Υποεπιπεφυκοτική αιμορραγία (υπόσφαγμα) – Αιμάτωμα στο μάτι
Μια υποεπιπεφυκοτική αιμορραγία (αυτό που ο κόσμος αποκαλεί “αιμάτωμα στο μάτι“) παρουσιάζεται όταν ένα μικροσκοπικό αιμοφόρο αγγείο σπάσει ακριβώς κάτω από τη διαφανή επιφάνεια του ματιού σας (επιπεφυκότας).
Από πολλές απόψεις, είναι περίπου σαν να έχετε μια μελανιά στο δέρμα σας.
Ο επιπεφυκότας δεν μπορεί να απορροφήσει το αίμα πολύ γρήγορα, οπότε το αίμα παγιδεύεται.
Μπορεί να μην καταλάβετε καν ότι έχετε υποεπιπεφυκοτική αιμορραγία μέχρι να κοιταχτείτε στον καθρέφτη και να παρατηρήσετε ότι το λευκό μέρος του ματιού σας είναι κατακόκκινο.
Μια υποεπιπεφυκοτική αιμορραγία συχνά εκδηλώνεται χωρίς καμία εμφανή βλάβη στο μάτι σας.
More Read
Ακόμη και ένα δυνατό φτέρνισμα ή βήχας μπορεί να προκαλέσει τη θραύση ενός αιμοφόρου αγγείου στο μάτι.
Δεν χρειάζεται να το αντιμετωπίσετε. Το «αιμάτωμα στο μάτι» μπορεί να φαίνεται ανησυχητικό, αλλά συνήθως είναι μια ακίνδυνη κατάσταση που εξαφανίζεται μέσα σε δύο εβδομάδες περίπου.
Συχνότητα και εντοπισμός
Η συχνότητα εμφάνισης της υποεπιπεφυκοτικής αιμορραγίας ανήλθε σε 2,9% σε μια μελέτη με 8726 ασθενείς και παρατηρήθηκε αύξηση με την ηλικία, ιδιαίτερα άνω των 50 ετών.
Θεωρείται ότι αυτή η σημαντική αύξηση εξαρτάται από την αύξηση του επιπολασμού της συστηματικής υπέρτασης μετά την ηλικία των 50 ετών.
Επίσης, ο σακχαρώδης διαβήτης, η υπερλιπιδαιμία και η χρήση αντιπηκτικής αγωγής γίνονται συχνότερα με τη γήρανση.
Γενικά, το “αιμάτωμα στο μάτι” παρατηρείται συχνότερα στις κατώτερες και κροταφικές περιοχές του επιπεφυκότα, αλλά το τραύμα προκαλεί εντοπισμένη αιμορραγία στο σημείο του τραυματισμού, ιδιαίτερα στις κροταφικές περιοχές.
Οι ινώδεις συνδέσεις κάτω από τον επιπεφυκότα, συμπεριλαμβανομένων των ελαστικών και συνδετικών ιστών, γίνονται πιο εύθραυστες με την ηλικία και αυτό μπορεί να είναι ο λόγος για την εύκολη εξάπλωση της αιμορραγίας σε ηλικιωμένους ασθενείς.
Οι υποεπιπεφυκοτικές αιμορραγίες παρατηρούνται συχνότερα το καλοκαίρι και αυτό σχετίζεται με την υψηλή συχνότητα των εντοπισμένων τραυμάτων αυτή την εποχή.
Ανατομικά στοιχεία
Ο επιπεφυκότας είναι η διαφανής, λεπτή μεμβράνη που καλύπτει μέρος της μπροστινής επιφάνειας του ματιού και την εσωτερική επιφάνεια των βλεφάρων. Έχει δύο τμήματα:
Ο βολβικός επιπεφυκότας: Αυτό το τμήμα του επιπεφυκότα καλύπτει το πρόσθιο τμήμα του σκληρού χιτώνα (το “λευκό” του ματιού).
Ο βολβικός επιπεφυκότας σταματά στη συμβολή μεταξύ σκληρού και κερατοειδούς χιτώνα- δεν καλύπτει τον κερατοειδή χιτώνα.
Ο βολβικός επιπεφυκότας είναι τόσο λεπτός και διαφανής ώστε εύκολα γίνονται ορατά τα υπό τον επιπεφυκότα και τα επισκλήρια αγγεία.
Είναι πολύ ευκίνητος, εκτός από την περιοχή του σκληροκερατοειδούς ορίου, όπου ενοποιείται µε την τενόνειο κάψα και συνέχεται µε το επιθήλιο του κερατοειδή.
Ο βλεφαρικός επιπεφυκότας: Το τμήμα αυτό καλύπτει την εσωτερική επιφάνεια τόσο του άνω όσο και του κάτω βλεφάρου.
(Ένας άλλος όρος για τον βλεφαρικό επιπεφυκότα είναι ο ταρσικός επιπεφυκότας).
