Το πνευμονικό οίδημα είναι μια κατάσταση κατά την οποία οι πνεύμονες γεμίζουν με υγρό.
Είναι επίσης γνωστό ως πνευμονική συμφόρηση.
Όταν εμφανίζεται πνευμονικό οίδημα, το σώμα δυσκολεύεται να πάρει αρκετό οξυγόνο και αρχίζετε να έχετε δύσπνοια.
Αλλά η έγκαιρη θεραπεία για το πνευμονικό οίδημα και την υποκείμενη αιτία του μπορεί να βελτιώσει τα ενδεχόμενα αποτελέσματα.
Αιτίες του πνευμονικού οιδήματος
Υπάρχουν διάφορες πιθανές αιτίες του πνευμονικού οιδήματος.
Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια
Η πιο συχνή αιτία πνευμονικού οιδήματος είναι η συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια (ΣΚΑ).
Η καρδιακή ανεπάρκεια παρατηρείται όταν η καρδιά δεν μπορεί πλέον να διοχετεύσει σωστά το αίμα σε όλο το σώμα.
Αυτό δημιουργεί εφεδρική πίεση στα μικρά αιμοφόρα αγγεία των πνευμόνων, η οποία προκαλεί διαρροή υγρού από τα αγγεία.
Σε έναν υγιή οργανισμό, οι πνεύμονες παίρνουν οξυγόνο από τον αέρα που αναπνέετε και το διοχετεύουν στην κυκλοφορία του αίματος.
Όταν όμως τα υγρά γεμίζουν τους πνεύμονές σας, δεν μπορούν να διοχετεύσουν οξυγόνο στην κυκλοφορία του αίματος. Αυτό στερεί το οξυγόνο από το υπόλοιπο σώμα.
Άλλες παθήσεις
Άλλες λιγότερο συχνές παθήσεις που μπορεί να προκαλέσουν πνευμονικό οίδημα είναι οι εξής:
- καρδιακή προσβολή ή άλλες καρδιακές παθήσεις
- διαρροή, στένωση ή βλάβη των καρδιακών βαλβίδων
- αιφνίδια υψηλή αρτηριακή πίεση
- πνευμονία
- νεφρική ανεπάρκεια
- βλάβη των πνευμόνων που προκαλείται από σοβαρή λοίμωξη
- σοβαρή σήψη του αίματος ή δηλητηρίαση του αίματος που προκαλείται από λοίμωξη
Εξωτερικοί παράγοντες
Ορισμένοι εξωτερικοί παράγοντες μπορούν επίσης να ασκήσουν επιπλέον πίεση στην καρδιά και τους πνεύμονες και να προκαλέσουν πνευμονικό οίδημα.
Αυτοί οι εξωτερικοί παράγοντες είναι οι εξής:
- έκθεση σε μεγάλο υψόμετρο
- χρήση ναρκωτικών ή υπερβολική δόση ναρκωτικών
- βλάβη των πνευμόνων που προκαλείται από εισπνοή τοξινών
- σοβαρός τραυματισμός
- παρ’ ολίγον πνιγμός
Συμπτώματα πνευμονικού οιδήματος
Σε περιπτώσεις πνευμονικού οιδήματος, το σώμα σας θα δυσκολευτεί να πάρει οξυγόνο.
Αυτό οφείλεται στην ποσότητα του αυξανόμενου υγρού στους πνεύμονες που εμποδίζει τη διακίνηση του οξυγόνου στην κυκλοφορία του αίματος.
Τα συμπτώματα μπορεί να συνεχίσουν να επιδεινώνονται μέχρι να λάβετε θεραπεία.
Τα συμπτώματα εξαρτώνται από τον τύπο του πνευμονικού οιδήματος.
