Η σύγχρονη ζωή είναι γεμάτη οθόνες, από τα smartphones μέχρι τους φορητούς υπολογιστές. Η καθημερινότητα του τρόπου με τον οποίο εργαζόμαστε και επικοινωνούμε έχει μια ιατρική παρενέργεια: την καταπόνηση των ματιών από τον υπολογιστή, γνωστή και ως σύνδρομο κοπιωπίας της όρασης λόγω χρήσης υπολογιστή. Η κατάσταση αυτή επηρεάζει τον τρόπο που βλέπετε και τον τρόπο που αισθάνεστε και μπορεί να επηρεάσει ακόμη και την ψυχική σας υγεία.
Αν αντιμετωπίζετε το σύνδρομο της κούρασης των ματιών λόγω της χρήσης του υπολογιστή, δεν είστε οι μοναδικοί. Η καταπόνηση των ματιών λόγω υπολογιστή επηρεάζει κατά προσέγγιση το 75 % των ανθρώπων που εργάζονται σε υπολογιστές, ιδίως όσους είναι άνω των 40 ετών.
Ευτυχώς, το σύνδρομο αυτό δεν αποτελεί μόνιμη κατάσταση. Τα συμπτώματα της ψηφιακής καταπόνησης των ματιών μπορούν να βελτιωθούν χάρη στην υιοθέτηση νέων συνηθειών όσον αφορά την οθόνη. Φυσικά συμπληρώματα και προϊόντα για την ανακούφιση των συμπτωμάτων ξηροφθαλμίας ενδέχεται επίσης να βοηθήσουν.
Ποια είναι τα συμπτώματα της κόπωσης και καταπόνησης των ματιών στον υπολογιστή;
Πολλοί άνθρωποι αναγνωρίζουν το αίσθημα του να κοιτάζεις μια οθόνη για πολλή ώρα. Για κάποιους από εμάς, είναι τρόπος ζωής.
Η Αμερικανική Ένωση Οπτομετρών εκτιμά ότι οι εργαζόμενοι στις ΗΠΑ περνούν περίπου 7 ώρες καθημερινά δουλεύοντας σε υπολογιστές. Τα smartphones, τα tablets και οι οθόνες για gaming είναι επίσης ένοχοι για την πρόκληση της ψηφιακής καταπόνησης των ματιών.
Εάν κοιτάζετε μια οθόνη για πολύ ώρα, μπορεί να εμφανίσετε μερικά ή όλα τα παρακάτω συμπτώματα της καταπόνησης των ματιών από υπολογιστή:
- ξηρότητα, φαγούρα, κάψιμο ή δακρύρροια στα μάτια
- κόπωση των ματιών
- θολή ή διπλή όραση
- πόνο στον αυχένα, τους ώμους ή την πλάτη
- πονοκέφαλο
- ευαισθησία στο φως
Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να καταστήσουν δύσκολη την εργασία ή την απόλαυση μέσω ψηφιακών συσκευών. Ευτυχώς, υπάρχουν μερικές εναλλακτικές προτάσεις που μπορούν να βοηθήσουν.
Τι βοηθάει στην καταπόνηση των ματιών από τον υπολογιστή;
Η εστίαση σε μια οθόνη είναι πιο δύσκολη για τα μάτια από ό,τι η εστίαση σε ένα βιβλίο ή μια τυπωμένη σελίδα λόγω διαφόρων παραγόντων:
- Μειωμένη αντίθεση μεταξύ ψηφιακού κειμένου και φόντου
- θάμβωση ή αντανάκλαση της οθόνης
- ελαφρώς θολό κείμενο στις παλιότερες ή φθηνότερες οθόνες
Το αποτέλεσμα είναι ένα υψηλότερο επίπεδο καταπόνησης των μυών των ματιών σας. Ο κακός φωτισμός, η κακή στάση του σώματος στο κάθισμα και τα μη ρυθμισμένα προβλήματα όρασης μπορούν να επιδεινώσουν τα συμπτώματά σας.
