Τι είναι το υπερηχογράφημα του εμβρύου (Υπέρηχοι Εγκυμοσύνης);
Το υπερηχογράφημα εμβρύου είναι μια εξέταση που πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Δημιουργεί την εικόνα του μωρού στη μήτρα της μητέρας.
Είναι ένας ασφαλής τρόπος ελέγχου της υγείας του αγέννητου μωρού.
Κατά τη διάρκεια ενός εμβρυϊκού υπερηχογραφήματος, αξιολογούνται η καρδιά, το κεφάλι και η σπονδυλική στήλη , καθώς και άλλα μέλη του εμβρύου.
Η εξέταση μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε από την κοιλιά της μητέρας (διακοιλιακό) είτε διαμέσου του κόλπου της (διακολπικό).
Υπάρχουν διάφοροι τύποι εμβρυϊκού υπερηχογραφήματος:
- Τυπικός υπέρηχος. Η εξέταση αυτή χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα για τη δημιουργία δισδιάστατων εικόνων σε μια οθόνη υπολογιστή.
- Υπερηχογράφημα Doppler. Αυτή η εξέταση απεικονίζει την κυκλοφορία του αίματος μέσω του ομφάλιου λώρου, στην καρδιά του μωρού ή μεταξύ του μωρού και του πλακούντα.
Κατά την διάρκεια της εξέτασης Doppler ελέγχονται κυρίως οι περιφερικές αγγειακές αντιστάσεις, η ροή στην ομφαλική αρτηρία και στην μέση εγκεφαλική αρτηρία.
Η εξέταση Doppler έχει την ικανότητα να αναδείξει αλλαγές στην ανάπτυξη του εμβρύου, στο βάρος του, στη ποσότητα του αμνιακού υγρού και στην λειτουργία του πλακούντα με σκοπό την έγκαιρη αναγνώριση τυχόν προβλημάτων ή παθολογικών καταστάσεων και την κατάλληλη παρέμβαση του θεράποντος ιατρού ,όταν κριθεί απαραίτητο.
- Τρισδιάστατος υπέρηχος. Αυτή η εξέταση εμφανίζει μια ρεαλιστική εικόνα του αγέννητου μωρού.
Το υπερηχογράφημα χρησιμοποιεί ένα ειδικό ηλεκτρονικό εξάρτημα που ονομάζεται πομποδέκτης για να στείλει και να λάβει ηχητικά κύματα. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας δεν χρησιμοποιείται κανενός είδους ακτινοβολία.
Ο πομπός μετακινείται πάνω από την κοιλιά και τα ηχητικά κύματα διαπερνούν το δέρμα, τους μυς, τα οστά και τα υγρά με διαφορετικές ταχύτητες.
Τα ηχητικά κύματα ανακλώνται από το μωρό σαν ηχώ και επιστρέφουν στον πομποδέκτη.
Ο πομποδέκτης μετατρέπει τα ηχητικά κύματα σε μια ηλεκτρονική εικόνα σε μια οθόνη υπολογιστή.
Γιατί χρειάζεται να κάνω υπερηχογράφημα εμβρύου;
Το υπερηχογράφημα του εμβρύου αποτελεί ένα συνηθισμένο στάδιο της προγεννητικής φροντίδας.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι πρόκειται για μια διαδικασία που ενέχει χαμηλό κίνδυνο και προσφέρει πολύ σημαντικές πληροφορίες.
Ένα προγεννητικό υπερηχογράφημα ρουτίνας μπορεί να εξακριβώσει αν υπάρχουν ελαττώματα ή άλλα προβλήματα στο έμβρυο.
