Η πρόοδος της τεχνολογίας έχει ως αποτέλεσμα οι σημερινοί έφηβοι να αντιμετωπίζουν ζητήματα που καμία προηγούμενη γενιά δεν είχε αντιμετωπίσει στο παρελθόν.
Ενώ ορισμένα ζητήματα δεν είναι ακριβώς καινούργια, τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης έχουν αλλάξει ή ενισχύσει ορισμένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νέοι.
Η επικράτηση της ψηφιακής επικοινωνίας έχει αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο οι έφηβοι αλληλεπιδρούν με τους συνομηλίκους τους αλλά και με τα συναισθηματικά τους ενδιαφέροντα.
Εξαιτίας αυτού, πολλοί έφηβοι στερούνται βασικών δεξιοτήτων διαπροσωπικής επικοινωνίας, όπως το να γνωρίζουν πώς να αντιλαμβάνονται τα κοινωνικά ερεθίσματα.
Μεγάλο μέρος αυτής της δυσλειτουργίας μπορεί να συνδεθεί με την υπερβολική χρήση της τεχνολογίας.
Οι συνήθειες των εφήβων όσον αφορά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τα γραπτά μηνύματα, καθώς και ο τρόπος με τον οποίο προσλαμβάνουν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούν, βγαίνουν ραντεβού, μαθαίνουν, κοιμούνται, ασκούνται και πολλά άλλα.
Κατάθλιψη
Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας των ΗΠΑ, εκτιμάται ότι 3,2 εκατομμύρια έφηβοι στις Ηνωμένες Πολιτείες είχαν τουλάχιστον ένα μείζον καταθλιπτικό επεισόδιο το 2017.
Αυτό σημαίνει ότι περίπου το 13% των εφήβων μπορεί να εμφανίσουν κατάθλιψη πριν ενηλικιωθούν.
Μια ανάλυση του Pew Research Center ανέφερε ότι τα ποσοστά κατάθλιψης αυξήθηκαν μεταξύ των εφήβων, ιδίως στα κορίτσια, σε σχέση με την προηγούμενη δεκαετία, όταν περίπου το 8% των εφήβων ανέφεραν ότι είχαν κατάθλιψη το 2007.
Ορισμένοι ερευνητές κατηγορούν την τεχνολογία για την αύξηση των προβλημάτων ψυχικής υγείας.
Η πολύωρη ενασχόληση με τις ηλεκτρονικές συσκευές μπορεί να αποτρέψει τους νέους από τις προσωπικές δραστηριότητες με τους συνομηλίκους τους, όπως ο αθλητισμός, που μπορεί να βοηθήσει στην προστασία από την κατάθλιψη.
Βιώνουν επίσης νέες καταστάσεις όπως ο “fear of missing out” ή FOMO, που οδηγεί περαιτέρω σε αισθήματα μοναξιάς και απομόνωσης.
Το “fear of missing out” ή FOMO μεταφράζεται ως “φόβος ότι οι άλλοι περνούν καλύτερα από εμάς, φόβος ότι μένεις στην απέξω, φόβος ότι κάτι χάνεις, φόβος ότι μένεις έξω από κάτι καλό, φόβος ότι χάνουμε κάτι καλό” και αφορά στη συνεχή “ενημέρωση” δεκάδων κοινωνικών apps.
Οι καταθλιπτικές διαταραχές είναι αντιμετωπίσιμες, αλλά είναι σημαντικό να αναζητήσετε επαγγελματική βοήθεια.
Εάν το παιδί σας φαίνεται αποτραβηγμένο, παρουσιάζει αλλαγές στις συνήθειες του ύπνου του ή αρχίζει να έχει κακές επιδόσεις στο σχολείο, προγραμματίστε ένα ραντεβού με τον γιατρό του ή επικοινωνήστε με έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας.
Μην καθυστερήσετε να ζητήσετε βοήθεια για το παιδί σας εάν παρατηρήσετε αυτά τα συμπτώματα.
