Συμπτώματα, αιτίες και θεραπεία του κατάγματος από κόπωση ή καταπόνηση του ισχίου
Το κάταγμα του ισχίου λόγω καταπόνησης προκαλείται από έναν μικρό, επαναλαμβανόμενο τραυματισμό (μικροτραυματισμό) στο οστό του ισχίου.
Συχνά συμβαίνει λόγω υπερβολικής σωματικής άσκησης. Όταν το σώμα δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις δυνάμεις που ασκούνται στο οστό, προκύπτει τελικά ένα κάταγμα.
Αυτό συμβαίνει γενικά στην περιοχή κοντά στη σφαίρα της άρθρωσης του ισχίου.
Το κάταγμα του ισχίου λόγω καταπόνησης διαφέρει από ένα κάταγμα ισχίου υψηλής ενέργειας λόγω πτώσης ή ένα παθολογικό κάταγμα λόγω οστεοπόρωσης, όγκων ή λοιμώξεων.
Ενδεχομένως να πιστεύετε ότι το κάταγμα του ισχίου αφορά μόνο τους ηλικιωμένους, αλλά ένα κάταγμα από καταπόνηση του ισχίου μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε ηλικία.
Συμπτώματα κατάγματος λόγω καταπόνησης του ισχίου
Οι δρομείς που διανύουν πολλά χιλιόμετρα, οι νεοσύλλεκτοι στρατιωτικοί ή οι αθλητές που ασχολούνται με αθλήματα που προκαλούν μεγάλο σωματικό φόρτο είναι πιο πιθανό να υποστούν κατάγματα του ισχίου.
Ο τραυματισμός συνήθως προκαλεί πόνο στη βουβωνική χώρα κατά τη δραστηριότητα, ο οποίος ανακουφίζεται με την ανάπαυση.
Τα συμπτώματα παρατηρούνται συνήθως μετά από μία πρόσφατη αύξηση του επιπέδου δραστηριότητας, όπως η αύξηση των χιλιομέτρων τρεξίματος.
Μετά από ένα κάταγμα από καταπόνηση, τα οστά συχνά διατηρούν τη σωστή ευθυγράμμισή τους.
Στην πραγματικότητα, αυτά τα κατάγματα μερικές φορές δεν είναι καν ορατά -ιδιαίτερα στα αρχικά στάδια- σε μια κανονική ακτινογραφία.
Ωστόσο, εάν το κάταγμα καταπόνησης αφεθεί χωρίς θεραπεία και το οστό συνεχίσει να αποδυναμώνεται, το κάταγμα μπορεί να μετατοπιστεί ή να προκαλέσει την εκτροπή των οστών από την αρχική τους ευθυγράμμιση.
Τα κατάγματα του ισχίου λόγω καταπόνησης είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα, επειδή τα οστά κινδυνεύουν να μετακινηθούν από την ευθυγραμμισμένη θέση τους (να μετατοπιστούν).
Εάν συμβεί αυτό, η παροχή αίματος μπορεί να διακοπεί, οδηγώντας σε θάνατο των οστών και στην ανάπτυξη οστεονέκρωσης του ισχίου.
Οι γιατροί συνήθως ανησυχούν για τα κατάγματα λόγω καταπόνησης του αυχένα του μηριαίου οστού στο ισχίο.
Πρόκειται για την περιοχή που περιβάλλει την κεφαλή του μηριαίου οστού. Εάν υπάρχει υποψία τραυματισμού, ο γιατρός συνήθως ζητά από τον ασθενή να χρησιμοποιεί πατερίτσες μέχρι να ολοκληρωθούν οι απαραίτητες διαγνωστικές εξετάσεις.
Αιτίες και παράγοντες κινδύνου των καταγμάτων του ισχίου λόγω καταπόνησης
Στην περίπτωση του κατάγματος λόγω καταπόνησης, ο επαναλαμβανόμενος τραυματισμός του οστού οδηγεί τελικά σε βλάβη του οστού ή σε κάταγμα.
Φυσιολογικά, το οστό υφίσταται συνεχώς έναν κύκλο μεταβολής, κατά τον οποίο το παλιό οστό επαναρροφάται και δημιουργείται νέο οστό.
Εάν η διαδικασία δεν μπορεί να ανταποκριθεί στην καταπόνηση που ασκείται στην περιοχή, τελικά το οστό μπορεί να σπάσει.
