Δεν μπορείτε να βρείτε τα κλειδιά του αυτοκινήτου σας (πάλι!). Ή έχετε αρχίσει να μαγειρεύετε το αγαπημένο σας γεύμα, και τελικά ξεχνάτε τη συνταγή. Ή μπορεί να έχετε μόλις μπει στο σαλόνι σας και τώρα δεν είστε σίγουροι γιατί.
Αλλά πως ξέρετε αν ένα κενό μνήμης δεν είναι κάτι σοβαρό ή κάτι πιο ανησυχητικό;
Δεν θα πρέπει κάθε απώλεια μνήμης να σας κάνει να ανησυχείτε για τη νόσο Αλτσχάιμερ. Υπάρχουν πολλές ακόμη αιτίες απώλειας μνήμης – και τις περισσότερες, μπορείτε να τις αντιμετωπίσετε. Μάθετε ποιες καταστάσεις προκαλούν απώλεια μνήμης και τι μπορείτε να κάνετε γι’ αυτό.
Ποια προβλήματα υγείας προκαλούν απώλεια μνήμης και ξεχασιά;
Αρκετές διαταραχές της υγείας μπορούν να προκαλέσουν απώλεια μνήμης και ξεχασιά, όπως:
Κατάθλιψη και άγχος
Μπορεί η κατάθλιψη και το άγχος να προκαλέσουν απώλεια μνήμης; Η σύντομη απάντηση: Ναι. Οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν κατάθλιψη ή άγχος μπορεί να δυσκολεύονται να ανακαλέσουν στη μνήμη τους συγκεκριμένες αναμνήσεις, συμβάντα ή γεγονότα. Και ορισμένες μελέτες έχουν συνδέσει μάλιστα το χρόνιο άγχος με τη φλεγμονή του εγκεφάλου.
Η κατάθλιψη έχει επίσης συνδεθεί με την άνοια. Ορισμένες μελέτες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η κατάθλιψη μπορεί να είναι ένα από τα πολλά πρώιμα προειδοποιητικά σημάδια της άνοιας. Τόσο η άνοια όσο και η κατάθλιψη μπορεί να οδηγήσουν σε μείωση της φαιάς ουσίας στον εγκέφαλο. Η φαιά ουσία του εγκεφάλου είναι υπεύθυνη για τη μνήμη και τα συναισθήματα.
Παθήσεις του θυρεοειδούς
Η υπολειτουργία του θυρεοειδούς (υποθυρεοειδισμός) ή η υπερλειτουργία του θυρεοειδούς (υπερθυρεοειδισμός) μπορεί να οδηγήσει σε συμπτώματα γνωστικής διαταραχής. Αυτό συμβαίνει επειδή ο αδένας σε σχήμα πεταλούδας είναι ο κύριος δημιουργός ορμονών του σώματός σας που ρυθμίζουν τη λειτουργία των οργάνων – συμπεριλαμβανομένου του εγκεφάλου σας.
Οι παθήσεις του θυρεοειδούς μπορεί να οδηγήσουν σε απώλεια μνήμης και πνευματική θολούρα. Ωστόσο, είναι σε μεγάλο βαθμό θεραπεύσιμες. Οι περισσότεροι άνθρωποι αισθάνονται καλύτερα με ένα καθημερινό χάπι για τον θυρεοειδή.
Διαβήτης
Η διατήρηση σταθερών επιπέδων σακχάρου (γλυκόζης) στο αίμα είναι ζωτικής σημασίας για τη διαχείριση του διαβήτη. Το σάκχαρο στο αίμα είναι η κύρια πηγή καυσίμου του σώματός σας. Αν τα επίπεδα δεν είναι τα κατάλληλα, μπορεί να επηρεάσουν την ικανότητά σας να λειτουργείτε. Με την πάροδο του χρόνου, το υπερβολικό σάκχαρο στο αίμα μπορεί να βλάψει τον εγκέφαλο. Το πολύ λίγο μπορεί να οδηγήσει σε υπογλυκαιμία, η οποία σε σοβαρές περιπτώσεις προκαλεί κατάσταση σύγχυσης.
Ο διαβήτης μπορεί επίσης να βλάψει τα αιμοφόρα αγγεία, αυξάνοντας τον κίνδυνο καρδιοπάθειας και εγκεφαλικών επεισοδίων. Χωρίς την κατάλληλη ροή του αίματος στον εγκέφαλό σας, η μνήμη σας μπορεί να υποστεί βλάβη.
