Τα νέα φάρμακα για την απώλεια βάρους, όπως το Wegovy και το Zepbound*, έχουν χαρακτηριστεί ως καινοτόμα για τη θεραπεία της παχυσαρκίας. Αν και αυτά τα φάρμακα δεν υπερτερούν της βαριατρικής χειρουργικής επέμβασης -του χρυσού κανόνα για τη θεραπεία της παχυσαρκίας- ενισχύουν τη μεγαλύτερη και πιο σταθερή απώλεια βάρους από οποιαδήποτε προηγούμενη φαρμακευτική αγωγή.
Όλοι, όμως, κάποια στιγμή φτάνουν σε ένα πλατώ απώλειας βάρους, ανεξάρτητα από τον τρόπο με τον οποίο παρεμβαίνουν για την απώλεια βάρους. Εξάλλου, κανείς δεν μπορεί να συνεχίσει να χάνει βάρος για πάντα.
*Το Zepbound είναι ένα συνταγογραφούμενο φάρμακο για την απώλεια βάρους που παρασκευάζεται από την Eli Lilly. Οι χρήστες κάνουν ενέσεις με δόσεις εβδομαδιαίως.
Το δραστικό συστατικό του Zepbound είναι η τιρεζεπατίδη, η οποία μιμείται την ορμόνη πεπτίδιο-1 που προσομοιάζει στη γλυκαγόνη (GLP-1). Ως αγωνιστής GLP-1, λειτουργεί επιβραδύνοντας την κένωση του στομάχου, αυξάνοντας το αίσθημα πληρότητας και μειώνοντας την έκκριση γλυκαγόνης, μιας ορμόνης που εμπλέκεται στη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα και της όρεξης.
To Zepbound έχει πάρει έγκριση για κυκλοφορία στην Αμερική.
Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι ” προγραμματισμένος ” να αποτρέπει την πείνα. Τα φάρμακα για την απώλεια βάρους και άλλες παρεμβατικές ενέργειες μπορεί να ξεγελάσουν προσωρινά το σώμα ώστε να καταναλώνει λιγότερη ενέργεια από όση χρησιμοποιεί, αλλά οι προστατευτικοί μηχανισμοί του οργανισμού τελικά το προφταίνουν.
Τότε είναι που φτάνετε σε ένα νέο πλατώ. Οι παράγοντες που οδήγησαν στην απώλεια βάρους τώρα σας κάνουν μόνο να μένετε σταθεροί. Οι άνθρωποι μπορεί να απογοητευτούν με το γεγονός αυτό, αν αυτό συμβαίνει πριν πετύχουν έναν στόχο που έχει τεθεί ως προς το βάρος τους.
Τι είναι αυτό που προκαλεί το πλατώ απώλειας βάρους;
Ένα πλατώ απώλειας βάρους εμφανίζεται όταν κάποιος δεν έχει χάσει καθόλου βάρος για ένα μήνα, ενώ παράλληλα διατηρεί τη διατροφή, την άσκηση και άλλους σημαντικούς παράγοντες που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής του.
Η απώλεια βάρους δεν είναι απόλυτα γραμμική και είναι φυσιολογικό το βάρος να αυξομειώνεται ελαφρώς από μέρα σε μέρα. Ένα πραγματικό πλατώ θα εμφανιστεί όταν το σωματικό βάρος παραμένει σταθερό για αρκετές εβδομάδες και όχι για μερικές ημέρες.
Οι άνθρωποι χάνουν βάρος όταν παρουσιάζουν έλλειμμα θερμίδων, δηλαδή όταν καταναλώνουν λιγότερες θερμίδες από όσες καίνε με την πάροδο του χρόνου. Όταν ο οργανισμός δεν λαμβάνει τόση τροφή όση παλαιότερα, ο εγκέφαλος αντιλαμβάνεται την απώλεια θερμίδων ως απειλή και φρενάρει τις φυσιολογικές διεργασίες που προκαλούν την απώλεια βάρους.
Το Wegovy και το Zepbound λειτουργούν μιμούμενα το GLP-1, μια ορμόνη του εντέρου που ρυθμίζει την όρεξη και την πείνα. Η τιρεζεπατίδη, το δραστικό συστατικό του Zepbound, στοχεύει επίσης σε μια πρόσθετη ορμόνη που ονομάζεται GIP.