Στο πλαίσιο της εξέτασης αυτής μπορούν να διερευνηθούν τα εξής:
- Η κοιλιά και το στομάχι
- Τα χέρια, τα πόδια και τα υπόλοιπα μέρη του σώματος
- Το πίσω μέρος του λαιμού
- Το κεφάλι και ο εγκέφαλος
- Οι καρδιακοί κόλποι και κοιλίες και οι βαλβίδες
- Οι νεφροί
- Η θέση του πλακούντα
- Η σπονδυλική στήλη
- Ο ομφάλιος λώρος
- Η ουροδόχος κύστη του εμβρύου
Συγκεκριμένα πραγματοποιείται ο υπολογισμός της ανάπτυξης (βιομετρία) του εμβρύου, η εξέταση της ανατομίας του, η αξιολόγηση του πλακούντα, η αξιολόγηση της ποσότητας του αμνιακού υγρού στο οποίο το έμβρυο «επιπλέει», η εξέταση των κινήσεων του εμβρύου και η εξέταση των ροών Doppler.
Με το υπερηχογράφημα θα μετρηθούν οι διαστάσεις της κεφαλής, της κοιλίας και των μακρών οστών (μηριαίο και βραχιόνιο) και θα δοθεί μια εκτίμηση του βάρους του εμβρύου.
Ο πλακούντας αξιολογείται ως προς τη σύσταση και τη θέση του.
Η μέτρηση του αμνιακού υγρού είναι ιδιαίτερα σημαντική γιατί αν η ποσότητά του είναι σε χαμηλότερα από τα φυσιολογικά επίπεδα αυτό μπορεί να σχετίζεται με πρόωρη ρήξη υμένων (σπάσιμο νερών), δυσχέρεια του εμβρύου ή κάποια ανατομική ανωμαλία του ουροποιητικού, ενώ αν βρίσκεται σε αυξημένες ποσότητες υποδηλώνει την ύπαρξη σακχαρώδη διαβήτη της μητέρας, κάποιας ανατομικής ανωμαλίας του γαστρεντερικού και αυξάνει τον κίνδυνο πρόωρου τοκετού λόγω υπερδιάτασης της μήτρας.
Η υπερηχογραφική εξέταση του πρώτου τριμήνου γίνεται για να επιβεβαιωθεί η εγκυμοσύνη και για να αξιολογηθεί το μέγεθος και η θέση της, να προσδιοριστεί ο αριθμός των εμβρύων και να εκτιμηθεί η διάρκεια της εγκυμοσύνης (ηλικία κύησης).
Το υπερηχογράφημα μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για τον γενετικό έλεγχο του πρώτου τριμήνου, καθώς και για τον έλεγχο για ανωμαλίες της μήτρας ή του τραχήλου της μήτρας σας.
Στο δεύτερο ή τρίτο τρίμηνο γίνεται ένας τυπικός υπέρηχος για την αξιολόγηση διαφόρων χαρακτηριστικών της εγκυμοσύνης, συμπεριλαμβανομένης της ανατομίας του εμβρύου.
Η εξέταση αυτή γίνεται συνήθως μεταξύ της 18ης και 20ης εβδομάδας της εγκυμοσύνης.
Ωστόσο, ο χρόνος διεξαγωγής αυτού του υπερηχογραφήματος μπορεί να μεταβληθεί για λόγους όπως η παχυσαρκία της μητέρας, η οποία μπορεί να περιορίσει την απεικόνιση του εμβρύου.
Κατά τη διάρκεια του δεύτερου και του τρίτου τριμήνου, μπορεί να χρειαστεί περιορισμένη υπερηχογραφική αξιολόγηση και όταν ένα συγκεκριμένο ζήτημα απαιτεί διερεύνηση.
Παραδείγματα αποτελούν η αξιολόγηση της ανάπτυξης του εμβρύου και η εκτίμηση του όγκου του αμνιακού υγρού.
Μια εξειδικευμένη ή λεπτομερής εξέταση γίνεται όταν υπάρχει υποψία ανωμαλίας με βάση το ιστορικό ή τα αποτελέσματα άλλων προγεννητικών εξετάσεων.
