Η απόφραξη του εντέρου παρουσιάζεται όταν ένα τμήμα του λεπτού ή του παχέος εντέρου αποφράσσεται μερικώς ή πλήρως. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν κοιλιακό πόνο, πυρετό, δυσκοιλιότητα και εμετό.
Πρόκειται για μια επικίνδυνη κατάσταση, η οποία ενδεχομένως αυξάνει τον κίνδυνο σοβαρής λοίμωξης ή διάτρησης (τρύπας) στο έντερο. Ορισμένες παθήσεις όπως η νόσος του Crohn αυξάνουν τον κίνδυνο απόφραξης του εντέρου.
Απόφραξη του εντέρου: Συμπτώματα
Μια απόφραξη του εντέρου μπορεί να ξεκινήσει ξαφνικά ή να εξελιχθεί σταδιακά σε διάστημα αρκετών εβδομάδων ή ημερών. Πριν από την εκδήλωση μιας πλήρους απόφραξης του εντέρου, μπορεί να εμφανίσετε ορισμένα προειδοποιητικά σημάδια που προκαλούνται από μια μερική απόφραξη του εντέρου.
Τα συμπτώματα που συχνά προηγούνται μιας μερικής ή πλήρους απόφραξης του εντέρου περιλαμβάνουν:
- Μειωμένη όρεξη
- Πόνο ή δυσφορία από τους εντερικούς σπασμούς
- Κακοσμία της αναπνοής
- Αλλαγές στις κενώσεις του εντέρου
Οι πιο κοινές συνέπειες της απόφραξης του εντέρου είναι οι εξής:
- αίσθημα πληρότητας στην κοιλιά
- φούσκωμα και διάταση της κοιλιάς
- δυσκοιλιότητα
- έντονος πόνος και κράμπες
- Ναυτία και εμετός
Η πλήρης απόφραξη του εντέρου εμποδίζει τη διέλευση των κοπράνων και των αερίων.
Αν και όχι τόσο συχνά, μπορεί να παρουσιάσετε διάρροια από υπερχείλιση που οφείλεται σε μερική απόφραξη του εντέρου, όταν μια μικρή ποσότητα υγρών κοπράνων μπορεί να διέλθει πέρα από το σημείο της απόφραξης.
Πότε να ζητήσετε ιατρική βοήθεια
Δεδομένου ότι ορισμένα συμπτώματα μιας επικείμενης απόφραξης του εντέρου είναι ήπια, ενδέχεται να είναι δύσκολο να γνωρίζετε πότε πρέπει να ζητήσετε ιατρική βοήθεια.
- Εάν γνωρίζετε ότι κινδυνεύετε από απόφραξη του εντέρου λόγω προηγούμενης απόφραξης του εντέρου ή χειρουργικής επέμβασης, καλέστε τον γιατρό σας αμέσως μόλις εμφανίσετε συμπτώματα, ακόμη και αν αυτά μοιάζουν ήσσονος σημασίας.
- Εάν δεν διατρέχετε κίνδυνο, φροντίστε να καλέσετε τον γιατρό σας σε περίπτωση επίμονης δυσκοιλιότητας ή σπασμών.
- Ζητήστε επείγουσα ιατρική βοήθεια εάν έχετε σοβαρό ή επίμονο κοιλιακό άλγος, φούσκωμα ή έμετο.
Επιπλοκές
Η απόφραξη του εντέρου μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα. Μπορεί να αναπτυχθεί μια σοβαρή λοίμωξη λόγω συσσώρευσης βακτηρίων στο έντερο. Σε ορισμένες περιπτώσεις, περιοχές του εντέρου μπορεί να νεκρωθούν. Η νέκρωση οδηγεί σε σοβαρές λοιμώξεις ή/και γάγγραινα.
Μπορεί να προκληθεί διάτρηση του εντέρου, με αποτέλεσμα τη διαρροή περιεχομένου του εντέρου ή/και αίματος. Τα συμπτώματα μιας διάτρησης του εντέρου είναι ο έντονος πόνος, η κοιλιακή διάταση, ο πυρετός, η υπόταση (χαμηλή αρτηριακή πίεση) και η απώλεια συνείδησης.