Η διέγερση των επιπέδων GLP-1 και GIP μέσω φαρμακευτικής αγωγής μπορεί να επιβραδύνει την πέψη και να μειώσει την όρεξη, βοηθώντας τους ανθρώπους να χάσουν το 15% έως 20% του σωματικού τους βάρους.
Αλλά οι GLP-1 και GIP είναι μόνο δύο από τις οκτώ ορμόνες που ελέγχουν την πείνα και το βάρος. Μέσα σε περίπου ένα χρόνο, οι άλλες ορμόνες θα καλύψουν τη διαφορά, δίνοντας σήμα στο σώμα σας να κάνει αλλαγές για να σας εμποδίσει να χάσετε περισσότερο βάρος.
Καθώς το σώμα σας προσπαθεί να διατηρήσει το βάρος σας σε ισορροπία, μπορεί να έχετε πιο έντονες λιγούρες και να καταναλώνετε περισσότερες θερμίδες, ενώ οι μύες σας μπορεί να εργάζονται πιο αποτελεσματικά ώστε να καίνε λιγότερες θερμίδες.
Ο Louis Aronne, MD, ο οποίος ηγήθηκε της μακροχρόνιας έρευνας για την τιρζεπατίδη, δήλωσε ότι το φάρμακο μπορεί να είναι πιο αποτελεσματικό από τη σεμαγλουτίδη εν μέρει επειδή δρα σε δύο διαφορετικές ορμόνες, ουσιαστικά εμποδίζοντας την GIP να παρεμβαίνει όταν το GLP-1 βρίσκεται σε δράση.
Οι επιστήμονες αναπτύσσουν νέα φάρμακα για την παχυσαρκία που στοχεύουν σε ακόμη περισσότερες ορμόνες του εντέρου, με την ελπίδα να καθυστερήσουν περαιτέρω το πλατώ απώλειας βάρους.
Πότε εμφανίζεται το οροπέδιο απώλειας βάρους;
Ανεξάρτητα από το είδος της παρέμβασης για την απώλεια βάρους, οι άνθρωποι τείνουν να φτάνουν στο αποκορύφωμα της απώλειας βάρους μεταξύ περίπου 9 έως 12 μηνών.
Στη μεγαλύτερη κλινική δοκιμή ατόμων που έλαβαν τιρζεπατίδη, οι συμμετέχοντες έφτασαν σε ένα οροπέδιο απώλειας βάρους κατά μέσο όρο σε 70 εβδομάδες. Εν τω μεταξύ, μια διετής δοκιμή ατόμων με παχυσαρκία που έλαβαν σεμαγλουτίδη (που πωλείται ως Wegovy ή Ozempic) έδειξε μια μέση απώλεια βάρους περίπου 15%, η οποία εξασθένησε σε διάστημα λίγο μεγαλύτερο από ένα χρόνο μετά την έναρξη.
Δεν είναι δυνατόν να προβλέψουμε πότε ακριβώς κάποιος θα φτάσει σε ένα πλατώ. Ωστόσο, οι θεραπείες που προκαλούν τη μεγαλύτερη απώλεια βάρους φαίνεται να έχουν μεγαλύτερης διάρκειας επίδραση. Για παράδειγμα, η βαριατρική χειρουργική είθισται να είναι η πιο δραστική παρέμβαση, αλλά οδηγεί στην πιο δραματική και διαρκή απώλεια βάρους.
Ορισμένοι άλλοι παράγοντες που μπορεί να καθορίσουν πότε κάποιος θα φτάσει σε ένα πλατώ είναι το πόσο καιρό πάσχει από παχυσαρκία, αν την ανέπτυξε ως παιδί ή ως ενήλικας και αν έχει συνοδά νοσήματα όπως διαβήτη τύπου 2.
Δεν ανταποκρίνονται όλοι στο ίδιο φάρμακο στον ίδιο βαθμό. Ορισμένοι άνθρωποι είναι οι λεγόμενοι “σούπερ ανταποκρινόμενοι” στη σεμαγλουτίδη και μπορούν να χάσουν πολύ βάρος με την μικρότερη δυνατή δόση. Ο γιατρός τους μπορεί να αυξήσει σιγά-σιγά τη δόση τους, ώστε να μπορούν να συνεχίσουν να χάνουν βάρος για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από κάποιον που χάνει μέτριο βάρος με την υψηλότερη αρχική δόση.
