Τι είναι η διαβητική νεφροπάθεια;
Νεφροπάθεια είναι η επιδείνωση της νεφρικής λειτουργίας. Το τελικό στάδιο της νεφροπάθειας ονομάζεται νεφρική ανεπάρκεια ή νεφρική νόσος τελικού σταδίου.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC), ο διαβήτης είναι η πιο συχνή αιτία νεφρικής ανεπάρκειας.
Το 2011, περίπου 26 εκατομμύρια άνθρωποι στις ΗΠΑ αναφέρθηκε ότι είχαν διαβήτη και περισσότεροι από 200.000 άνθρωποι με νεφρική ανεπάρκεια λόγω διαβήτη είτε βρίσκονταν σε χρόνια νεφρική κάθαρση είτε είχαν υποβληθεί σε μεταμόσχευση νεφρού.
Τόσο ο διαβήτης τύπου 1 όσο και ο διαβήτης τύπου 2 μπορούν να οδηγήσουν σε διαβητική νεφροπάθεια, αν και ο τύπος 1 είναι πιο πιθανό να οδηγήσει σε νεφρική ανεπάρκεια.
Με βάση αποτελέσματα ερευνών για τη χρονική περίοδο 2012-25, ο επιπολασμός της χρόνιας νεφρικής νόσου σε ασθενείς με διαβήτη στην Ευρώπη αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω. Κατά συνέπεια, το ήδη υψηλό οικονομικό κόστος της θεραπείας της χρόνιας νεφρικής νόσου θα συνεχίσει να επιβαρύνει τα εθνικά συστήματα υγειονομικής περίθαλψης.
Υπάρχουν πέντε στάδια διαβητικής νεφροπάθειας. Το πέμπτο στάδιο είναι η νεφρική ανεπάρκεια. Η μετάβαση από το ένα στάδιο στο επόμενο μπορεί να διαρκέσει πολλά χρόνια.
Τι προκαλεί τη διαβητική νεφροπάθεια;
Η υπέρταση, ή αλλιώς η υψηλή αρτηριακή πίεση, είναι μια επιπλοκή του διαβήτη που πιστεύεται ότι συμβάλλει πιο άμεσα στη διαβητική νεφροπάθεια. Η υπέρταση πιστεύεται ότι αποτελεί τόσο αιτία της διαβητικής νεφροπάθειας, όσο και αποτέλεσμα της βλάβης που δημιουργείται από τη νόσο. Καθώς η νεφρική νόσος εξελίσσεται, οι φυσικές αλλαγές στους νεφρούς συχνά οδηγούν σε αυξημένη αρτηριακή πίεση.
Η μη ρυθμισμένη υπέρταση μπορεί να κάνει την πρόοδο προς το στάδιο πέντε της διαβητικής νεφροπάθειας να επέλθει ταχύτερα.
Το υψηλό σάκχαρο στο αίμα που σχετίζεται με τον διαβήτη προκαλεί επίσης βλάβη στους νεφρούς μέσω πολλών διαφορετικών και περίπλοκων οδών. Το μεγαλύτερο μέρος αυτής της βλάβης κατευθύνεται προς τα αιμοφόρα αγγεία που φιλτράρουν το αίμα για την παραγωγή ούρων.
Τα συμπτώματα της διαβητικής νεφροπάθειας
Στα αρχικά στάδια της διαβητικής νεφροπάθειας, μπορεί να μην υπάρχουν συμπτώματα. Σε μεταγενέστερα στάδια, τα συμπτώματα μπορεί να είναι τα εξής:
- Υψηλή αρτηριακή πίεση που γίνεται όλο και πιο δύσκολο να ελεγχθεί.
- Πρήξιμο των ποδιών, των αστραγάλων, των χεριών ή των ματιών.
- Αφρώδη ούρα.
- Σύγχυση ή δυσκολία στη σκέψη.
- Δύσπνοια.
- Απώλεια της όρεξης.
- Ναυτία και εμετός.
- Κνησμός.
- Κόπωση και αδυναμία.
Παράγοντες κινδύνου
Εάν έχετε διαβήτη, τα ακόλουθα μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο διαβητικής νεφροπάθειας:
- Ανεξέλεγκτα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα, που ονομάζεται επίσης υπεργλυκαιμία.
- Μη ελεγχόμενη υψηλή αρτηριακή πίεση.
- Το κάπνισμα.
- Υψηλή χοληστερόλη στο αίμα.
- Παχυσαρκία.
- Οικογενειακό ιστορικό διαβήτη και νεφροπάθειας.
Επιπλοκές
Οι επιπλοκές της διαβητικής νεφροπάθειας μπορεί να εμφανιστούν αργά με την πάροδο μηνών ή ετών. Μπορεί να είναι οι ακόλουθες:
- Συσσώρευση σωματικών υγρών. Κάτι τέτοιο μπορεί να οδηγήσει σε πρήξιμο στα χέρια και τα πόδια, υψηλή αρτηριακή πίεση ή υγρό στους πνεύμονες, το οποίο ονομάζεται πνευμονικό οίδημα.
