Ο ορθοπρωκτικός πόνος είναι συχνός και έχει πολλές πιθανές αιτίες, όπως είναι οι αιμορροΐδες, η ενσφήνωση κοπράνων, η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου και η πρωκτίτιδα (φλεγμονή του βλεννογόνου του ορθού). Οι περισσότερες περιπτώσεις δεν είναι σοβαρές, αν και ορισμένες μπορεί να είναι.
Τεχνικά, το ορθό είναι τα λίγα τελευταία εκατοστά του παχέος εντέρου που καταλήγουν στον πρωκτό. Ωστόσο, λόγω της εγγύτητας αυτών των δύο περιοχών, οι παθήσεις που επηρεάζουν μόνο τον πρωκτό συχνά θεωρούνται επίσης αιτίες πόνου στο ορθό.
Ευτυχώς, πολλές καταστάσεις που προκαλούν πόνο στο ορθό μπορούν να αντιμετωπιστούν κατ’ οίκον χωρίς ιατρική παρέμβαση. Ωστόσο, εξακολουθεί να είναι σημαντικό να γίνει σωστή διάγνωση, καθώς μπορεί να απαιτείται κάποια άλλη, πιο επιτακτική θεραπεία.
Αιτίες του πόνου στον πρωκτό
Ο πρωκτικός πόνος μπορεί να οφείλεται σε κάποιο πρόβλημα μέσα στο ορθό ή τον πρωκτό σας. Η λίστα αυτή δεν είναι πλήρης, αλλά σας δίνει μια ιδέα για τις πιθανές αιτίες.
Αιμορροΐδες
Οι αιμορροΐδες είναι διογκωμένες φλέβες στο ορθό.
Οι αιμορροΐδες είναι πιο συχνές σε συγκεκριμένους ανθρώπους, μεταξύ των οποίων:
- Οι έγκυες γυναίκες
- Οι ηλικιωμένοι
- Άτομα που κάθονται για μεγάλα χρονικά διαστήματα
- Άτομα που πιέζονται κατά τη διάρκεια των εντερικών κενώσεων
Οι αιμορροΐδες συχνά οδηγούν:
- Έντονο κόκκινο αίμα μετά από την κένωση του εντέρου (αφόδευση)
- Φαγούρα γύρω από την περιοχή του πρωκτού
- Δυσφορία κατά τη διάρκεια της κένωσης ή όταν κάθεστε
Κάποιες φορές σχηματίζονται θρόμβοι αίματος μέσα σε μια αιμορροΐδα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει ξαφνικό, έντονο ορθοπρωκτικό ή πρωκτικό πόνο.
Πρωκτική ραγάδα (ραγάδα του δακτυλίου του πρωκτού)
Η πρωκτική ραγάδα είναι ένα μικρό σχίσιμο του δέρματος στο άνοιγμα του πρωκτού. Συνήθως προκαλείται από το τέντωμα και τη διάταση του πρωκτικού σωλήνα όταν περνάνε μεγάλα ή σκληρά κόπρανα.
Όταν δημιουργείται μια πρωκτική ραγάδα, ο εσωτερικός σφιγκτήρας του πρωκτού -ο μυς που ελέγχει το πρωκτικό άνοιγμα- μπορεί να συσπαστεί. Εάν συμβεί αυτό, μπορεί να γίνει ακόμη πιο δύσκολο να περάσουν τα κόπρανα.
Ο πόνος που οφείλεται σε πρωκτικές ραγάδες:
- Εμφανίζεται με κάθε εντερική κένωση
- Συχνά μοιάζει οξύς, αιχμηρός και/ή δίνει την αίσθηση του “σχισίματος”.
- Μπορεί να είναι αμβλύς ή σφύζων για μερικά λεπτά έως και ώρες μετά την αφόδευση
Εάν έχετε πρωκτική ραγάδα, μπορεί επίσης να δείτε μια μικρή ποσότητα κατακόκκινου αίματος στα κόπρανά σας ή στο χαρτί υγείας όταν σκουπίζεστε.
Ενσφήνωση κοπράνων
Η ενσφήνωση κοπράνων παρατηρείται όταν τα σκληρά, ξηρά κόπρανα σφηνώνονται στο ορθό. Το γεγονός αυτό προκαλεί πόνο και άλλα συμπτώματα όπως:
- Διαρροή κοπράνων
- Φούσκωμα
Η ενσφήνωση κοπράνων προκαλείται από τη χρόνια δυσκοιλιότητα. Συχνά παρατηρείται σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας που μπορεί να μην αισθάνονται την ανάγκη να έχουν κένωση του εντέρου. Η περιορισμένη πρόσληψη υγρών, η δίαιτα που περιέχει λίγες φυτικές ίνες και ο αδρανής τρόπος ζωής μπορεί επίσης να συμβάλλουν σε αυτήν την κατάσταση.
