να αισθάνονται ξύπνιοι ή σε ετοιμότητα, οι ειδικοί προειδοποιούν να μην το παρακάνετε.
Εάν καταναλώσουμε υπερβολική ποσότητα καφεΐνης, μπορεί να αρχίσουμε να αισθανόμαστε άγχος, μια αίσθηση έντασης ή νευρικότητας, και μάλιστα για αρκετούς μπορεί να έχουμε ταχυπαλμία.
Ορισμένοι άνθρωποι μπορεί επίσης να έχουν προβλήματα μεταβολισμού της καφεΐνης του καφέ, ακόμη και αν καταναλώνεται σε μικρότερες ποσότητες. Ο αργός μεταβολισμός της καφεΐνης συνδέεται με ορισμένα προβλήματα υγείας, όπως ο αυξημένος κίνδυνος καρδιακών παθήσεων, και ο μόνος τρόπος για να δείτε αν μεταβολίζετε γρήγορα, μέτρια ή αργά την καφεΐνη είναι με ένα γονιδιακό τεστ, σημειώνουν οι ειδικοί.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι οι μελέτες σχετικά με το ρόφημα δεν είναι συχνά πολύ ισχυρές και δεν λαμβάνουν πάντα υπόψη τους τις μεταβλητές -όπως η πρόσθετη ζάχαρη ή το γάλα- που προκύπτουν κατά την κατανάλωση του ροφήματος. Επιπλέον, επειδή είναι δύσκολο να ξεχωρίσουμε όλα τα μοναδικά συστατικά του καφέ, όπως η καφεΐνη και οι αντιοξειδωτικές ενώσεις, μπορεί μερικές φορές να είναι δύσκολο να προσδιορίσουμε με σαφήνεια τους θετικούς και ίσως όχι και τόσο θετικούς μηχανισμούς δράσης του καφέ.
Για παράδειγμα, μια πρόσφατη μελέτη από ερευνητές στη Γερμανία συνέδεσε την κατανάλωση περισσότερων από τέσσερα φλιτζάνια καφέ την ημέρα με υψηλότερα επίπεδα “κακής” χοληστερόλης. Όμως, όταν εξετάστηκε ο κίνδυνος καρδιακών παθήσεων, η μελέτη δεν βρήκε αρνητικές επιδράσεις σε όσους πίνουν καφέ ανεξαρτήτως επιπέδου (τρία έως τέσσερα φλιτζάνια ημερησίως ή τέσσερα ή περισσότερα φλιτζάνια ημερησίως).
Ποιοι πρέπει να εξετάσουν το ενδεχόμενο εναλλακτικών λύσεων αντί του καφέ;
Παρόλο που η μείωση του καφέ μπορεί να εξαρτάται από την προσωπική επιλογή του καθενός, για ορισμένους, υπάρχουν σημαντικές αιτίες ενισχύουν τη μείωση ή την πλήρη εξάλειψη του καφέ και της καφεΐνης από την διατροφή τους:
- Άνθρωποι που είναι ευαίσθητοι στην καφεΐνη
- Άτομα με υψηλή αρτηριακή πίεση
- Άτομα με ευαίσθητη ουροδόχο κύστη
- Άτομα με άγχος ή άλλες καταστάσεις ψυχικής υγείας
- Άτομα με αϋπνία ή άλλα προβλήματα ύπνου
- Άτομα με πεπτικά προβλήματα όπως καούρα ή σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
- Οι έγκυες ή όσες σχεδιάζουν να μείνουν έγκυες ή όσες θηλάζουν
- Άτομα που λαμβάνουν φάρμακα που μπορεί να αλληλεπιδράσουν με την καφεΐνη (π.χ. άλλα διεγερτικά ή φάρμακα για άτομα με διαβήτη)
- Άτομα που μπορεί να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο κατάγματος των οστών, καθώς η καφεΐνη μπορεί να μειώσει ελαφρώς την απορρόφηση ασβεστίου
Οι καλύτερες εναλλακτικές λύσεις αντί του καφέ, σύμφωνα με τους ειδικούς
Εναλλακτικές λύσεις καφέ που περιέχουν καφεΐνη
Για όσους θέλουν να περιορίσουν την κατανάλωση καφέ -αλλά δεν θέλουν να κόψουν την καφεΐνη- ιδού οι κορυφαίες εναλλακτικές λύσεις που περιέχουν καφεΐνη.