Ένας από τους καλύτερους τρόπους για να ανακουφιστείτε από την ταλαιπωρία της ψηφιακής καταπόνησης των ματιών είναι να περιορίσετε τον χρόνο που περνάτε στην οθόνη. Αυτό όμως δεν είναι εφικτό για όλους. Προσπαθήστε να κάνετε συχνά διαλείμματα από την οθόνη σας και να αλλάζετε τον χώρο εργασίας σας στον υπολογιστή.
Ακολουθούν ορισμένες αποτελεσματικές στρατηγικές που συνιστούν οι γιατροί για την καταπολέμηση της καταπόνησης των ματιών από τον υπολογιστή:
Ακολουθήστε τον κανόνα 20-20-20 (το δεύτερο «20» αναφέρεται σε πόδια και όχι μέτρα, ωστόσο είναι πρακτικό να το θυμόμαστε)
Ο κανόνας 20-20-20 είναι μια πρακτική υπενθύμιση ότι πρέπει να κάνετε ένα διάλειμμα για τα μάτια σας. Κάθε 20 λεπτά, κοιτάξτε κάτι σε απόσταση 6 μέτρων (20 πόδια) για 20 δευτερόλεπτα. Αυτό δίνει στα μάτια σας ένα χρονικό περιθώριο για να χαλαρώσουν και να προσαρμοστούν ξανά μετά την έντονη εστίαση σε μια οθόνη.
Ακολουθούν ορισμένες στρατηγικές που θα σας βοηθήσουν να επιβάλλετε τον κανόνα:
- Ρυθμίστε ένα ξυπνητήρι στο smartphone σας κάθε 20 λεπτά.
- Ορίστε έναν στόχο σε απόσταση περίπου 6 μέτρων για να τον κοιτάτε.
- Κοιτάξτε έξω από το παράθυρο για 20 δευτερόλεπτα κάθε 20 λεπτά (εστιάζοντας σε κάτι που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 6 μέτρων).
- Απλά κλείστε τα μάτια σας και χαλαρώστε κάθε 20 λεπτά για περίπου 20 έως 30 δευτερόλεπτα.
- Σηκωθείτε κάθε 20 λεπτά και περπατήστε στο δωμάτιο, κοιτάζοντας μακριά από την οθόνη του υπολογιστή. Αυτό θα σας βοηθήσει να κινηθείτε, καθώς το να κάθεστε για μεγάλα χρονικά διαστήματα είναι επίσης επιζήμιο για την υγεία σας.
Ανοιγοκλείστε τα μάτια σας
Το ανοιγοκλείσιμο των ματιών είναι σημαντικό για τη λίπανση των ματιών. Οι άνθρωποι ανοιγοκλείνουν φυσιολογικά τα μάτια τους περίπου 15 φορές το λεπτό.
Οι περισσότεροι από εμάς ανοιγοκλείνουμε τα μάτια μόνο πέντε έως επτά φορές το λεπτό όταν κοιτάμε οθόνες, σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Οφθαλμολογίας. Το να θυμάστε να ανοιγοκλείνετε τα μάτια σας, έστω και περιστασιακά, μπορεί να βοηθήσει στη διαρκή ενυδάτωση των ματιών.
Ρυθμίστε το φωτισμό και μειώστε την αντανάκλαση της οθόνης
Η θάμβωση και η αντανάκλαση δυσκολεύουν την ανάγνωση της οθόνης του υπολογιστή σας. Τα έντονα φώτα ή το ηλιακό φως μπορούν να επιδεινώσουν αυτό το φαινόμενο.
Χρησιμοποιήστε μια λάμπα γραφείου, απενεργοποιήστε τα φώτα πάνω από το γραφείο και κλείστε τα παντζούρια για να μειώσετε το φως πάνω, ακριβώς μπροστά και πίσω σας. Ένα αντιθαμβωτικό φίλτρο οθόνης μπορεί επίσης να βοηθήσει.
