Η βλέννα στους πνεύμονες (τα φλέματα) είναι συνηθισμένο φαινόμενο σε ορισμένες παθήσεις όπως η βρογχεκτασία και η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ).
Ο καθαρισμός της βλέννας, που ονομάζεται επίσης φλέμα ή πτύελα, αποτελεί σημαντικό κομμάτι της διαχείρισης της πνευμονικής σας πάθησης.
Η υπερβολική ποσότητα βλέννας στους πνεύμονές σας ή η συσσώρευση φλεμάτων μπορεί να μπλοκάρει τις στενωμένες διόδους του αέρα και να σας δυσκολέψει στην αναπνοή.
Η αυξημένη βλέννα στους πνεύμονες μπορεί επίσης να οδηγήσει σε λοιμώξεις, όπως η πνευμονία.
Υπάρχουν τρόποι αντιμετώπισης των φλεμάτων, όπως ο ελεγχόμενος βήχας, τα φάρμακα και η φυσιοθεραπεία του θώρακα.
Σε αυτό το άρθρο θα αναφερθούμε σε ορισμένες αιτίες που προκαλούν φλέματα στους πνεύμονες, καθώς και σε τρόπους με τους οποίους ο θεράπων ιατρός σας μπορεί να σας βοηθήσει να απομακρύνετε τη βλέννα από τους πνεύμονές σας στο πλαίσιο της θεραπείας σας.
Τι είναι το φλέμα (φλέγμα, βλέννα στους πνεύμονες);
Η βλέννα στους αεραγωγούς αποτελείται από τρία κύρια μέρη ή στρώματα.
Το κατώτερο στρώμα ονομάζεται διαλυτή φάση ή περιφερειακή στιβάδα. Βρίσκεται δίπλα στους αεραγωγούς. Υπάρχουν δομές που μοιάζουν με τρίχες και οι οποίες διώχνουν τη βλέννα προς το λαιμό έξω από τους αεραγωγούς.
Αυτές οι δομές ονομάζονται βλεφαρίδες. Οι βλεφαρίδες περιβάλλονται από νερό και μεταλλικά στοιχεία (ηλεκτρολύτες).
Στη συνέχεια, υπάρχει ένα λεπτό στρώμα ελαίου (λιπίδια) και πρωτεΐνης στην κορυφή του περιφερειακού στρώματος.
Αυτό το στρώμα έχει πάνω του μια ουσία που ονομάζεται επιφανειοδραστική ουσία, η οποία μειώνει την τριβή. Η επιφανειοδραστική ουσία βοηθά τη βλέννα να εξαπλώνεται ευκολότερα μέσα στους αεραγωγούς.
Το ανώτερο στρώμα της βλέννας αποτελείται κυρίως από νερό και μια ουσία που ονομάζεται βλεννίνη. Αυτή η ουσία κάνει το νερό να μοιάζει με ζελέ.
Η βλεννίνη εκκρίνεται στο περιφερειακό στρώμα από τα κύτταρα των βλεννογόνων δίπλα στις βλεφαρίδες.
Πώς μπορείτε να γνωρίζετε αν οι πνεύμονές σας είναι γεμάτοι φλέματα;
Αν έχετε φλέματα στους πνεύμονές σας, τότε υπάρχει περίπτωση να έχετε “υγρό” βήχα ή να ακούτε το υγρό στο στήθος σας όταν αναπνέετε.
Μπορεί επίσης να αναπνέετε με συριγμό ή να δυσκολεύεστε να αναπνεύσετε.
Σπιτικές θεραπείες για να αποβάλλετε τα φλέματα από τους πνεύμονες
Μπορείτε να κάνετε ασκήσεις στο σπίτι για να βοηθήσετε στην πρόληψη και τη μείωση της συσσώρευσης βλέννας στους πνεύμονές σας. Εάν έχετε πνευμονοπάθεια, αυτές οι τεχνικές θα πρέπει να χρησιμοποιούνται τακτικά για να χαλαρώνετε και να απομακρύνετε την περίσσεια βλέννας από τους πνεύμονές σας.
- Ελεγχόμενος βήχας
Ο ελεγχόμενος βήχας ενεργοποιεί τους μυς του θώρακα και του στομάχου για να απομακρύνει τα φλέματα από τους πνεύμονες.
