Τι είναι οι εξετάσεις για τον θυρεοειδή;
Οι εξετάσεις για τον θυρεοειδή εξετάζουν αν ο θυρεοειδής αδένας σας λειτουργεί όπως πρέπει. Ο θυρεοειδής αδένας σας είναι ένας αδένας σε σχήμα πεταλούδας στο λαιμό σας ο οποίος βρίσκεται ακριβώς πάνω από το στέρνο σας. Παράγει ορμόνες που ελέγχουν διάφορα συστήματα του σώματος. Μοιάζει με ένα κέντρο διοίκησης που διαχειρίζεται τον τρόπο με τον οποίο το σώμα σας χρησιμοποιεί την ενέργεια.
Ενδεχομένως να χρειάζεστε μια εξέταση θυρεοειδούς εάν έχετε συμπτώματα όπως κόπωση, νωθρότητα, ανησυχία, ευερεθιστότητα ή ανεξήγητες αλλαγές στο σωματικό σας βάρος. Οι εξετάσεις θυρεοειδούς μπορούν να βοηθήσουν στη διάγνωση ασθενειών του θυρεοειδούς όπως:
- Υποθυρεοειδισμός.
- Υπερθυρεοειδισμός.
- Θυρεοειδίτιδα.
- Νόσος του Graves.
- Νόσος Hashimoto.
Κατηγορίες εξετάσεων για τον θυρεοειδή
Υπάρχουν αρκετοί διαφορετικοί τύποι εξετάσεων θυρεοειδούς, αλλά όλες εμπίπτουν σε μία από τις παρακάτω δύο κατηγορίες:
- Οι εξετάσεις αίματος για τον θυρεοειδή ελέγχουν τις ορμόνες και τις πρωτεΐνες όπως τα αντισώματα και η θυρεοσφαιρίνη. Αυτές οι εξετάσεις μπορούν να σας πουν αν έχετε καταστάσεις όπως υποθυρεοειδισμός (υπολειτουργία του θυρεοειδούς) ή υπερθυρεοειδισμός (υπερλειτουργία του θυρεοειδούς). Υπάρχουν διάφοροι τύποι αιματολογικών εξετάσεων θυρεοειδούς, συμπεριλαμβανομένων των TSH, T3 και T4 και των θυρεοειδικών αντισωμάτων.
- Οι απεικονιστικές εξετάσεις θυρεοειδούς βοηθούν τον θεράποντα ιατρό σας να εντοπίσει όζους (εξογκώματα) στο λαιμό σας και να καθορίσει εάν είναι καλοήθεις (μη καρκινικοί) ή κακοήθεις (καρκινικοί). Οι απεικονιστικές εξετάσεις με πυρηνική ιατρική, όπως οι εξετάσεις πρόσληψης και σάρωσης του θυρεοειδούς, εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία. (Αυτές οι εξετάσεις περιλαμβάνουν την ένεση ή την κατάποση μικρής ποσότητας σκιαγραφικού υλικού).
Πώς πραγματοποιούνται οι αιματολογικές εξετάσεις θυρεοειδούς;
Οι εξετάσεις αίματος θυρεοειδούς μετρούν ορισμένες ορμόνες και αντισώματα στο αίμα σας. Οι υπερβολικά πολλές ή πολύ λίγες ορμόνες ή αντισώματα μπορεί να σημαίνουν ότι έχετε θυρεοειδοπάθεια.
Οι γιατροί χρησιμοποιούν διαφορετικές εξετάσεις αίματος για τη μέτρηση διαφορετικών στοιχείων:
- Η TSH μετρά τη θυρεοειδοτρόπο ορμόνη σας. Αυτή είναι συνήθως η πρώτη εξέταση που συνιστούν οι περισσότεροι γιατροί. Η υπόφυση σας ( τμήμα του εγκεφάλου σας) παράγει την TSH. Αυτή ταξιδεύει στον θυρεοειδή αδένα σας, διεγείροντάς τον ώστε να παράγει θυρεοειδικές ορμόνες, Τ3 και Τ4.
- Η Τ3 (ή ελεύθερη Τ3) μετρά την ποσότητα της τριιωδοθυρονίνης στο αίμα σας. Αυτή η ορμόνη είναι μία από τις δύο κύριες ορμόνες που παράγει ο θυρεοειδής σας.
- Η Τ4 (ή ελεύθερη Τ4) μετρά την ποσότητα θυροξίνης στο αίμα σας. Η θυροξίνη είναι ο άλλος κύριος τύπος ορμόνης που παράγει ο θυρεοειδής σας.
Οι εξετάσεις θυρεοειδικών αντισωμάτων ενημερώνουν τον θεράποντα ιατρό σας εάν υπάρχουν ή όχι θυρεοειδικά αντισώματα στο αίμα σας. Η παρουσία θυρεοειδικών αντισωμάτων μπορεί να σημαίνει ότι έχετε μια αυτοάνοση διαταραχή όπως η νόσος του Graves ή η νόσος Hashimoto.
