Με περισσότερες από 500 εκατομμύρια προβολές στο TikTok, η τάση #coldplunge, που έχει γίνει viral, δείχνει άτομα να βυθίζονται σε παγωμένο νερό. Αν και η έρευνα δείχνει ότι η παράδοση του κρύου μπάνιου (του βυθίσματος του σώματος σε παγωμένο ή κρύο νερό) χρονολογείται από την αρχαία Ρώμη, τα πιθανά οφέλη της βύθισης σε κρύο νερό για την υγεία μας εξακολουθούν να παραμένουν ασαφή.
Τι είναι το Cold Plunge (“ψυχρολουσία”- καταβύθιση σε κρύο νερό);
Η βύθιση σε κρύο νερό είναι μια πλευρά της ψυχρής υδατοθεραπείας, η οποία είναι μια πρακτική που περιλαμβάνει την εμβάπτιση σε κρύο νερό, συνήθως με σκοπό την επίτευξη κάποιου είδους οφέλους για την υγεία.
Οι άνθρωποι ανεξαρτήτως επιπέδου δραστηριότητας πειραματίζονται με την ψυχρή βύθιση ως μη φαρμακευτικό μέσο ανακούφισης του πόνου στις αρθρώσεις και της φλεγμονής.
Παραδοσιακά, η ψυχοθεραπεία εφαρμόζεται από τους αθλητές σε μια προσπάθεια να ενισχυθεί η αποκατάστασή τους μετά την προπόνηση.
Υπάρχει ολοένα και μεγαλύτερο ενδιαφέρον από τον γενικό πληθυσμό, ενδεχομένως ως συνέπεια των υποτιθέμενων οφελών της πρακτικής αυτής για την υγεία και των τάσεων που επικρατούν στα σόσιαλ μίντια και έχουν σχέση με την ευεξία.
Η καταβύθιση σε κρύο νερό μπορεί να πραγματοποιηθεί σε διάφορους χώρους, όπως σε εσωτερικές ή εξωτερικές μπανιέρες, ειδικά σχεδιασμένες δεξαμενές ή βαρέλια βύθισης, τοπικά ιαματικά λουτρά ή ακόμη και κρύα νερά.
Αν και η εμβάπτιση σε ένα κρύο υδάτινο σώμα μπορεί να προσφέρει μια έντονη εμπειρία κατάδυσης, υπάρχουν περιορισμένα στοιχεία που να υποδηλώνουν αν η μία τοποθεσία έχει περισσότερες θετικές συνέπειες από μία άλλη (δηλαδή αν είναι πιο ωφέλιμο η πρακτική να τελείται σε μία λίμνη ή ένα ποτάμι κι όχι στο σπίτι ή σε ιαματικά λουτρά).
Ορισμένες μελέτες υποδεικνύουν ότι οι 10 έως 15 βαθμοί Κελσίου είναι το βέλτιστο εύρος θερμοκρασίας για την πραγματοποίηση ψυχρών βυθίσεων που επικεντρώνονται στη μείωση του μυϊκού πόνου.
Ωστόσο, δεν υπάρχουν στάνταρ θερμοκρασίες για τις ψυχρές βυθίσεις και οι θερμοκρασίες ποικίλλουν ανάλογα με τις προτιμήσεις του εκάστοτε λουόμενου).
Οι περισσότεροι από αυτούς που είναι θιασώτες αυτής της πρακτικής αναφέρουν ότι προτιμούν ακόμα χαμηλότερες θερμοκρασίες.
Για τα άτομα που κάνουν για πρώτη φορά βουτιά σε κρύο νερό, οι ειδικοί συνιστούν να αρχίσουν σταδιακά την εξάσκηση της εν λόγω συνήθειας, ώστε να αποκτήσουν ανοχή στις ψυχρές θερμοκρασίες.
Οι αρχάριοι θα πρέπει να στοχεύουν σε όχι περισσότερο από 10 έως 15 λεπτά έκθεσης στο κρύο.
Καθώς κανείς αναπτύσσει ανοχή στη θερμοκρασία, η διάρκεια της ψυχρής κατάδυσης μπορεί να παραταθεί, αν και οι ειδικοί σημειώνουν ότι οι έρευνες συνήθως επικεντρώνονται στη συχνότητα των ψυχρών βυθίσεων, όταν εξετάζονται τα οφέλη για την υγεία, και όχι στη διάρκεια της κάθε βύθισης.
Συχνά, η διάρκεια που μπορεί κανείς να περάσει βυθισμένος σε κρύο νερό εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως η θερμοκρασία του νερού και το πόσο συνηθισμένος είναι κανείς στη διαδικασία.
Επιπλέον, η διάρκεια μπορεί να αλλάξει ανάλογα με την επιθυμία και τους στόχους του ενδιαφερόμενου.
Τα πιθανά οφέλη της βύθισης στο κρύο νερό
Τα στοιχεία σχετικά με τα οφέλη της βύθισης στο κρύο νερό είναι σε μεγάλο βαθμό ασαφή. Οι αθλητές που επιθυμούν να μειώσουν τον μυϊκό πόνο μετά την προπόνηση ή τα άτομα που αναζητούν μια πρωτόγνωρη εμπειρία μπορεί να βρουν την ψυχρή καταβύθιση ελκυστική.
Η πρακτική αυτή χρησιμεύει επίσης ως θεραπεία για αθλητές αντοχής μεγάλων αποστάσεων που είναι ευάλωτοι σε θερμοπληξία.