Ο βολβικός και ο ταρσικός επιπεφυκότας είναι συνεχείς. Αυτό το χαρακτηριστικό καθιστά αδύνατο να χαθεί ένας φακός επαφής (ή οτιδήποτε άλλο) πίσω από το μάτι σας.
Συμπτώματα
Το πιο εμφανές σύμπτωμα μιας υποεπιπεφυκοτικής αιμορραγίας είναι ένα έντονο κόκκινο σημείο στο λευκό (σκληρός χιτώνας) του ματιού σας.
Παρά την αιμάτινη εμφάνισή της, μια υποεπιπεφυκοτική αιμορραγία φαίνεται χειρότερη από ό,τι είναι και δεν πρέπει να προκαλεί καμία αλλαγή στην όρασή σας, εκροή υγρών ή πόνο.
Η μόνη ενόχλησή που μπορεί να νιώθετε είναι ένα αίσθημα γρατζουνίσματος στην επιφάνεια του ματιού.
Όσο τρομακτικό κι αν είναι λοιπόν στην εμφάνισή του το “αιμάτωμα στο μάτι”, στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι κάτι το αβλαβές.
Αιτίες
Η πλειονότητα των περιπτώσεων θεωρείται ως επί το πλείστον ιδιοπαθής, δεδομένου ότι είναι συνήθως αδύνατο και ανέφικτο να καθοριστεί η κύρια αιτία της υποεπιπεφυκοτικής αιμορραγίας.
Ωστόσο, ο κλινικός ιατρός πρέπει να έχει κατά νου ένα σχέδιο συστηματικής ανασκόπησης και τα κύρια αίτια μπορούν να ταξινομηθούν στις οφθαλμικές και συστηματικές καταστάσεις, αντίστοιχα.
Η πρώτη μελέτη σχετικά με τους παράγοντες κινδύνου πραγματοποιήθηκε το 1990, και έδειξε ότι το τοπικό τραύμα, η συστηματική υπέρταση, η οξεία επιπεφυκίτιδα και ο σακχαρώδης διαβήτης ήταν οι κύριες αιτίες ή οι συναφείς παθήσεις της υποεπιπεφυκοτικής αιμορραγίας.
Από την άλλη πλευρά, η αιτία της υποεπιπεφυκοτικής αιμορραγίας ήταν αδιευκρίνιστη στους μισούς περίπου ασθενείς.
Αξιολογήθηκε η σχέση μεταξύ της ηλικίας, του τοπικού τραύματος και της συστηματικής υπέρτασης και αποδείχθηκε ότι η υπέρταση εμφανιζόταν συχνότερα σε ασθενείς ηλικίας άνω των 50 ετών- ωστόσο, το τοπικό τραύμα αποτελούσε σημαντική αιτία σε όλες τις ηλικιακές ομάδες.
Από τη δεκαετία του 1980 και μετά, η σειρά των παραγόντων κινδύνου της υποεπιπεφυκοτικής αιμορραγίας έχει αλλάξει και ο αριθμός των ασθενών με οξεία αιμορραγική επιπεφυκίτιδα έχει μειωθεί, ενώ η χρήση φακών επαφής και η οφθαλμική χειρουργική επέμβαση έχουν γίνει πιο συχνές ως υποκείμενες αιτίες.
Σε άλλες μελέτες αποδείχθηκε ότι οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου για υποεπιπεφυκοτική αιμορραγία είναι το τραύμα και η χρήση φακών επαφής στους νεότερους ασθενείς, ενώ στους ηλικιωμένους ασθενείς σχετίζεται κυρίως με συστηματικές αγγειακές διαταραχές, όπως η συστηματική υπέρταση, ο διαβήτης και η αρτηριοσκλήρυνση, η οποία προκαλεί ευθραυστότητα των τοιχωμάτων των αιμοφόρων αγγείων.
Οι ακόλουθες ενέργειες μπορεί να προκαλέσουν τη ρήξη ενός μικρού αιμοφόρου αγγείου στο μάτι σας:
- Βίαιος βήχας
- Ισχυρό φτέρνισμα
- Τέντωμα
- Εμετός
Σε ορισμένες περιπτώσεις, μια υποεπιπεφυκοτική αιμορραγία μπορεί να προκύψει από έναν τραυματισμό στο μάτι, όπως:
- Το βίαιο τρίψιμο του ματιού σας
- Τραύμα, όπως τραυματισμός του ματιού σας από ξένο αντικείμενο
Διάφοροι τύποι τοπικών τραυματισμών του βολβού αποτελούν τη συνήθη αιτία της υποεπιπεφυκοτικής αιμορραγίας, από ένα μικρό τραύμα που προέρχεται από ξένο σώμα ή τρίψιμο του οφθαλμού έως μείζονα τραύματα, όπως αμβλείς ή διατιτραίνουσες κακώσεις του βολβού, που μπορούν να προκαλέσουν αιμάτωμα στο μάτι σε όλα τα επίπεδα.
