Είναι σημαντικό να αρχίσετε να διδάσκετε στο παιδί σας υγιεινές συνήθειες όσο το δυνατόν νωρίτερα. Αλλά αντί να του λέτε απλώς πώς να φροντίζει το σώμα του ή πώς να είναι ασφαλές, είναι σημαντικό να διδάξετε στο παιδί σας τους λόγους που κρύβονται πίσω από τους κανόνες σας.
Αν μεγαλώσει καταλαβαίνοντας γιατί αυτές οι συνήθειες είναι σημαντικές -και αυτές γίνουν κάτι σαν δεύτερη φύση του- τότε μπορούν να αποφευχθούν οι συγκρούσεις και οι διαμάχες. Ακολουθούν οκτώ υγιεινές συνήθειες που πρέπει να αρχίσετε να διδάσκετε στο παιδί σας όταν είναι ακόμα μικρό.
Να πλένει τα χέρια του
Η απλή πράξη του πλυσίματος των χεριών του μπορεί να γλιτώσει το παιδί σας -και όλη την οικογένεια- από μικρόβια που μπορεί να οδηγήσουν σε λοιμώξεις και ασθένειες. Η καλή υγιεινή είναι ένας από τους απλούστερους τρόπους για να διατηρήσετε την υγεία όλων στην οικογένεια.
Ξεκινήστε να εμφυσείτε αυτή την υγιεινή συνήθεια εξηγώντας στο μικρό σας γιατί το πλύσιμο των χεριών είναι τόσο σημαντικό.
Χρησιμοποιήστε απλούς όρους που θα καταλάβει. Πείτε: “Το πλύσιμο των χεριών σημαίνει ότι απαλλασσόμαστε από τη βρωμιά και τα μικρόβια που μπορεί να μας αρρωστήσουν”.
Στη συνέχεια, επισημάνετε όλες τις περιπτώσεις στις οποίες πρέπει να πλένει τα χέρια του – αφού πάει στην τουαλέτα, όταν επιστρέφει στο σπίτι από το παιχνίδι έξω, αφού φυσήξει τη μύτη του και πριν φάει ένα γεύμα. Υπενθυμίστε στο παιδί σας: “Έπαιζες στο χώμα, επομένως πάμε να ξεπλύνουμε τη βρωμιά και τα μικρόβια από τα χέρια σου”.
Τέλος, συζητήστε τις τεχνικές πλυσίματος των χεριών. Ανοίξτε το νερό, βάλτε σαπούνι και σαπουνίστε τα χέρια του, και ανάμεσα στα δάχτυλα, για 15 έως 20 δευτερόλεπτα (ή όσο διαρκεί το “Happy Birthday”). Τέλος, ξεπλύνετε και στεγνώστε τα χέρια του.
Όταν δεν έχετε πρόσβαση σε νερό, χρησιμοποιήστε απολυμαντικό χεριών. Εξηγήστε στο παιδί σας: “Αφού δεν μπορούμε να βρούμε νιπτήρα αυτή τη στιγμή, θα χρησιμοποιήσουμε απολυμαντικό για να σκοτώσουμε τα μικρόβια στα χέρια μας”. Απλά να γνωρίζετε ότι τα απολυμαντικά δεν εξαλείφουν όλους τους τύπους μικροβίων.
Συζητήστε και για τη σημασία του να κρατάει τα χέρια του μακριά από το στόμα του. Αν δαγκώνει τα νύχια του, εξηγήστε του ότι βάζοντας τα δάχτυλά του στο στόμα μεταδίδει τα μικρόβια.
Να καλύπτει το στόμα του
Διδάξτε στο παιδί σας πώς να χρησιμοποιεί ένα χαρτομάντιλο, καθώς και πώς να βήχει και να φτερνίζεται στον αγκώνα του, ώστε να μην μεταδίδει μικρόβια. Είναι απίθανο ένα νήπιο να καλύπτει πραγματικά το στόμα του κάθε φορά που βήχει ή φτερνίζεται, αλλά συνεχίστε να του το υπενθυμίζετε. Πείτε: “Να θυμάσαι, να καλύπτεις κατ’ αυτόν τον τρόπο το φτέρνισμα” και δείξτε του πώς να το κάνει.