Υπερηχογράφημα Αυχενικής Διαφάνειας
Η αυχενική διαφάνεια είναι ίσως η σημαντικότερη υπερηχογραφική εξέταση της εγκυμοσύνης και πραγματοποιείται μεταξύ της 11ης και 14ης εβδομάδας της κύησης.
Ο έλεγχος της αυχενικής διαφάνειας αποτελεί μια αξιόπιστη μέθοδο ελέγχου για τις συνηθέστερες χρωμοσωμικές ανωμαλίες, όπως το σύνδρομο Edwards( Τρισωμία 18) , το σύνδρομο Down (Τρισωμία 21), και το σύνδρομο Patau (Τρισωμία 13).
Η θέση στην οποία πρέπει να βρίσκεται το έμβρυο για να ληφθούν αξιόπιστες μετρήσεις αυχενικής διαφάνειας, είναι ανάσκελα με το κεφάλι σε ουδέτερη θέση, δηλαδή να μην είναι σε κάμψη ή σε έκταση, ώστε να ληφθεί μια επιμήκης τομή του προφίλ του εμβρύου.
Κατά τη διάρκεια της εξέτασης της αυχενικής διαφάνειας γίνεται μέτρηση του υγρού που υπάρχει στον αυχένα του εμβρύου(αυχενική διαφάνεια) και εκτιμάται η παρουσία ρινικού οστού(καθώς η απουσία ρινικού οστού σχετίζεται με το σύνδρομο Down και άλλες χρωμοσωμικές ανωμαλίες).
Όσο πιο μεγάλη είναι η μέτρηση της αυχενικής διαφάνειας τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος για κάποια χρωμοσωμική ανωμαλία.
Αυξημένος κίνδυνος για χρωμοσωμικές ανωμαλίες, σε έμβρυο με μήκος 45-84 χιλιοστά κατά την 11η-14η εβδομάδας κύησης, υπάρχει στην περίπτωση που η αυχενική διαφάνεια είναι μεγαλύτερη από 3,5 χιλιοστά.
Τέλος, η εξέταση της αυχενικής διαφάνειας είναι πιο αξιόπιστη και μεγαλύτερης ακρίβειας όταν τα ευρήματα του υπερηχογραφήματος συνδυάζονται με την μέτρηση δύο ορμονών στο αίμα της μητέρας την β-χοριακή γοναδοτροπίνη (β-hCG) και την άλφα πρωτεΐνη (PAPP-A) και ο συνδυασμός αυτός θεωρείται η καλύτερη μέθοδος ελέγχου για χρωμοσωμικές ανωμαλίες .
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι του εμβρυϊκού υπερήχου;
Όλες οι επεμβατικές εξετάσεις ενέχουν κάποιους κινδύνους.
Οι κίνδυνοι αυτής της μεθόδου είναι μεταξύ άλλων:
- Ήπια δυσφορία από τον αισθητήρα στην κοιλιά ή στον κόλπο.
- Αντίδραση στο περίβλημα από λατέξ για τον πομποδέκτη, εάν έχετε αλλεργία στο λατέξ
Σε ορισμένες περιπτώσεις, το υπερηχογράφημα μπορεί να εμφανίσει ένα πρόβλημα που δεν υπάρχει και αυτό αποκαλείται ψευδώς θετικό αποτέλεσμα.
Η εξέταση μπορεί επίσης να μην εντοπίσει ένα πρόβλημα που υπάρχει και τότε ονομάζεται ψευδώς αρνητικό.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστούν πρόσθετες εξετάσεις μετά από ένα υπερηχογράφημα εμβρύου.
Το υπερηχογράφημα εμβρύου ενίοτε μπορεί να πραγματοποιηθεί και σε μη ιατρικά περιβάλλοντα.