Πόσο συχνά είναι τα κατάγματα του ισχίου λόγω καταπόνησης;
Ορισμένες μελέτες έχουν υποδείξει ότι περίπου το 10% των τραυματισμών που αντιμετωπίζονται από τους αθλητικούς ιατρούς είναι κατάγματα από καταπόνηση και περίπου το 30% των τραυματισμών από τρέξιμο είναι κατάγματα από καταπόνηση.
Τα κατάγματα από καταπόνηση του ισχίου είναι πιο συχνά σε νεότερα άτομα, ιδίως σε αθλητές.
Αντίθετα, στους ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, πάνω από το 95% των καταγμάτων του ισχίου οφείλονται σε πτώσεις.
Τα κατάγματα του ισχίου λόγω καταπόνησης συμβαίνουν συχνότερα ακριβώς κάτω από τη σφαίρα της άρθρωσης του ισχίου. Αυτή η θέση του οστού ονομάζεται αυχένας του μηριαίου οστού.
Τα κατάγματα καταπόνησης μπορεί να εμφανιστούν και σε άλλες περιοχές του ισχίου και της λεκάνης, αλλά ο αυχένας του μηριαίου οστού είναι η πιο συχνή και πιο επικίνδυνη θέση για ένα κάταγμα του ισχίου λόγω καταπόνησης.
Παράγοντες κινδύνου
Η ύπαρξη ορισμένων παραγόντων κινδύνου μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες να πάθετε κάταγμα του ισχίου από καταπόνηση.
Αυτοί είναι οι εξής:
- Καθιστικός τρόπος ζωής
- Μεγάλο ύψος
- Χαμηλό σωματικό βάρος
- Υποσιτισμός (π.χ. ανεπάρκεια βιταμινών και ανόργανων συστατικών)
- Μεγάλη κατανάλωση καφεΐνης ή/και αλκοόλ
- Χρήση καπνού
- Προβλήματα όρασης
- Άνοια
- Διαμονή σε ίδρυμα (π.χ. υποστηριζόμενη διαβίωση/οίκος ευγηρίας)
- Χρήση φαρμάκων που προκαλούν οστική απώλεια
- Χαμηλή οστική μάζα (οστεοπενία ή οστεοπόρωση)
- Αναπηρία
- Χρόνιες παθήσεις όπως διαβήτης, εγκεφαλικό επεισόδιο ή καρκίνος
- Αυξημένος κίνδυνος πτώσης ή/και πτώση στο παρελθόν (π.χ. αδυναμία ή αστάθεια στα πόδια)
Πώς διαγιγνώσκονται τα κατάγματα λόγω καταπόνησης του ισχίου
Εάν υπάρχει υποψία κατάγματος, θα πραγματοποιηθεί ακτινογραφία.
Παρόλο που ορισμένα κατάγματα του ισχίου λόγω καταπόνησης θα φανούν στην ακτινογραφία, ορισμένες ακτινογραφίες μπορεί να φαίνονται φυσιολογικές.
Εάν εξακολουθήσει να υπάρχει υποψία τραυματισμού, μπορεί επίσης να γίνει μαγνητική τομογραφία (MRI) ή σπινθηρογράφημα οστών για να αξιολογηθεί η ύπαρξη κατάγματος καταπόνησης.
Θεραπεία για τα κατάγματα του ισχίου λόγω καταπόνησης
Τα κατάγματα του ισχίου λόγω καταπόνησης απαιτούν την άμεση διακοπή όλων των δραστηριοτήτων που καταπονούν την άρθρωση, καθώς και τη σημαντική μείωση του πόνου ή της δυσφορίας.
Εάν υπάρχει υποψία κατάγματος λόγω καταπόνησης, θα πρέπει να αποφεύγονται τα παυσίπονα μέχρι να αντιμετωπιστεί το κάταγμα.
Η λήψη αναλγητικών φαρμάκων μπορεί να συγκαλύψει τα συμπτώματα και να οδηγήσει σε ένα πιο σοβαρό κάταγμα.
Εάν έχετε πόνο μόνο όταν τρέχετε, τότε το τρέξιμο πρέπει να σταματήσει. Εάν ο πόνος εμφανίζεται κατά το περπάτημα, τότε θα πρέπει να χρησιμοποιούνται πατερίτσες.
Το σημαντικότερο είναι να μην ξεπερνάτε το επίπεδο του πόνου. Εάν αποφεύγετε δραστηριότητες που επιδεινώνουν τα συμπτώματά σας, τότε είναι συχνά πιθανό τα κατάγματα του ισχίου από καταπόνηση να επουλωθούν χωρίς χειρουργική επέμβαση.
Χειρουργική επέμβαση για τα κατάγματα του ισχίου
Η χειρουργική επέμβαση είναι απαραίτητη εάν υπάρχει φόβος ότι το κάταγμα μπορεί να μετατοπιστεί.