Μακροχρόνιο πνευμονικό οίδημα
Τα συμπτώματα για το μακροχρόνιο πνευμονικό οίδημα είναι τα εξής:
- δύσπνοια κατά τη σωματική δραστηριότητα
- δυσκολία στην αναπνοή όταν ξαπλώνετε
- συριγμός
- ξύπνημα τη νύχτα με αίσθημα δύσπνοιας που υποχωρεί όταν σηκώνεστε
- ταχεία αύξηση βάρους, ιδίως στα πόδια
- πρήξιμο στο κάτω μέρος του σώματος
- κόπωση
Πνευμονικό οίδημα λόγω μεγάλου υψομέτρου
Το πνευμονικό οίδημα λόγω της ασθένειας του υψομέτρου ή της μη πρόσληψης αρκετού οξυγόνου στον αέρα, θα παρουσιάσει συμπτώματα που είναι τα εξής:
- Πονοκέφαλοι
- ακανόνιστος, γρήγορος καρδιακός παλμός
- δύσπνοια μετά την άσκηση και κατά την ανάπαυση
- βήχας
- πυρετός
- δυσκολία στο περπάτημα σε ανηφόρες και επίπεδες επιφάνειες
Ζητήστε επείγουσα βοήθεια εάν τα συμπτώματα αυτά αρχίσουν να επιδεινώνονται.
Μην οδηγήσετε μόνοι σας μέχρι το νοσοκομείο.
Διάγνωση του πνευμονικού οιδήματος
Ο γιατρός σας θα αναζητήσει υγρό στους πνεύμονές σας ή συμπτώματα που προκαλούνται από την παρουσία του.
Θα πραγματοποιήσει μια στοιχειώδη φυσική εξέταση και θα ακούσει τους πνεύμονές σας με ένα στηθοσκόπιο, ψάχνοντας για:
- αυξημένο καρδιακό ρυθμό
- γρήγορη αναπνοή
- ήχο τριξίματος από τους πνεύμονές σας
- τυχόν μη φυσιολογικούς καρδιακούς ήχους
Ο γιατρός σας μπορεί επίσης να εξετάσει το λαιμό σας για συσσώρευση υγρών, τα πόδια και την κοιλιά σας για πρήξιμο και αν έχετε χλωμό ή μπλε χρώμα δέρματος.
Θα συζητήσει επίσης τα συμπτώματά σας και θα σας ρωτήσει για το ιατρικό σας ιστορικό.
Εάν πιστεύει ότι έχετε υγρό στους πνεύμονές σας, θα ζητήσει πρόσθετες εξετάσεις.
Παραδείγματα εξετάσεων που χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση του πνευμονικού οιδήματος είναι ενδεικτικά:
- γενική αίματος
- υπερηχοκαρδιογράφημα ή υπερηχογράφημα, για τον έλεγχο μη φυσιολογικής καρδιακής δραστηριότητας
- ακτινογραφία θώρακα για να διαπιστωθεί το υγρό
- εξετάσεις αίματος για τον έλεγχο των επιπέδων οξυγόνου
- ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ) για την αναζήτηση προβλημάτων καρδιακού ρυθμού ή ενδείξεων καρδιακής προσβολής
Θεραπεία του πνευμονικού οιδήματος
Το πνευμονικό οίδημα είναι μια σοβαρή κατάσταση που απαιτεί άμεση θεραπεία.
Το οξυγόνο είναι πάντα η πρώτη γραμμή θεραπείας για την κατάσταση αυτή.
Η ομάδα ιατρικής περίθαλψης μπορεί να σας στηρίξει και να σας χορηγήσει 100% οξυγόνο μέσω μάσκας οξυγόνου, ρινικού σωληνίσκου ή μάσκας θετικής πίεσης.
Ο γιατρός σας θα διαγνώσει επίσης την αιτία του πνευμονικού οιδήματος και θα συνταγογραφήσει την κατάλληλη θεραπεία για την υποκείμενη αιτία.
Ανάλογα με την κατάστασή σας και την αιτία του πνευμονικού σας οιδήματος, ο γιατρός σας μπορεί επίσης να σας χορηγήσει:
- Φάρμακα για μείωση του προφορτίου: Αυτά βοηθούν στη μείωση των πιέσεων από το υγρό που εισέρχεται στην καρδιά και τους πνεύμονές σας. Τα διουρητικά βοηθούν επίσης στη μείωση αυτής της πίεσης κάνοντάς σας να ουρείτε, με αποτέλεσμα να απομακρύνεται το υγρό.
- Φάρμακα για μείωση του μεταφορτίου. Αυτά τα φάρμακα διαστέλλουν τα αιμοφόρα αγγεία σας και αφαιρούν την πίεση από την καρδιά σας.
