Η παγκρεατίτιδα είναι το οίδημα ή η φλεγμονή του παγκρέατος. Είναι πολύ επώδυνη και μπορεί να αποβεί μοιραία σε σοβαρές περιπτώσεις.
Εάν ο πόνος σας αρχίζει ξαφνικά και διαρκεί για λίγες ημέρες, έχετε οξεία μορφή παγκρεατίτιδας. Η οξεία παγκρεατίτιδα απαιτεί άμεση νοσοκομειακή περίθαλψη και δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται στο σπίτι.
Εάν ο πόνος σας είναι μακροχρόνιος και εμφανίζεται για πολλά χρόνια, έχετε τη χρόνια μορφή. Αν και δεν υπάρχει θεραπεία για τη χρόνια παγκρεατίτιδα, οι αλλαγές στον τρόπο ζωής και οι φυσικές θεραπείες μπορούν να σας βοηθήσουν να διαχειριστείτε τα συμπτώματά σας και να αποτρέψετε τις εξάρσεις της νόσου.
Διαβάστε παρακάτω για να μάθετε περισσότερα σχετικά με τις διάφορες φυσικές επιλογές κατ’ οίκον θεραπείας της χρόνιας παγκρεατίτιδας, συμπεριλαμβανομένης της διατροφής και των αλλαγών στον τρόπο ζωής.
Βασικά στοιχεία για την παγκρεατίτιδα
Το πάγκρεάς σας βρίσκεται πίσω από το στομάχι σας στο άνω μέρος της κοιλιάς σας. Όταν τρώτε, παράγει υγρά που περιέχουν ένζυμα τα οποία διασπούν την τροφή. Όταν το πάγκρεάς σας διογκώνεται ή φλεγμαίνει, τα ένζυμα επιτίθενται εσφαλμένα στους ίδιους τους ιστούς που τα παράγουν.
Κάθε χρόνο στις ΗΠΑ, περίπου 275.000 άνθρωποι νοσηλεύονται με οξεία παγκρεατίτιδα. Οι χολόλιθοι είναι η πιο συνηθισμένη αιτία. Η θεραπεία συχνά περιλαμβάνει χορήγηση ενδοφλέβιων (IV) υγρών. Σύμφωνα με αυτή τη μέθοδο, οι γιατροί χορηγούν αντιβιοτικά, υγρά και παυσίπονα απευθείας σε μια φλέβα στο χέρι σας.
Η οξεία παγκρεατίτιδα μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή. Εάν εμφανίσετε συμπτώματα όπως έντονο πόνο στην άνω κοιλιακή χώρα που επεκτείνεται στην πλάτη σας, αναζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια.
Όσον αφορά τη χρόνια παγκρεατίτιδα, η πιο συχνή αιτία είναι η βαριά χρήση αλκοόλ, η οποία ορίζεται ως η κατανάλωση τεσσάρων έως πέντε αλκοολούχων ποτών την ημέρα. Τα συμπτώματα της νόσου ενδέχεται να συμπεριλαμβάνουν ναυτία, έμετο, απώλεια βάρους και λιπαρά κόπρανα. Αυτή η μορφή παγκρεατίτιδας μπορεί να επιδεινωθεί με την πάροδο του χρόνου και να προκαλέσει βλάβη των οργάνων, διαβήτη, νεφρική ανεπάρκεια και αναπνευστικά προβλήματα.
Για να αποφύγετε αυτούς τους κινδύνους και να προλάβετε μελλοντικές κρίσεις, πρέπει να τρέφεστε σωστά, να προσέχετε το βάρος σας και να ασκείστε τακτικά.
Δίαιτα και διατροφή
Τα άτομα με σοβαρές περιπτώσεις παγκρεατίτιδας ενδέχεται να υποσιτίζονται. Πολλοί χρειάζονται ολική παρεντερική διατροφή. Η νηστεία για αρκετές ώρες ή ημέρες μπορεί να ανακουφίσει τον πόνο που οφείλεται σε μια χρόνια έξαρση παγκρεατίτιδας. Ωστόσο, η νηστεία γίνεται υπό την επίβλεψη ενός γιατρού, ο οποίος θα σας τροφοδοτήσει με θρεπτικά συστατικά μέσω ενδοφλέβιας στάγδην έγχυσης που εισάγεται στη φλέβα σας.