Αυτό λαμβάνεται συχνά υπόψη εάν το κάταγμα είναι σοβαρό και εντοπίζεται στον αυχένα του μηριαίου οστού, ο οποίος έχει λιγότερες πιθανότητες να επουλωθεί μόνος του.
Η ακριβής θέση του κατάγματος μπορεί να βοηθήσει τον γιατρό σας να καθορίσει την καλύτερη δυνατή μέθοδο θεραπείας.
Τα κατάγματα του ισχίου που οδηγούν σε συμπίεση τείνουν να είναι πιο σταθερά από εκείνα που συμβαίνουν όταν το οστό βρίσκεται υπό τάση.
Ο γιατρός σας μπορεί να καθορίσει εάν το κάταγμα λόγω καταπόνησης είναι σταθερό με βάση τα αποτελέσματα της ακτινογραφίας και της μαγνητικής τομογραφίας.
Αποκατάσταση μετά από χειρουργική επέμβαση ισχίου
Υπάρχουν μερικά στάδια ανάρρωσης μετά από μία χειρουργική επέμβαση στο ισχίο, αλλά το πόσο γρήγορα θα σημειώσετε πρόοδο θα εξαρτηθεί από το είδος της χειρουργικής επέμβασης που κάνατε και τη γενική κατάσταση της υγείας σας.
Ορισμένοι άνθρωποι μπορούν να μετακινούνται αρκετά καλά αμέσως μετά την επέμβαση, γεγονός που μπορεί να βοηθήσει στην ενίσχυση της επούλωσης και στην πρόληψη τυχόν επιπλοκών.
Άλλοι άνθρωποι χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να σταθούν στα πόδια τους και μπορεί να χρειάζονται περισσότερη υποστήριξη στο νοσοκομείο όσον αφορά τον έλεγχο του πόνου.
Η φυσικοθεραπεία θα αποτελέσει πιθανότατα σημαντικό μέρος της ανάρρωσής σας. Ίσως μάλιστα να την ξεκινήσετε πριν επιστρέψετε στο σπίτι σας από το νοσοκομείο.
Παρόλο που η φυσικοθεραπεία μπορεί να είναι δύσκολη, είναι πολύ σημαντικό να τηρείτε το θεραπευτικό σας πρόγραμμα και να προσπαθήσετε να πετύχετε τους στόχους σας.
Μπορεί να χρειαστείτε κάποια βοήθεια στο σπίτι όσο αναρρώνετε, ειδικά αν ζείτε σε σπίτι με σκάλες ή αν δεν αισθάνεστε αρκετά σταθεροί στα πόδια σας για να ασχοληθείτε με τις δουλειές του σπιτιού και την αυτοεξυπηρέτησή σας.
Πώς να αποτρέψετε τα κατάγματα του ισχίου λόγω καταπόνησης
Μπορεί να μην είστε σε θέση να αποτρέψετε εντελώς ένα κάταγμα του ισχίου από το να συμβεί, ειδικά αν υπάρχουν διάφοροι παράγοντες κινδύνου που καθιστούν πιο πιθανό να εμφανίσετε τον τραυματισμό κατά τη διάρκεια της ζωής σας.
Εντούτοις, υπάρχουν ορισμένα γενικά μέτρα που μπορείτε να λάβετε για να μειώσετε τον κίνδυνο καταγμάτων λόγω καταπόνησης, ενώ παραμένετε δραστήριοι:
- Φορέστε τα σωστά υποδήματα και τον κατάλληλο εξοπλισμό για την άσκηση, τα αθλήματα και τις άλλες σωματικές δραστηριότητες που κάνετε.
- Προχωρήστε αργά όταν θέλετε να αυξήσετε την ένταση ή τη συχνότητα των δραστηριοτήτων σας.
- Κάντε την προπόνηση ενδυνάμωσης μέρος της ρουτίνας γυμναστικής σας για να ενισχύσετε την υγεία των μυών και των οστών σας.
- Υποστηρίξτε τη γενική σας υγεία με την ενυδάτωση, τη θρεπτική διατροφή, τον επαρκή ύπνο, τη διακοπή του καπνίσματος και τη διαχείριση του βάρους σας.
- Σταματήστε και ξεκουραστείτε εάν αισθανθείτε πόνο ή οποιαδήποτε άλλα σημάδια τραυματισμού. Επικοινωνήστε με τον θεράποντα γιατρό σας εάν δεν παρουσιάζετε βελτίωση μετά από λίγες ημέρες.