Η διάτρηση αποτελεί επείγον ιατρικό περιστατικό που απαιτεί άμεση χειρουργική επέμβαση.
Αιτίες
Η απόφραξη μπορεί να επηρεάσει οποιοδήποτε τμήμα του λεπτού ή του παχέος εντέρου και μπορεί να εμφανιστεί κοντά στο στομάχι, κοντά στον πρωκτό ή οπουδήποτε ενδιάμεσα.
Σε μια μηχανική απόφραξη του εντέρου, τα κόπρανα εμποδίζονται λόγω μηχανικής αιτίας να κινηθούν μέσω του εντέρου. Αυτό μπορεί να προκαλείται από μια δομική αλλαγή του εντέρου (όπως η συστροφή), από κάτι που βρίσκεται μέσα στο έντερο και εμποδίζει τη διέλευση των κοπράνων ή από μια στένωση στο εξωτερικό του εντέρου.
Το να έχετε υποβληθεί σε προηγούμενη χειρουργική επέμβαση στην κοιλιά ή να έχετε ιστορικό απόφραξης του εντέρου αυξάνει τις πιθανότητες να εμφανίσετε αιφνίδια απόφραξη του εντέρου. Και υπάρχουν αρκετές άλλες αιτίες και παράγοντες κινδύνου για τη δημιουργία εντερικής απόφραξης.
- Κήλη
Μια κήλη, όπως η βουβωνοκήλη ή η επιγαστρική κήλη (ή αλλιώς κήλη λευκής γραμμής), είναι ένα αδύναμο σημείο στο κοιλιακό τοίχωμα το οποίο συγκρατεί το έντερο στη θέση του. Ένα τμήμα του εντέρου μπορεί να παγιδευτεί στην οπή και το έντερο μπορεί να συμπιεστεί και να φλεγμαίνει, εμποδίζοντας τη διέλευση των κοπράνων και των αερίων.
- Όγκος στο έντερο
Οίδημα, καρκίνος (όπως ο καρκίνος του παχέος εντέρου) ή λοίμωξη μπορεί να αναπτυχθεί μέσα στον αυλό (άνοιγμα) του εντέρου, καθιστώντας δύσκολη τη διέλευση του εντερικού περιεχομένου.
- Ένα μεγάλο αντικείμενο
Ένα μεγάλο, σκληρό κόπρανο ή ένα αντικείμενο που δεν είναι τροφή, μπορεί να καρφωθεί στη θέση του, εμποδίζοντας οτιδήποτε να περάσει από αυτό.
- Εγκολεασμός
Πρόκειται για μια κατάσταση που παρουσιάζεται όταν ένα τμήμα του εντέρου ολισθαίνει μέσα στον εαυτό του, με αποτέλεσμα να συρρικνώνεται το μέγεθος του αυλού.
- Συμφύσεις
Ο ουλώδης ιστός, ο οποίος μπορεί να αναπτυχθεί μετά από τραύμα, χειρουργική επέμβαση ή ακτινοθεραπεία, μπορεί να δημιουργήσει μια σφιχτή ταινία που μοιάζει με περίσφιξη γύρω από το έντερο. Αυτός ο τύπος ουλής μπορεί να αναπτυχθεί αμέσως μετά από έναν εντερικό τραυματισμό ή μια χειρουργική επέμβαση και μπορεί να προκαλέσει απόφραξη μετά από χρόνια.
- Συστροφή
Η συστροφή (volvulus) είναι μια περιστροφή ή στροφή στο έντερο, η οποία μπορεί να οφείλεται σε άκαμπτο ουλώδη ιστό ή σε παθήσεις του γαστρεντερικού συστήματος. Μπορεί να αρχίσει σταδιακά, με περιστασιακές κράμπες, αλλά στη συνέχεια μπορεί να επιδεινωθεί γρήγορα, απαιτώντας επείγουσα θεραπεία -συνήθως χειρουργική επέμβαση.