- Τσάι Matcha
Το Matcha παρασκευάζεται από φύλλα πράσινου τσαγιού σε σκόνη. Όπως και ο καφές, περιέχει καφεΐνη για ένα πρωινό ξύπνημα, αλλά μόνο περίπου 70 χιλιοστόγραμμα καφεΐνης ανά φλιτζάνι, σε σύγκριση με τα 100 έως τα 120 χιλιοστόγραμμα καφεΐνης στο μέσο φλιτζάνι καφέ.
Το πράσινο τσάι Matcha περιέχει το αμινοξύ θεανίνη, το οποίο μπορεί να μειώσει το άγχος και το στρες, επομένως είναι λιγότερο πιθανό να δημιουργήσει το νευρικότητα που μπορεί να προκαλέσει ο καφές.
- Πράσινο τσάι
Ένα φλιτζάνι πράσινο τσάι έχει περίπου 70% λιγότερη καφεΐνη από ένα φλιτζάνι καφέ. Το πράσινο τσάι διαθέτει επίσης μια σειρά από φυτικές ενώσεις που ονομάζονται πολυφαινόλες, οι οποίες μπορεί να προσφέρουν οφέλη για τον έλεγχο του σωματικού βάρους και τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης παθήσεων όπως οι καρδιαγγειακές παθήσεις και ο διαβήτης.
- Μαύρο τσάι
Το μαύρο τσάι περιέχει περισσότερη καφεΐνη από το πράσινο τσάι γενικά, αλλά λιγότερη καφεΐνη από τον καφέ. Ομοίως με το πράσινο τσάι, δίνει μια ώθηση με λιγότερες παρενέργειες από τον καφέ.
- Κομπούχα
Η κομπούχα είναι ένα ζυμωμένο ρόφημα που παρασκευάζεται από τσάι (μερικές φορές μαύρο τσάι) και μπορεί να προσφέρει ευεργετικά οφέλη για την υγεία του εντέρου σας. Ειδικότερα, αν η kombucha που πίνετε έχει καφεΐνη, η περιεκτικότητά της είναι πιθανότατα πολύ χαμηλή, επομένως μπορεί να είναι μια βιώσιμη εναλλακτική λύση για άτομα που είναι ευαίσθητα στην καφεΐνη. Απαιτούνται περισσότερα στοιχεία σε κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους, μεταξύ άλλων και για την υγεία του εντέρου, για να προσδιοριστούν προς το παρόν τα συνολικά οφέλη της kombucha για την υγεία. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην kombucha υπάρχουν ίχνη αλκοόλ.
- Τσίχλες ή χάπια καφεΐνης
Λόγω της φύσης του ως ποτό, ο καφές είναι εγγενώς λιγότερο πρακτικός στο να τον κουβαλάτε μαζί σας σε μακρινές ημερήσιες εκδρομές ή πεζοπορίες, όταν η ενεργειακή ώθηση που χρειάζεστε μπορεί αντ’ αυτού να προέλθει από τρόφιμα ή ένα δισκίο που μπορείτε να βάλετε στην τσέπη σας.
Η κατανάλωση ενός κομματιού τσίχλας καφεΐνης των 50 χιλιοστογραμμαρίων το πρωί κατά το ξύπνημα θα μπορούσε να βοηθήσει στην αφύπνιση και να προσφέρει τα ίδια οφέλη με αυτά που θα μπορούσε να προσφέρει ένα φλιτζάνι καφέ. Επειδή η τσίχλα μπορεί μερικές φορές να φαίνεται πιο εύκολη στην κατανάλωση από ένα πλήρες φλιτζάνι καφέ και η ποσότητα καφεΐνης ανά κομμάτι μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με την εταιρεία, είναι σημαντικό να γνωρίζετε πόση καφεΐνη προσλαμβάνετε με κάθε κομμάτι.
