Ασυνήθιστα κρούσματα ευλογιάς των πιθήκων εμφανίζονται σε όλο τον κόσμο.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει καταγράψει περισσότερα από 550 κρούσματα σε 30 χώρες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων όπου η ασθένεια δεν εμφανίζεται συνήθως.
Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC) διερευνούν 19 κρούσματα ευλογιάς των πιθήκων σε ασθενείς στις ΗΠΑ.
Η ασθένεια παραμένει σπάνια και είναι πολύ λιγότερο σοβαρή από την ξαδέλφη της, την ευλογιά.
Οι αρμόδιοι για την υγεία προσπαθούν να κατανοήσουν πού και πώς εξαπλώνεται ο ιός στα τρέχοντα κρούσματα.
Μπορούν να στραφούν στην έρευνα και την εμπειρία των εμπειρογνωμόνων στην Αφρική, οι οποίοι έχουν εργαστεί για τον περιορισμό της εξάπλωσης της ευλογιάς των πιθήκων επί δεκαετίες, προκειμένου να κατανοήσουν καλύτερα τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρεται η ιογενής αυτή λοίμωξη.
Παρόλο που η ευλογιά των πιθήκων έχει μελετηθεί καλά, πολλοί άνθρωποι δεν είναι εξοικειωμένοι με τον ιό, δεδομένου ότι είναι εξαιρετικά σπάνιος.
Ακολουθούν τα συμπτώματα που πρέπει να προσέξετε εάν υποψιάζεστε ότι μπορεί να έχετε εκτεθεί στην ευλογιά των πιθήκων.
| Η ευλογιά των πιθήκων αρχίζει με: Πυρετό, Πονοκέφαλο, Μυϊκούς πόνους, Οσφυαλγία Πρησμένους λεμφαδένες, Ρίγη, Εξάντληση. Μετά από μία έως τρεις ημέρες, ο ασθενής αναπτύσσει εξάνθημα, το οποίο συχνά αρχίζει από το πρόσωπο και στη συνέχεια εξαπλώνεται σε άλλα μέρη του σώματος. |
Συμπτώματα της ευλογιάς των πιθήκων
Η ευλογιά των πιθήκων αρχίζει συνήθως με συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη, όπως πυρετό, πονοκέφαλο, μυϊκούς πόνους και εξάντληση.
Σε αντίθεση με την ευλογιά, ένα βασικό χαρακτηριστικό της ευλογιάς των πιθήκων είναι ότι προκαλεί επίσης διόγκωση των λεμφαδένων.
Μέσα σε μία έως τρεις ημέρες, είναι πιθανό να εμφανιστεί ένα εξάνθημα.
Συνήθως ξεκινάει από το πρόσωπο και στη συνέχεια εξαπλώνεται σε άλλα μέρη του σώματος.
Η ευλογιά των πιθήκων προκαλεί δερματικές ανωμαλίες, που ονομάζονται αλλοιώσεις, σε όλο το σώμα, συμπεριλαμβανομένων των πελμάτων των ποδιών και των παλαμών των χεριών.
Οι βλάβες εξελίσσονται σε τέσσερα στάδια – από επίπεδες κηλίδες σε ανάγλυφα εξογκώματα, στη συνέχεια σε φουσκάλες και βλάβες που γεμίζουν με πύον.
Οι βλάβες έχουν συνήθως το ίδιο μέγεθος και το ίδιο στάδιο εξέλιξης σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος.
Καθώς το σώμα αναρρώνει από τη νόσο, οι βλάβες θα μετατραπούν σε κρούστες και τελικά θα πέσουν.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι ασθενείς εμφανίζονται να έχουν εξανθήματα που μοιάζουν με εκείνα της ευλογιάς των πιθήκων, χωρίς να εμφανίσουν πρώτα πυρετό.
Όπως συμβαίνει με όλες τις ασθένειες, τα άτομα μπορούν να εκδηλώσουν τα συμπτώματα με πολλούς τρόπους.
Υπάρχουν πολλές κοινές λοιμώξεις που θα μπορούσαν να προκαλέσουν συμπτώματα που θυμίζουν την ευλογιά των πιθήκων.
Οι βλάβες μπορεί να σχηματιστούν λόγω αλλεργικών αντιδράσεων, για παράδειγμα, και οι λεμφαδένες μπορεί να διογκωθούν ως απάντηση σε διάφορες λοιμώξεις.