Όταν ο γιατρός σας πει ότι είναι εντάξει να φάτε ξανά, μπορείτε να κάνετε αρκετές αλλαγές στη δίαιτα και τη διατροφή στο σπίτι για να ανακουφιστείτε από τον πόνο και τη φλεγμονή χωρίς κινδύνους.
Ξεκινήστε με μικρότερα, πιο συχνά γεύματα. Ακολουθώντας μια δίαιτα χαμηλών λιπαρών που περιορίζει τα λιπαρά, τα τηγανητά και τα επεξεργασμένα τρόφιμα μπορείτε να μειώσετε τον πόνο και να αποτρέψετε περισσότερες κρίσεις. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι όσο περισσότερα λιπαρά τρώτε, τόσο περισσότερα πεπτικά ένζυμα απελευθερώνει το πάγκρεάς σας. Τα υψηλότερα επίπεδα ενζύμων μπορεί να προκαλέσουν κρίση.
Το Εθνικό Ίδρυμα Παγκρέατος των ΗΠΑ συνιστά στους ασθενείς με παγκρεατίτιδα να περιορίσουν την πρόσληψη λίπους σε 30 έως 50 γραμμάρια την ημέρα. Οι ασθενείς θα πρέπει να τρώνε τέσσερα έως έξι μικρά γεύματα κάθε μέρα.
Η κατανάλωση άφθονων υγρών είναι απαραίτητη. Η παγκρεατίτιδα μπορεί να προκαλέσει αφυδάτωση. Γι’ αυτό πολλοί γιατροί συνιστούν να έχετε μαζί σας ένα μπουκάλι νερό και να πίνετε τουλάχιστον 8 ποτήρια νερό κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Δεδομένου ότι η καφεΐνη μπορεί να προκαλέσει αφυδάτωση, συνιστούν να επιμείνετε σε ένα μόνο φλιτζάνι καφέ ή τσάι την ημέρα. Ακόμη και αν έχετε μια ήπια περίπτωση παγκρεατίτιδας, οι γιατροί συνιστούν να μην πίνετε καθόλου αλκοόλ. Το αλκοόλ μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα και να προκαλέσει περισσότερες κρίσεις.
Απώλεια βάρους
Η οξεία παγκρεατίτιδα γίνεται όλο και πιο συχνή. Η ανθυγιεινή διατροφή και τα υψηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας μπορεί να είναι η αιτία αυτής της πορείας. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι μια διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης χολόλιθων.
Μελέτες έχουν δείξει επίσης ότι η παχυσαρκία μπορεί να επιδεινώσει τη σοβαρότητα της οξείας παγκρεατίτιδας. Το λίπος μέσα και γύρω από το πάγκρεας μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή. Σε σοβαρές περιπτώσεις, αυτό μπορεί να προκαλέσει βλάβη στα κύτταρα και τους ιστούς στο εσωτερικό του παγκρέατός σας.
Έτσι, εάν είστε παχύσαρκοι, ο γιατρός σας πιθανότατα θα σας συστήσει να χάσετε βάρος για να αποφύγετε τις αναζωπυρώσεις. Η απώλεια βάρους απαιτεί αλλαγές στη συμπεριφορά και τον τρόπο ζωής, όπως περισσότερη άσκηση και περιορισμό του μεγέθους των μερίδων σας. Ενδέχεται επίσης να χρειαστεί να ζητήσετε από τον γιατρό σας να επισκεφθείτε έναν διατροφολόγο και να λάβετε βοήθεια από έναν ειδικό σε θέματα φυσικής κατάστασης.
Φυσικές θεραπείες
Η έρευνα σχετικά με τη χρήση φυσικών θεραπειών για την ανακούφιση από την παγκρεατίτιδα είναι περιορισμένη. Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι ορισμένα συμπληρώματα μπορούν να ανακουφίσουν τα συμπτώματα. Ακολουθεί μια ματιά στα ευρήματα αυτών των μελετών:
- Αντιοξειδωτικά
Σε μια ανασκόπηση ερευνών, οι ερευνητές εξέτασαν 12 μελέτες στις οποίες συμμετείχαν 585 άτομα που έπασχαν από χρόνια παγκρεατίτιδα. Ορισμένοι έλαβαν αντιοξειδωτικά, άλλοι όχι. Οι συμμετέχοντες βαθμολόγησαν τον πόνο τους σε κλίμακα από το 1 έως το 10. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το ένα τρίτο των ατόμων που έλαβαν αντιοξειδωτικά ανέφεραν ότι είχαν λιγότερο πόνο μετά από έξι μήνες.
