Τι σημαίνουν οι τιμές της συστολικής και διαστολικής αρτηριακής πίεσης;
Όταν παίρνετε τις τιμές της αρτηριακής σας πίεσης, υπάρχουν δύο από αυτές.
Η πρώτη, ή ” ανώτερη “, είναι η συστολική σας αρτηριακή πίεση. Η δεύτερη, ή ” κατώτερη “, είναι η διαστολική αρτηριακή πίεση.
Η γνώση και των δύο είναι σημαντική και μπορεί να σας σώσει τη ζωή.
Οι άνθρωποι συνήθως αναφέρονται στη «φυσιολογική πίεση» αλλά ο όρος ενέχει τόσο τη συστολική όσο και τη διαστολική πίεση.
Η αναφορά στη φυσιολογική πίεση συνήθως έχει να κάνει με τη συστολική αρτηριακή πίεση αλλά πολλές φορές τα συμπεράσματα εξάγονται με τη γνώση και των δύο τιμών.
Τι σημαίνει η συστολική αρτηριακή πίεση;
Όταν η καρδιά σας χτυπάει, πιέζει και σπρώχνει το αίμα μέσω των αρτηριών προς το υπόλοιπο σώμα σας.
Αυτή η δύναμη δημιουργεί πίεση στα αιμοφόρα αγγεία και αυτή είναι η συστολική αρτηριακή σας πίεση.
Παρακάτω θα δείτε πώς μπορείτε να κατανοήσετε τον αριθμό της συστολικής αρτηριακής σας πίεσης:
- Φυσιολογική πίεση: Κάτω από 120
- Αυξημένη: 120-129
- Υψηλή αρτηριακή πίεση σταδίου 1 (ονομάζεται επίσης υπέρταση): 130-139
- Υπέρταση σταδίου 2: 140 ή περισσότερο
- Υπερτασική κρίση: 180 ή περισσότερο. Καλέστε το 166.
Τι σημαίνει η διαστολική αρτηριακή πίεση;
Η διαστολική πίεση, ή η χαμηλότερη τιμή, είναι η πίεση στις αρτηρίες όταν η καρδιά ξεκουράζεται μεταξύ των χτύπων. Αυτή είναι η στιγμή που η καρδιά γεμίζει με αίμα και παίρνει οξυγόνο.
Έτσι ερμηνεύεται η τιμή της διαστολικής αρτηριακής πίεσης:
- Φυσιολογική: Κάτω από 80
- Υπέρταση σταδίου 1: 80-89
- Υπέρταση σταδίου 2: 90 ή περισσότερο
- Υπερτασική κρίση: 120 ή περισσότερο. Καλέστε το 166.
Ο πίνακας που ακολουθεί περιέχει περισσότερες λεπτομέρειες.
Ακόμη και αν η τιμή της διαστολικής σας πίεσης είναι φυσιολογική (κάτω από 80), μπορεί να έχετε αυξημένη αρτηριακή πίεση αν η τιμή της συστολικής είναι 120-129.
Εύρη τιμών αρτηριακής πίεσης
Εάν έχετε φυσιολογική πίεση, η αρτηριακή σας πίεση είναι μικρότερη από 120/80. Ακολουθήστε έναν δραστήριο τρόπο ζωής και μια υγιεινή διατροφή για να διατηρήσετε αυτό το επίπεδο.
Είναι η αρτηριακή σας πίεση πάνω από το φυσιολογικό εύρος, είτε σε συστολικό είτε σε διαστολικό επίπεδο ή και στα δύο;
Ο γιατρός σας θα θελήσει να πραγματοποιήσει περισσότερες από μία μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης προτού διαγνώσει την υπέρταση.
Οι θεραπείες περιλαμβάνουν αλλαγές στον τρόπο ζωής και, αν αυτό δεν είναι αρκετό, μπορεί επίσης να περιλαμβάνουν και φάρμακα.
Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής περιλαμβάνουν:
- Μείωση του νατρίου (αλάτι). Ρωτήστε το γιατρό σας ποιο πρέπει να είναι το ημερήσιο όριο νατρίου. Διαβάστε την ετικέτα με τα διατροφικά στοιχεία στα τρόφιμα.
- Περισσότερη άσκηση. Μελέτες δείχνουν ότι υπάρχουν οφέλη με 3-4 προπονήσεις την εβδομάδα, διάρκειας 40 λεπτών η καθεμία, αερόβιας άσκησης (το είδος που κάνει την καρδιά σας να χτυπάει πιο γρήγορα).