Εκφοβισμός (Μπούλινγκ – Bullying)
Σύμφωνα με το Εθνικό Κέντρο Εκπαιδευτικών Στατιστικών των ΗΠΑ, περίπου το 20% των εφήβων στις ΗΠΑ βίωσαν εκφοβισμό το 2017.
Μια εξήγηση που έχει αναφερθεί από την έρευνα για το γεγονός αυτό είναι η αύξηση της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από τους εφήβους, η οποία έχει καταστήσει τον εκφοβισμό πολύ πιο δημόσιο και πιο διαδεδομένο.
Στην πραγματικότητα, ο εκφοβισμός στον κυβερνοχώρο έχει αντικαταστήσει τον εκφοβισμό ως το συνηθέστερο είδος παρενόχλησης που βιώνουν οι έφηβοι.
Μιλήστε τακτικά με τα παιδιά σας για τον εκφοβισμό.
Συζητήστε για το τι μπορεί να κάνει όταν γίνεται μάρτυρας εκφοβισμού και μιλήστε για τις εναλλακτικές λύσεις σε περίπτωση που γίνουν και τα ίδια στόχος.
Το να είστε προνοητικοί είναι το κλειδί για να βοηθήσετε το παιδί σας να αντιμετωπίσει έναν εκφοβιστή.
Είναι επίσης σημαντικό να μιλήσετε στο παιδί σας για το πότε και πώς να ζητήσει βοήθεια από έναν ενήλικα.
Υπενθυμίστε τους ότι το να ζητούν βοήθεια δεν είναι ένδειξη αδυναμίας, αλλά αντίθετα επίδειξη θάρρους.
Το να μιλήσετε για το πώς κάποιος τους έχει ταπεινώσει δεν είναι ποτέ ένα εύκολο ζήτημα.
Σεξουαλική δραστηριότητα
Με βάση τα δεδομένα του 2017 Youth Risk Behavior Surveillance, το 39,5% των μαθητών λυκείου ανέφεραν ότι είναι σεξουαλικά ενεργοί.
Αυτό σημαίνει ότι η σεξουαλική δραστηριότητα είχε μειωθεί ελαφρώς την τελευταία δεκαετία.
Ευτυχώς, το ποσοστό γεννήσεων στους εφήβους έχει επίσης μειωθεί κατά την τελευταία δεκαετία.
Οι γεννήσεις σε εφήβους ηλικίας 15 έως 19 ετών αντιπροσώπευαν το 5,0% όλων των γεννήσεων το 2017.
Η μείωση της εγκυμοσύνης δεν σημαίνει απαραίτητα ότι οι έφηβοι χρησιμοποιούν προστασία, ωστόσο.
Από τα 20 εκατομμύρια νέα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα κάθε χρόνο, περισσότερα από τα μισά αφορούν νέους ηλικίας 15 έως 24 ετών.
Ωστόσο, οι γονείς μπορεί να μην γνωρίζουν ότι τα παιδιά τους είναι σεξουαλικά ενεργά. Μιλήστε με το παιδί σας για το σεξ, ακόμη και αν δεν πιστεύετε ότι το παιδί σας έχει σεξουαλική δραστηριότητα.
Χρήση ναρκωτικών
Το 2017, περίπου το 6% των τελειόφοιτων μαθητών γυμνασίου στις ΗΠΑ ανέφεραν ότι έκαναν καθημερινή χρήση μαριχουάνας.
Η χρήση μαριχουάνας υπερβαίνει τη χρήση του τσιγάρου στους εφήβους πλέον.
Στην πραγματικότητα, πολλοί έφηβοι πιστεύουν ότι η μαριχουάνα είναι λιγότερο επιβλαβής τώρα απ’ ό,τι τα προηγούμενα χρόνια.
Αυτή η νέα αντίληψη μπορεί να οφείλεται στην αλλαγή των νόμων που διέπουν τη μαριχουάνα.
