Στις αρχές του περασμένου καλοκαιριού, άρχισαν να έρχονται στην επιφάνεια ειδήσεις ότι πολλά αντηλιακά περιείχαν διάφορες χημικές ουσίες που συνδέονται με τον καρκίνο, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να αναρωτιούνται τι είναι ασφαλές να χρησιμοποιούν – και τι πρέπει να ξεφορτωθούν.
Βενζόλιο στα αντηλιακά: Τι πρέπει να γνωρίζετε
Στα τέλη Μαΐου, η Valisure, μια ανεξάρτητη εταιρεία διασφάλισης ποιότητας στο New Haven της πολιτείας του Κονέκτικατ, εντόπισε υψηλά επίπεδα βενζολίου, γνωστού καρκινογόνου για τον άνθρωπο, σε 78 αντηλιακά προϊόντα και προϊόντα περιποίησης που χρησιμοποιούνται μετά την έκθεση στον ήλιο.
Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) ελέγχει τα αντηλιακά προϊόντα ως φάρμακα και τα προϊόντα περιποίησης μετά τον ήλιο ως καλλυντικά.
Το βενζόλιο είναι γνωστό ότι προκαλεί καρκίνο στον άνθρωπο, σύμφωνα με το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), το Υπουργείο Υγείας των ΗΠΑ, τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και άλλους ρυθμιστικούς οργανισμούς.
Είναι μια εξαιρετικά εύφλεκτη χημική ουσία που αποτελεί φυσικό μέρος του αργού πετρελαίου, της βενζίνης και του καπνού των τσιγάρων και χρησιμοποιείται για την παρασκευή πλαστικών, νάιλον και συνθετικών προϊόντων.
Χρησιμοποιείται επίσης για την παρασκευή ορισμένων τύπων λιπαντικών, ελαστικών, βαφών, απορρυπαντικών, φαρμάκων και φυτοφαρμάκων
Η μακροχρόνια έκθεση στο εισπνεόμενο βενζόλιο μπορεί να προκαλέσει λευχαιμία.
Το πιο ανησυχητικό ίσως είναι ότι δεν αποτελεί προβλεπόμενο συστατικό σε κανένα αντηλιακό προϊόν ή διαδικασία παραγωγής, γεγονός που κάνει πολλούς να αναρωτιούνται πώς κατέληξε εκεί και πώς μπορούν να προστατευτούν, εφόσον δεν υπάρχει τρόπος να μάθουν πώς και πότε εισήχθη στο προϊόν.
Σύμφωνα με την έκθεση της Valisure, το 27% των εξετασθέντων δειγμάτων – τα οποία περιελάμβαναν σπρέι αερολύματος και λοσιόν – περιείχαν ανιχνεύσιμα επίπεδα βενζολίου, ενώ ορισμένα περιείχαν έως και τρεις φορές περισσότερο από το υπό προϋποθέσεις ανώτατο όριο συγκέντρωσης που θέτει ο FDA, δηλαδή 2 μέρη ανά εκατομμύριο.
Η εταιρεία υπέβαλε αίτηση στον FDA, ζητώντας την ανάκληση των μολυσμένων προϊόντων, και ζήτησε από τον FDA να καθορίσει καλύτερα τα όρια για τη συγκέντρωση βενζολίου σε φάρμακα και καλλυντικά προϊόντα.
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι τα εν λόγω προϊόντα ήταν μολυσμένα με βενζόλιο, κάτι που θα μπορούσε να συμβεί σε οποιοδήποτε προϊόν και όχι μόνο στα αντηλιακά, λέει ο Dr. Bunick, δερματολόγος του Yale Medicine.
“Δεδομένου ότι υπήρχε μεταβλητότητα από παρτίδα σε παρτίδα των επιπέδων βενζολίου στα προϊόντα, αυτό μας κάνει να πιστεύουμε ότι πρόκειται για πρόβλημα στη διαδικασία παραγωγής και ότι οι εταιρείες δεν κάνουν επαρκή ποιοτικό έλεγχο”, λέει.