- Απώλεια βάρους, αν είστε υπέρβαροι. Για κάθε κιλό που χάνετε, υπολογίστε ότι θα μειώσετε την αρτηριακή σας πίεση κατά περίπου 1 μονάδα π.χ από 135 στο 134 κτλ).
- Υγιεινή διατροφή. Η δίαιτα DASH έχει σχεδιαστεί για τη βελτίωση της αρτηριακής πίεσης. Τα αρχικά DASH σημαίνουν Dietary Approaches to Stop Hypertension (Διατροφικές Προσεγγίσεις για τη Διακοπή της Υπέρτασης). Ευνοεί τα λαχανικά, τα φρούτα, τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα γαλακτοκομικά χαμηλών λιπαρών, τα πουλερικά, τα ψάρια και το κοτόπουλο.
- Περιορισμός του αλκοόλ σε όχι περισσότερο από ένα ποτό την ημέρα για τις γυναίκες ή δύο για τους άνδρες.
Εάν χρειάζεστε επίσης φάρμακα για τη μείωση της αρτηριακής σας πίεσης, υπάρχουν διάφοροι τύποι:
- Διουρητικά
- Αναστολείς ΜΕΑ
- Άλφα αναστολείς
- Αναστολείς των υποδοχέων της αγγειοτενσίνης ΙΙ (ARB)
- Β-αναστολείς
- Αναστολείς διαύλων ασβεστίου
- Κεντρικοί αγωνιστές
- Αγγειοδιασταλτικά
- Συνδυαστικά φάρμακα
Εάν χρειάζεστε φαρμακευτική αγωγή, ο γιατρός σας θα εξετάσει ποιος τύπος είναι ο καλύτερος για εσάς. (Θα σας συστήσει επίσης κάποιες αλλαγές του τρόπου ζωής που βοηθούν στη μείωση της αρτηριακής πίεσης.)
Η απόφαση για το αν χρειάζεστε φαρμακευτική αγωγή λαμβάνεται συχνά κατά περίπτωση, ανάλογα με το τι άλλο συμβαίνει με την υγεία σας και ανάλογα με τις προτιμήσεις σας.
Αν έχετε:
- Αυξημένη αρτηριακή πίεση: Η συστολική σας πίεση είναι 120-129 και η διαστολική σας πίεση είναι μικρότερη από 80. Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής και η παρακολούθηση της αρτηριακής σας πίεσης μπορεί να είναι το μόνο που χρειάζεστε σε αυτό το σημείο.
- Υπέρταση σταδίου 1: Συστολική 130 έως 139 ή διαστολική 80 έως 89. Ο γιατρός σας θα σας συστήσει αλλαγές στον τρόπο ζωής και θα εξετάσει αν χρειάζεστε και φαρμακευτική αγωγή.
- Υπέρταση σταδίου 2 : Συστολική τουλάχιστον 140 ή διαστολική τουλάχιστον 90. Ο γιατρός σας θα σας συστήσει αλλαγές στον τρόπο ζωής και θα πρέπει επίσης να εξετάσει το ενδεχόμενο να σας χορηγήσει φαρμακευτική αγωγή για τη μείωση της αρτηριακής σας πίεσης.
- Υπερτασική κρίση: Η αρτηριακή σας πίεση είναι 180/120 ή υψηλότερη. Μπορεί επίσης να έχετε ή να μην έχετε συμπτώματα όπως πόνο στο στήθος, δύσπνοια, μούδιασμα/αδυναμία και προβλήματα με την όραση ή την ομιλία. Πρόκειται για επείγον περιστατικό. Καλέστε το 166.
Μια μέτρηση μπορεί να μην είναι αρκετή για τη διάγνωση της υψηλής αρτηριακής πίεσης.
Ο γιατρός σας μπορεί να θελήσει να κάνετε αρκετές μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης με την πάροδο του χρόνου, για να ελέγξει αν είναι σταθερά πολύ υψηλή.
Πώς μετριέται η αρτηριακή πίεση
Ένας γιατρός ή νοσηλευτής θα μετρήσει την αρτηριακή σας πίεση με ένα μικρό μετρητή που συνδέεται με μια φουσκωτή μανσέτα.
Η διαδικασία είναι απλή και ανώδυνη.
Το άτομο που σας μετράει την αρτηριακή σας πίεση τυλίγει τη μανσέτα γύρω από το μπράτσο σας.