Μπορείτε επίσης να το εξασκήσετε στο να βήχει στον αγκώνα του όταν δεν είναι άρρωστο. Δείξτε του πώς και ενθαρρύνετέ το να το εξασκεί. Στη συνέχεια, αν εμφανίσει βήχα, υπενθυμίστε του: “Βγάλε με το βήχα τα μικρόβια στον αγκώνα σου”.
Να πετάει με το σωστό τρόπο το χαρτομάντηλο και τα απορρίμματά του
Τώρα, τι να κάνετε με αυτό το βρώμικο χαρτομάντιλο -για να μην αναφέρουμε όλα τα άλλα σκουπίδια που δημιουργεί το παιδί σας σε καθημερινή βάση;
Αν αφήσετε το μικρό σας στην τύχη του, πιθανότατα θα αφήσει τα χαρτομάντιλα και τα περιτυλίγματα στο κοντινότερο τραπέζι για να πάει να παίξει. Αλλά, έτσι δημιουργείται η ευκαιρία για την εξάπλωση περισσότερων μικροβίων.
Μάθετε στο παιδί σας να βάζει τα χαρτομάντιλα και τα απορρίμματα στον κάδο απορριμμάτων. Πείτε του ότι τα χαρτομάντιλα και τα σκουπίδια μπορούν να μεταδώσουν μικρόβια.
Εξηγήστε του ότι ως γονιός του, πιθανότατα είστε διατεθειμένοι να μαζέψετε τα απορρίμματά του. Όμως, οι δάσκαλοι ή οι φίλοι του δεν θα πρέπει να αγγίζουν τα βρώμικα χαρτομάντιλά του.
Να φροντίζει τα δόντια του
Μέχρι να γίνει περίπου οκτώ ετών, το παιδί σας θα χρειάζεται βοήθεια για να καθαρίζει σωστά τα δόντια του. Ωστόσο, μπορείτε να το βοηθήσετε να συνηθίσει να βουρτσίζει τα δόντια του δύο φορές την ημέρα και να μάθει όλα τα βήματα: βρέξτε την οδοντόβουρτσα, βάλτε λίγη οδοντόκρεμα, βουρτσίστε τα δόντια και τη γλώσσα και στη συνέχεια ξεπλύνετε με νερό.
Αν το παιδί σας φαίνεται διστακτικό να βουρτσίσει τα δικά του δόντια, αφήστε το να το δοκιμάσει στα δικά σας δόντια. Στη συνέχεια, πείτε “Σειρά μου!” και προσπαθήστε να βάλετε την οδοντόβουρτσα στο στόμα του. Μπορείτε επίσης να το εξαναγκάσετε να βουρτσίσει τα δόντια του με το να τραγουδήσετε ένα τραγούδι ή να το αφήσετε να διαλέξει μια διασκεδαστική οδοντόβουρτσα.
Μόλις τα δόντια του παιδιού σμίξουν μεταξύ τους, είναι σημαντικό να αρχίσετε να χρησιμοποιείτε οδοντικό νήμα. Αυτό μπορεί να γίνει στο διάστημα μεταξύ των ηλικιών 2 και 6 ετών. Μέχρι το παιδί σας να αποκτήσει τις λεπτές κινητικές δεξιότητες για να χρησιμοποιήσει μόνο του οδοντικό νήμα (συνήθως γύρω στην ηλικία των 10 ετών), θα πρέπει να το φροντίζετε εσείς.
Επίσης, καθιερώστε τη συνήθεια να επισκέπτεστε τακτικά τον οδοντίατρο. Είναι σημαντικό για το παιδί σας να γνωρίζει ότι ο οδοντίατρος είναι εκεί για να το βοηθήσει να διατηρήσει τα δόντια του υγιή και όχι κάποιος που “κάνει σφραγίσματα”.
Να βάζει αντηλιακό
Τα πολλά ηλιακά εγκαύματα αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του δέρματος αργότερα στη ζωή, γι’ αυτό είναι απαραίτητο το παιδί σας να χρησιμοποιεί αντηλιακό όταν περνάει χρόνο σε εξωτερικούς χώρους. Τα σκιερά σημεία, τα καλύμματα και τα καπέλα παίζουν το ρόλο τους στην προστασία του δέρματος από τον ήλιο, αλλά τίποτα δεν είναι τόσο αποτελεσματικό όσο το αντηλιακό, με δείκτη προστασίας SPF 30 ή υψηλότερο.