Τα επιμολυσμένα προϊόντα προέρχονταν από διάφορες εταιρείες, συμπεριλαμβανομένης της Johnson & Johnson, η οποία στα τέλη Ιουλίου εξέδωσε εκούσια ανάκληση αρκετών αντηλιακών από τις μάρκες Aveeno και Neutrogena.
“Το γεγονός ότι η J&J ανακάλεσε τα προϊόντα της επικυρώνει τα ευρήματα. Η CVS και άλλες μάρκες απέσυραν επίσης αθόρυβα κάποια από τα δικά τους προϊόντα από τα ράφια”, λέει ο Dr. Bunick.
Εν τω μεταξύ, οι καταναλωτές μπορούν να βεβαιωθούν ότι κανένα από αυτά τα ανακληθέντα προϊόντα δεν βρίσκεται στα σπίτια τους, αλλά πέρα από αυτό, είναι δύσκολο να δοθούν συμβουλές σχετικά με το πώς να χειριστούν αυτές τις ειδήσεις, δεδομένου ότι δεν είναι ακόμη σαφές το πώς μπήκε το βενζόλιο στα προϊόντα.
“Δεν υπάρχει ασφαλές επίπεδο βενζολίου στα αντηλιακά προϊόντα”, λέει ο Dr. Bunick.
“Μια πιθανή υπόθεση για το πώς εισήχθη το βενζόλιο είναι ότι προήλθε από την αιθανόλη που χρησιμοποιείται στη διαδικασία παρασκευής”.
Κατανοώντας τη σύνδεση του οκτοκρυλενίου και της βενζοφαινόνης
Μια άλλη ομάδα παρουσίασε πρόσφατα στοιχεία σχετικά με μια διαφορετική καρκινογόνο ουσία σε ορισμένα αντηλιακά, ζητώντας από τον FDA να αποσύρει από την πώληση όλα τα αντηλιακά που περιέχουν το δραστικό συστατικό οκτοκρυλένιο. Περίπου 2.400 αντηλιακά προϊόντα περιέχουν το συστατικό αυτό.
Τα προϊόντα που παρασκευάζονται με οκτοκρυλένιο μπορούν να αποικοδομηθούν με φυσικό τρόπο στη χημική ουσία βενζοφαινόνη, μια ύποπτη καρκινογόνο ουσία που μπορεί να επηρεάσει βασικές ορμόνες και αναπαραγωγικά όργανα, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση Chemical Research in Toxicology τον Μάρτιο.
Η μελέτη έγινε από Γάλλους και Αμερικανούς ερευνητές του Πανεπιστημίου της Σορβόννης και του Haerecticus Environmental Laboratory, ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού με έδρα τη Βιρτζίνια που μελετά τους κινδύνους για την υγεία και το περιβάλλον.
Οι ερευνητές εξέτασαν 16 αντηλιακά σπρέι και λοσιόν με βάση το οκτοκρυλένιο που αγοράστηκαν στη Γαλλία και τις ΗΠΑ και όλα βρέθηκαν θετικά για βενζοφαινόνη.
“Η βενζοφαινόνη είναι ύποπτη για καρκινογένεση και γνωρίζουμε ότι αυτή η χημική αντίδραση που προκαλεί την αποικοδόμηση του οκτοκρυλενίου λαμβάνει χώρα στα αντηλιακά με την πάροδο του χρόνου”, λέει ο Dr. Bunick.
“Είναι μια χημική ουσία που δεν είναι απαραίτητο να υπάρχει εκεί.
Έχουμε την τάση στην κοινωνία μας να λέμε ότι είναι μια πολύ μικρή ποσότητα και, επομένως, δεν είναι επιβλαβής – αλλά η χρόνια συγκέντρωση αυτών των χημικών ουσιών θα μπορούσε να έχει σωρευτικό αποτέλεσμα”.