Οι κρύες βουτιές μπορεί επίσης να έχουν θετική επίδραση στη διαχείριση του στρες. Μια πρόσφατη μελέτη στο EXPLORE σημειώνει τη συσχέτιση των χειμερινών θαλάσσιων μπάνιων με χαμηλότερα επίπεδα στρες και υψηλότερη συνολική ευεξία.
Η μελέτη υποδηλώνει επίσης ότι οι συμμετέχοντες που λαμβάνουν μέρος σε χειμερινή θαλάσσια κολύμβηση αισθάνονται μια αυξημένη αίσθηση κατανόησης της υγείας τους σε σχέση με εκείνους που δεν το κάνουν.
Μια άλλη μικρή μελέτη του 2020 κατέγραψε μικρή μείωση της αρνητικής διάθεσης, αυξημένο συναίσθημα ευεξίας και αύξηση της θετικής διάθεσης σε μια ομάδα αρχάριων κολυμβητών ανοιχτής θάλασσας.
Μια εν εξελίξει κλινική δοκιμή σχετικά με τη θαλάσσια κολύμβηση για τη θεραπεία της κατάθλιψης και του άγχους αναδεικνύει περαιτέρω τα πιθανά οφέλη της τακτικής κολύμβησης σε ανοικτή θάλασσα για την ψυχική ευεξία, και συγκεκριμένα τον αντίκτυπο που μπορεί να έχει η κολύμβηση σε κρύο νερό στην κατάθλιψη και το άγχος.
Η μελέτη υποδηλώνει ότι το κρύο νερό θα μπορούσε να έχει αντίκτυπο στην κατάθλιψη, που πιθανώς συνδέεται με τις φλεγμονές. Άλλοι παράγοντες, όπως το στοιχείο της σωματικής δραστηριότητας και η παραμονή στη φύση, συγκαταλέγονται στους πρόσθετους παράγοντες.
Ωστόσο, ακόμη και με αυτές τις μικρές και εν εξελίξει μελέτες, υπάρχουν χαμηλής ποιότητας στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η καταβύθιση σε κρύο νερό προσφέρει οφέλη στις μείζονες καταθλιπτικές διαταραχές ή ενισχύει τη χαλάρωση.
Το ίδιο ισχύει και για άλλα υποτιθέμενα οφέλη, συμπεριλαμβανομένης της ενισχυμένης λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος και της βελτιωμένης αποκατάστασης μετά την άσκηση. Υπάρχουν περισσότερα στοιχεία που υποστηρίζουν τη χρησιμότητα της πρακτικής αυτής σε ό,τι έχει να κάνει με τον μυϊκό πόνο.
Πιθανοί κίνδυνοι της βύθισης ή του μπάνιου σε κρύο νερό
Οι κίνδυνοι από την καταβύθιση σε κρύο νερό ενδέχεται να περιλαμβάνουν την υποθερμία, τα καρδιαγγειακά επεισόδια ή διάφορες λειτουργικές διαταραχές και τον πνιγμό.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι πρόσθετοι πιθανοί κίνδυνοι που πρέπει να λάβετε υπόψη σας είναι οι ακόλουθοι:
Ψυχρό σοκ: Η ξαφνική βύθιση σε κρύο νερό σε θερμοκρασίες μικρότερες από 10 έως 15 βαθμούς Κελσίου μπορεί να προκαλέσει στον οργανισμό “σοκ”, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε ακούσιο λαχάνιασμα, γρήγορη αναπνοή, αύξηση του καρδιακού ρυθμού και της αρτηριακής πίεσης και διαταραχές της γνωστικής λειτουργίας, όπως θολούρα και δυσκολία στη λήψη αποφάσεων.
Απώλεια του ελέγχου του σώματος: Η απώλεια του μυϊκού ελέγχου μπορεί να επιδεινωθεί όσο περισσότερο παραμένει κάποιος σε κρύο νερό και ενδεχομένως να οδηγήσει σε πνιγμό. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν αίσθημα αδυναμίας ή εξάντλησης και αδυναμία ελέγχου των δακτύλων, των χεριών, των βραχιόνων ή των ποδιών.
Υποθερμία: Μετά από ένα έως τρία λεπτά βύθισης σε νερό με θερμοκρασία κάτω των 16-17 βαθμών Κελσίου, η θερμοκρασία του σώματος συνεχίζει να πέφτει, αυξάνοντας τον κίνδυνο υποθερμίας, η οποία μπορεί να ξεκινήσει όταν η θερμοκρασία του πυρήνα του σώματος είναι 35 βαθμοί Κελσίου.
Η κατανόηση των ιατρικών συννοσηροτήτων σας και του κινδύνου που αυτές ενέχουν είναι εξαιρετικά σημαντική πριν βυθιστείτε σε κρύο νερό.
Τουλάχιστον, τα άτομα με γνωστή καρδιακή ή πνευμονική νόσο θα πρέπει να αποφεύγουν την κατάδυση σε κρύο νερό, δεδομένης της τεράστιας επιβάρυνσης που ασκείται στα εν λόγω συστήματα του οργανισμού. Οι ηλικιωμένοι ενήλικες θα πρέπει επίσης να είναι προσεκτικοί όταν κάνουν βουτιές σε κρύο νερό.
Τα άτομα που πάσχουν από διαβήτη θα πρέπει να αποφεύγουν την ψυχρή κατάδυση, καθώς ο διαβήτης μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα του ατόμου να αντιλαμβάνεται τη βλάβη των ιστών.
Επιπλέον, οι ειδικοί συνιστούν ποτέ να μην κάνετε βουτιές σε κρύο νερό μόνοι σας. Η κολύμβηση σε κρύο νερό πρέπει πάντα να γίνεται παρέα με άλλους που έχουν πρόσβαση σε ιατρικό προσωπικό.