Αν δείτε λίγο ροζ χρώμα στο δερματάκι του, αυτή είναι η πρώτη ένδειξη ότι το μικρό σας έχει πάθει ηλιακό έγκαυμα. Μπορεί να χρειαστούν έως και 12 ώρες για να δείτε το πλήρες εύρος του κόκκινου εγκαύματος. Μην ξεχνάτε να εφαρμόζετε αντηλιακό στα αυτιά, τη μύτη, τα χείλη και τα πόδια.
Πείτε στο παιδί σας: “Το αντηλιακό θα προστατεύσει το δέρμα σου από το κάψιμο στον ήλιο. Τα εγκαύματα πονάνε”. Πολλά παιδιά γκρινιάζουν και διαμαρτύρονται όταν βάζουν αντηλιακό. Βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας γνωρίζει ότι αυτό δεν είναι διαπραγματεύσιμο.
Να βάζει τη ζώνη του
Οι ζώνες ασφαλείας σώζουν περισσότερες από 13.000 ζωές ετησίως. Επομένως, είναι σημαντικό για το παιδί σας να κατανοήσει τη σημασία της ζώνης ασφαλείας από μικρή ηλικία.
Όταν το παιδί σας είναι αρκετά μεγάλο για να αρχίσει να δένεται μόνο του στο κάθισμα του αυτοκινήτου, βεβαιωθείτε ότι το κάνει σωστά. Πείτε κάτι σαν: “Χαίρομαι πολύ που βλέπω ότι έχεις δεθεί με ασφάλεια. Μπράβο σου!”
Επιπλέον, μιλήστε στο παιδί σας για το πώς να είναι ένας ασφαλής επιβάτης. Εξηγήστε του ότι όταν οδηγείτε δεν μπορείτε να γυρίσετε και να κοιτάξετε κάτι που προσπαθεί να σας δείξει γιατί αυτό δεν είναι ασφαλές. Δημιουργήστε κανόνες για το αυτοκίνητο, όπως το να μην πετάει αντικείμενα και να μην βγάζει τη ζώνη του μέχρι να του πείτε ότι είναι ώρα να τη βγάλει.
Να κινείται
Από μικρή ηλικία, είναι χρήσιμο για τα παιδιά να γνωρίζουν πώς να φροντίζουν το σώμα τους. Πείτε στο παιδί σας πράγματα όπως: “Τρέχουμε και αυτό κάνει καλό στα πόδια μας” ή “Τεντώνουμε τα χέρια μας προς τον ουρανό. Αυτό κάνει καλό στο σώμα μας”.
Μη μιλάτε για το βάρος και μην λέτε ποτέ πράγματα όπως: “Μην τρως junk food γιατί θα παχύνεις”. Αντ’ αυτού, δώστε έμφαση στην ανάπτυξη ενός υγιούς αναπτυσσόμενου σώματος.
Να προστατεύει το κεφάλι του
Είναι σημαντικό για τα παιδιά να μεγαλώνουν με την κατανόηση του πόσο σημαντικό είναι να προστατεύουν τον εγκέφαλό τους. Επιμείνετε το παιδί σας να φοράει κράνος όποτε κάνει ποδήλατο ή σκούτερ ή όποτε κάνει κάτι που μπορεί να προκαλέσει τραυματισμό στο κεφάλι.
Μιλήστε για την προστασία του εγκεφάλου του. Πείτε του ότι είναι σημαντικό να βεβαιωθείτε ότι ο εγκέφαλός του παραμένει υγιής και ότι το να χτυπήσει πολύ δυνατά το κεφάλι του μπορεί να βλάψει τον εγκέφαλό του.
Τότε, όταν μεγαλώσει, θα είναι πιο πιθανό να φοράει κράνος όταν κάνει σκέιτμπορντ ή οδηγεί μοτοσυκλέτα και ίσως το σκεφτεί δύο φορές για να μην ρισκάρει κάτι που θα μπορούσε να χτυπήσει το κεφάλι του.
