Όζοι του θυρεοειδούς: Πότε θα πρέπει να ανησυχείτε!
Ας υποθέσουμε ότι πηγαίνετε στο γιατρό σας για ένα τσεκ-απ και, καθώς εξετάζει το λαιμό σας, παρατηρεί ένα εξόγκωμα.
Στη συνέχεια, ας υποθέσουμε ότι σας λέει ότι υπάρχει ένας όζος στον θυρεοειδή σας.
Μήπως ήρθε η ώρα να πανικοβληθείτε;
Όχι, λένε οι ειδικοί στο Τμήμα Ωτορινολαρυγγολογίας και Χειρουργικής Κεφαλής και Τραχήλου του Johns Hopkins.
Οι όζοι του θυρεοειδούς – ακόμη και οι περιστασιακά καρκινικοί – είναι θεραπεύσιμοι.
Ακολουθούν όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για τους όζους του θυρεοειδούς και πόσο πρέπει να ανησυχείτε αν εμφανίσετε έναν.
Πόσο συνηθισμένοι είναι οι όζοι του θυρεοειδούς;
Οι όζοι του θυρεοειδούς είναι πολύ συχνοί, ειδικά στις ΗΠΑ. Στην πραγματικότητα, οι ειδικοί εκτιμούν ότι περίπου οι μισοί Αμερικανοί θα έχουν έναν μέχρι να γίνουν 60 ετών.
Ορισμένοι είναι συμπαγείς και ορισμένοι είναι κύστεις γεμάτες με υγρό. Άλλοι είναι μικτοί.
Επειδή πολλοί όζοι του θυρεοειδούς δεν έχουν συμπτώματα, οι άνθρωποι μπορεί να μην γνωρίζουν καν ότι υπάρχουν.
Σε άλλες περιπτώσεις, οι όζοι μπορεί να μεγαλώσουν αρκετά ώστε να προκαλέσουν προβλήματα.
Αλλά ακόμη και οι μεγαλύτεροι όζοι του θυρεοειδούς είναι αντιμετωπίσιμοι, μερικές φορές ακόμη και χωρίς χειρουργική επέμβαση.
Είναι οι όζοι του θυρεοειδούς καρκίνος;
Η συντριπτική πλειονότητα – πάνω από το 95% – των όζων του θυρεοειδούς είναι καλοήθεις (μη καρκινικοί).
Εάν προκύψει ανησυχία για την πιθανότητα καρκίνου, ο γιατρός μπορεί απλώς να συστήσει την παρακολούθηση του όζου με την πάροδο του χρόνου για να διαπιστώσει εάν μεγαλώνει.
Το υπερηχογράφημα μπορεί να βοηθήσει στην αξιολόγηση ενός θυρεοειδικού όζου και να καθορίσει την ανάγκη για βιοψία.
Η βιοψία με λεπτή βελόνα αναρρόφησης του θυρεοειδούς μπορεί να συλλέξει δείγματα κυττάρων από τον όζο, τα οποία, υπό το μικροσκόπιο, μπορούν να παράσχουν στον γιατρό σας περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη συμπεριφορά του όζου.
Τι είναι οι όζοι του θυρεοειδούς;
Ο όζος του θυρεοειδούς είναι μια αφύσικη ανάπτυξη (ογκίδιο) θυρεοειδικών κυττάρων στον θυρεοειδή αδένα.
Ο θυρεοειδής αποτελεί μέρος του ενδοκρινικού συστήματος, το οποίο αποτελείται από αδένες που εκκρίνουν διάφορες ορμόνες στην κυκλοφορία του αίματος.
Ο θυρεοειδής είναι ένα όργανο (ή αδένας) σε σχήμα πεταλούδας που βρίσκεται στο μπροστινό μέρος του λαιμού, ακριβώς κάτω από το μήλο του Αδάμ (λάρυγγας).
Ο θυρεοειδής αδένας, ο οποίος αποτελείται από τον δεξιό και τον αριστερό λοβό που συνδέονται με τον ισθμό (ή “γέφυρα”), παράγει και απελευθερώνει θυρεοειδικές ορμόνες.