Εν τω μεταξύ, η χρήση άλλων παράνομων ναρκωτικών έχει παραμείνει σταθερά στα χαμηλότερα επίπεδα σύμφωνα με την έρευνα Monitoring the Future Survey που δημοσιεύθηκε από το Εθνικό Ινστιτούτο για την Κατάχρηση Ναρκωτικών.
Η χρήση παράνομων ναρκωτικών από τους εφήβους το 2017 ήταν η χαμηλότερη από την έναρξη της έρευνας το 1975.
Βεβαιωθείτε ότι συζητάτε τακτικά με το παιδί σας για τους κινδύνους των ναρκωτικών.
Και μην ξεχάσετε να αναφέρετε και τους κινδύνους των συνταγογραφούμενων φαρμάκων.
Πολλοί έφηβοι δεν αναγνωρίζουν τους κινδύνους του να παίρνουν τη συνταγή ενός φίλου ή να παίρνουν μερικά χάπια που δεν τους έχουν συνταγογραφηθεί.
Δυστυχώς, οι έφηβοι συχνά υποτιμούν πόσο εύκολο είναι να αναπτύξουν εθισμό.
Και δεν κατανοούν τους κινδύνους που συνδέονται με την υπερβολική δόση. Βεβαιωθείτε ότι συζητάτε για αυτούς τους κινδύνους σε σταθερή βάση.
Χρήση αλκοόλ
Από το 2017, η χρήση αλκοόλ και η κραιπάλη παρουσίασαν σημαντική μείωση μεταξύ των εφήβων.
Παρά τη μείωση, το 29,3% των τελειόφοιτων μαθητών λυκείου στις ΗΠΑ εξακολουθούν να αναφέρουν ότι κατανάλωσαν αλκοόλ τον τελευταίο μήνα.
Μιλήστε στα παιδιά για τους κινδύνους της κατανάλωσης αλκοόλ από ανηλίκους.
Ενημερώστε τα για τους κινδύνους, συμπεριλαμβανομένου του γεγονότος ότι το αλκοόλ μπορεί να έχει σοβαρό αντίκτυπο στον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο ενός εφήβου.
Επίσης, μην αποφεύγετε να εκφράσετε την αποδοκιμασία σας για την κατανάλωση αλκοόλ από ανηλίκους.
Το να δηλώσετε ότι δεν εγκρίνετε μπορεί να κάνει μεγάλη διαφορά στο αν το παιδί σας αποφασίσει να πιει.
Παχυσαρκία
Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ, περίπου το 20% των παιδιών ηλικίας 12 έως 19 ετών είναι παχύσαρκα, ενώ τα παιδιά των ισπανόφωνων και των μαύρων έχουν περισσότερες πιθανότητες να είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα.
Πέρα από το γεγονός ότι τα υπέρβαρα παιδιά γίνονται συχνά στόχος των εκφοβιστών, τα παχύσαρκα παιδιά διατρέχουν επίσης πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν δια βίου προβλήματα υγείας, όπως διαβήτη, αρθρίτιδα, καρκίνο και καρδιακές παθήσεις.
Μπορεί επίσης να αντιμετωπίζουν προβλήματα με την εικόνα του σώματός τους ή να αναπτύξουν διατροφικές διαταραχές.
Όμως οι γονείς δεν είναι πάντα ενήμεροι για αυτά τα ζητήματα.
Στην πραγματικότητα, έρευνες δείχνουν ότι οι γονείς δεν είναι ικανοί να αναγνωρίσουν πότε τα παιδιά τους είναι υπέρβαρα.
Τείνουν να υποτιμούν το μέγεθος του παιδιού τους και τους κινδύνους που συνδέονται με το υπερβολικό βάρος.
Μιλήστε με τον παιδίατρο του παιδιού σας για το βάρος και τη σωματική μάζα που είναι κατάλληλα για το ύψος και την ηλικία του και ρωτήστε για τα μέτρα που μπορείτε να λάβετε για να διασφαλίσετε ότι το παιδί σας είναι υγιές.