- Διαταραχές στην κίνηση του εντέρου
Ορισμένες φορές η μυοπάθεια (μυϊκή νόσος) μπορεί να επηρεάσει την κίνηση του εντέρου, με αποτέλεσμα την κατάρρευση του αυλού (ο αυλός δεν διατηρεί το σχήμα του), μη φυσιολογικές κινήσεις του εντέρου και απόφραξη.
- Ισχαιμία
Σπάνια, το έντερο μπορεί να πάθει ισχαιμία (να απολέσει την παροχή αίματος) λόγω θρόμβωσης. Αυτό μπορεί να συμβεί λόγω διαταραχής της πήξης του αίματος.
Διάγνωση
Η διάγνωση της απόφραξης του εντέρου γίνεται με βάση το ιατρικό ιστορικό του ασθενούς, τη φυσική εξέταση και τις διαγνωστικές εξετάσεις. Ειδικά σε περίπτωση που έχετε έντονο κοιλιακό άλγος, πρέπει να εξεταστείτε άμεσα.
Μετά τη φυσική εξέταση, μπορεί να υποβληθείτε σε επείγουσες διαγνωστικές απεικονιστικές εξετάσεις. Ανάλογα με τα αποτελέσματα, ο γιατρός σας μπορεί επίσης να σας συστήσει μια επεμβατική διαγνωστική εξέταση.
Φυσική εξέταση
Το έντερο παράγει κανονικά ήχους, όπως γουργουρητά και κρότους, οι οποίοι μπορούν να ακουστούν με ένα στηθοσκόπιο που τοποθετείται στην κοιλιά. Εάν έχετε απόφραξη, ο γιατρός σας μπορεί να ακούσει ήχους υψηλής συχνότητας κατά την ακρόαση της κοιλιάς σας. Εάν η απόφραξη υπάρχει εδώ και αρκετό καιρό, μπορεί να υπάρχει πλήρης απουσία ήχων του εντέρου.
Η κοιλιακή ευαισθησία (πόνος σε απόκριση στο άγγιγμα ή στην πίεση) μπορεί επίσης να δώσει στον ιατρό σας μια ιδέα για το πόσο σοβαρό είναι το πρόβλημά σας. Εάν η κοιλιά σας εμφανίζεται πρησμένη ή διογκωμένη, αυτό μπορεί επίσης να βοηθήσει στη διάγνωση.
Οι απλές ακτινογραφίες κοιλίας χρησιμοποιούνται ως εργαλείο εξέτασης για την απόφραξη του εντέρου, αλλά δεν αποκλείουν την απόφραξη αν είναι φυσιολογικές. Τα κύρια ευρήματα περιλαμβάνουν διατεταμένους εντερικούς βρόχους με ή χωρίς την παρουσία επιπέδων υγρού (υγραερικά επίπεδα). Οι ακτινογραφίες στήθους σε όρθια θέση μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για τον έλεγχο τυχόν επιπλοκών λόγω διάτρησης.
Οι απλές ακτινογραφίες αντικαθίστανται όλο και περισσότερο από την αξονική τομογραφία για την αξιολόγηση της απόφραξης του εντέρου.