- Αύξηση των επιπέδων του ανόργανου καλίου στο αίμα, η λεγόμενη υπερκαλιαιμία.
- Νόσος της καρδιάς και των αιμοφόρων αγγείων, που ονομάζεται επίσης καρδιαγγειακή νόσος. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε εγκεφαλικό επεισόδιο.
- Λιγότερα ερυθρά αιμοσφαίρια για τη μεταφορά οξυγόνου. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται επίσης αναιμία.
- Επιπλοκές της εγκυμοσύνης που ενέχουν κινδύνους για την έγκυο και το αναπτυσσόμενο έμβρυο.
- Βλάβη στα νεφρά που δεν μπορεί να αποκατασταθεί. Αυτό ονομάζεται νεφρική νόσος τελικού σταδίου. Η θεραπεία είναι είτε η αιμοκάθαρση είτε η μεταμόσχευση νεφρού.
Πρόληψη της διαβητικής νεφροπάθειας
Για να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης διαβητικής νεφροπάθειας:
- Να επισκέπτεστε τακτικά τον γιατρό σας για τη διαχείριση του διαβήτη σας. Τηρείτε τα ραντεβού σας για να ελέγχετε πόσο καλά διαχειρίζεστε τον διαβήτη σας και για να κάνετε έλεγχο όσον αφορά τη διαβητική νεφροπάθεια και άλλες επιπλοκές. Τα ραντεβού σας μπορεί να είναι ετήσια ή πιο συχνά.
- Αντιμετωπίστε τον διαβήτη σας. Με την καλή αντιμετώπιση του διαβήτη, μπορείτε να διατηρήσετε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας στο εύρος-στόχο όσο το δυνατόν περισσότερο. Έτσι μπορεί να προλάβετε ή να επιβραδύνετε τη διαβητική νεφροπάθεια.
- Διαχειριστείτε την υψηλή αρτηριακή πίεση ή άλλες ιατρικές καταστάσεις. Εάν έχετε υψηλή αρτηριακή πίεση ή άλλες παθήσεις που αυξάνουν τον κίνδυνο νεφροπάθειας, συνεργαστείτε με τον γιατρό σας για να τις ελέγξετε.
- Παίρνετε τα φάρμακα που λαμβάνετε χωρίς ιατρική συνταγή μόνο σύμφωνα με τις οδηγίες. Διαβάστε τις ετικέτες στα παυσίπονα που παίρνετε. Σε αυτά μπορεί να περιλαμβάνονται η ασπιρίνη και τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, όπως η ναπροξένη και η ιβουπροφαίνη. Για τα άτομα με διαβητική νεφροπάθεια, αυτοί οι τύποι αναλγητικών μπορεί να οδηγήσουν σε νεφρική βλάβη.
- Διατηρήστε ένα υγιές και φυσιολογικό βάρος. Εάν έχετε υγιές βάρος, προσπαθήστε να παραμείνετε σε αυτό το επίπεδο, με το να είστε σωματικά δραστήριοι τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας. Εάν πρέπει να χάσετε βάρος, συζητήστε με τον γιατρό σας για τον καλύτερο τρόπο απώλειας βάρους.
- Μην καπνίζετε. Το κάπνισμα μπορεί να βλάψει τα νεφρά ή να επιδεινώσει τη νεφρική βλάβη. Εάν είστε καπνιστής, συζητήστε με τον γιατρό σας για τους τρόπους διακοπής του καπνίσματος.
Ποια είναι η θεραπεία της διαβητικής νεφροπάθειας;
Η ειδική θεραπεία για τη διαβητική νεφροπάθεια θα καθοριστεί από το γιατρό σας με βάση:
- Την ηλικία σας, τη γενική κατάσταση της υγείας σας και το ιατρικό σας ιστορικό
- Tην έκταση της νόσου
- Την ανοχή σας σε συγκεκριμένα φάρμακα, επεμβάσεις ή θεραπείες
- Τις προσδοκίες για την πορεία της νόσου
- Tη γνώμη ή τις προτιμήσεις σας
Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει οποιοδήποτε από τα ακόλουθα ή συνδυασμό αυτών:
- Σωστή διατροφή
- Άσκηση
- Αυστηρή παρακολούθηση και έλεγχο των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα, συχνά με φαρμακευτική αγωγή και ενέσεις ινσουλίνης
- Φαρμακευτική αγωγή για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης
- Η θεραπεία της υπέρτασης είτε με αναστολείς του ΜΕΑ είτε με αναστολείς των υποδοχέων της αγγειοτενσίνης (ARB) είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική στην επιβράδυνση της εξέλιξης της διαβητικής νεφροπάθειας.
- Η θεραπεία για της νεφρικής ανεπάρκειας συχνά περιλαμβάνει αρχικά αιμοκάθαρση για τον καθαρισμό του αίματος. Τελικά, η μεταμόσχευση νεφρού μπορεί επίσης να αποτελεί σκέψη.