- Φάρμακα για την καρδιά. Αυτά θα ελέγξουν τον σφυγμό σας, θα μειώσουν την υψηλή αρτηριακή πίεση και θα ανακουφίσουν την πίεση στις αρτηρίες και τις φλέβες.
- Μορφίνη. Αυτό το ναρκωτικό χρησιμοποιείται για την ανακούφιση από το άγχος και τη δύσπνοια. Αλλά λιγότεροι γιατροί χρησιμοποιούν σήμερα μορφίνη λόγω των κινδύνων που ενέχει.
Σε σοβαρές περιπτώσεις, τα άτομα με πνευμονικό οίδημα μπορεί να χρειαστούν εντατική φροντίδα.
Σε άλλες περιπτώσεις πνευμονικού οιδήματος, μπορεί να χρειαστείτε θεραπεία που θα σας βοηθήσει να αναπνεύσετε.
Ένα μηχάνημα θα παρέχει οξυγόνο υπό πίεση για να βοηθήσει να εισέλθει περισσότερος αέρας στους πνεύμονές σας.
Μερικές φορές αυτό μπορεί να γίνει με μάσκα ή κάνουλα, που ονομάζεται επίσης Συνεχής Θετική Πίεση Αεραγωγών (CPAP).
Ο γιατρός σας μπορεί να χρειαστεί να εισαγάγει έναν ενδοτραχειακό σωλήνα ή αναπνευστικό σωλήνα στο λαιμό σας και να χρησιμοποιήσει μηχανικό αερισμό.
Πνευμονικό οίδημα VS υπεζωκοτική συλλογή
Μερικές φορές το πνευμονικό οίδημα συγχέεται με την υπεζωκοτική συλλογή, μια άλλη κατάσταση που περιλαμβάνει συσσώρευση υγρών στους πνεύμονες.
Ωστόσο, η πλευριτική συλλογή προκαλεί συγκεκριμένα συσσώρευση υγρών στους ιστούς του υπεζωκότα.
Αυτοί καλύπτουν το εξωτερικό κάθε πνεύμονα καθώς και το εσωτερικό του θωρακικού τοιχώματος.
Η υπεζωκοτική συλλογή μπορεί να προκληθεί από χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια, κακή διατροφή και πνευμονία.
Είναι επίσης μερικές φορές καρκινική (κακοήθης).
Μαζί με την υπεζωκοτική συλλογή, μπορεί να εμφανίσετε:
- δυσκολία στην αναπνοή
- ξηρό βήχα
- δύσπνοια
- πόνο και δυσφορία στο στήθος
Μια ακτινογραφία θώρακα μπορεί να βοηθήσει στη διάγνωση της υπεζωκοτικής συλλογής.
Ο γιατρός σας μπορεί να λάβει βιοψία από τους υπεζωκοτικούς ιστούς εάν υπάρχει υποψία καρκίνου.
Ανάλογα με την αιτία, η πλευριτική συλλογή μπορεί να αντιμετωπιστεί με συνδυασμό τεχνικών αφαίρεσης υγρών και χειρουργικής επέμβασης.
Πνευμονικό οίδημα VS πνευμονία
Η πνευμονία είναι μια άλλη σοβαρή πάθηση των πνευμόνων.
Σε αντίθεση με το οίδημα, η πνευμονία προκαλείται είτε από ιογενή, μυκητιασική ή βακτηριακή λοίμωξη.
Καθώς οι πνεύμονές σας μολύνονται, συσσωρεύεται υγρό στους αεροφόρους σάκους (κυψελίδες).
Ενώ τόσο το πνευμονικό οίδημα όσο και η πνευμονία προκαλούν μια μορφή συσσώρευσης στους πνεύμονες, το πρώτο προκαλείται κυρίως από την χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια.
Η πνευμονία, από την άλλη πλευρά, προκαλείται από μια λοίμωξη.
Ένα εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες να πάθετε πνευμονία από ένα κοινό κρυολόγημα ή μια γρίπη.
Τα συμπτώματα της πνευμονίας μπορεί να περιλαμβάνουν:
- υψηλό πυρετό με ρίγη
- βήχα με βλέννα που συνεχίζει να επιδεινώνεται
- πόνο και δυσφορία στο στήθος
- δύσπνοια
- ναυτία ή/και εμετό
- διάρροια
Η πνευμονία είναι μία από τις πιο συχνές αιτίες νοσηλείας σε παιδιά και ενήλικες, σύμφωνα με την Αμερικανική Πνευμονολογική Εταιρεία.