Το θετικό σε αυτή την περίπτωση, λέει ο Dr. Bunick, είναι ότι οι καταναλωτές έχουν επιλογές και ότι υπάρχουν διαθέσιμα αντηλιακά προϊόντα που δεν περιέχουν αυτό το χημικό.
“Δεν χρειάζεται να αγοράζετε προϊόντα με οκτοκρυλένιο και ελπίζουμε ότι οι εταιρείες και ο FDA θα πράξουν υπεύθυνα και θα βελτιώσουν τους ελέγχους ποιότητας των προϊόντων τους”, λέει.
“Προσωπικά, δεν χρησιμοποιώ αντηλιακό με αυτό το συστατικό και δεν το συνιστώ στους ασθενείς μου.
Είναι δυνατόν στο μέλλον η επιστήμη να μας δείξει ότι δεν υπάρχει πρόβλημα με το οκτοκρυλένιο στα αντηλιακά και ότι η χρόνια χρήση του δεν προκαλεί καρκίνο στον άνθρωπο; Σίγουρα, αλλά αυτή τη στιγμή δεν το γνωρίζουμε αυτό”.
Δεν έχουμε ξανακούσει για προβλήματα με τα χημικά αντηλιακά στο παρελθόν;
Κατ’ αρχάς, είναι χρήσιμο να γνωρίζετε ότι τα αντηλιακά είναι είτε ορυκτά είτε χημικά. Ορισμένα αντηλιακά περιέχουν και τα δύο.
Τα αντηλιακά ορυκτών, τα οποία συχνά περιέχουν οξείδιο του ψευδαργύρου ή/και διοξείδιο του τιτανίου, παραμένουν στην επιφάνεια του δέρματος για να εκτρέψουν τις ακτίνες του ήλιου.
Τα χημικά αντηλιακά, από την άλλη πλευρά, διεισδύουν στο δέρμα και απορροφούν τις ακτίνες του ήλιου.
Τα τελευταία χρόνια, μελέτες έχουν δείξει ότι πολλά από τα κοινά χημικά συστατικά που χρησιμοποιούνται στα αντηλιακά απορροφώνται από την κυκλοφορία του αίματος του οργανισμού σε επίπεδα συγκέντρωσης υψηλότερα από το όριο ασφαλείας του FDA.
Ένα πρόβλημα είναι ότι αυτές οι χημικές ουσίες μπορούν να προκαλέσουν διαταραχές στις ορμόνες του οργανισμού.
Το 2019, ο FDA πρότεινε έναν κανόνα που απαιτεί από τους κατασκευαστές αντηλιακών να κάνουν πρόσθετες δοκιμές σε 12 συνηθισμένα χημικά συστατικά για να διασφαλίσουν την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητά τους.
Το στάδιο στο οποίο βρίσκονται τώρα αυτές οι προσπάθειες είναι ασαφές.
“Αυτές οι μελέτες σχετικά με την απορρόφηση χημικών ουσιών στην κυκλοφορία του αίματος είναι ανησυχητικές και πρέπει να επανέλθουμε και να προβούμε σε πρόσθετες εξετάσεις για να δούμε τι συμβαίνει.
Απ’ ό,τι καταλαβαίνω, η πανδημία COVID-19 ανέκοψε αυτές τις πρόσθετες δοκιμές”, λέει ο Dr. Bunick.
Παρά τις ανησυχίες αυτές, ο Dr. Bunick λέει ότι δεν υπάρχει λόγος πανικού. “Υπάρχει μεγάλη διαμάχη αυτή τη στιγμή σχετικά με τα χημικά αντηλιακά.
Κατά πάσα πιθανότητα, πολλά από αυτά είναι πολύ καλά χωρίς να περιέχουν βενζόλιο ή οκτοκρυλένιο ως συστατικό”, λέει.
“Αλλά αν ανησυχείτε, η συμβουλή μου είναι να χρησιμοποιείτε αντηλιακά με βάση τα ορυκτά, καπέλα και ρούχα προστασίας από τον ήλιο και να περιμένετε να ολοκληρώσει την έρευνά του ο FDA”.
