Η διαβητική κετοξέωση είναι μια σοβαρή επιπλοκή του διαβήτη που παρουσιάζεται όταν ο οργανισμός παράγει πάρα πολλές κετόνες και το αίμα του ατόμου γίνεται όξινο.
Προκαλείται από την έλλειψη ινσουλίνης στον οργανισμό.
Η ινσουλίνη επιτρέπει στη γλυκόζη να περάσει από την κυκλοφορία του αίματος στα κύτταρα του σώματος, όπου χρησιμοποιείται για την παραγωγή ενέργειας.
Όταν τα κύτταρά σας δεν λαμβάνουν τη γλυκόζη που χρειάζονται, το συκώτι σας αρχίζει να καίει λίπος ως εναλλακτική λύση για ενέργεια.
Αυτή η διαδικασία παράγει κετόνες και όταν οι κετόνες παράγονται πολύ γρήγορα και συσσωρεύονται, τότε είναι δυνατό να γίνουν τοξικές.
Η κατάσταση αυτή παρατηρείται συχνότερα στον διαβήτη τύπου 1, αλλά μπορεί επίσης να εμφανιστεί και στον διαβήτη τύπου 2. Η διαβητική κετοξέωση είναι επικίνδυνη και ενδεχομένως θανατηφόρα.
Οι επιπλοκές της διαβητικής κετοξέωσης είναι μεταξύ άλλων τα χαμηλά επίπεδα καλίου (υποκαλιαιμία), το οίδημα στο εσωτερικό του εγκεφάλου (εγκεφαλικό οίδημα), το υγρό στους πνεύμονες (πνευμονικό οίδημα) και η βλάβη των νεφρών και άλλων οργάνων.
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους μπορεί να συμβεί η διαβητική κετοξέωση και η γνώση τους επιτρέπει στους ανθρώπους να αναγνωρίσουν αν την εκδηλώνουν.
Θεραπεία με ινσουλίνη που παραλείφθηκε
Η διαβητική κετοξέωση εμφανίζεται όταν δεν υπάρχει αρκετή ινσουλίνη στον οργανισμό. Αυτό συμβαίνει συνήθως σε άτομα που έχουν διαβήτη αλλά δεν έχουν διαγνωστεί ακόμη και δεν λαμβάνουν τη θεραπεία που χρειάζονται.
Για όσους έχουν διαγνωστεί, η παράλειψη μιας θεραπείας ή τα προβλήματα με την αντλία ινσουλίνης (με τη συσκευή με την οποία λαμβάνουν την ινσουλίνη) μπορεί να οδηγήσουν σε έλλειψη ινσουλίνης και να συμβάλουν στην εκδήλωση διαβητικής κετοξέωσης.
Όταν το σινιάλο από την ινσουλίνη στο σώμα είναι τόσο χαμηλό που η γλυκόζη δεν μπορεί να πάει στα κύτταρα για να χρησιμοποιηθεί ως πηγή καυσίμου, το ήπαρ παράγει μια τεράστια ποσότητα καυσίμου έκτακτης ανάγκης από κετόνες και το λίπος διασπάται πολύ γρήγορα για να το χρησιμοποιήσει ο οργανισμός.
Οι κετόνες χρησιμοποιούνται κανονικά από τους μύες και την καρδιά. Όταν παράγονται πολύ γρήγορα και συσσωρεύονται στο αίμα, το αίμα γίνεται όξινο, γεγονός που προκαλεί εμετό και κοιλιακό πόνο.
Λοίμωξη
Ένα άλλο συχνό αίτιο της διαβητικής κετοξέωσης είναι η λοίμωξη. Ιογενείς ή βακτηριακές λοιμώξεις όπως η πνευμονία, η ουρολοίμωξη και η σηψαιμία μπορούν να προκαλέσουν διαβητική κετοξέωση.
Αυτό συμβαίνει επειδή το σώμα σας χρειάζεται περισσότερη ινσουλίνη από ό,τι συνήθως κατά τη διάρκεια μιας λοίμωξης.
Επίσης, μια λοίμωξη μπορεί να αναγκάσει τον οργανισμό σας να παράγει μεγαλύτερες ποσότητες ορισμένων ορμονών, όπως η αδρεναλίνη ή η κορτιζόλη, που αντισταθμίζουν την επίδραση της ινσουλίνης.