Στη συνέχεια, εάν ο γιατρός σας συστήσει ένα πιο υγιεινό διατροφικό πρόγραμμα ή άσκηση, βρείτε τρόπους να υποστηρίξετε και να ενθαρρύνετε το παιδί σας.
Προβλήματα στις σπουδές
Περίπου το 5% των μαθητών του λυκείου εγκαταλείπουν το λύκειο κάθε χρόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με το Εθνικό Κέντρο Εκπαιδευτικών Στατιστικών.
Ένας μαθητής που εγκαταλείπει το λύκειο είναι πιθανό να κερδίσει 200.000 δολάρια λιγότερα κατά τη διάρκεια της ζωής του σε σύγκριση με έναν απόφοιτο λυκείου, γεγονός που μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στο μέλλον ενός νέου ατόμου.
Αλλά, δεν είναι πλέον μόνο οι “προβληματικοί έφηβοι” που εγκαταλείπουν το σχολείο.
Ορισμένοι έφηβοι αισθάνονται τόση πίεση για να μπουν σε ένα καλό πανεπιστήμιο που καίγονται πριν αποφοιτήσουν από το λύκειο.
Μείνετε σε επαφή με την εκπαίδευση του παιδιού σας.
Παρέχετε υποστήριξη και καθοδήγηση και να είστε έτοιμοι να βοηθήσετε το παιδί σας αν αντιμετωπίσει προβλήματα.
Πίεση από συνομηλίκους
Αν και η πίεση των συνομηλίκων δεν είναι καινούργιο ζήτημα, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης την ανεβάζουν σε ένα εντελώς νέο επίπεδο.
Το sexting, για παράδειγμα, αποτελεί μείζονα λόγο ανησυχίας, καθώς πολλοί έφηβοι δεν κατανοούν τις δια βίου συνέπειες που μπορεί να έχει στη ζωή τους η κοινοποίηση αποκαλυπτικών φωτογραφιών.
Αλλά η ανταλλαγή ακατάλληλων φωτογραφιών δεν είναι το μόνο πράγμα για το οποίο πιέζονται τα παιδιά.
Όλο και περισσότερα παιδιά πιέζονται να κάνουν σεξ, να παίρνουν ναρκωτικά, ακόμη και να εκφοβίζουν άλλα παιδιά.
Για να μην αφήσετε τα παιδιά σας να πέσουν θύματα της πίεσης των συνομηλίκων, παρέχετε τους τις δεξιότητες να κάνουν υγιείς επιλογές και να αντιστέκονται στην πίεση των συνομηλίκων.
Επίσης, μιλήστε στα παιδιά για το τι πρέπει να κάνουν αν υποπέσουν σε κάποιο λάθος.
Μερικές φορές, τα παιδιά μπορεί να κάνουν κακές επιλογές και μπορεί να φοβούνται να ζητήσουν βοήθεια.
Βεβαιωθείτε ότι τα παιδιά σας δεν φοβούνται να έρθουν σε εσάς όταν κάνουν ένα λάθος.
Δείξτε ότι μπορείτε να τα ακούσετε χωρίς να τα κρίνετε ή να αντιδράσετε υπερβολικά και αντ’ αυτού βρείτε υγιείς τρόπους για να επανορθώσουν και να προχωρήσουν.
Social Media
Το Facebook, το Instagram και το Twitter μπορεί να είναι εξαιρετικοί τρόποι για να συνδεθούν οι έφηβοι μεταξύ τους, αλλά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να είναι προβληματικά για διάφορους λόγους.
Για παράδειγμα, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να εκθέσουν τον έφηβο σε διαδικτυακό εκφοβισμό, ντροπιασμό και πολλά άλλα.
Και, ενώ τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν κάποια οφέλη, υπάρχουν και πολλοί κίνδυνοι.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στις φιλίες και αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο οι έφηβοι βγαίνουν ραντεβού.