Ωστόσο, ο αριθμός των ασθενών χωρίς πόνο στο τέλος της μελέτης ήταν ο ίδιος και στις δύο ομάδες. Τα άτομα που έλαβαν τα συμπληρώματα ανέφεραν επίσης ότι είχαν περισσότερες παρενέργειες, όπως πονοκεφάλους ή στομαχικές διαταραχές.
Οι ασθενείς με παγκρεατίτιδα έχουν χαμηλότερα επίπεδα αντιοξειδωτικών και υψηλότερα επίπεδα ελεύθερων ριζών. Αυτά είναι ασταθή μόρια στο σώμα που μπορούν να βλάψουν τα κύτταρα και να προκαλέσουν ασθένειες. Άλλες μελέτες δεν έχουν βρει κανένα όφελος από τη θεραπεία με αντιοξειδωτικά.
- Γλουταμίνη
Η γλουταμίνη είναι ένα αμινοξύ. Βοηθά στη διάσπαση των τροφών και ενισχύει το ανοσοποιητικό σας σύστημα.
Ορισμένες μικρές μελέτες δείχνουν ότι τα συμπληρώματα γλουταμίνης μπορεί να βοηθήσουν ορισμένους ασθενείς να αποφύγουν τις λοιμώξεις. Οι λοιμώξεις είναι η κύρια αιτία θανάτου μεταξύ των ατόμων με σοβαρή οξεία παγκρεατίτιδα.
Σε μια μελέτη, οι ερευνητές εξέτασαν 12 κλινικές δοκιμές με συνολικά 505 ασθενείς με οξεία παγκρεατίτιδα. Οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης χορήγησαν σε ορισμένους θεραπεία με γλουταμίνη. Άλλοι δεν έλαβαν τα συμπληρώματα. Η μελέτη διαπίστωσε ότι οι ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με γλουταμίνη είχαν:
- 40% λιγότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν επιπλοκές, ιδίως λοιμώξεις
- 70% λιγότερες πιθανότητες να πεθάνουν σε σχέση με εκείνους που δεν έλαβαν το συμπλήρωμα
Ωστόσο, οι ερευνητές δηλώνουν ότι η θεραπεία βοήθησε μόνο τους ασθενείς που σιτίζονταν μέσω σωλήνων. Επίσης, δεν υπήρχε διαφορά στη διάρκεια παραμονής στο νοσοκομείο μεταξύ των ασθενών που έλαβαν τη θεραπεία και εκείνων που δεν έλαβαν.
- Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα
Πρόκειται για θρεπτικά συστατικά που μπορείτε να λάβετε τρώγοντας σολομό, τόνο και λιναρόσπορο. Ορισμένες μικρές μελέτες έχουν δείξει ότι τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα μπορούν να μειώσουν τη φλεγμονή που προκαλείται από την παγκρεατίτιδα και να επιδιορθώσουν τους κατεστραμμένους ιστούς.
Οι ερευνητές εξέτασαν οκτώ κλινικές δοκιμές στις οποίες συμμετείχαν 364 συμμετέχοντες με σοβαρή οξεία παγκρεατίτιδα. Ορισμένοι από αυτούς έλαβαν θεραπεία με ωμέγα-3 λιπαρά οξέα. Άλλοι όχι.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα μείωσαν τον κίνδυνο θανάτου κατά περίπου 75% μεταξύ των ασθενών που έλαβαν τα συμπληρώματα μέσω σωλήνων σίτισης. Αυτοί οι ασθενείς είχαν επίσης λιγότερες πιθανότητες να πάθουν λοιμώξεις και είχαν μικρότερη παραμονή στο νοσοκομείο από εκείνους που δεν έλαβαν τα συμπληρώματα.
Οι ασθενείς που σιτίζονταν μέσω σωλήνων σίτισης επωφελήθηκαν περισσότερο από εκείνους που μπορούσαν να φάνε κανονικά.