Εναλλακτικές λύσεις καφέ δίχως ή με χαμηλή καφεΐνη
Μερικοί άνθρωποι είναι ευαίσθητοι στην καφεΐνη και δεν απολαμβάνουν όλοι τον ντεκαφεϊνέ καφέ.
Ακολουθεί μια λίστα με τις κορυφαίες εναλλακτικές λύσεις αντί του καφέ με πολύ λίγη ή καθόλου καφεΐνη, σύμφωνα με τους ειδικούς. .
- Ρίζα κιχωρίου
Το κιχώριο είναι ένα ανθοφόρο φυτό του οποίου οι ρίζες χρησιμοποιούνται ως εναλλακτική λύση για τον καφέ. Το κιχώριο περιέχει έναν τύπο πρεβιοτικών ινών που ονομάζεται ινουλίνη, καθώς και φυτικές ενώσεις, οι οποίες μπορεί να συμβάλλουν στην υποστήριξη της υγείας του εντέρου καθώς και της υγείας της καρδιάς. Η σύγκριση των θρεπτικών συστατικών του κιχωρίου δεν έχει μελετηθεί καλά, αλλά η γεύση του μπορεί να συγκριθεί με αυτήν του καφέ.
- Χρυσή ρίζα (Rhodiola Rosea)
Η Rhodiola, που ονομάζεται επίσης χρυσή ρίζα, είναι ένα ανθοφόρο φυτό που προέρχεται από την Αρκτική. Η ρίζα αυτού του φυτού μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παρασκευή τσαγιού.
Υπάρχουν κάποιες περιορισμένες ενδείξεις ότι η χρυσή ρίζα μπορεί να βελτιώσει τη διάθεση, τη συγκέντρωση και την κόπωση όταν λαμβάνεται σε συμπληρωματική μορφή, αλλά απαιτούνται επιπλέον έρευνες.
- Παντζάρια
Τα παντζάρια έχουν φυσικά υψηλή περιεκτικότητα σε νιτρικά άλατα, ενώσεις που βοηθούν στο να ανοίξουν τα αιμοφόρα αγγεία για μεγαλύτερη ροή αίματος, συμπεριλαμβανομένης της ροής αίματος στον εγκέφαλο, η οποία μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της γνωστικής απόδοσης.
Χρειάζεστε τρία έως πέντε παντζάρια για να πάρετε μια αποτελεσματική δόση νιτρικών. Ως εναλλακτική λύση στον καφέ, η προσθήκη παντζαριών σε smoothies ή ο χυμός τους θα μπορούσε να είναι ένας τρόπος για να διασφαλίσετε ότι λαμβάνετε μια ευεργετική ποσότητα νιτρικών.
- Μανιτάρια
Πολλά φαρμακευτικά μανιτάρια θεωρούνται επίσης προσαρμογόνα, δεδομένου ότι βοηθούν το σώμα σας να προσαρμοστεί στις πιέσεις της σύγχρονης ζωής και μπορούν να υποστηρίξουν μια ισορροπημένη κατάσταση. Πολλά από αυτά τα μανιτάρια, καταναλώνονται συνήθως μέσω συμπληρωμάτων ή στον καφέ από μανιτάρια, μια εναλλακτική λύση στον κανονικό καφέ που συχνά περιέχει ελάχιστη ή καθόλου καφεΐνη.
- Τσάι δυόσμου
Ο δυόσμος είναι ένα είδος φυτού μέντας που μπορεί να αποξηρανθεί και να βυθιστεί σε ζεστό νερό για να παρασκευαστεί ένα τσάι χωρίς καφεΐνη. Το εκχύλισμα αυτών των φύλλων μπορεί επίσης να προστεθεί σε τρόφιμα ή ποτά.
Ο δυόσμος περιέχει ισχυρές φαινολικές ενώσεις που ενισχύουν τη συγκέντρωση, υποστηρίζουν τη βραχυπρόθεσμη μνήμη του εγκεφάλου, καθώς και την ικανότητα χρήσης και διαχείρισης πληροφοριών (μνήμη εργασίας) και ενισχύουν τη νευροπροστασία και τις υγιείς φλεγμονώδεις αντιδράσεις.