Όταν δεν αντιμετωπιστεί, η πάθηση αυτή μπορεί να οδηγήσει σε:
- υπεζωκοτική συλλογή
- πνευμονικά αποστήματα
- αναπνευστική ανεπάρκεια
- σηπτικό σοκ
- νεφρική ανεπάρκεια
Το πνευμονικό οίδημα δεν αποτελεί αιτία πνευμονίας.
Ωστόσο, η συσσώρευση υγρών από την πνευμονία μπορεί να οδηγήσει σε υπεζωκοτική συλλογή.
Η πνευμονία απαιτεί άμεση θεραπεία για την πρόληψη επιπλοκών, οι οποίες μπορεί να απαιτούν αντιβιοτικά και θεραπεία με οξυγόνο.
Πότε το πενυμονικό οίδημα είναι επείγον;
Καλέστε αμέσως το 166 ή την τοπική μονάδα υγείας για ιατρική βοήθεια, εάν εμφανίσετε οποιοδήποτε από αυτά τα συμπτώματα:
- ακραία δυσκολία στην αναπνοή ή δύσπνοια, σαν να ασφυκτιείτε ή να πνίγεστε
- αδυναμία αναπνοής
- άγχος που σχετίζεται με τη δυσκολία στην αναπνοή
- βήχα που παράγει ένα ροζ, αφρώδες μείγμα σάλιου και βλέννας
- πόνο στο στήθος
- γρήγορο, ακανόνιστο καρδιακό παλμό
- μπλε ή γκρίζα απόχρωση του δέρματος
- εφίδρωση παράλληλα με δυσκολία στην αναπνοή
Αυτά μπορεί να είναι συμπτώματα οξέος πνευμονικού οιδήματος.
Το οξύ πνευμονικό οίδημα εκδηλώνεται ξαφνικά.
Εάν δεν αντιμετωπιστεί, το υγρό στους πνεύμονές σας μπορεί να σας προκαλέσει πνιγμό.
Παράγοντες κινδύνου πνευμονικού οιδήματος
Τα άτομα με καρδιακά προβλήματα ή καρδιακή ανεπάρκεια διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν πνευμονικό οίδημα.
Άλλοι παράγοντες που μπορεί να θέσουν ένα άτομο σε κίνδυνο είναι μεταξύ άλλων:
- ιστορικό πνευμονικού οιδήματος
- ιστορικό πνευμονοπάθειας, όπως φυματίωση ή χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ)
- αγγειακές (αιματολογικές) διαταραχές
Πρόληψη του πνευμονικού οιδήματος
Δεν υπάρχει τρόπος να προληφθεί πλήρως το πνευμονικό οίδημα.
Όσοι διατρέχουν υψηλό κίνδυνο θα πρέπει να αναζητήσουν άμεση βοήθεια εάν εμφανίσουν συμπτώματα της διαταραχής.
Ο καλύτερος τρόπος για να προσπαθήσετε να προλάβετε το πνευμονικό οίδημα είναι να φροντίζετε καλά την υγεία σας:
- Κάντε το εμβόλιο κατά της πνευμονίας.
- Κάντε το εμβόλιο κατά της γρίπης, ειδικά αν έχετε καρδιακά προβλήματα ή αν είστε ηλικιωμένος ενήλικας.
- Συνεχίστε να λαμβάνετε διουρητικά μετά από ένα επεισόδιο πνευμονικού οιδήματος για να αποτρέψετε την επανεμφάνισή του.
Μπορείτε επίσης να μειώσετε τον κίνδυνο για καρδιακή ανεπάρκεια, την πιο συχνή αιτία πνευμονικού οιδήματος, με τα ακόλουθα βήματα:
- Να επισκέπτεστε τακτικά το γιατρό σας.
- Μην καπνίζετε και μην κάνετε χρήση ναρκωτικών.
- Να γυμνάζεστε τακτικά.
- Να τρώτε υγιεινά τρόφιμα.
- Διατηρήστε φυσιολογικό βάρος.
