Επισήμως, η εμμηνόπαυση επέρχεται όταν δεν έχετε περίοδο για 12 μήνες. Δυστυχώς, δεν είναι τόσο απλό όσο το “τώρα έφτασε, τώρα έφυγε”.
Πρώτα έρχεται η περιεμμηνόπαυση, ένα μεταβατικό στάδιο που σας δίνει να καταλάβετε ότι η εμμηνόπαυση είναι καθ’ οδόν … κάποια στιγμή.
Πώς μπορείτε λοιπόν να καταλάβετε πότε βρίσκεστε στην περιεμμηνόπαυση και υπάρχει τρόπος να ξέρετε πότε έρχεται η εμμηνόπαυση; Ακολουθούν αυτά που πρέπει να γνωρίζετε και πώς να αντιμετωπίσετε την κατάσταση.
Πότε αρχίζει η περιεμμηνόπαυση;
Η περιεμμηνόπαυση αρχίζει συνήθως στη δεκαετία των 40. Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης, οι ωοθήκες παράγουν σταδιακά λιγότερα οιστρογόνα και προγεστερόνη – ή, με απλά λόγια, το αναπαραγωγικό σας σύστημα αρχίζει να ξεμένει από καύσιμα. Αυτή η χρονική περίοδος αποτελεί την προεργασία για την εμμηνόπαυση.
Η εμμηνόπαυση ορίζεται ως ένα έτος χωρίς περίοδο, ελλείψει οποιασδήποτε άλλης ιατρικής πάθησης που επηρεάζει την περίοδό σας.
Αυτό συμβαίνει συνήθως στις αρχές της δεκαετίας των 50 και στη συνέχεια ζείτε το υπόλοιπο της ζωής σας στην εμμηνόπαυση, οπότε δεν έχετε πλέον ωορρηξία και έχετε χάσει την ικανότητα να κάνετε παιδιά.
Πρόωρη και πρώιμη περιεμμηνόπαυση
Η πρόωρη εμμηνόπαυση εμφανίζεται πριν από την ηλικία των 45 ετών. Όταν η εμμηνόπαυση επέρχεται τόσο νωρίς, δεν έχετε πλέον ωορρηξία ή έμμηνο ρύση και δεν μπορείτε πλέον να μείνετε έγκυος.
Μια άλλη πιθανότητα είναι η πρωτοπαθής ωοθηκική ανεπάρκεια, μια κατάσταση κατά την οποία η περίοδός σας σταματά ξαφνικά στη δεκαετία των 30 ή μερικές φορές ακόμη και στη δεκαετία των 20.
Η απώλεια οιστρογόνων πριν από την ηλικία των 40 ετών συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, πνευμονικών παθήσεων, νευρολογικών παθήσεων και οστεοπόρωσης. Έτσι, αν είστε μικρότερη από 40 ετών και φαίνεται να βρίσκεστε σε περιεμμηνόπαυση – όπως αν δεν έχετε αιμορραγία για πολλούς μήνες – είναι πολύ σημαντικό να μιλήσετε με τον γιατρό σας.
Όψιμη περιεμμηνόπαυση
Υπάρχει επίσης η πιθανότητα η εμμηνόπαυση να έρθει αργά. Εάν είστε 55 ετών και άνω και δεν έχει ακόμη ξεκινήσει η εμμηνόπαυση, τότε μιλάμε για καθυστερημένη εμμηνόπαυση.
Πόσο διαρκεί η περιεμμηνόπαυση;
Η περιεμμηνόπαυση μπορεί στην πραγματικότητα να ξεκινήσει ακόμη και μια δεκαετία πριν από την εμμηνόπαυση. Αλλά αυτό δεν ισχύει για τις περισσότερες γυναίκες.
Κατά μέσο όρο, η περιεμμηνόπαυση θεωρείται ότι διαρκεί περίπου τέσσερα χρόνια. Δυστυχώς, δεν υπάρχει πραγματικός τρόπος να γνωρίζουμε εκ των προτέρων ποια θα είναι η εμπειρία που θα έχετε, ούτε πόσο θα διαρκέσει ούτε ποια θα είναι τα συμπτώματά σας.
Τα στάδια της περιεμμηνόπαυσης
Στην περίπτωση μερικών γυναικών, η περιεμμηνόπαυση δεν είναι κάτι το ιδιαίτερο, ενώ άλλες έχουν μια πιο ακραία και δυσάρεστη εμπειρία – όπως οι εξάψεις που σας κάνουν να ιδρώνετε μέσα στον Φεβρουάριο.