Εάν το σώμα σας δεν είναι σε θέση να καλύψει τη ζήτηση, μπορεί να ενεργοποιήσει την παραγωγή κετονών από το ήπαρ για να αντισταθμίσει αυτή την ανάγκη.
Καρδιακές παθήσεις
Η καρδιαγγειακή νόσος, ιδιαίτερα το έμφραγμα του μυοκαρδίου (καρδιακή προσβολή), μπορεί σπάνια να θέσει τα άτομα με διαβήτη σε κίνδυνο εκδήλωσης διαβητικής κετοξέωσης.
Ωστόσο, η διαβητική κετοξέωση μπορεί να επιδεινώσει τις καρδιακές παθήσεις και να προκαλέσει καρδιοπνευμονικές επιπλοκές, συμπεριλαμβανομένου του πνευμονικού οιδήματος και της αναπνευστικής ανεπάρκειας.
Γεύματα που παραλείπονται
Το φαγητό και τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σχετίζονται άμεσα με τη διαβητική κετοξέωση. Για λόγους ρύθμισης του σακχάρου στο αίμα, τα άτομα με διαβήτη δεν πρέπει να μένουν πάνω από πέντε ή έξι ώρες χωρίς φαγητό.
Η παράλειψη γευμάτων μπορεί να θέσει κάποιον σε κίνδυνο εκδήλωσης διαβητικής κετοξέωσης, επειδή μπορεί να οδηγήσει σε επικίνδυνα υψηλά ή χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
Η παράλειψη ενός γεύματος διαταράσσει την ισορροπία της πρόσληψης τροφής και της παραγωγής ινσουλίνης.
Όταν κάποιος εξαρτάται από ινσουλίνη ή άλλα φάρμακα για να διατηρήσει τα βέλτιστα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, η έλλειψη γεύματος μπορεί να οδηγήσει σε εξαιρετικά χαμηλό σάκχαρο στο αίμα.
Επιπλέον, η παράλειψη γευμάτων θα δημιουργήσει ακραίες διακυμάνσεις στα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας.
Αυτό θα οδηγήσει το διαβητικό άτομο να μεταπηδά μεταξύ χαμηλών και υψηλών επιπέδων σακχάρου στο αίμα, τα οποία ενδέχεται να είναι δύσκολο να ελεγχθούν.
Αντίδραση στη φαρμακευτική αγωγή
Ορισμένα φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν αντίδραση που πυροδοτεί διαβητική κετοξέωση.
Δυστυχώς, σε αυτά μπορεί να περιλαμβάνονται φάρμακα για την ίδια τη θεραπεία του διαβήτη.
Το 2015, ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ προειδοποίησε ότι τρία συγκεκριμένα φάρμακα για τον διαβήτη που ονομάζονται SGLT2 (Αναστολείς συμμεταφοράς γλυκόζης-νατρίου 2) πολλαπλασιάζουν τον κίνδυνο εμφάνισης διαβητικής κετοξέωσης κατά τρεις φορές. Συζητήστε με τον γιατρό σας σχετικά με τα φάρμακα που μπορεί να αυξάνουν τον κίνδυνο αυτόν.
Τα τρία SGLT2 που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο διαβητικής κετοξέωσης είναι τα εξής:
- Forxiga (δαπαγλιφλοζίνη)
- Jardiance (εμπαγλιφλοζίνη)
- Invokana (καναγλιφλοζίνη)
Επίσης, ορισμένα συνταγογραφούμενα φάρμακα μπορούν να αυξήσουν τη γλυκόζη σας και επομένως να οδηγήσουν σε διαβητική κετοξέωση. Σε αυτά συγκαταλέγονται τα εξής:
- Στεροειδή
- Αντισυλληπτικά χάπια
Τα φάρμακα που αυξάνουν ορισμένες ορμόνες ή τα επίπεδα γλυκόζης έχουν τη δυνατότητα να οδηγήσουν σε διαβητική κετοξέωση.
Επομένως, η συζήτηση αυτών των κινδύνων με τον γιατρό σας και η ενημέρωσή του σχετικά με τη φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνετε και τα συμπτώματά σας μπορεί να σας βοηθήσει να αποφύγετε τη διαβητική κετοξέωση.
Κατάχρηση αλκοόλ
Η κατάχρηση αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει διαβητική κετοξέωση για διάφορους λόγους. Οι υπερβολικές ποσότητες αλκοόλ μπορεί να οδηγήσουν στην μετατροπή του αλκοόλ σε οξύ στο σώμα. Αυτό ονομάζεται αλκοολική κετοξέωση.
