Οι πτώσεις είναι ένα σοβαρό πρόβλημα για τους ηλικιωμένους. Ακόμη και αν δεν υπάρχουν τραυματισμοί, αποτελούν προειδοποιητικό σημάδι υποκείμενων προβλημάτων που είναι πιθανό να προκαλέσουν μελλοντικές πτώσεις και σοβαρούς τραυματισμούς.
Αν θέλετε να αποτρέψετε επικίνδυνες πτώσεις σε έναν ηλικιωμένο ενήλικα, να ένα από τα καλύτερα πράγματα που μπορείτε να κάνετε: να είστε προνοητικοί και να εξασφαλίσετε τη σωστή ιατρική αξιολόγηση μετά από μια πτώση.
Και γιατί αυτό; Υπάρχουν τρεις βασικοί:
Η πτώση μπορεί να είναι σημάδι ενός νέου και σοβαρού ιατρικού προβλήματος που χρήζει θεραπείας. Για παράδειγμα, ένας ηλικιωμένος μπορεί να είναι εξασθενημένος και να πέσει εξαιτίας παθήσεων όπως η αφυδάτωση ή μια σοβαρή λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος.
Οι ηλικιωμένοι που έχουν πέσει διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να ξαναπέσουν στο μέλλον. Παρόλο που είναι σκόπιμο για κάθε ηλικιωμένο να είναι προνοητικός όσον αφορά τον προσδιορισμό και την εξάλειψη των παραγόντων κινδύνου πτώσης, είναι ζωτικής σημασίας να το κάνει αυτό και μετά από μια πτώση.
Ένας πολυάσχολος γιατρός μπορεί να μην είναι διεξοδικός, εκτός εάν οι φροντιστές του ηλικιωμένοι είναι προνοητικοί και υποβάλλουν τις σωστές ερωτήσεις. Οι περισσότεροι γιατροί έχουν τις καλύτερες προθέσεις, αλλά μελέτες έχουν δείξει ότι οι ηλικιωμένοι ασθενείς συχνά δεν λαμβάνουν την ενδεδειγμένη φροντίδα. Με το να είστε πολιτισμένα προνοητικοί, μπορείτε να βεβαιωθείτε ότι ορισμένα πράγματα δεν παραβλέπονται (όπως φάρμακα που χειροτερεύουν την ισορροπία).
Πολύ συχνά, μια επίσκεψη σε γιατρό μετά από πτώση αφορά κυρίως την αντιμετώπιση τυχόν τραυματισμών που μπορεί να έχει υποστεί ο ηλικιωμένος.
Φυσικά, κάτι τέτοιο είναι πολύ σημαντικό! Ωστόσο, αν θέλετε να βοηθήσετε στην πρόληψη μελλοντικών πτώσεων, είναι επίσης σημαντικό να βεβαιωθείτε ότι οι γιατροί έχουν ελέγξει όλα τα πράγματα που θα μπορούσαν να έχουν συμβάλει στην πτώση.
Ακόμα και αν είστε σχεδόν σίγουροι ότι το αγαπημένο σας πρόσωπο απλώς σκόνταψε και παραπάτησε, μια ενδελεχής εξέταση μπορεί να αποκαλύψει προβλήματα που συνέβαλαν στην πιθανότητα αυτών των παραπατημάτων.
1. Εξέταση για υποκείμενη νέα ασθένεια
Οι γιατροί το κάνουν αυτό σχεδόν πάντα εάν ένα ηλικιωμένο άτομο παρουσιάζει γενική αδυναμία, παραισθήσεις ή άλλα σημάδια κακής κατάστασης.
Φροντίστε να αναφέρετε τυχόν συμπτώματα που έχετε παρατηρήσει και ενημερώστε τον γιατρό για το πόσο γρήγορα εμφανίστηκαν οι αλλαγές.
Σχεδόν κάθε νέο πρόβλημα υγείας που καθιστά ένα ηλικιωμένο άτομο αδύναμο μπορεί να προκαλέσει πτώση. Μερικά από τα συνηθισμένα προβλήματα είναι τα εξής:
- Λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος
- Αφυδάτωση
- Αναιμία (χαμηλός αριθμός ερυθρών αιμοσφαιρίων), η οποία μπορεί να προκληθεί από αιμορραγία στο έντερο ή από άλλες αιτίες
- Πνευμονία
- Καρδιακά προβλήματα, όπως κολπική μαρμαρυγή
- Εγκεφαλικά επεισόδια, συμπεριλαμβανομένων των μίνι-εγκεφαλικών επεισοδίων τα οποία δεν προκαλούν αδυναμία στη μία πλευρά
2. Μέτρηση της αρτηριακής πίεσης και των σφυγμών σε καθιστή και όρθια θέση.
Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό εάν ανησυχείτε για τις πτώσεις – ή τις παρ’ ολίγον πτώσεις – που συνδέονται με ζαλάδες ή λιποθυμίες.