Σύνδρομο του ανελκτήρα του πρωκτού
Τα άτομα με σύνδρομο του ανελκτήρα του πρωκτού εμφανίζουν χρόνιο ορθοπρωκτικό πόνο που οφείλεται στους σπασμούς των μυών του πυελικού εδάφους (“ανελκτήρες”). Αυτά τα επεισόδια πόνου ή πιεστικού άλγους ψηλά στο ορθό μπορεί να διαρκούν 30 λεπτά ή περισσότερο.
Το σύνδρομο αυτό είναι πιο συχνό στις γυναίκες. Συνήθως εμφανίζεται σε ηλικία μεταξύ 30 και 60 ετών. Η αιτία είναι άγνωστη. Ορισμένες έρευνες υποστηρίζουν ότι μπορεί να έχει ορισμένους εκλυτικούς παράγοντες, όπως:
- Εντερικές κενώσεις
- Ο τοκετός
- Σεξ
- Καθιστή θέση για μεγάλο χρονικό διάστημα
- Στρες
Πρωκταλγία Fugax ή Φευγαλέα Πρωκταλγία
Η πρωκταλγία Fugax είναι μια πάθηση που μοιάζει με το σύνδρομο του ανελκτήρα του πρωκτού, καθώς μπορεί να προκαλέσει σπασμούς στους μύες του πυελικού εδάφους. Είναι επίσης δυνατόν να επηρεαστούν οι μύες του ορθού ή του πρωκτικού σφιγκτήρα.
Οι σπασμοί στο ορθό εμφανίζονται ξαφνικά. Ο πόνος μπορεί να μοιάζει με κράμπες ή να προκαλεί την αίσθηση ότι “τρώει” τον ασθενή. Ο πόνος δεν σχετίζεται με τις κενώσεις του εντέρου. Κατά μέσο όρο, οι κρίσεις διαρκούν περίπου 15 λεπτά. Μπορεί να πυροδοτούνται από το στρες ή το άγχος.
Η πρωκταλγία Fugax μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία σε άνδρες ή γυναίκες. Είναι σπάνια πριν από την εφηβεία.
Πρωκτικό συρίγγιο ή Περιεδρικό συρίγγιο
Το πρωκτικό συρίγγιο είναι μια παθολογική επικοινωνία που σχηματίζεται μεταξύ του πρωκτικού σωλήνα και του δέρματος των γλουτών σας.
Στους περισσότερους ασθενείς με αυτή την πάθηση έχει γίνει αποστράγγιση ενός περιεδρικού αποστήματος (συλλογή πύου που σχηματίζεται στον πρωκτικό σωλήνα).
Τα συμπτώματα ενός πρωκτικού συριγγίου μπορεί να είναι τα εξής:
- Πυρετός και ρίγη
- Πρήξιμο του πρωκτού
- Εκροή πύου κοντά στο άνοιγμα του πρωκτού
- Πόνος
- Ερεθισμός του δέρματος γύρω από τον πρωκτό
Περιπρωκτικό αιμάτωμα
Το περιπρωκτικό αιμάτωμα είναι μια συλλογή αίματος που σχηματίζεται γύρω από τον πρωκτό. Προκαλείται από τραύμα ή τραυματισμό που κάνει τις φλέβες στην περιοχή του πρωκτού σας να διαρραγούν απότομα. Παραδείγματα των ειδών τραυματισμού που μπορεί να το προκαλέσουν είναι μεταξύ άλλων:
- Ο έντονος βήχας
- Το σήκωμα βαριών αντικειμένων
- Το σφίξιμο κατά τη διάρκεια μιας κένωσης του εντέρου
Τα περιεδρικά αιματώματα είναι πολύ επώδυνα και μερικές φορές εκλαμβάνονται λανθασμένα ως εξωτερικές αιμορροΐδες.
Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου
Η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου (ΦΝΕ) είναι ένας γενικός όρος που περιλαμβάνει δύο διαταραχές: Νόσος του Crohn και ελκώδης κολίτιδα.