Η κατανάλωση αλκοόλ δεν χρειάζεται να είναι υπερβολική για να προκαλέσει διαβητική κετοξέωση.
Η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να οδηγήσει σε:
- Ανικανότητα και αδυναμία διαπίστωσης της έναρξης της υπογλυκαιμίας
- Υπογλυκαιμία, η οποία μπορεί να εκληφθεί λανθασμένα ως μέθη από τον εαυτό μας ή τους άλλους
- Εξασθένιση των ορμονικών αντιδράσεων
Επιπλέον, όσον αφορά ορισμένα άτομα με διαβήτη τύπου 2, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να επιδεινώσει τις συνθήκες αφυδάτωσης και να συμβάλει στην εμφάνιση διαβητικής κετοξέωσης.
Η περιστασιακή υπερκατανάλωση αλκοόλ θα πρέπει να συνοδεύεται από την επίδειξη ταυτότητας που υποδεικνύει τη διάγνωση του διαβήτη, τη διατήρηση ενός μετρητή γλυκόζης αίματος σε κοντινή απόσταση και την κατανάλωση υδατανθράκων.
Τραυματισμός ή χειρουργική επέμβαση
Ο τραυματισμός και η χειρουργική επέμβαση μπορεί να οδηγήσουν σε στρες, το οποίο έχει αποδειχθεί ότι προκαλεί υπεργλυκαιμία.
Αυτό είναι μια ανεπιθύμητη επίπτωση σε άτομα με διαβήτη, όπου η υπεργλυκαιμία μπορεί να προκληθεί γρήγορα και θα πρέπει να αντιμετωπιστεί το συντομότερο δυνατό.
Όπως και στην περίπτωση των ασθενειών, ο οργανισμός αντιδρά στον τραυματισμό απελευθερώνοντας αυξημένα επίπεδα ορμονών, τα οποία οδηγούν σε υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
Ως εκ τούτου, τα άτομα με διαβήτη που έχουν υποστεί τραυματισμό ή πρόσφατη χειρουργική επέμβαση θα πρέπει να προσέχουν τα συμπτώματα μιας διαβητικής κετοξέωσης και να ελέγχουν συχνά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα τους.
Υπερθυρεοειδισμός
Ο υπερθυρεοειδισμός παρουσιάζεται όταν ο θυρεοειδής αδένας σας παράγει υπερβολική ποσότητα θυροξίνης.
Ο υπερθυρεοειδισμός μπορεί να αποσταθεροποιήσει το μεταβολισμό του σακχάρου στο αίμα, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε υπεργλυκαιμία και να προκαλέσει διαβητική κετοξέωση.
Ο υπερθυρεοειδισμός σχετίζεται επίσης με μείωση του χρόνου ημιζωής της ινσουλίνης.
Επιπλέον, ο υπερθυρεοειδισμός προκαλεί ταχύτερο μεταβολισμό– ως εκ τούτου, φάρμακα όπως η ινσουλίνη αποβάλλονται ταχύτερα.
Αυτό σημαίνει ότι όσοι πάσχουν από υπερθυρεοειδισμό και διαβήτη θα πρέπει να έχουν επίγνωση των πιθανών υψηλών επιπέδων σακχάρου στο αίμα λόγω της δόσης ινσουλίνης που δεν παραμένει στο σώμα για αρκετό χρονικό διάστημα.
Εγκυμοσύνη
Τέλος, η εγκυμοσύνη είναι μια άλλη συχνή αιτία διαβητικής κετοξέωσης. Το σώμα υφίσταται εκτεταμένες αλλαγές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και μία από αυτές είναι η αυξημένη αντίσταση στην ινσουλίνη.
Η κατάσταση αυτή, σε συνδυασμό με τον εμετό που συχνά σχετίζεται με την εγκυμοσύνη, προκαλεί αφυδάτωση, άγχος και πολλές ακόμη αντιδράσεις που μπορούν να οδηγήσουν σε διαβητική κετοξέωση.
Η διαβητική κετοξέωση είναι πιο πιθανό να εμφανιστεί κατά τη διάρκεια του δεύτερου ή του τρίτου τριμήνου, όταν η αντίσταση στην ινσουλίνη βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο της.