Πώς πραγματοποιούνται οι απεικονιστικές εξετάσεις θυρεοειδούς;
Οι απεικονιστικές εξετάσεις θυρεοειδούς μπορούν να δώσουν στον γιατρό σας περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το μέγεθος, το σχήμα και τη λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα σας. Ο γιατρός μπορεί να σας συστήσει απεικονιστικές εξετάσεις αφού έχετε ήδη υποβληθεί σε εξετάσεις αίματος για τον θυρεοειδή.
Οι γιατροί χρησιμοποιούν διαφορετικές απεικονιστικές εξετάσεις για διαφορετικούς λόγους:
- Το υπερηχογράφημα θυρεοειδούς χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα για να προσδιορίσει το σχήμα, το μέγεθος και τη θέση του θυρεοειδούς αδένα σας. Κατά τη διάρκεια αυτής της εξέτασης, ο γιατρός τοποθετεί μια φορητή συσκευή στο δέρμα του λαιμού σας. Η συσκευή στέλνει ηχητικά κύματα μέσω του σώματός σας και ένας δέκτης αναλύει τα ηχητικά κύματα καθώς ανακλώνται στον θυρεοειδή σας. Οι γιατροί χρησιμοποιούν τον υπέρηχο για να ανιχνεύσουν εξογκώματα (οζίδια) στον λαιμό σας.
- Οι τομογραφίες θυρεοειδούς χρησιμοποιούν την αξονική τομογραφία (CT) για να εξετάσουν το μέγεθος και τη θέση του θυρεοειδούς αδένα σας. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο γιατρός σας θα χρησιμοποιήσει ένα σκιαγραφικό υλικό για να αναδείξει τις περιοχές που προκαλούν προβληματισμό. Τα σκιαγραφικά υλικά μπλοκάρουν την ποσότητα των ακτίνων Χ που διαπερνούν το σώμα σας και βοηθούν στη λήψη λεπτομερών εικόνων. Πρόκειται είτε για μια ένεση ραδιενεργού ιωδίου στη φλέβα σας είτε για μια κάψουλα που καταπίνετε πριν από την εξέταση. Μερικές φορές οι γιατροί κάνουν σπινθηρογραφήματα θυρεοειδούς χωρίς σκιαγραφικό υλικό, αλλά αυτό είναι λιγότερο συχνό.
- Οι εξετάσεις πρόσληψης για τον θυρεοειδή αποκαλύπτουν στον γιατρό σας πόσο καλά λειτουργεί ο θυρεοειδής σας. Τέσσερις έως έξι ώρες πριν από την εξέταση, θα καταπιείτε μια μικρή ποσότητα ραδιενεργού ιωδίου (σε υγρή μορφή ή σε μορφή χαπιού). Όταν φθάσετε στο ραντεβού σας, θα καθίσετε σε μια καρέκλα ενώ ο γιατρός σας τοποθετεί έναν ανιχνευτή γάμμα μπροστά από το λαιμό σας. (Ο ανιχνευτής γάμμα είναι μια φορητή συσκευή που μετράει πόσο ιώδιο προσλαμβάνει ο θυρεοειδής σας από το αίμα σας). Αυτή η διαδικασία δεν είναι επώδυνη και διαρκεί μόνο λίγα λεπτά. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο γιατρός σας θα λάβει άλλη μια μέτρηση 24 ώρες αργότερα. Εάν ο θυρεοειδής σας απορροφά μεγάλη ποσότητα ιωδίου, αυτό μπορεί να σημαίνει ότι έχετε υπερθυρεοειδισμό ή νόσο του Graves. Εάν ο θυρεοειδής σας απορροφά πολύ μικρή ποσότητα ιωδίου, αυτό μπορεί να υποδηλώνει υποθυρεοειδισμό ή νόσο Hashimoto.
Τι συμβαίνει εάν η τιμή της TSH μου είναι υψηλή;
Εάν το επίπεδο της TSH είναι υψηλό, αυτό μπορεί να σημαίνει ότι έχετε υποθυρεοειδισμό. Κάτι τέτοιο σημαίνει ότι ο θυρεοειδής αδένας σας δεν παράγει αρκετή θυρεοειδική ορμόνη.
Από την άλλη πλευρά, εάν η TSH σας είναι χαμηλή, αυτό θα μπορούσε να υποδηλώνει υπερθυρεοειδισμό. Σε αυτή την περίπτωση, ο θυρεοειδής αδένας σας παράγει υπερβολικά πολλή θυρεοειδική ορμόνη.
Τι μπορεί να επηρεάσει τα αποτελέσματα των εξετάσεων για τον θυρεοειδή;
Υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν τα αποτελέσματα των εξετάσεων του θυρεοειδούς σας, όπως:
- Ορισμένα φάρμακα και συμπληρώματα διατροφής.
- Ο χρόνος που μεσολαβεί μεταξύ της τελευταίας λήψης των θυρεοειδικών φαρμάκων σας και της λήψης αίματος από τον γιατρό (αυτό αποτελεί παράγοντα μόνο όταν λαμβάνετε φάρμακα για τον θυρεοειδή που περιέχουν T3).
- Το αν φάγατε πριν από την εξέτασή σας (παράγοντας που επηρεάζει μόνο τις απεικονίσεις του θυρεοειδούς).
- Το άγχος.
