Η σχιζοφρένεια είναι μια σύνθετη και συχνά παρεξηγημένη ψυχική ασθένεια, και σε πολλές κοινωνίες εξακολουθούν να επικρατούν η παραπληροφόρηση και το στίγμα σχετικά με την εν λόγω πάθηση.
Είναι σημαντικό να αντικρούουμε και να διορθώνουμε τυχόν παρανοήσεις σχετικά με τη σχιζοφρένεια και να προάγουμε την ενσυναίσθηση και την κατανόηση προς όσους ζουν με την συγκεκριμένη ασθένεια.
Ακολουθούν μερικοί από τους πιο συνηθισμένους μύθους γύρω από τη σχιζοφρένεια.
Μύθος 1: Η σχιζοφρένεια προκαλεί διχασμό της προσωπικότητας ή πολλαπλές προσωπικότητες
Πρόκειται για μια κοινή παρανόηση ότι η σχιζοφρένεια προκαλεί διχασμό της προσωπικότητας ή πολλαπλές προσωπικότητες.
Ένας λόγος για αυτή την παρανόηση μπορεί να είναι ότι η διάκριση μεταξύ σχιζοφρένειας και διασχιστικής διαταραχής ταυτότητας (παλαιότερα, διαταραχή πολλαπλής προσωπικότητας) ήταν λιγότερο σαφής στο παρελθόν.
Για την ακρίβεια, έρευνα που δημοσιεύθηκε το 2017 δείχνει ότι οι πρώιμες περιγραφές της σχιζοφρένειας ήταν στην πραγματικότητα πολύ παρόμοιες με το πώς περιγράφεται τώρα η διασχιστική διαταραχή ταυτότητας. Αλλά καθώς και οι δύο διαταραχές υποβλήθηκαν σε περισσότερες έρευνες, έγινε πιο προφανές ότι πρόκειται για ξεχωριστές καταστάσεις.
Η σχιζοφρένεια χαρακτηρίζεται από συμπτώματα όπως ψευδαισθήσεις, παραληρητικές ιδέες, αποδιοργανωμένη σκέψη και μη φυσιολογικές συμπεριφορές. Δεν περιλαμβάνει την παρουσία πολλαπλών προσωπικοτήτων ή καταστάσεων ταυτότητας.
Αντιθέτως, η διασχιστική διαταραχή ταυτότητας χαρακτηρίζεται από την παρουσία δύο ή περισσότερων διαφορετικών προσωπικοτήτων ή ταυτοτήτων μέσα σε ένα άτομο. Αυτές οι καταστάσεις προσωπικότητας συχνά αναπτύσσονται όταν ο εγκέφαλος αδυνατεί να επεξεργαστεί και να ενσωματώσει τραυματικές εμπειρίες, συναισθήματα και αναμνήσεις από την παιδική ηλικία.
Μύθος 2: Τα άτομα με σχιζοφρένεια δεν μπορούν να ζήσουν μόνα τους ή να εργαστούν
Η σχιζοφρένεια μπορεί να είναι μια δύσκολη κατάσταση στη διαχείρισή της, αλλά με την κατάλληλη θεραπεία και υποστήριξη, πολλά άτομα με τη διαταραχή είναι σε θέση να εργάζονται και να ζουν ανεξάρτητα.
Παρόλα αυτά, η ικανότητα να το κάνουν αυτό ποικίλλει ανάλογα με τη σοβαρότητα της νόσου και το επίπεδο της λειτουργικής εξασθένησης του πάσχοντος.
Ορισμένα άτομα με σχιζοφρένεια δυσκολεύονται να διατηρήσουν μια θέση εργασίας λόγω των συμπτωμάτων τους και πολλά ζουν με την οικογένειά τους ή σε υποστηριζόμενη στέγαση.
Ωστόσο, άλλοι είναι σε θέση να εργάζονται, να ζουν μόνοι τους και να διαχειρίζονται τις καθημερινές τους δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένης της αυτοφροντίδας, των καθηκόντων του νοικοκυριού και των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων.
Ορισμένα άτομα με σχιζοφρένεια ενδέχεται επίσης να διαπιστώσουν ότι ωφελούνται από τη συγκροτημένη ρουτίνα και την επιπλέον κοινωνικοποίηση που προσφέρει η εργασία.
Μύθος 3: Τα άτομα με σχιζοφρένεια είναι πιθανό να είναι πιο επικίνδυνα ή βίαια
Αποτελεί κοινή παρανόηση ότι η σχιζοφρένεια συνδέεται με τη βία. Στο παρελθόν, η σχιζοφρένεια συχνά συνδεόταν λανθασμένα με τη βίαιη συμπεριφορά, οδηγώντας σε ευρέως διαδεδομένες παρανοήσεις ότι τα άτομα με σχιζοφρένεια είναι επικίνδυνα ή απρόβλεπτα.
Οι έρευνες δείχνουν ότι τα περισσότερα άτομα (85-90%) με σχιζοφρένεια δεν είναι βίαια και είναι πιθανότερο να είναι θύματα βίας παρά θύτες. Μάλιστα, τα άτομα με σχιζοφρένεια που ζουν ενταγμένα στην κοινωνία (όχι σε ψυχιατρικό ίδρυμα) έχουν περίπου 14 φορές περισσότερες πιθανότητες να είναι τα ίδια θύμα ενός βίαιου εγκλήματος παρά οι δράστες.