Σε αντίθεση με τον κοφτό βήχα που χρησιμοποιεί τους μυς του θώρακα περισσότερο από το διάφραγμα, ο ελεγχόμενος βήχας εστιάζει στη σταθεροποίηση των μυών του κορμού προκειμένου να χρησιμοποιηθεί πιο αποτελεσματικά το διάφραγμα.
Υπάρχουν δύο συνηθισμένες μέθοδοι ελεγχόμενου βήχα: ο βαθύς και ο αναπνευστικός βήχας.
Πώς να χρησιμοποιήσετε τον βαθύ βήχα για να καθαρίσετε τη βλέννα στους πνεύμονες:
- Καθίστε αναπαυτικά σε μια καρέκλα με τα πόδια σας στο έδαφος.
- Τυλίξτε τα χέρια σας γύρω από το στομάχι σας και πάρτε μια βαθιά εισπνοή.
- Κρατώντας τα χείλη σας σφιγμένα, βήξτε δυνατά, ενώ πιέζετε τα χέρια σας σταθερά στους μυς του στομάχου σας.
Πώς να χρησιμοποιήσετε το βήχα με δυνατό φύσημα για να καθαρίσετε τη βλέννα στους πνεύμονες:
- Πάρτε μια βαθιά, αργή αναπνοή για να ανοίξετε πλήρως τους πνεύμονές σας.
- Τεντώστε τους μύες του στομάχου σας
- Εκπνεύστε τρεις φορές πολύ γρήγορα και κάντε έναν ήχο “χαααα” με κάθε αναπνοή.
- Επαναλάβετε αυτό το βήμα, κρατώντας τον κορμό σας σταθερό, μέχρι να νιώσετε τη βλέννα στους πνεύμονές σας να διαλύεται.
- Βήξτε βαθιά για να καθαρίσουν οι πνεύμονές σας.
Βαθιά αναπνοή
Όταν κάνετε ασκήσεις βαθιάς αναπνοής, εισπνέετε αργά (εισπνοή) και εκπνέετε (εκπνοή) για να βοηθήσετε τους πνεύμονές σας να διασταλούν.
Αυτές οι αναπνευστικές ασκήσεις αποτελούν παραδείγματα πνευμονικής υγιεινής-θεραπείες που χρησιμοποιούν τεχνικές φυσικού χειρισμού για να σας βοηθήσουν να βήξετε την κολλώδη βλέννα και να καθαρίσετε τους πνεύμονές σας.
Ο πνευμονοθεραπευτής σας μπορεί να σας διδάξει τεχνικές βαθιάς αναπνοής που μπορείτε να κάνετε στο σπίτι σε τακτική βάση για να διατηρήσετε τους πνεύμονές σας καθαρούς.
Φάρμακα χωρίς ιατρική συνταγή
Αρκετά φάρμακα χωρίς ιατρική συνταγή μπορούν να βοηθήσουν στην απομάκρυνση της περίσσειας βλέννας από τους πνεύμονές σας.
Αυτά τα φάρμακα είναι αποχρεμπτικά. Περιέχουν ένα συστατικό που ονομάζεται γουαϊφενεσίνη, το οποίο αραιώνει και χαλαρώνει τη βλέννα στους πνεύμονες για να διευκολύνει τον βήχα. Μπορούν επίσης να εμποδίσουν την παραγωγή της κύριας πρωτεΐνης της βλέννας (βλεννίνη).
Τα περισσότερα αποχρεμπτικά μπορούν να αγοραστούν σε φαρμακείο, αλλά ορισμένα συνδυαστικά φάρμακα που περιέχουν αποχρεμπτικά και άλλα συστατικά απαιτούν συνταγή από τον γιατρό σας.
Συνταγογραφούμενα φάρμακα
Τα βλεννολυτικά, όπως η Ν-ακετυλοκυστεΐνη και η καρβοκυστεΐνη, διατίθενται μόνο με ιατρική συνταγή.
Αυτά τα φάρμακα λειτουργούν διαφορετικά από τα αποχρεμπτικά. Τα βλεννολυτικά διασπούν τους χημικούς δεσμούς της βλέννας για να βοηθήσουν στην ευκολότερη απόχρεμψη και την απαλλαγή από τα φλέματα.