Κάτι τέτοιο γίνεται με σκοπό την παροχή αναμνηστικών εικόνων ή βίντεο για τους γονείς.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι πιθανό το μη εκπαιδευμένο προσωπικό να ερμηνεύσει λανθασμένα τις εικόνες και να δώσει στους γονείς λανθασμένες πληροφορίες. Βεβαιωθείτε ότι το υπερηχογράφημα του εμβρύου γίνεται από εκπαιδευμένο ιατρικό προσωπικό.
Πώς προετοιμάζομαι για το υπερηχογράφημα του εμβρύου;
Ο γιατρός σας θα σας εξηγήσει τη διαδικασία.
Κάντε οποιεσδήποτε ερωτήσεις μπορεί να έχετε.
Ενδέχεται να σας ζητηθεί να υπογράψετε ένα έντυπο συγκατάθεσης που δίνει την άδεια να γίνει η διαδικασία.
Διαβάστε προσεκτικά το έντυπο.
Θέστε ερωτήσεις εάν κάτι δεν είναι σαφές.
Ενημερώστε τον γιατρό σας εάν:
- Είστε ευαίσθητες ή αλλεργικές σε οποιαδήποτε φάρμακα, λατέξ, ταινίες ή αναισθητικά φάρμακα (τοπικά και γενικά)
- Παίρνετε οποιαδήποτε φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων των συνταγογραφούμενων, των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων, των βιταμινών και των φυτικών συμπληρωμάτων
Μπορεί να σας ζητηθεί να πιείτε πολλά ποτήρια νερό πριν από τη διαδικασία. Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει να δώσετε πιο καθαρές εικόνες.
Τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια ενός εμβρυϊκού υπερήχου;
Η επέμβαση μπορεί να γίνει στα εξωτερικά ιατρεία.
Αυτό σημαίνει ότι μπορείτε να επιστρέψετε στο σπίτι σας την ίδια ημέρα.
Εναλλακτικά, μπορεί να γίνει στο πλαίσιο μιας μεγαλύτερης διαμονής στο νοσοκομείο.
Ο τρόπος με τον οποίο γίνεται η επέμβαση μπορεί να διαφέρει ανάλογα με τις ανάγκες σας.
Εξαρτάται από την κατάστασή σας και τις μεθόδους του γιατρού σας. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η διαδικασία ακολουθεί αυτή τη σειρά:
1. Εάν κάνετε διακοιλιακό υπερηχογράφημα, θα σας ζητηθεί να σηκώσετε το πουκάμισό σας για να αποκαλυφθεί η κοιλιά σας.
Για το διακολπικό υπερηχογράφημα, θα σας ζητηθεί να βγάλετε τα ρούχα σας από τη μέση και κάτω.
Θα σας δοθεί ένα σεντόνι για να το τοποθετήσετε πάνω από τα πόδια σας.
Ενδέχεται να σας ζητηθεί να αφαιρέσετε κοσμήματα ή άλλα αντικείμενα.
2. Θα ξαπλώσετε σε ένα εξεταστικό τραπέζι, είτε ανάσκελα είτε στο πλάι.
3. Για την διακοιλιακή εξέταση, θα τοποθετηθεί ένα διαφανές τζελ στο δέρμα της κοιλιάς σας .
Ο πομποδέκτης θα μετακινηθεί πάνω από την περιοχή και θα πιεστεί στο δέρμα.
4. Για ένα διακολπικό υπερηχογράφημα, θα χρειαστεί να ξαπλώσετε ανάσκελα.
Τα πόδια σας θα είναι σε αναβολείς και τα γόνατά σας ανοιχτά.
5. Ο καθετήρας του κολπικού πομπού θα καλυφθεί με ένα αποστειρωμένο κάλυμμα.
Στον καθετήρα θα τοποθετηθεί ένα λιπαντικό.
Ο καθετήρας θα εισαχθεί στον κόλπο.
Ο ειδικός θα μετακινήσει τον καθετήρα για να καταγράψει μια σειρά εικόνων.
Στη συνέχεια, ο καθετήρας θα αφαιρεθεί.