Ωστόσο, είναι σημαντικό ότι το γεγονός πως σταματάτε να χάνετε βάρος ενώ λαμβάνετε ένα GLP-1 δεν σημαίνει ότι σταμάτησε να λειτουργεί. Μάλιστα, η συνεπής λήψη του φαρμάκου είναι σημαντική για τη διατήρηση του οργανισμού σε ισορροπία. Σε κλινικές δοκιμές, τα άτομα που σταματούν να λαμβάνουν GLP-1 έχουν την τάση να ανακτούν 1% του σωματικού τους βάρους ανά μήνα ή περίπου 12% σε διάστημα ενός έτους
Ακόμη και η μέτρια απώλεια βάρους μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικά οφέλη για την υγεία. Η απώλεια τουλάχιστον 5% του σωματικού βάρους μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη και βελτιώνει σημαντικά την αρτηριακή πίεση και τη χοληστερόλη.
Η απώλεια του 15% του σωματικού βάρους είναι η ιδανική λύση. Αυτό είναι το σημείο στο οποίο οι άνθρωποι συνήθως αποκομίζουν τα περισσότερα οφέλη για την υγεία από τη θεραπεία της παχυσαρκίας.
Δεν χρειάζεται να φτάσετε στο ιδανικό βάρος για να βελτιώσετε την υγεία σας.
Τι μπορείτε να κάνετε αν φτάσετε σε ένα ορόσημο απώλειας βάρους;
Εάν πρέπει να συνεχίσετε να χάνετε βάρος για να επιτύχετε τους στόχους σας για την υγεία, ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει τη λήψη ενός πρόσθετου φαρμάκου που δεν βασίζεται στην GLP-1 ή να υποβληθείτε σε βαριατρική χειρουργική επέμβαση. Ή αν έχετε πιάσει οροπέδιο με ένα φάρμακο GLP-1, όπως η σεμαγλουτίδη, μπορεί να χάσετε περισσότερο βάρος με τη μετάβαση σε ένα πιο ισχυρό φάρμακο, όπως η τιρζεπατίδη.
Ωστόσο, η ανταπόκρισή σας σε ένα φάρμακο δεν υπαγορεύει απόλυτα το πόσο βάρος θα χάσετε και για πόσο χρονικό διάστημα. Η σωστή διατροφή και η συνεχής άσκηση μπορεί να κάνουν μεγάλη διαφορά στο πόσο μεγάλη και σταθερή είναι η απώλεια βάρους σας.
Σε μια μεγάλη κλινική δοκιμή για τον έλεγχο του τρόπου με τον οποίο η σεμαγλουτίδη επηρεάζει την υγεία της καρδιάς, οι συμμετέχοντες δεν έλαβαν οδηγίες να ακολουθήσουν μια συγκεκριμένη δίαιτα ή πρόγραμμα άσκησης. Αν και εξακολουθούσαν να εμφανίζουν μειωμένο κίνδυνο καρδιακής προσβολής, εγκεφαλικού επεισοδίου, ηπατικής ανεπάρκειας και διαβήτη, οι συμμετέχοντες έχασαν επίσης σχεδόν 7% λιγότερο σωματικό βάρος, κατά μέσο όρο, από ό,τι σε προηγούμενη μελέτη, όταν τους είχε ζητηθεί να αλλάξουν τον τρόπο ζωής τους. Η δίαιτα και η άσκηση μπορεί να ευθύνονται για αυτή τη διαφορά.
Μερικές φορές, όταν οι άνθρωποι χάνουν πολύ βάρος γρήγορα, είναι επειδή “καίνε τους μύες”.
Ο μυς είναι ένας “μεταβολικά ενεργός” ιστός, που σημαίνει ότι βοηθά να διατηρείται ο μεταβολισμός σε υψηλά επίπεδα και να ελέγχεται το σάκχαρο στο αίμα. Ένα σώμα που έχει υψηλή αναλογία μυών προς λίπος καίει καλύτερα τις θερμίδες και διατηρεί υπό έλεγχο τον διαβήτη και άλλα προβλήματα υγείας.
Είναι σαν να αλλάζετε από ένα μεγάλο σπίτι σε ένα διαμέρισμα – πετάτε πράγματα που δεν χρησιμοποιείτε. Αν ένα άτομο δεν γυμνάζεται και δεν κάνει προπόνηση με αντιστάσεις, το σώμα θα θεωρήσει ότι δεν χρειάζεται αυτούς τους μύες και θα τους ξεφορτωθεί.