Μπορεί ακόμη και να επηρεάσουν την ψυχική τους υγεία.
Αλλά, ανεξάρτητα από τις προφυλάξεις που παίρνετε, οι έφηβοι είναι πιθανό να εκτεθούν σε κακόβουλα άτομα, ακατάλληλες εικόνες και σεξουαλικό περιεχόμενο στο διαδίκτυο.
Παρόλο που υπάρχουν μέτρα που εφαρμόζονται για τη μείωση των κινδύνων που αντιμετωπίζουν τα παιδιά στο διαδίκτυο, είναι απαραίτητο να συμμετέχουν και οι γονείς.
Βοηθήστε το παιδί σας να μάθει πώς να περιηγείται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με υγιή τρόπο.
Συζητήστε για τους τρόπους με τους οποίους μπορεί να παραμείνει ασφαλής στο διαδίκτυο. Και το πιο σημαντικό, να γνωρίζετε τι κάνει το παιδί σας στο διαδίκτυο.
Ενημερωθείτε για τις τελευταίες εφαρμογές, ιστότοπους και σελίδες κοινωνικής δικτύωσης που χρησιμοποιούν οι έφηβοι και λάβετε μέτρα για να κρατήσετε τον έφηβο ασφαλή.
Ίσως ακόμη και να θέλετε να λάβετε μέτρα για να περιορίσετε τον χρόνο του παιδιού σας μπροστά στην οθόνη.
Βία στην οθόνη
Οι έφηβοι κάποτε θα γίνουν μάρτυρες βίαιου περιεχομένου στα μέσα που χρησιμοποιούν.
Και δεν είναι μόνο η τηλεόραση, η μουσική και οι ταινίες που απεικονίζουν βία.
Πολλά από τα σημερινά βίαια βιντεοπαιχνίδια απεικονίζουν αιματηρές σκηνές και ανησυχητικές πράξεις επιθετικότητας.
Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, μελέτες έχουν συνδέσει την παρακολούθηση βίας με την έλλειψη ενσυναίσθησης, ακόμη και με επιθετική συμπεριφορά.
Και άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι ο νούμερο ένα παράγοντας που καθορίζει τη σχέση των παιδιών με τα πολυμέσα είναι ο τρόπος που σκέφτονται και ενεργούν οι γονείς τους.
Σύμφωνα με το Common Sense Media, όσο περισσότερη βία παρακολουθούν οι γονείς, τόσο πιο πιθανό είναι να πιστεύουν ότι είναι αποδεκτό να την βλέπουν και τα παιδιά τους.
Δώστε προσοχή στη χρήση των πολυμέσων από τα παιδιά σας.
Μην επιτρέπετε στους εφήβους να παρακολουθούν ταινίες κατηγορίας που δεν αντιστοιχεί στην ηλικία τους ή να παίζουν βιντεοπαιχνίδια κατηγορίας ακατάλληλα για την ηλικία τους.
Δεν είναι υγιές γι’ αυτούς να προσλαμβάνουν αυτό το υλικό σε υπερβολικό βαθμό και χωρίς επίβλεψη.
Επίσης, μιλήστε στο παιδί σας για τους κινδύνους που εγκυμονεί η έκθεση σε βίαιες εικόνες και παρακολουθήστε την ψυχική κατάστασή του.
Είναι επίσης σημαντικό να μιλήσετε για σεξουαλικές καταστάσεις και φυλετικά στερεότυπα που μπορεί να αντικρίσει το παιδί σας.
Οι έφηβοι πρέπει να μάθουν πώς να αναγνωρίζουν τι είναι καλό και τι κακό στα μίντια.
Τους βοηθά να γίνουν πιο υγιείς χρήστες όταν μπορούν να σκέφτονται αντικειμενικά για το τι βλέπουν στο διαδίκτυο, στον κινηματογράφο ή σε ένα βιντεοπαιχνίδι.
