Το ασβέστιο είναι ένα απαραίτητο μέταλλο που υπάρχει σε αφθονία στον οργανισμό σας. Βρίσκεται κυρίως στα οστά και τα δόντια σας και διατηρεί αυτές τις δομές ανθεκτικές. Το ασβέστιο βοηθά επίσης τους μυς, τα νεύρα και τα αιμοφόρα αγγεία σας να λειτουργούν σωστά.
Ωστόσο, όταν το ασβέστιο συσσωρεύεται σε μαλακούς ιστούς, όπου δεν θα έπρεπε να βρίσκεται, οδηγεί σε επασβεστώσεις ή αλλιώς εναποθέσεις ασβεστίου (ασβεστοποίηση). Το γεγονός αυτό προκαλεί σκλήρυνση των προσβεβλημένων μαλακών ιστών, η οποία μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία τους.
Τι είναι οι επασβεστώσεις (ασβεστοποιήσεις);
Οι ασβεστοποιήσεις, οι επασβεστώσεις ή εναποθέσεις ασβεστίου, είναι σκληροί όζοι που αναπτύσσονται καθώς το ασβέστιο συσσωρεύεται στους μαλακούς ιστούς. Συνήθως δεν είναι επώδυνες, εκτός από τις περιπτώσεις κατά τις οποίες δημιουργούνται σε περιοχές όπου μπορούν να πιεστούν, όπως στις αρθρώσεις ή στους τένοντες.
Κατηγορίες εναποθέσεων ασβεστίου
Οι εναποθέσεις ασβεστίου μπορούν να εμφανιστούν σε όλο το σώμα, αλλά είναι πιο συχνές σε ορισμένες περιοχές. Σε αυτές ανήκουν οι εξής:
- Μαστοί
- Αρτηρίες
- Περικάρδιο
- Νεφροί
- Αρθρώσεις και τένοντες
- Εγκέφαλος
- Δόντια
- Πάγκρεας
Στο στήθος
Οι ασβεστοποιήσεις είναι συχνές στους μαστούς και συχνά εντοπίζονται στις μαστογραφίες. Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι ασβεστοποιήσεων του μαστού – μικροασβεστοποιήσεις και μακροασβεστοποιήσεις.
Οι μικροασβεστοποιήσεις εμφανίζονται ως μικροσκοπικά λευκά στίγματα στις μαστογραφίες και συχνά σχηματίζουν ομάδες. Οι περισσότεροι καρκίνοι του μαστού ξεκινούν ως μικροασβεστώσεις, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι όλες οι μικροασβεστώσεις είναι καρκινικές. Συχνά πραγματοποιούνται πρόσθετες εξετάσεις, όπως η βιοψία ( λήψη δείγματος ιστού για ανάλυση στο εργαστήριο), για να διαπιστωθεί εάν μια εναπόθεση ασβεστίου σχετίζεται ή όχι με καρκίνο.
Οι μακροασβεστώσεις ξεκινούν ως μικροασβεστώσεις και εξελίσσονται σε μεγάλες, στρογγυλές εναποθέσεις ασβεστίου. Αυτού του είδους οι ασβεστοποιήσεις είναι συνήθως καλοήθεις (μη καρκινικές). Οι μακροασβεστοποιήσεις εμφανίζονται συνήθως σε γυναίκες άνω των 50 ετών και συχνά προκαλούνται από φλεγμονή, τραυματισμούς κατά το παρελθόν ή αλλαγές στα αιμοφόρα αγγεία του μαστού που σχετίζονται με την ηλικία.
Στις αρτηρίες
Οι εναποθέσεις ασβεστίου μπορούν να σχηματιστούν σε αιμοφόρα αγγεία σε όλο το σώμα, συμπεριλαμβανομένων των αρτηριών της καρδιάς. Μπορούν επίσης να αναπτυχθούν στις βαλβίδες μεταξύ των θαλάμων της καρδιάς σας. Οι ασβεστοποιήσεις στις αρτηρίες προκύπτουν συχνά ως μέρος της φυσικής διαδικασίας γήρανσης του οργανισμού.
Αυτές οι αγγειακές ασβεστοποιήσεις μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης άλλων προβλημάτων υγείας, όπως:
- Διαβήτης
- Χρόνια νεφρική νόσος
- Αθηροσκλήρωση (συσσώρευση πλάκας στα αιμοφόρα αγγεία)
Οι αγγειακές ασβεστοποιήσεις μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε στένωση των καρδιακών βαλβίδων. Αυτό σημαίνει ότι οι βαλβίδες μπορεί να παχύνουν, να γίνουν δύσκαμπτες ή να συγκολληθούν τελείως. Ως αποτέλεσμα, η καρδιά σας πρέπει να εργάζεται πιο σκληρά για να παρέχει οξυγόνο στο υπόλοιπο σώμα σας, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε άλλες καρδιακές παθήσεις. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι κατεστραμμένες βαλβίδες αντικαθίστανται χειρουργικά.
Στο περικάρδιο
Το περικάρδιο είναι ένας σάκος γύρω από την καρδιά σας που την προστατεύει και μειώνει την τριβή μεταξύ της καρδιάς σας και άλλων εσωτερικών οργάνων. Στο περικάρδιο μπορεί να σχηματιστούν εναποθέσεις ασβεστίου, αλλά δεν είναι τόσο συχνές όσο άλλοι τύποι ασβεστοποιήσεων.