COVID-19
Παρόλο που οι περισσότεροι άνθρωποι αναρρώνουν από την COVID-19 χωρίς προβλήματα, περίπου το 20% έως 30% των ανθρώπων εμφανίζουν συμπτώματα «μακράς διάρκειας COVID» εβδομάδες αργότερα. Τα συμπτώματα αυτά περιλαμβάνουν προβλήματα μνήμης, ιδίως κατά την αποθήκευση και ανάκληση νέων αναμνήσεων. Οι επιστήμονες προσπαθούν ακόμη να καταλάβουν ποιος είναι πιο πιθανό να έχει γνωστικά προβλήματα μετά από μια μόλυνση COVID-19. Ορισμένοι πιστεύουν ότι αυτό οφείλεται σε φλεγμονή του εγκεφάλου.
Νόσος του Lyme
Η νόσος του Lyme είναι μια ασθένεια που μπορείτε να κολλήσετε από τα τσιμπούρια. Όταν ένα μολυσμένο τσιμπούρι σας δαγκώσει, μπορεί να μεταφέρει βακτήρια στην κυκλοφορία του αίματός σας επί αρκετές ημέρες.
Η νόσος του Lyme προκαλεί φλεγμονή σε ολόκληρο το σώμα σας και στο νευρικό σας σύστημα. Ένα από τα κυριότερα συμπτώματα της νόσου του Lyme είναι ένα εξάνθημα σαν ομόκεντροι κύκλοι στο σημείο όπου σας δάγκωσε το τσιμπούρι. Χωρίς άμεση θεραπεία, τα συμπτώματα μπορεί να εξελιχθούν σε απώλεια μνήμης και αλλαγές στη διάθεση, καθώς και σε πλήθος άλλων προβλημάτων. Ευτυχώς, τα αντιβιοτικά μπορούν να βοηθήσουν.
Νόσος Alzheimer και άνοια
Η άνοια είναι μια εγκεφαλική διαταραχή που μπορεί να επηρεάσει τη μνήμη και άλλες νοητικές λειτουργίες. Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι ένας από τους πιο γνωστούς τύπους άνοιας. Η άνοια βλάπτει και καταστρέφει τα εγκεφαλικά κύτταρα. Η επακόλουθη απώλεια μνήμης συχνά ξεκινά με ήπιο ρυθμό και σταδιακά γίνεται πιο σοβαρή.
Ορισμένα φάρμακα μπορούν να βοηθήσουν στα συμπτώματα για κάποιο χρονικό διάστημα. Εάν υποψιάζεστε ότι έχετε άνοια ή κινδυνεύετε, επισκεφθείτε έναν γιατρό για μια αξιολόγηση. Ο γιατρός σας μπορεί να σας βοηθήσει να καταρτίσετε ένα εξατομικευμένο πλάνο για να αποτρέψετε την επιδείνωση της απώλειας μνήμης και άλλων συμπτωμάτων για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Προβλήματα ύπνου
Ο μη επαρκής ύπνος δυσκολεύει τον εγκέφαλο να επεξεργαστεί τις πληροφορίες της ημέρας και να αποθηκεύσει νέες αναμνήσεις.
Κατανάλωση υπερβολικής ποσότητας αλκοόλ
Η κατανάλωση βλαβερών επιπέδων αλκοόλ μπορεί να οδηγήσει σε βραχυπρόθεσμα προβλήματα στη μνήμη. Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να οδηγήσει σε βλάβη στον εγκέφαλο, γνωστή ως εγκεφαλική βλάβη που σχετίζεται με το αλκοόλ.
Φάρμακα που ενδέχεται να προκαλέσουν απώλεια μνήμης
Ορισμένα φάρμακα αποτελούν το κλασικό μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα: Παρόλο που μπορεί να αποτρέπουν την ασθένεια και να σας βοηθούν να λειτουργείτε, μπορεί επίσης να οδηγήσουν σε επιβλαβείς παρενέργειες.
Τα φάρμακα που μπορεί να προκαλέσουν απώλεια μνήμης και σύγχυση είναι τα εξής:
- Αντικαταθλιπτικά.
- Αντιισταμινικά.
- Φάρμακα κατά της ναυτίας.
- Χαλαρωτικά της ουροδόχου κύστης.
- Φάρμακα για την αρτηριακή πίεση.
- Στατίνες.
- Στεροειδή.
- Ηρεμιστικά.
Καθώς μεγαλώνετε, μπορεί να είστε πιο ευάλωτοι σε αυτές τις αρνητικές παρενέργειες. Μιλήστε με τον γιατρό σας εάν παρατηρήσετε οποιαδήποτε πρόσφατη πνευματική θολούρα ή σύγχυση. Αν φταίνε τα φάρμακά σας, υπάρχουν πολλές εναλλακτικές λύσεις. Μπορείτε να αλλάξετε τη φαρμακευτική σας αγωγή για να αποφύγετε αυτές τις επιδράσεις.