Κατά την αξιολόγηση ενός ασθενούς με τέτοια συμπτώματα, το CDC δήλωσε ότι οι υγειονομικοί πάροχοι θα πρέπει πρώτα να αποκλείσουν άλλες αιτίες, αλλά να εξετάσουν την ευλογιά των πιθήκων ως πιθανή διάγνωση.
Τα συμπτώματα μπορεί να μην εμφανιστούν πριν από 5 έως 21 ημέρες μετά τη μόλυνση από την ευλογιά των πιθήκων.
Οι άνθρωποι που εκτίθενται σε κάποιον που νοσεί από ευλογιά των πιθήκων πρέπει να απομονώνονται από τους άλλους για το σύνολο των 21 ημερών για να αποφύγουν τη μετάδοσή της σε άλλους.
Η ασθένεια διαρκεί συνήθως δύο έως τέσσερις εβδομάδες.
Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν καταγεγραμμένοι θάνατοι λόγω της ευλογιάς των πιθήκων μεταξύ ανθρώπων που ζουν εκτός Αφρικής.
Η ευλογιά των πιθήκων εξαπλώνεται μέσω της στενής επαφής
Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η ασθένεια μεταδίδεται σεξουαλικά, και οι αρμόδιοι για την υγεία τονίζουν ότι όλοι οι άνθρωποι είναι ευάλωτοι στην ευλογιά των πιθήκων.
Η μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο γίνεται μέσω της επαφής με δερματικές βλάβες/σωματικά υγρά του πάσχοντος ή/και μολυσμένα αντικείμενα, καθώς και μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων κατόπιν παρατεταμένης στενής επαφής σε μικρή απόσταση.
Εάν υποψιάζεστε ότι μπορεί να έχετε εκτεθεί στην ευλογιά των πιθήκων, επικοινωνήστε με έναν γιατρό για το πώς να παρακολουθείτε τα συμπτώματά σας και να αποφύγετε τη μετάδοσή της σε άλλους.
Η ιχνηλάτηση των επαφών είναι απαραίτητη αυτή τη στιγμή για να μπορέσουμε να κατανοήσουμε τα δίκτυα μετάδοσης της νόσου και να διασφαλίσουμε ότι οι άνθρωποι θα λάβουν τη φροντίδα που χρειάζονται, σε περίπτωση που εμφανίσουν συμπτώματα.
Ποιος κινδυνεύει να κολλήσει ευλογιά των πιθήκων; Πώς κολλάει η νόσος;
Οποιοσδήποτε έχει στενή επαφή με μολυσμένο άτομο έχει πιθανότητα να νοσήσει από την ευλογιά των πιθήκων.
Αλλά δεν είναι τόσο εξαιρετικά μεταδοτική όσο το COVID-19, το οποίο εξαπλώνεται πολύ πιο εύκολα χωρίς άμεση επαφή με ένα άρρωστο άτομο.
Η ευλογιά των πιθήκων μεταδίδεται συχνότερα μέσω της επαφής δέρμα με δέρμα.
Μπορεί επίσης να μεταδοθεί μέσω σωματικών υγρών, αναπνευστικών σταγονιδίων που παράγονται από το βήχα και το φτέρνισμα και μολυσμένων υλικών όπως τα κλινοσκεπάσματα.
Σε προηγούμενες επιδημίες ευλογιάς των πιθήκων, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η πιθανότητα εξάπλωσης της ευλογιάς των πιθήκων είναι μεγαλύτερη για άτομα που ζουν στο ίδιο νοικοκυριό.
Στις ΗΠΑ και σε άλλες χώρες, υπάρχει ένας δυσανάλογα υψηλός αριθμός κρουσμάτων “σε κοινότητες ομοφυλόφιλων, αμφιφυλόφιλων και άλλων ανδρών που κάνουν σεξ με άνδρες”, σύμφωνα με τον ΠΟΥ.
Ορισμένα από αυτά τα κρούσματα εντοπίστηκαν σε κλινικές σεξουαλικής υγείας.
Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η ασθένεια μεταδίδεται σεξουαλικά και οι αρμόδιοι για την υγεία τονίζουν ότι όλοι οι άνθρωποι είναι ευάλωτοι στην ευλογιά των πιθήκων.