1. Ακανόνιστες περίοδοι
Ένα από τα σημαντικότερα σημάδια ότι οι ορμόνες σας βρίσκονται σε αναταραχή είναι οι αλλαγές στους εμμηνορροϊκούς κύκλους σας, καθώς και νέα ή επιδεινούμενα συμπτώματα, όπως το ευαίσθητο στήθος και το έντονο προεμμηνορροϊκό σύνδρομο. Μήπως τη μία στιγμή κλαίτε και την άλλη είστε ευερέθιστη; Δεν πρόκειται για κάτι που φαντάζεστε.
Αλλά τι ακριβώς είναι οι “ακανόνιστες περίοδοι”; Θα μπορούσαν να σημαίνουν διάφορα πράγματα, όπως:
- Περιόδους που εμφανίζονται πιο κοντά η μία στην άλλη ή πιο μακριά η μία από την άλλη.
- Περιόδους που διαρκούν περισσότερο ή λιγότερο απ’ ό,τι έχετε συνηθίσει.
- Αιμορραγία που είναι έντονη τον ένα μήνα και ελαφρύτερη τον επόμενο.
Πότε να επισκεφθείτε έναν γιατρό
Μη διστάσετε να μιλήσετε στον γιατρό σας για το τι συμβαίνει, ειδικά αν τα πράγματα δείχνουν ανησυχητικά.
Αν δεν έχετε περίοδο για μήνες κάθε φορά και στη συνέχεια η επόμενη περίοδός σας είναι πολύ βαριά, σαν το σώμα σας να προσπαθεί να αντισταθμίσει τους χαμένους μήνες, φροντίστε να κάνετε έναν έλεγχο. Το ίδιο ισχύει και αν εμφανίζετε πολλές κηλίδες αίματος μεταξύ των κύκλων ή αν έχετε πολλές περισσότερες κράμπες ή θρόμβους αίματος.
2. Εξάψεις
Ένα από τα πιο φημισμένα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης είναι οι εξάψεις, όπου ξαφνικά νιώθετε ζέστη ή κοκκίνισμα χωρίς λόγο. Πιστεύεται ότι προκαλούνται από τις μεταβολές στην παραγωγή οιστρογόνων, αν και ορισμένες γυναίκες είναι πιο ευαίσθητες σε αυτές σε σχέση με άλλες.
Το άγχος μπορεί να επιδεινώσει τις εξάψεις, όπως επίσης και παράγοντες του τρόπου ζωής, για παράδειγμα η μεγάλη κατανάλωση καφεΐνης και αλκοόλ. Μπορείτε να αλλάξετε τις συνήθειές σας προκειμένου να διαχειριστείτε τις εξάψεις και τις νυχτερινές εφιδρώσεις:
- Φορώντας αεράτα υφάσματα, όπως βαμβάκι και λινό, ειδικά στο κρεβάτι.
- Αντικαθιστώντας τα ροφήματα που περιέχουν καφεΐνη με παραλλαγές χωρίς καφεΐνη ή τσάι από βότανα.
- Μειώνοντας τη ζάχαρη, τα πικάντικα φαγητά και το αλκοόλ.
Πότε πρέπει να επισκεφθείτε γιατρό: Δεν χρειάζεται να υπομένετε με χαμόγελο τις τρομερές εξάρσεις των εξάψεων, ειδικά αν νιώθετε ότι σας δυσκολεύουν στην καθημερινότητα.
Ο γιατρός σας μπορεί να σας ενημερώσει για αλλαγές στον τρόπο ζωής σας, όπως η τροποποίηση της διατροφής σας και η διαχείριση του άγχους, καθώς και για την πιθανότητα ορμονοθεραπείας που θα σας βοηθήσει να ανακουφίσετε τα συμπτώματά σας.
3. Κολπική ξηρότητα
Κατά τη διάρκεια της περιεμμηνόπαυσης, μπορεί να αρχίσετε να εμφανίζετε κολπική ξηρότητα η οποία καθιστά το σεξ άβολο ή και επώδυνο. Και αν είστε επιζήσασα του καρκίνου του μαστού, έχετε μεγαλύτερη πιθανότητα να αντιμετωπίσετε σοβαρή κολπική ξηρότητα.
Τα λιπαντικά μπορούν να βοηθήσουν. Τα χρησιμοποιείτε λίγο πριν από το σεξ για να αυξήσετε την κολπική λίπανση, η οποία μειώνει την επώδυνη τριβή και το γδάρσιμο.
Πότε να επισκεφθείτε γιατρό: Εάν τα φυσικά ή τα εμπορικά λιπαντικά δεν βοηθούν, ήρθε η ώρα να ζητήσετε επιπλέον βοήθεια. Ο γιατρός σας μπορεί να σας συνταγογραφήσει κολπικές ορμόνες με τη μορφή κρεμών, κολπικών δακτυλίων ή υπόθετων.
Αυτές οι θεραπείες παρέχουν την ορμόνη ακριβώς εκεί που τη χρειάζεστε. Και συχνά είναι πιο αποτελεσματικές στη θεραπεία της κολπικής ξηρότητας ακόμη και από τις συστηματικές ορμόνες που θα βάζατε στο δέρμα σας ή θα παίρνατε από το στόμα.