Αν και τα ακριβή ευρήματα ποικίλλουν ανάλογα με την υποκείμενη νοσολογία και την εντόπιση της απόφραξης, τα συνηθισμένα ευρήματα είναι τα εξής:
- ένα διακριτό σημείο μετάβασης όπου η διάμετρος του εντέρου μεταβάλλεται από φυσιολογική σε μη φυσιολογική
- διατεταμένοι βρόχοι του εντέρου εγγύς του σημείου μετάβασης
- λεπτό έντερο >3,0 cm
- παχύ έντερο >5 cm
- ένα όριο μεγέθους λεπτού εντέρου 2,5 cm αυξάνει την ευαισθησία για μερική απόφραξη του λεπτού εντέρου
- κολλημένο ή φυσιολογικού διαμετρήματος έντερο απομακρυσμένο από το σημείο μετάβασης
- πάχυνση του τοιχώματος του εντέρου
- περιβάλλον μεσεντέριο λίπος που υποδηλώνει φλεγμονή
- συστροφή του μεσεντερίου σε περιπτώσεις συστροφής του εντέρου
Εάν διαπιστωθεί απόφραξη του εντέρου, είναι σημαντικό να εκτιμηθεί η πιθανότητα επιπλοκών και να εκτιμηθεί η βιωσιμότητα του εμπλεκόμενου εντέρου:
- πνευμοπεριτόναιο (παρουσία αέρα στην περιτοναϊκή κοιλότητα) που υποδηλώνει διάτρηση
- ισχαιμία του εντέρου
- στραγγαλισμός
- όπως και στην περίπτωση ισχαιμίας, αλλά το έντερο βρίσκεται μέσα σε σάκο κήλης
Θεραπεία
Η απόφραξη του εντέρου είναι μια σοβαρή κατάσταση που απαιτεί επείγουσα θεραπεία εντός λίγων ημερών από τη διάγνωση – μερικές φορές, εντός λίγων ωρών.
Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει ιατρική αντιμετώπιση και αποσυμπίεση του εντέρου. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί χειρουργική επέμβαση, αν και ορισμένες περιπτώσεις απόφραξης του εντέρου μπορούν να αντιμετωπιστούν χωρίς αυτήν. Ωστόσο, η χειρουργική θεραπεία είναι συχνά η ασφαλέστερη και η πλέον ενδεδειγμένη επιλογή.
Φάρμακα
Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να εξεταστεί το ενδεχόμενο να χορηγηθεί ένα μαλακτικό κοπράνων για να ανακουφιστεί η απόφραξη. Αυτή η προσέγγιση μπορεί να εξεταστεί σε περίπτωση μερικής απόφραξης του εντέρου.
Επειδή οι επιπλοκές της μη θεραπευμένης απόφραξης του εντέρου είναι σοβαρές, ο γιατρός σας μπορεί να εξετάσει το ενδεχόμενο να προχωρήσει σε μια επεμβατική διαδικασία, εάν η φαρμακευτική αντιμετώπιση δεν ανακουφίσει την απόφραξή σας.
Χειρουργική επέμβαση
Η χειρουργική επέμβαση μπορεί να είναι απαραίτητη για την ανακούφιση από την απόφραξη του εντέρου και μερικές φορές είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση επιπλοκών, όπως η εντερική διάτρηση.
Υπάρχουν διάφοροι τύποι χειρουργικής επέμβασης για την απόφραξη του εντέρου, συμπεριλαμβανομένης της αφαίρεσης μιας εντερικής μάζας ή ενός όγκου, της εκτομής (αποκοπής) ουλών και συμφύσεων και της αποκατάστασης των αιμοφόρων αγγείων. Μερικές φορές είναι απαραίτητη η αφαίρεση ενός τμήματος φλεγμονώδους ή νεκρωτικού εντερικού ιστού.
Ανάρρωση
Μετά τη χειρουργική επέμβαση για απόφραξη του εντέρου, το στομάχι και το έντερό σας χρειάζονται χρόνο για να ανακτήσουν τη φυσιολογική τους λειτουργία και να επουλωθούν. Ο χρόνος που θα χρειαστεί εξαρτάται από την έκταση της επέμβασης και από τυχόν συνοδές παθήσεις της υγείας σας, όπως ο καρκίνος του παχέος εντέρου.
Οι περισσότεροι ασθενείς παραμένουν στο νοσοκομείο για πέντε έως επτά ημέρες μετά τη χειρουργική επέμβαση απόφραξης του εντέρου. Μπορεί να χρειαστούν αρκετές εβδομάδες ή μήνες για να επιστρέψετε πλήρως στις κανονικές σας δραστηριότητες.
Bowel obstruction https://radiopaedia.org/articles/bowel-obstruction
Bowel Obstruction Surgery: Everything You Need to Know https://www.verywellhealth.com/surgery-for-a-bowel-obstruction-796815
Intestinal obstruction https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/intestinal-obstruction/symptoms-causes/syc-20351460