Η τραυματική υποεπιπεφυκοτική αιμορραγία τείνει να εμφανίζεται συχνότερα στις κροταφικές περιοχές από ό,τι στις ρινικές.
Στο σημείο αυτό, θα πρέπει πάντα να λαμβάνεται υπόψη ότι ο ασθενής μπορεί να μη θυμάται μικροτραυματισμούς μέχρι να ερωτηθεί λεπτομερώς.
Επομένως, όλοι οι ασθενείς που παρουσιάζουν αιμάτωμα στο μάτι θα πρέπει να ερωτώνται διεξοδικά για τυχόν τραύμα τις τελευταίες ημέρες.
Στις πιο σπάνιες (και πιο επικίνδυνες) αιτίες του αιματώματος στο μάτι συμπεριλαμβάνονται οι εξής:
- Οξεία επιπεφυκίτιδα
- Όγκοι του επιπεφυκότα (λεμφαγγειεκτασία, λεμφαγγείωμα, σπηλαιώδες αιμαγγείωμα και σάρκωμα Kaposi)
- Χαλάζιο Ματιού
- Οφθαλμική αμυλοείδωση
- Χρήση φακών επαφής
Επιπλοκές
Οι επιπλοκές στην υγεία από μια υποεπιπεφυκοτική αιμορραγία είναι σπάνιες.
Εάν η κατάστασή σας οφείλεται σε τραύμα, ο γιατρός σας μπορεί να αξιολογήσει το μάτι σας για να διασφαλίσει ότι δεν έχετε άλλες οφθαλμικές επιπλοκές ή τραυματισμό.
Πρόληψη
Εάν η αιμορραγία στην επιφάνεια του ματιού σας έχει σαφώς αναγνωρίσιμη αιτία, όπως αιμορραγική διαταραχή ή αντιπηκτικά φάρμακα, ρωτήστε το γιατρό σας εάν μπορείτε να λάβετε κάποια μέτρα για να μειώσετε τον κίνδυνο υποεπιπεφυκοτικής αιμορραγίας.
Εάν χρειαστεί να τρίψετε τα μάτια σας, τρίψτε τα απαλά.
Το πολύ δυνατό τρίψιμο μπορεί να προκαλέσει μικρό τραύμα στα μάτια σας, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε υποεπιπεφυκοτική αιμορραγία.
Συμπερασματικά
Η αποτυχία υποχώρησης της αιμορραγίας σε επίμονες ή υποτροπιάζουσες περιπτώσεις υποδηλώνει σοβαρή υποκείμενη αιτία.
Η προσεκτική λήψη του ιστορικού είναι το σημαντικότερο βήμα για τον εντοπισμό του κατά πόσον υπάρχει σοβαρή υποκείμενη πάθηση που μπορεί να απαιτεί λεπτομερέστερη εξέταση και θεραπεία.
Το λεπτομερές ιστορικό μπορεί να παρέχει ενδείξεις για τις υποκείμενες καταστάσεις.
Είναι σημαντικό να λαμβάνεται ένα λεπτομερές φαρμακευτικό, ιατρικό και οφθαλμικό ιστορικό από τους ασθενείς που παρουσιάζουν αιμάτωμα στο μάτι, συμπεριλαμβανομένου οποιουδήποτε πιθανού τραύματος, οφθαλμικής χειρουργικής επέμβασης, χρήσης φακών επαφής, φαρμάκων και κληρονομικών καταστάσεων.
Αρχικά, μια προσεκτική εξέταση με σχισμοειδή λυχνία είναι απαραίτητη για να διαπιστωθεί εάν έχει υπάρξει τραύμα στον οφθαλμό, καθώς και για να αποκλειστεί οποιαδήποτε τοπική οφθαλμική πάθηση που μπορεί να οδηγήσει σε υποεπιπεφυκοτική αιμορραγία, όπως αναφέρθηκε προηγουμένως.
Μετά τον αποκλεισμό των οφθαλμικών παραγόντων, είναι απαραίτητη η περαιτέρω συστηματική αξιολόγηση.
Η αρτηριακή πίεση θα πρέπει να ελέγχεται τακτικά σε όλους τους ασθενείς με υποεπιπεφυκοτική αιμορραγία, ιδίως στους ηλικιωμένους ασθενείς.
Σε υποτροπιάζουσες περιπτώσεις, απαιτείται διερεύνηση για αιμορραγικές διαταραχές και διαταραχές του πηκτικού μηχανισμού.
Συμπερασματικά, μόνο η υποτροπιάζουσα ή επίμονη υποεπιπεφυκοτική αιμορραγία επιβάλλει περαιτέρω συστηματική αξιολόγηση και δεν απαιτείται θεραπεία, εκτός εάν σχετίζεται με ορισμένες σοβαρές καταστάσεις.