Και δοκιμάστε να μη νιώθετε νευρικότητα όταν ρωτάτε το γιατρό σας για ένα τόσο προσωπικό πρόβλημα- είναι συνηθισμένοι σε τέτοια θέματα και μπορούν να σας βοηθήσουν!
4. Αλλαγές στα μαλλιά
Είχατε παλαιότερα χαίτη ή μακριά μαλλιά; Η ηλικία και οι ορμονικές αλλαγές μπορεί να αλλάξουν λίγο τα πράγματα.
Καθώς μεγαλώνουμε, οι περισσότεροι από εμάς εμφανίζουμε κάποια αραίωση των μαλλιών και στην περίπτωση ορισμένων γυναικών, η απώλεια οιστρογόνων στην περιεμμηνόπαυση και μετέπειτα μπορεί να επιταχύνει τη διαδικασία.
Οι τρίχες στα χέρια, τα πόδια και το εφηβαίο σας μπορεί επίσης να γίνουν πιο αραιές.
Εν τω μεταξύ, μπορεί να αρχίσετε να παρατηρείτε κάποιες ανεπιθύμητες τρίχες σε νέα σημεία, όπως στο πηγούνι σας.
Καθώς τα οιστρογόνα σας πέφτουν, ένα μέρος της τεστοστερόνης σας έχει μια πιο ισχυρή επίδραση, η οποία πιστεύεται ότι σχετίζεται με αυτό το είδος της τριχοφυΐας.
Εάν ανησυχείτε για την τριχόπτωση, τα προϊόντα χωρίς συνταγή είναι μια καλή πρώτη επιλογή. Και ενώ δεν υπάρχουν πολλά που μπορούν να γίνουν για τις περιστασιακές τρίχες στο πηγούνι, ένα καλό τσιμπιδάκι βοηθάει πολύ.
5. Αύξηση και ανακατανομή του σωματικού βάρους
Όπως και η αραίωση των μαλλιών, η αύξηση του σωματικού βάρους είναι άλλη μια αλλαγή που συνήθως έρχεται με την ηλικία.
Όπως συμβαίνει και με τις τρίχες στο πηγούνι, ένα μέρος της αύξησης του βάρους γύρω από τη μέση μας θεωρείται ότι σχετίζεται με τις αλλαγές στα οιστρογόνα, οι οποίες παρέχουν στην τεστοστερόνη σας έναν σχετικά ισχυρότερο ρόλο.
Η υιοθέτηση υγιεινών συνηθειών του τρόπου ζωής μπορεί να βοηθήσει (και αν δεν βρίσκεστε ακόμη στην εμμηνόπαυση, ξεκινήστε τώρα!).
Πότε να επισκεφθείτε έναν γιατρό: Μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολο να καταπολεμήσετε την αύξηση του σωματικού βάρους στην εμμηνόπαυση, δεδομένου του ρόλου που διαδραματίζουν οι ορμόνες. Αν δεν καταφέρνετε να προχωρήσετε, ρωτήστε το γιατρό σας αν μπορεί να αντιμετωπίζετε κάποιο επιπρόσθετο πρόβλημα, όπως πρόβλημα θυρεοειδούς ή παρενέργειες φαρμάκων.
Υπάρχουν εξετάσεις για να διαπιστώσετε ότι βρίσκεστε στην εμμηνόπαυση;
Εάν είστε νεότερη από τη μέση ηλικία εμμηνόπαυσης, ο γιατρός σας θα χρειαστεί να κάνει κάποιες εξετάσεις για να διαπιστώσει τι συμβαίνει και να καθορίσει την πορεία της θεραπείας.
Αν φαίνεται ότι βρίσκεστε σε εμμηνόπαυση πριν από την ηλικία των 40 ετών, σχεδόν πάντα θα γίνουν ορμονικές εξετάσεις.
Η πρόωρη απώλεια οιστρογόνων σχετίζεται με μια σειρά από προβλήματα υγείας, οπότε είναι κρίσιμο να εντοπίσουμε την πρώιμη εμμηνόπαυση.
Και ανεξάρτητα από την ηλικία σας, αν τα συμπτώματά σας είναι πραγματικά δυσάρεστα ή ενοχλητικά, ο γιατρός σας μπορεί να θελήσει να κάνει κάποιες εξετάσεις και να εμβαθύνει στο ιατρικό σας ιστορικό για να είναι σίγουρος ότι παίρνετε τις σωστές απαντήσεις – ειδικά επειδή, όπως έχουμε συζητήσει, η περιεμμηνόπαυση και η εμμηνόπαυση δεν ευθύνονται πάντα για τα συναφή προβλήματα υγείας.