Εάν ο ηλικιωμένος οικείος σας λαμβάνει φάρμακα για την αρτηριακή πίεση, θα πρέπει να βεβαιωθείτε ότι ο γιατρός επιβεβαιώνει ότι δεν παρατηρείται πτώση της αρτηριακής πίεσης με την ορθοστασία.
(Σημειώστε ότι η ταμσουλοσίνη – εμπορική ονομασία Tamsulosin, Tamsol, Sintamel – είναι ένα δημοφιλές φάρμακο για τον προστάτη που προκαλεί επίσης πτώση της αρτηριακής πίεσης).
Μια μελέτη του 2009 σε ασθενείς του Medicare που προσήλθαν στα επείγοντα μετά από λιποθυμία κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο έλεγχος της αρτηριακής πίεσης σε καθιστή και όρθια θέση ήταν η πιο χρήσιμη εξέταση. Ωστόσο, πραγματοποιούνταν από τους γιατρούς μόνο στο 1/3 των περιπτώσεων.
3. Εξετάσεις αίματος
Ο αιματολογικός έλεγχος ενός ηλικιωμένου ατόμου είναι πολλές φορές μια καλή ιδέα μετά από μια πτώση.
Οι πτώσεις ενδέχεται να επιδεινωθούν από προβλήματα με την ομάδα αίματος ενός ηλικιωμένου ατόμου ή από παράγοντες όπως το πολύ υψηλό ή πολύ χαμηλό νάτριο στο αίμα.
Γενικά, μια γενική εξέταση αίματος (CBC) και ένας έλεγχος των ηλεκτρολυτών και της νεφρικής λειτουργίας είναι ένα καλό σημείο εκκίνησης.
Φροντίστε να ζητήσετε από τον γιατρό να σας εξηγήσει τυχόν αποκλίσεις που διαπιστώνονται στις αιματολογικές εξετάσεις, αν αυτές πιθανόν σχετίζονται με τις πτώσεις και πώς ο γιατρός σχεδιάζει να τις αντιμετωπίσει.
Εάν το αγαπημένο σας πρόσωπο πάσχει από διαβήτη και λαμβάνει ινσουλίνη ή άλλα φάρμακα για τη μείωση του σακχάρου στο αίμα, φροντίστε να προσκομίσετε το μετρητή γλυκόζης ή ένα ημερολόγιο σακχάρου.
Τα επεισόδια χαμηλού σακχάρου στο αίμα (υπογλυκαιμία) αποτελούν σημαντικό παράγοντα κινδύνου για τις πτώσεις, αλλά μια εργαστηριακή εξέταση αίματος γενικά δεν αποκαλύπτει τις χρονικές στιγμές του χαμηλού σακχάρου στο αίμα.
4. Επανεξέταση της φαρμακευτικής αγωγής του ηλικιωμένου
Πολλοί ηλικιωμένοι λαμβάνουν φάρμακα που αυξάνουν τον κίνδυνο πτώσης. Αυτά τα φάρμακα μπορούν συχνά να μειωθούν ή ακόμη και να εξαλειφθούν.
Φροντίστε να ζητήσετε από τον γιατρό να εξετάσει τους ακόλουθους τύπους φαρμάκων:
- Τυχόν ηρεμιστικά, κατασταλτικά ή φάρμακα για τον ύπνο. Συνήθη παραδείγματα είναι η ζολπιδέμη (Ambien) για τον ύπνο ή η λοραζεπάμη (Ativan) για το άγχος. Τα αντιψυχωσικά φάρμακα για ανήσυχες συμπεριφορές άνοιας, όπως η ρισπεριδόνη ή η κουετιαπίνη, μπορούν επίσης να αυξήσουν την καταστολή και τον κίνδυνο πτώσης.
- Φάρμακα για την αρτηριακή πίεση και τον διαβήτη. Όπως προαναφέρθηκε, δεν είναι ασυνήθιστο για τους ηλικιωμένους να “υπερθεραπεύονται” για αυτές τις παθήσεις, δηλαδή να λαμβάνουν μια φαρμακευτική αγωγή που έχει ως αποτέλεσμα η αρτηριακή πίεση (ή το σάκχαρο στο αίμα) να είναι χαμηλότερη από ό,τι είναι πραγματικά αναγκαίο.
- “Αντιχολινεργικά” φάρμακα. Αυτά τα φάρμακα λαμβάνονται συνήθως από ηλικιωμένους, οι οποίοι συχνά δεν έχουν ιδέα ότι τα φάρμακα αυτά επιδεινώνουν την ισορροπία και τη σκέψη! Σε αυτά περιλαμβάνονται φάρμακα για αλλεργίες, για την υπερδραστήρια ουροδόχο κύστη, για τον ίλιγγο, για τη ναυτία και ορισμένα είδη αντικαταθλιπτικών, τα οποία ενδεχομένως χορηγούνται και για τον νευρικό πόνο.
- Οπιούχα φάρμακα για τον πόνο, ειδικά αν είναι καινούργια.