Και οι δύο προκαλούν χρόνια φλεγμονή που οδηγεί σε πόνο και έλκη (πληγές) στο πεπτικό σύστημα.
Η νόσος του Crohn επηρεάζει το πεπτικό σας σύστημα. Μπορεί να εμφανιστεί οπουδήποτε μεταξύ του στόματος και του πρωκτού σας. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι τα εξής:
- Διάρροια
- Kοιλιακό άλγος
- Πόνος και αίσθημα πληρότητας στο ορθό
- Κόπωση
- Πυρετός
- Απώλεια βάρους
Η ελκώδης κολίτιδα αφορά σχεδόν πάντα το ορθό και το κάτω μέρος του παχέος εντέρου. Μερικές φορές μπορεί να προσβληθεί ολόκληρο το παχύ έντερο. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι τα ακόλουθα:
- Αιμορραγία
- Διάρροια
- Σπασμωδικός κοιλιακός πόνος
- Πόνος στο ορθό
Πρωκτίτιδα
Η πρωκτίτιδα είναι μια φλεγμονή του βλεννογόνου του ορθού. Τα συμπτώματά της μπορεί να είναι μεταξύ άλλων:
- Πόνος στο ορθό
- Αίσθηση πληρότητας του ορθού
- Αιματηρές κενώσεις
- Διάρροια
- Κοιλιακές κράμπες
- Αποβολή βλέννας
Ορισμένες πιθανές αιτίες της πρωκτίτιδας είναι οι εξής:
- Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου
- Σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ) που μεταδίδονται μέσω του πρωκτικού σεξ, συμπεριλαμβανομένης της γονόρροιας, των χλαμυδίων, της σύφιλης και του HIV
- Τραύμα (π.χ., αν εισαχθεί ένα αντικείμενο στον πρωκτό) Ακτινοθεραπεία για τον καρκίνο
- Τροφιμογενείς ασθένειες (τροφικές δηλητηριάσεις), συμπεριλαμβανομένης της σαλμονέλας και της σιγκέλας
- Αντιβιοτικά, τα οποία μπορούν να σκοτώσουν τα ωφέλιμα βακτήρια στο ορθό και να επιτρέψουν στα επιβλαβή βακτήρια να αυξηθούν υπερβολικά
Σεξουαλική δραστηριότητα
Το πρωκτικό σεξ μπορεί να προκαλέσει πόνο στο ορθό, συνήθως από πρωκτικές ραγάδες. Οι γυναίκες με ενδομητρίωση -μια ασθένεια κατά την οποία ο ιστός της μήτρας αναπτύσσεται έξω από τη μήτρα και συχνά στο έντερο- είναι μια άλλη αιτία πόνου στο ορθό κατά τη διάρκεια του κολπικού ή πρωκτικού σεξ.
Καρκίνος
Ο καρκίνος του ορθού μπορεί να προκαλέσει πόνο στο ορθό, όπως και ο καρκίνος του πρωκτού. Η αιμορραγία είναι συχνά το πρώτο σημάδι του καρκίνου του πρωκτού.
Άλλα πιθανά συμπτώματα του καρκίνου του ορθού ή του πρωκτού περιλαμβάνουν:
- Διογκωμένους λεμφαδένες στην περιοχή του πρωκτού ή στη βουβωνική χώρα
- Φαγούρα ή εξόγκωμα στο πρωκτικό άνοιγμα.
- Αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου όσον αφορά την αφόδευση Ασυνήθιστη κόπωση
- Απρόσμενη απώλεια βάρους
Πότε πρέπει να επισκεφθώ γιατρό για τον ορθοπρωκτικό πόνο;
Ζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια εάν έχετε:
- Πρωκτικό πόνο που είναι έντονος ή χειροτερεύει
- Πρωκτικό πόνο με πυρετό, ρίγη ή πρωκτικές εκκρίσεις
- Πρωκτικό πόνο που συνοδεύεται από δυσκολία στην κένωση του εντέρου
- Σημαντική αιμορραγία από το ορθό, ειδικά αν αισθάνεστε ζάλη ή τάση λιποθυμίας
- Πόνο στο ορθό που είναι επαναλαμβανόμενος ή συνεχής και δεν βελτιώνεται με κατ’ οίκον θεραπείες
- Πρωκτικό πόνο με αλλαγή στις συνήθειες του εντέρου ή ήπια αιμορραγία
- Ακούσια απώλεια βάρους
- Ασυνήθιστη κόπωση