Ορισμένες μανσέτες περνούν γύρω από το αντιβράχιο (πήχης) ή τον καρπό, αλλά συχνά δεν είναι εξίσου ακριβείς.
Ο γιατρός ή ο νοσηλευτής χρησιμοποιεί ένα στηθοσκόπιο για να ακούσει το αίμα που κινείται μέσα στην αρτηρία σας.
Θα φουσκώσει την περιχειρίδα σε πίεση υψηλότερη από τη συστολική σας αρτηριακή πίεση και αυτή θα σφίξει γύρω από το χέρι σας.
Στη συνέχεια θα την απελευθερώσει. Καθώς η περιχειρίδα ξεφουσκώνει, ο πρώτος ήχος που θα ακούσει μέσω του στηθοσκοπίου είναι η συστολική αρτηριακή πίεση.
Ακούγεται σαν ένας θόρυβος που σφύζει.
Το σημείο όπου ο θόρυβος αυτός εξαφανίζεται σηματοδοτεί τη διαστολική αρτηριακή πίεση.
Σε μια μέτρηση της αρτηριακής πίεσης, πρώτα αναγράφεται πάντα η συστολική τιμή και μετά η διαστολική τιμή.
Για παράδειγμα, οι τιμές σας μπορεί να είναι “120 προς 80” ή να γράφονται ως 120/80.
Πότε να ελέγχετε την αρτηριακή σας πίεση
- Εάν η αρτηριακή σας πίεση είναι φυσιολογική (κάτω από 120/80), να την ελέγχετε κάθε χρόνο ή συχνότερα, όπως σας προτείνει ο γιατρός σας.
- Εάν η αρτηριακή σας πίεση είναι αυξημένη – συστολική αρτηριακή πίεση μεταξύ 120 και 129 ή διαστολική αρτηριακή πίεση μικρότερη από 80 – ο γιατρός σας πιθανόν να θέλει να την ελέγχει κάθε 3-6 μήνες. Πιθανώς θα σας συστήσει αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως περισσότερη άσκηση και καλύτερη διατροφή.
- Εάν έχετε υπέρταση σταδίου 1 — 130-139 με 89-90 — ο γιατρός μπορεί να σας προτείνει αλλαγές στον τρόπο ζωής και να σας ξαναδεί σε 3-6 μήνες. Ή θα μπορούσε να σας πει να κάνετε τις αλλαγές και να σας δώσει φάρμακα και στη συνέχεια να επανεξετάσει την κατάστασή σας σε ένα μήνα. Εξαρτάται από το ποιες άλλες παθήσεις ή παράγοντες κινδύνου έχετε.
- Εάν έχετε υπέρταση σταδίου 2 – 140/90 ή περισσότερο – είναι πιθανό να σας χορηγηθεί φαρμακευτική αγωγή. Θα πρέπει επίσης να κάνετε αλλαγές στον τρόπο ζωής σας και να ξαναδείτε τον γιατρό σε ένα μήνα.
Έλεγχος της αρτηριακής πίεσης στο σπίτι
Η παρακολούθηση της αρτηριακής πίεσης στο σπίτι είναι σημαντική για πολλούς ανθρώπους, ειδικά αν έχετε υψηλή αρτηριακή πίεση.
Αυτό βοηθά εσάς και το γιατρό σας να διαπιστώσετε αν η θεραπεία σας λειτουργεί.
Ο γιατρός σας μπορεί επίσης να σας προτείνει να ελέγχετε την πίεσή σας στο σπίτι, εάν πιστεύει ότι μπορεί να έχετε “υπέρταση της λευκής μπλούζας ή αλλιώς μεμονωμένη υπέρταση ιατρείου”. Πρόκειται για μια πραγματική κατάσταση.
Το άγχος της παρουσίας στο ιατρείο αυξάνει την αρτηριακή σας πίεση, αλλά όταν είστε στο σπίτι, αυτή είναι φυσιολογική πίεση.
Ζητήστε από το γιατρό σας να σας συστήσει ένα εύχρηστο οικιακό πιεσόμετρο. Βεβαιωθείτε ότι η μανσέτα εφαρμόζει σωστά.
Εάν το χέρι σας είναι πολύ μεγάλο για τη μανσέτα, η ένδειξη μπορεί να είναι υψηλότερη από την πραγματική σας αρτηριακή πίεση.
Ζητήστε από το γιατρό σας μια μεγαλύτερη μανσέτα ή βεβαιωθείτε ότι αγοράζετε ένα οικιακό πιεσόμετρο με μανσέτα που σας ταιριάζει.
Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε ένα πιεσόμετρο καρπού, αλλά συχνά δεν είναι τόσο ακριβές.
Ακολουθήστε τις οδηγίες που συνοδεύουν τη συσκευή για να βεβαιωθείτε ότι τη χρησιμοποιείτε σωστά.
Ανεξάρτητα από τον τύπο του πιεσόμετρου που διαθέτετε, καλό είναι να το πάτε στο γραφείο του γιατρού σας.
Μπορείτε να συγκρίνετε τις ενδείξεις του με τις τιμές που λαμβάνει ο γιατρός σας. Αποφύγετε την καφεΐνη, το τσιγάρο και την άσκηση για τουλάχιστον 30 λεπτά πριν από την εξέταση.
Όταν μετράτε την αρτηριακή σας πίεση στο σπίτι, καθίστε ίσια σε μια καρέκλα και βάλτε και τα δύο πόδια στο πάτωμα.
Ζητήστε από το γιατρό ή το νοσηλευτή σας να σας δείξει το σωστό τρόπο τοποθέτησης του χεριού σας, ώστε να λαμβάνετε ακριβείς μετρήσεις.
Ελέγξτε την πάντα την ίδια ώρα της ημέρας, ώστε οι ενδείξεις να είναι σταθερές.
Στη συνέχεια, πραγματοποιήστε αρκετές μετρήσεις με διαφορά περίπου 1 λεπτού.
Φροντίστε να καταγράψετε τα αποτελέσματα.
Να παίρνετε το ημερολόγιο αρτηριακής πίεσης στο γραφείο του γιατρού σας, ώστε να μπορείτε να συζητήσετε για τυχόν αλλαγές στις τιμές σας.
Ο γιατρός σας θα αποφασίσει αν χρειάζεστε φάρμακα εκτός από τις αλλαγές στον τρόπο ζωής.
Ακόμα και αν η αρτηριακή σας πίεση είναι υψηλή, πιθανόν να μην έχετε συμπτώματα.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο συχνά αποκαλείται “σιωπηλός δολοφόνος”.
Το πρώτο σύμπτωμα της μη θεραπευμένης υψηλής αρτηριακής πίεσης μπορεί να είναι μια καρδιακή προσβολή, ένα εγκεφαλικό επεισόδιο ή βλάβη των νεφρών.
Πρόληψη της υψηλής αρτηριακής πίεσης
Για να διατηρήσετε την αρτηριακή σας πίεση σε φυσιολογικά επίπεδα, οι καθημερινές σας συνήθειες είναι το κλειδί. Τα παρακάτω πράγματα βοηθούν:
- Μην καπνίζετε. Μεταξύ των πολλών προβλημάτων υγείας που προκαλεί το κάπνισμα, αυξάνει επίσης και την αρτηριακή σας πίεση.
- Κάντε τη σωματική δραστηριότητα συνήθεια. Οι περισσότεροι ειδικοί συνιστούν τουλάχιστον 30 λεπτά σωματικής δραστηριότητας μέτριας έντασης (όπως ποδήλατο ή γρήγορο περπάτημα) πέντε ή περισσότερες φορές την εβδομάδα. Ή μπορείτε να κάνετε μια πιο δύσκολη δραστηριότητα για μικρότερο χρονικό διάστημα ανά προπόνηση.
- Να τρώτε σωστά. Διαβάστε τις ετικέτες των τροφίμων για να δείτε πόση ποσότητα νατρίου περιέχεται σε μια μερίδα. Συμβουλευτείτε το γιατρό σας για να μάθετε ποιο πρέπει να είναι το ημερήσιο όριό σας. Εντάξτε στην διατροφή σας πολλά λαχανικά και φρούτα, μαζί με ό,τι άλλο επιλέξετε να βάλετε στο πιάτο σας.
- Διατηρήστε ένα φυσιολογικό βάρος. Τα επιπλέον κιλά αυξάνουν την αρτηριακή σας πίεση. Αν δεν είστε σίγουροι ποιο είναι το υγιές βάρος για εσάς, ρωτήστε το γιατρό σας.
- Να κοιμάστε αρκετά. Για τους περισσότερους ενήλικες, αυτό σημαίνει 7-8 ώρες ύπνου ανά νύχτα, σε τακτική βάση.
Αν πίνετε αλκοόλ, περιορίστε το σε όχι περισσότερο από ένα ποτό την ημέρα αν είστε γυναίκα και έως δύο ποτά την ημέρα αν είστε άνδρας