Οι θυρεοειδικές ορμόνες ελέγχουν λειτουργίες όπως η θερμοκρασία του σώματος, η πέψη και οι λειτουργίες της καρδιάς.
Τι προκαλεί τη δημιουργία όζου στον θυρεοειδή;
Μερικές φορές ο θυρεοειδής αρχίζει να μεγαλώνει (υπερανάπτυξη), προκαλώντας τη δημιουργία ενός ή περισσότερων όζων.
Το γιατί συμβαίνει αυτό δεν είναι γνωστό. Ο καρκίνος αποτελεί τη μεγαλύτερη ανησυχία όταν σχηματίζονται όζοι.
Ευτυχώς, ο καρκίνος είναι πολύ σπάνιος – ανευρίσκεται σε λιγότερο από το 5% όλων των όζων.
Οι όζοι αναπτύσσονται συχνότερα σε άτομα που έχουν οικογενειακό ιστορικό όζων και σε άτομα που δεν λαμβάνουν αρκετό ιώδιο.
Το ιώδιο είναι απαραίτητο για την παραγωγή της θυρεοειδικής ορμόνης.
Υπάρχουν διάφοροι τύποι θυρεοειδικών όζων:
- Οζίδια κολλοειδούς: Πρόκειται για μία ή περισσότερες υπεραναπτύξεις φυσιολογικού θυρεοειδικού ιστού. Οι όγκοι αυτοί είναι καλοήθεις (όχι καρκινικοί). Μπορεί να μεγαλώσουν, αλλά δεν εξαπλώνονται πέρα από τον θυρεοειδή αδένα.
- Κύστεις θυρεοειδούς: Πρόκειται για εξεργασίες που είναι γεμάτες με υγρό ή εν μέρει στερεές και εν μέρει γεμάτες με υγρό.
- Φλεγμονώδεις όζοι: Αυτά τα οζίδια αναπτύσσονται ως αποτέλεσμα χρόνιας (μακροχρόνιας) φλεγμονής (διόγκωσης) του θυρεοειδούς αδένα. Οι όγκοι αυτοί μπορεί να προκαλούν ή να μην προκαλούν πόνο.
- Πολυοζώδης βρογχοκήλη: Μερικές φορές ένας διογκωμένος θυρεοειδής (βρογχοκήλη) αποτελείται από πολλούς όζους (οι οποίοι είναι συνήθως καλοήθεις).
- Υπερλειτουργικοί όζοι του θυρεοειδούς: Αυτοί οι όζοι παράγουν αυτόνομα θυρεοειδικές ορμόνες χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους φυσιολογικούς μηχανισμούς ελέγχου ανατροφοδότησης, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη υπερθυρεοειδισμού. Ο υπερθυρεοειδισμός μπορεί να επηρεάσει την καρδιά και να προκαλέσει προβλήματα όπως αιφνίδια καρδιακή ανακοπή, υψηλή αρτηριακή πίεση, αρρυθμίες (ανώμαλος καρδιακός ρυθμός), οστεοπόρωση και άλλα προβλήματα υγείας.
- Καρκίνος του θυρεοειδούς: Λιγότερο από το 5 % των όζων του θυρεοειδούς είναι καρκινικοί.
Πώς μπορώ να ξέρω αν έχω όζους στον θυρεοειδή;
Οι περισσότεροι όζοι του θυρεοειδούς δεν προκαλούν συμπτώματα.
Ωστόσο, εάν έχετε αρκετούς όζους ή μεγάλους όζους, ενδεχομένως να μπορείτε να τους δείτε.
Αν και σπάνια, οι όζοι μπορεί να πιέζουν άλλες δομές στο λαιμό και να προκαλούν συμπτώματα, όπως:
- Προβλήματα με την κατάποση ή την αναπνοή
- Βραχνάδα ή αλλαγή φωνής
- Πόνο στον αυχένα
- Βρογχοκήλη ( διόγκωση του θυρεοειδούς αδένα)
Οι υπερλειτουργικοί όζοι του θυρεοειδούς μπορεί να οδηγήσουν σε υπερπαραγωγή θυρεοειδικών ορμονών, γνωστή και ως υπερθυρεοειδισμός.