5. Βάδισμα και ισορροπία
Το λιγότερο που σημαίνει η εκτίμηση της βάδισης είναι ότι ο γιατρός παρακολουθεί προσεκτικά τον τρόπο με τον οποίο περπατάει ο ηλικιωμένος. Υπάρχουν επίσης κάποιοι απλοί τρόποι για να ελέγξετε την ισορροπία.
Απλά πράγματα που μπορείτε να κάνετε, αν το βάδισμα και η ισορροπία δεν φαίνεται να είναι απολύτως φυσιολογικά, είναι τα εξής:
Αντιμετωπίστε τυχόν πόνο ή δυσφορία, εάν αυτά φαίνεται να είναι η αιτία των προβλημάτων. Πολλοί ηλικιωμένοι αντιδρούν στον πόνο στα πόδια, στις αρθρώσεις ή στην πλάτη τους.
Εξετάστε το ενδεχόμενο να απευθυνθείτε σε φυσικοθεραπευτή προκειμένου να αξιολογήσει τη βάδιση και την ισορροπία του ηλικιωμένου. Ένας φυσικοθεραπευτής μπορεί συχνά να συστήσει κατάλληλες ασκήσεις ενδυνάμωσης και μπορεί επίσης να βοηθήσει στην επιλογή μιας βοηθητικής συσκευής (π.χ. ενός περιπατητήρα) για το ηλικιωμένο άτομο, εφόσον κρίνεται σκόπιμο.
6. Επίπεδα βιταμίνης D
Μελέτες δείχνουν ότι η αντιμετώπιση των χαμηλών επιπέδων βιταμίνης D (π.χ. λιγότερο από 20ng/mL) μπορεί να συμβάλει στη μείωση των πτώσεων σε ηλικιωμένους ενήλικες. Τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D μπορεί επίσης να συμβάλλουν στην ευθραυστότητα των οστών.
Εάν το αγαπημένο σας πρόσωπο περνάει πολύ χρόνο σε εσωτερικούς χώρους, δεν λαμβάνει συμπληρώματα βιταμίνης D και δεν έχει ελεγχθεί για χαμηλή βιταμίνη D, θα πρέπει να ζητήσετε από τον γιατρό να κάνει αυτή την εξέταση.
7. Εξέταση για υποκείμενες καρδιακές ή νευρολογικές παθήσεις
Αυτές οι χρόνιες παθήσεις διαφέρουν από τους “οξείς” τύπους ασθενειών που συνήθως αναζητούμε αμέσως μετά από μια πτώση.
Σε μια μειοψηφία των περιπτώσεων, ένα ηλικιωμένο άτομο μπορεί να πέφτει επειδή έχει αναπτύξει ένα χρόνιο πρόβλημα με την καρδιά ή την αρτηριακή του πίεση. Ένα παράδειγμα είναι η παροξυσμική κολπική μαρμαρυγή, η οποία προκαλεί μερικές φορές ταχυπαλμία της καρδιάς.
Είναι επίσης πιθανό οι ηλικιωμένοι να αναπτύξουν μια νέα χρόνια νευρολογική πάθηση, όπως η νόσος του Πάρκινσον.
Εάν ανησυχείτε για αυτές τις πιθανότητες, ρωτήστε τον γιατρό: “Πιστεύετε ότι μια καρδιακή πάθηση μπορεί να προκάλεσε αυτή την πτώση; Ή πιστεύετε ότι μια υποκείμενη νευρολογική πάθηση θα μπορούσε να έχει προκαλέσει αυτή την πτώση;”.
Είναι ιδιαίτερα χρήσιμο να ρωτήσετε για τέτοιου είδους προβλήματα εάν οι πτώσεις ή οι παρ’ ολίγον πτώσεις συνεχίζουν να συμβαίνουν, ειδικά εάν έχετε ήδη ελαχιστοποιήσει τα ύποπτα φάρμακα και την υπερθεραπεία της υψηλής αρτηριακής πίεσης.
8. Όραση, ποδιατρική και ασφάλεια στο σπίτι
Θα μπορούσε το αγαπημένο σας πρόσωπο να χρειάζεται έλεγχο όρασης, ποδιατρική φροντίδα ή αξιολόγηση της ασφάλειας της κατοικίας;
Εάν έχετε φέρει στο γιατρό ένα ηλικιωμένο άτομο μετά από πτώση, είναι καλή ιδέα να μιλήσετε με τον γιατρό για το αν αυτές οι συγκεκριμένες παροχές θα μπορούσαν να βοηθήσουν.
Πηγές
10 MEDICATIONS THAT CAUSE FALLS IN SENIORS: USE WITH CAUTION https://dailycaring.com/10-medications-that-cause-falls-use-with-caution/
4 STEPS THAT HELP SENIORS REGAIN CONFIDENCE AFTER A FALL https://dailycaring.com/4-steps-that-help-seniors-regain-confidence-after-a-fall/