Ρυθμίστε την οθόνη σας
Τοποθετήστε το χώρο εργασίας σας έτσι ώστε η οθόνη σας να βρίσκεται σε απόσταση περίπου ενός χεριού από το πρόσωπό σας. Το πάνω μέρος της οθόνης πρέπει να βρίσκεται ελαφρώς κάτω από το επίπεδο των ματιών.
Επίσης, δοκιμάστε να αυξήσετε την αντίθεση στις ρυθμίσεις του υπολογιστή σας και να προσαρμόσετε τη φωτεινότητα. Ιδανικά, η οθόνη σας θα πρέπει να έχει περίπου την ίδια φωτεινότητα με το δωμάτιο στο οποίο βρίσκεστε.
Χρησιμοποιήστε γυαλιά υπολογιστή
Αν φοράτε γυαλιά, μιλήστε με τον οπτομέτρη ή τον οφθαλμίατρό σας για ειδικούς φακούς που μπορούν να μειώσουν την καταπόνηση των ματιών. Ορισμένες επιλογές περιλαμβάνουν αντιανακλαστική επίστρωση και φακούς που είναι κατασκευασμένοι για εστίαση σε οθόνες υπολογιστών. (Σημειώστε ότι αυτά τα γυαλιά είναι διαφορετικά από εκείνα που φιλτράρουν το μπλε φως από τις οθόνες).
Χρήση οφθαλμικών σταγόνων
Οι λιπαντικές οφθαλμικές σταγόνες μπορούν να βοηθήσουν στην αποκατάσταση της υγρασίας στα μάτια. Ο οφθαλμίατρός σας μπορεί να σας συστήσει ή να σας συνταγογραφήσει μια μάρκα ή μπορείτε να ζητήσετε συμβουλές από τον οικογενειακό γιατρό ή τον φαρμακοποιό.
Επιπλέον, ένας υγραντήρας μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της ενυδάτωσης των ματιών, εάν το δωμάτιό σας είναι ξηρό και ζεστό.
Εξαλείφεται η καταπόνηση των ματιών από τον υπολογιστή;
Τα ευχάριστα νέα είναι ότι η καταπόνηση των ματιών από τον υπολογιστή είναι αντιμετωπίσιμη. Πολλοί άνθρωποι αισθάνονται καλύτερα μετά την αναπροσαρμογή των συνηθειών τους όσον αφορά την οθόνη και την αναδιάταξη του χώρου εργασίας τους.
Εάν τα συμπτώματά σας είναι σοβαρά ή δεν υποχωρούν, καλό είναι να επισκεφθείτε έναν οπτομέτρη ή οφθαλμίατρο. Μια ολοκληρωμένη οφθαλμολογική εξέταση μπορεί να σας βοηθήσει να προσδιορίσετε εάν τα προβλήματα όρασής σας συνδέονται με άλλα οφθαλμολογικά προβλήματα, όπως η μυωπία, ο αστιγματισμός ή η πρεσβυωπία.
Μπορεί να χρειαστούν συνταγογραφούμενα γυαλιά ή φακοί επαφής για τη διόρθωση της όρασής σας. Εάν τα γυαλιά δεν μπορούν να διορθώσουν την εστίαση ή τον συντονισμό των ματιών, ο οφθαλμίατρός σας μπορεί να σας συστήσει θεραπεία όρασης, γνωστή και ως οπτική εκπαίδευση.
Ο γιατρός σας μπορεί επίσης να διαγνώσει το σύνδρομο ξηροφθαλμίας, δηλαδή όταν δεν έχετε αρκετά δάκρυα για να διατηρούν τα μάτια σας ενυδατωμένα. Οι θεραπείες του συνδρόμου ξηροφθαλμίας είναι η κυκλοσπορίνη (Restasis, Cequa), οι κορτικοστεροειδείς οφθαλμικές σταγόνες ή τα χολινεργικά φάρμακα, όπως η πιλοκαρπίνη.