Αυτό που γνωρίζουμε αυτή τη στιγμή είναι ότι μεταδίδεται μέσω στενής επαφής. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να πιστεύουμε ότι, τουλάχιστον σε αυτό το σημείο, υπάρχει κάτι διαφορετικό από το να είμαστε απλώς μια στενή επαφή.
Σε συνέντευξή της στο STAT, η Maria Van Kerkhove, PhD, ειδική σε θέματα λοιμωδών νοσημάτων στον ΠΟΥ, δήλωσε ότι ενδέχεται να υπάρχει μεγαλύτερος αριθμός κρουσμάτων που προκύπτουν από ” περιστατικά πολλαπλασιασμού “.
Πρόκειται για γεγονότα -όπως οι κοινωνικές συγκεντρώσεις και τα σεξουαλικά δίκτυα- όπου οι άνθρωποι είναι πιο πιθανό να έχουν επαφή δέρμα με δέρμα με άλλους.
Όσον αφορά την ευλογιά των πιθήκων, είναι σημαντικό να μην στιγματίζουμε την ασθένεια με βάση τις τρέχουσες συσχετίσεις της με τις κοινότητες των ανδρών που κάνουν σεξ με άνδρες και την επικράτησή της σε ορισμένα μέρη της Αφρικής, δήλωσε ο Daniel Lucey, MD, MPH, FIDSA, FACP, καθηγητής ιατρικής στην Ιατρική Σχολή Geisel του Dartmouth και συνεργάτης της Εταιρείας Λοιμωδών Νοσημάτων της Αμερικής.
“Έχουμε πολλά παραδείγματα για το πώς δεν θα πρέπει να κάνουμε κάτι τέτοιο από την πανδημία του HIV και από την επιδημία του Έμπολα”, δήλωσε ο Lucey. “Είναι πολύ δύσκολο, αλλά μπορεί και πρέπει να γίνει”.
Τι ελπίζουν να μάθουν οι επιστήμονες
Η ευλογιά των πιθήκων είναι ζωονόσος, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να μεταδοθεί από τα ζώα στον άνθρωπο.
Οι επιστήμονες γνωρίζουν ότι τα τρωκτικά και ορισμένα άλλα ζώα μπορούν να μεταφέρουν τον ιό και να τον μεταδώσουν στον άνθρωπο, αλλά δεν είναι ακόμη σίγουροι αν το ίδιο ισχύει και για τα κατοικίδια ζώα.
Παρόλο που τα συμπτώματα της ευλογιάς των πιθήκων είναι σχετικά καλά καθορισμένα, οι εξετάσεις για την ασθένεια περιορίζονται στα εργαστήρια δημόσιας υγείας και στο CDC.
Οι ειδικοί επιστήμονες υπογραμμίζουν την ανάγκη να αναπτυχθούν στρατηγικές ελέγχου για την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη διάγνωση ενός κρούσματος ευλογιάς των πιθήκων.
Σε μια συνεδρίαση του ΠΟΥ την προηγούμενη εβδομάδα, μια ομάδα εμπειρογνωμόνων από όλο τον κόσμο περιέγραψε ορισμένα από τα εκκρεμή ερωτήματα σχετικά με την ευλογιά των πιθήκων, όπως το κατά πόσον είναι δυνατόν να υπάρχει ασυμπτωματική λοίμωξη, πόσο εύκολα ο ιός μεταδίδεται μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων και κατά πόσον η ασθένεια μπορεί να μεταδοθεί μέσω του σπέρματος και των κολπικών υγρών.
Παρόλο που οι επιστήμονες βρίσκουν τους καλύτερους τρόπους αντιμετώπισης των κρουσμάτων ευλογιάς των πιθήκων, ορισμένοι εμπειρογνώμονες προέτρεψαν την επιστημονική κοινότητα να διδαχθεί από την αντιμετώπιση του COVID-19 και να διασφαλίσει ότι οι πόροι θα μοιραστούν στις κοινότητες σε παγκόσμιο επίπεδο.
“Δεν μπορούμε να λύσουμε το πρόβλημα μόνο για τις χώρες υψηλού εισοδήματος”, δήλωσε η Helen Rees, MB BChir, ιατρική ερευνήτρια στη Νότια Αφρική, η οποία συντόνισε το συνέδριο του ΠΟΥ για το 2022. “Πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι ό,τι βρούμε σε επίπεδο λύσεων θα έχει δίκαιη εφαρμογή“.