Παράγοντες όπως η κατάχρηση ουσιών, το ιστορικό βίας και η έλλειψη κατάλληλης θεραπείας και υποστήριξης αποτελούν πιο σημαντικούς παράγοντες πρόγνωσης της βίαιης συμπεριφοράς στα άτομα με σχιζοφρένεια, όπως ακριβώς και στον γενικό πληθυσμό.
Μύθος 4: Οι θεραπείες για τη σχιζοφρένεια δεν είναι αποτελεσματικές
Η αποτελεσματικότητα των φαρμάκων για τη σχιζοφρένεια ποικίλλει από άτομο σε άτομο, και ενώ ορισμένα άτομα μπορεί να μην ανταποκρίνονται καλά στη φαρμακευτική αγωγή, άλλα παρουσιάζουν σημαντική βελτίωση των συμπτωμάτων τους.
Μια μελέτη διαπίστωσε ότι περίπου το 81% των ατόμων με ψύχωση παρουσίασαν τουλάχιστον 20% μείωση των συμπτωμάτων τους μετά τη λήψη αντιψυχωσικών. 52% των ατόμων παρουσίασαν βελτίωση των συμπτωμάτων τους τουλάχιστον κατά το ήμισυ.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί, ωστόσο, ότι τα αρνητικά συμπτώματα της σχιζοφρένειας (δηλαδή η μειωμένη συναισθηματική έκφραση και η έλλειψη κινήτρων) είναι δύσκολο να αντιμετωπιστούν με φαρμακευτική αγωγή.
Αυτά τα συμπτώματα είναι συνήθως η πιο επίμονη και δύσκολη πτυχή της πάθησης και ευθύνονται για ένα μεγάλο μέρος της μακροχρόνιας αναπηρίας που παρατηρείται στα άτομα με σχιζοφρένεια.
Συνολικά, η φαρμακευτική αγωγή από μόνη της μπορεί να μην επαρκεί για τη διαχείριση της σχιζοφρένειας και άλλες μορφές θεραπείας, όπως η ψυχοθεραπεία ή η εκπαίδευση σε κοινωνικές δεξιότητες, μπορεί επίσης να είναι σημαντικές για την επίτευξη των βέλτιστων αποτελεσμάτων.
Μύθος 5: Η σχιζοφρένεια είναι πάντα μια αγχωτική και ανεπιθύμητη εμπειρία
Η σχιζοφρένεια είναι μια χρόνια πάθηση που μπορεί να προκαλέσει ένα ευρύ φάσμα οδυνηρών συμπτωμάτων, όπως ψευδαισθήσεις, παραληρητικές ιδέες, αποδιοργανωμένη σκέψη και ομιλία και μειωμένη κοινωνική λειτουργικότητα.
Ωστόσο, ενώ τα ενοχλητικά συμπτώματα αναφέρονται συνήθως από όσους ζουν στις ΗΠΑ, αυτό δεν είναι τόσο συνηθισμένο σε άλλα μέρη του κόσμου. Ορισμένοι άνθρωποι διαπιστώνουν ότι αντί να τους αναστατώνουν, οι φωνές που ακούνε τους προσφέρουν παρηγοριά και υποστήριξη.
Εάν τα συμπτώματά σας προκαλούν δυσφορία, μπορείτε να συνεργαστείτε με τον ψυχολόγο σας για να περιορίσετε τα συμπτώματα. Πολλοί άνθρωποι είναι σε θέση να επιτύχουν μεγάλες περιόδους ύφεσης με την κατάλληλη θεραπεία.
Υπάρχει επίσης ένα τμήμα της κοινότητας που προσπαθεί να ζήσει σε αρμονία με την εμπειρία του αντί να την εξαλείψει. Με τη βοήθεια του θεραπευτή ή του ψυχολόγου τους, αυτές οι φωνές μπορούν να γίνουν ένα πολύτιμο μέρος του συναισθηματικού τους συστήματος υποστήριξης.
Μύθος 6: Η σχιζοφρένεια οφείλεται σε κακή ανατροφή ή κακοποίηση κατά την παιδική ηλικία.
Γεγονός: Η σχιζοφρένεια δεν οφείλεται σε κακή ανατροφή ή κακοποίηση. Η εμφάνιση της σχιζοφρένειας συνδέεται με τη δομή του εγκεφάλου και άλλους παράγοντες κινδύνου: κληρονομικούς, φυσικούς, συναισθηματικούς και κοινωνικούς.
Η εφηβεία είναι μια περίοδος κατά την οποία λαμβάνουν χώρα ορισμένες δομικές αλλαγές στον εγκέφαλο. Μία από τις θεωρίες είναι ότι λόγω κάποιας ελαττωματικής δυσλειτουργίας που συντελείται στον εγκέφαλο κατά την εφηβεία, ο έφηβος μπορεί να είναι πιο ευάλωτος στην εμφάνιση της νόσου, αν συνυπάρχουν και άλλοι παράγοντες κινδύνου.
Εσφαλμένες αντιλήψεις για τη σχιζοφρένεια στα μέσα ενημέρωσης
Οι εντυπωσιοθηρικές απεικονίσεις των ατόμων με σχιζοφρένεια σε ταινίες, ειδήσεις και άλλα μέσα ενημέρωσης συχνά τους παρουσιάζουν ως απρόβλεπτους και βίαιους, γεγονός που διαιωνίζει περαιτέρω τα επιζήμια στερεότυπα.
Είναι σημαντικό να προάγουμε την εκπαίδευση, την ευαισθητοποίηση και την ενσυναίσθηση για να διαλύσουμε αυτές τις παρανοήσεις και να περιορίσουμε το στίγμα που συνδέεται με τη σχιζοφρένεια.