Οι όζοι του θυρεοειδούς μπορεί επίσης να σχετίζονται με χαμηλά επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών ή υποθυρεοειδισμό.
Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για τους όζους του θυρεοειδούς;
Στους παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη θυρεοειδικών όζων συγκαταλέγονται:
- Το οικογενειακό ιστορικό. Η ύπαρξη γονέων ή αδελφών που είχαν όζους θυρεοειδούς ή καρκίνο του θυρεοειδούς ή άλλο ενδοκρινικό καρκίνο αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης όζων.
- Η ηλικία: Η πιθανότητα εμφάνισης όζων αυξάνεται όσο μεγαλώνετε.
- Το φύλο: Οι γυναίκες έχουν περισσότερες πιθανότητες από τους άνδρες να αναπτύξουν όζους του θυρεοειδούς.
- Η έκθεση στην ακτινοβολία: Το ιστορικό έκθεσης σε ακτινοβολία στο κεφάλι και τον λαιμό (από ιατρικές θεραπείες, αλλά όχι από διαγνωστικές εξετάσεις, όπως η αξονική τομογραφία) αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης όζων.
Στους παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη καρκινικών όζων του θυρεοειδούς ανήκουν:
- Το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του θυρεοειδούς
- Ένας όζος που είναι σκληρός ή έχει κολλήσει σε μια κοντινή δομή
- Το ανδρικό φύλο
- Ηλικία μικρότερη των 20 ετών και μεγαλύτερη των 70 ετών
- Η έκθεση στην ακτινοβολία
Πώς διαγιγνώσκονται οι όζοι του θυρεοειδούς;
Ορισμένες φορές μπορείτε να αισθανθείτε τον όζο μόνοι σας ή ο γιατρός σας μπορεί να τον ανακαλύψει κατά τη διάρκεια μιας εξέτασης. Ωστόσο, ο γιατρός σας θα χρειαστεί συνήθως να ζητήσει μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες εξετάσεις:
- Εξέταση επιπέδων θυρεοειδικών ορμονών: Αυτή η εξέταση αίματος ελέγχει τα επίπεδα των ορμονών που εκκρίνει ο θυρεοειδής αδένας. Τα επίπεδα των ορμονών είναι συνήθως φυσιολογικά ακόμη και αν υπάρχουν όζοι. Ωστόσο, υπάρχουν φορές που τα μη φυσιολογικά επίπεδα ορμονών είναι επίσης καλοήθη. Ως εκ τούτου, ο γιατρός σας πιθανόν να ζητήσει και άλλες εξετάσεις.
- Υπερηχογράφημα θυρεοειδούς: Αυτή η εξέταση χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα για να καθορίσει αν ένας όζος είναι συμπαγής ή μια κύστη γεμάτη υγρό. (Ο κίνδυνος καρκίνου είναι υψηλότερος στους συμπαγείς όζους.) Αυτή η εξέταση ελέγχει επίσης την ανάπτυξη των όζων και βοηθά στην ανεύρεση όζων που είναι δύσκολο να ψηλαφηθούν. Επιπλέον, το υπερηχογράφημα θυρεοειδούς χρησιμοποιείται μερικές φορές για να βοηθήσει στην καθοδήγηση της τοποθέτησης της βελόνας κατά τη διάρκεια μιας βιοψίας με λεπτή βελόνα.
- Βιοψία με λεπτή βελόνα του θυρεοειδούς αδένα: Με την εξέταση αυτή, ο γιατρός χρησιμοποιεί μια πολύ λεπτή βελόνα για να λάβει δείγμα κυττάρων από έναν ή περισσότερους όζους του θυρεοειδούς. Τα δείγματα αποστέλλονται στη συνέχεια σε εργαστήριο και τα περισσότερα αποδεικνύονται μη καρκινικά. Ωστόσο, εάν τα αποτελέσματα της εξέτασης είναι ασαφή, ο γιατρός σας μπορεί να επαναλάβει την εξέταση αυτή. Ο γιατρός μπορεί επίσης να σας προτείνει να υποβληθείτε σε χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση των όζων προκειμένου να γίνει ακριβής διάγνωση.