Οι ασβεστοποιήσεις του περικαρδίου προκαλούνται συχνά από περικαρδίτιδα -φλεγμονή του περικαρδίου- η οποία μπορεί να εμφανιστεί σε άτομα με καρδιακή ανεπάρκεια.
Στα νεφρά
Οι εναποθέσεις ασβεστίου στα νεφρά προκαλούν μια κατάσταση γνωστή ως νεφρασβέστωση.
Αυτή η σχετικά σπάνια πάθηση προσβάλλει συνήθως και τους δύο νεφρούς ταυτόχρονα.
Η ακριβής αιτία της ασβεστοποίησης των νεφρών είναι άγνωστη, αλλά τα υψηλά επίπεδα ασβεστίου στα ούρα -μια κατάσταση που ονομάζεται υπερασβεστιουρία- έχει αποδειχθεί ότι αποτελούν παράγοντα κινδύνου.
Ορισμένες πέτρες στα νεφρά μπορεί επίσης να αποτελούνται από ασβέστιο.
Στις αρθρώσεις και τους τένοντες
Οι εναποθέσεις ασβεστίου μπορούν επίσης να σχηματιστούν στις αρθρώσεις και τους τένοντες, προκαλώντας τενοντίτιδα από ασβέστιο. Αυτή η κατάσταση επηρεάζει συχνά τους τένοντες του στροφικού πετάλου και έχει αναγνωριστεί ως η κύρια αιτία του πόνου στον ώμο.
Η ασβεστοποιός τενοντίτιδα προσβάλλει συχνότερα άτομα ηλικίας 30 έως 50 ετών και είναι συχνότερη στις γυναίκες από ό,τι στους άνδρες. Η ακριβής αιτία αυτής της πάθησης είναι ασαφής, αλλά άλλες παθήσεις έχουν αναγνωριστεί ως πιθανοί παράγοντες κινδύνου. Σε αυτές περιλαμβάνονται οι εξής:
- Ουρική αρθρίτιδα
- Διαβήτης
- Ενδοκρινικές παθήσεις
- Παγωμένος ώμος (συμφυτική θυλακίτιδα του ώμου)
- Ρήξη στροφικού πετάλου
Στον εγκέφαλο
Οι εναποθέσεις ασβεστίου στον εγκέφαλο ονομάζονται επίσης ενδοκρανιακές ασβεστοποιήσεις. Αυτές είναι δυνατόν να εμφανιστούν ως παρενέργεια της γήρανσης ή ως αποτέλεσμα παθολογικών καταστάσεων, όπως λοιμώξεις, αγγειακές παθήσεις, μεταβολικές διαταραχές, ασθένειες που επηρεάζουν το ενδοκρινικό σύστημα και διάφορες σπάνιες γενετικές παθήσεις.
Ενδοκρανιακές ασβεστοποιήσεις μπορεί επίσης να εμφανιστούν σε καλοήθεις όγκους του εγκεφάλου ή σε καρκίνο του εγκεφάλου.
Οι εναποθέσεις ασβεστίου μπορεί επίσης να σχηματιστούν στα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου. Αυτή η κληρονομική πάθηση, που ονομάζεται πρωτοπαθής οικογενής ασβεστοποίηση του εγκεφάλου, μπορεί να προκαλέσει σωματικά και ψυχολογικά συμπτώματα, ανάλογα με την προσβεβλημένη περιοχή του εγκεφάλου.
Πώς διαγιγνώσκονται οι ασβεστοποιήσεις;
Οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση των ασβεστοποιήσεων εξαρτώνται από το πού βρίσκονται οι εναποθέσεις ασβεστίου. Για παράδειγμα, οι εναποθέσεις ασβεστίου στους μαστούς ανιχνεύονται συνήθως με μαστογραφία. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να χρησιμοποιηθεί και υπερηχογράφημα.
Η αξονική τομογραφία,, μπορεί να βοηθήσει στη διάγνωση των ασβεστοποιήσεων στα εσωτερικά όργανα, όπως η καρδιά, τα αιμοφόρα αγγεία, τα νεφρά, ο εγκέφαλος και το πάγκρεας. Χρησιμοποιείται επίσης η μαγνητική τομογραφία (MRI). Οι ασβεστοποιήσεις στις αρθρώσεις ή στους τένοντες συχνά εμφανίζονται στις ακτινογραφίες.
Οι ασβεστοποιήσεις στα δόντια μπορούν να φανούν χωρίς ειδικές απεικονιστικές εξετάσεις.
Πρόληψη των ασβεστοποιήσεων
Δυστυχώς, δεν υπάρχει κανένας τεκμηριωμένος τρόπος πρόληψης των ασβεστοποιήσεων. Ωστόσο, οι υγιεινές συνήθειες μπορούν να σας βοηθήσουν να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης καταστάσεων που οφείλονται σε εναποθέσεις ασβεστίου. Δοκιμάστε αυτές τις συμβουλές:
- Σταματήστε το κάπνισμα.
- Καταναλώστε αλκοόλ με μέτρο.
- Διατηρήστε ένα φυσιολογικό βάρος.
- Περιορίστε την κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων.
- Κοιμηθείτε αρκετά.
- Εφαρμόστε διάφορες τεχνικές αντιμετώπισης του άγχους.
- Ασκηθείτε συστηματικά.