Φυσικοθεραπεία στήθους για να χαλαρώσουν τα φλέματα
Οι τεχνικές φυσιοθεραπείας θώρακα (CPT) μπορούν να γίνουν με το χέρι ή με μηχανική συσκευή. Μια συνηθισμένη συνεδρία φυσιοθεραπείας θώρακα μπορεί να διαρκέσει από 20 λεπτά έως μία ώρα.
- Μπορείτε να κάνετε ορισμένες τεχνικές φυσιοθεραπείας θώρακα μόνοι σας, αλλά κάποιες άλλες απαιτούν τη βοήθεια ενός συνεργάτη, όπως ενός θεραπευτή ή ενός μέλους της οικογένειας στο σπίτι.
- Η χειροκίνητη φυσιοθεραπεία θώρακα συνδυάζει κρούσεις στο στήθος και δονήσεις για να χαλαρώσει η βλέννα στους πνεύμονες και να σας κάνει να βήξετε. Για να κάνετε κρούσεις στο στήθος, ένας θεραπευτής ή ένα αγαπημένο σας πρόσωπο θα χτυπήσει το στήθος ή την πλάτη σας για να βοηθήσει να χαλαρώσει η παχιά βλέννα στους πνεύμονές σας, ώστε να μπορέσετε να τη βήξετε. Η δόνηση γίνεται με την τοποθέτηση της επίπεδης παλάμης τους στο θωρακικό σας τοίχωμα και κάνοντας μια κίνηση ανακίνησης.
- Οι συσκευές καθαρισμού των αεραγωγών είναι φορητά μηχανήματα που χρησιμοποιούν δόνηση υψηλής συχνότητας, ηχητικά κύματα χαμηλής συχνότητας και άλλες τεχνολογίες για να διαλύσουν τα φλέματα στους πνεύμονες. Είναι εύκολο να τα χρησιμοποιήσετε μόνοι σας. Ορισμένες από τις συσκευές φοριούνται σαν γιλέκο, ενώ άλλες απαιτούν να αναπνέετε μέσα σε αυτές (όπως ένα φλάουτο).
Κατά τη διάρκεια της φυσικοθεραπείας του θώρακα, βεβαιωθείτε ότι αναπνέετε αργά και πλήρως μέχρι η βλέννα στους πνεύμονές σας να χαλαρώσει αρκετά ώστε να μπορείτε να βήξετε.
Ο θεραπευτής σας θα σας δείξει πώς να παίρνετε μια θέση που χρησιμοποιεί τη βαρύτητα για να βοηθήσει τη βλέννα στους πνεύμονές σας να απομακρυνθεί.
Εναλλακτικές ιατροφαρμακευτικές επιλογές
Υπάρχουν ορισμένες φυσικές θεραπείες που μπορεί να βοηθήσουν στη μείωση του φλέματος στους πνεύμονές σας.
Λάβετε υπόψη ότι, παρόλο που είναι “φυσικές”, οι θεραπείες συμπληρωματικής και εναλλακτικής ιατρικής μπορεί να έχουν παρενέργειες.
Οι θεραπείες συμπληρωματικής και εναλλακτικής ιατρικής που ενδεχομένως βοηθούν στην απομάκρυνση της βλέννας από τους πνεύμονες είναι:
- Ζεστά υγρά: Η κατανάλωση ζεστών (όχι καυτών) υγρών μπορεί να βοηθήσει στη χαλάρωση της παχύρρευστης βλέννας. Δοκιμάστε τσάι, ζεστό ζωμό ή ζεστό νερό με λεμόνι.
- Ατμός: Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μια συσκευή, όπως έναν υγραντήρα ψυχρού νέφους ή έναν ατμοποιητή, για να αναπνέετε ζεστό αέρα. Μπορείτε επίσης να κάνετε ένα ζεστό ντους ή να αναπνεύσετε ατμούς από μια κατσαρόλα με νερό που σιγοβράζει. Αυτές οι μέθοδοι εισάγουν υγρό αέρα στους αεραγωγούς σας, ο οποίος βοηθά στη χαλάρωση της βλέννας στους πνεύμονές σας. Ωστόσο, μην εισπνέετε έλαια επειδή μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονώδη ή αλλεργική αντίδραση των πνευμόνων.
- Μέλι: Το μέλι μπορεί να μειώσει τη φλεγμονή και τον βήχα. Ωστόσο, δεν είναι σαφές αν το μέλι βοηθάει ειδικά στο βήχα με φλέματα.