- Σπινθηρογράφημα θυρεοειδούς: Σε αυτή την εξέταση, χορηγείται από το στόμα μια μικρή ποσότητα ραδιενεργού ιωδίου. Ο γιατρός θα εξακριβώσει πόσο από το ραδιενεργό ιώδιο απορροφάται από τους όζους και πόσο απορροφάται από τον φυσιολογικό ιστό του θυρεοειδούς. Αυτό θα παράσχει περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με τους όζους του θυρεοειδούς, βοηθώντας τον γιατρό να προσδιορίσει την πιθανότητα καρκίνου.
Πώς αντιμετωπίζονται οι όζοι του θυρεοειδούς;
Η θεραπεία εξαρτάται από τον τύπο του όζου του θυρεοειδούς. Οι θεραπευτικές επιλογές είναι οι εξής:
- Καμία θεραπεία/” παρακολούθηση και αναμονή”.
Εάν οι όζοι δεν είναι καρκινικοί, εσείς και ο γιατρός σας μπορεί να αποφασίσετε ότι δεν χρειάζεται να υποβληθείτε σε θεραπεία αυτή τη στιγμή.
Θα βλέπετε τον γιατρό σας σε τακτική βάση, ώστε να μπορεί να σας παρακολουθεί για τυχόν αλλαγές στους όζους.
- Ραδιενεργό ιώδιο.
Ο γιατρός σας μπορεί να χρησιμοποιήσει ραδιενεργό ιώδιο για τη θεραπεία υπερλειτουργικών όζων του θυρεοειδούς και βρογχοκήλης με πολλούς όζους.
Το ραδιενεργό ιώδιο απορροφάται από τον θυρεοειδή αδένα, προκαλώντας τη συρρίκνωση των όζων.
Οι έγκυες γυναίκες και οι γυναίκες που προσπαθούν να μείνουν έγκυες δεν πρέπει να υποβάλλονται σε αυτή τη θεραπεία.
- Χειρουργική επέμβαση.
Η χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση των όζων είναι η καλύτερη θεραπεία για όζους που είναι καρκινικοί, προκαλούν “αποφρακτικά συμπτώματα” (για παράδειγμα, είναι τόσο μεγάλοι που δυσχεραίνουν την αναπνοή ή την κατάποση) και είναι “ύποπτοι” (δεν μπορούν να διαγνωστούν χωρίς να αφαιρεθούν και να εξεταστούν).
Τι γίνεται όμως αν πρόκειται για καρκίνο του θυρεοειδούς;
Μια διάγνωση καρκίνου είναι πάντα ανησυχητική, αλλά ακόμη και αν ένας όζος αποδειχθεί ότι είναι καρκίνος του θυρεοειδούς, εξακολουθείτε να έχετε πολλούς λόγους να είστε αισιόδοξοι.
Ο καρκίνος του θυρεοειδούς είναι ένα από τα πιο θεραπεύσιμα είδη καρκίνου.
Η χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση του αδένα συνήθως αντιμετωπίζει το πρόβλημα και οι υποτροπές ή η εξάπλωση των καρκινικών κυττάρων είναι και οι δύο ασυνήθιστες.
Τα άτομα που υποβάλλονται σε χειρουργική επέμβαση του θυρεοειδούς αδένα μπορεί να χρειαστεί να λαμβάνουν θυρεοειδικές ορμόνες στη συνέχεια για να διατηρήσουν τη βιοχημεία του σώματός τους σε ισορροπία.
Είτε είναι καλοήθης είτε όχι, ένας ενοχλητικός όζος του θυρεοειδούς μπορεί συχνά να αντιμετωπιστεί με επιτυχία.
Η επιλογή ενός έμπειρου ειδικού μπορεί να σημαίνει περισσότερες επιλογές που θα σας βοηθήσουν να εξατομικεύσετε τη θεραπεία σας και να επιτύχετε καλύτερα αποτελέσματα.
