Τι είναι η Λογοθεραπεία;
Λογοθεραπεία είναι η επιστήμη που έχει ως γνωστικό αντικείμενο τον Λόγο, την Ομιλία, την ανθρώπινη Επικοινωνία, την Φωνή καθώς επίσης την Σίτιση και την Κατάποση.
Η Λογοθεραπεία ασχολείται τόσο με παιδιά όσο και με ενήλικες. Σκοπός της Λογοθεραπείας είναι η πρόληψη, η διάγνωση, η θεραπεία και η αποκατάσταση μιας διαταραχής σε ένα άτομο.
Ποιος είναι ο ρόλος του Λογοθεραπευτή;
Ο Λογοθεραπευτής ασχολείται με την πρόληψη, την αξιολόγηση, τη διάγνωση, τη θεραπεία και την επιστημονική μελέτη των διαταραχών λόγου, επικοινωνίας, ομιλίας,φωνής και κατάποσης και σε παιδιά και ενήλικες.
Ο Λογοθεραπευτής αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της διεπιστημονικής ομάδας. Επίσης, συνεργάζεται με τους γονείς, το σχολείο και με άλλους επαγγελματίες με σκοπό να αποτυπωθούν με ακρίβεια οι δεξιότητες του κάθε παιδιού και οι δυσκολίες του.
Κατά την αξιολόγηση ο λογοθεραπευτής χρησιμοποιεί ειδικές δοκιμασίες αξιολόγησης, παρατηρεί και καταγράφει ώστε να καθοριστούν οι στόχοι του προγράμματος παρέμβασης.
Από τη λογοθεραπευτική αξιολόγηση θα δημιουργηθεί ένα θεραπευτικό πρόγραμμα βασισμένο στις δεξιότητες του κάθε παιδιού.
Με ποιες διαταραχές ασχολείται ένας Λογοθεραπευτής;
Ένας Λογοθεραπευτής ασχολείται με ένα ευρύ φάσμα διαταραχών. Ασχολείται με αναπτυξιακές διαταραχές ομιλίας όπως είναι η αρθρωτική και φωνολογική διαταραχή.
Πιο απλά δηλαδή, όταν ένα παιδί μπορεί να μη λέει κάποιο φώνημα, όπως το ‘σ’ ή το ΄ρ΄. Διαταραχές της ροής της ομιλίας όπως είναι ο τραυλισμός και η ταχυλαλία. Ταχυλαλία είναι όταν ένα παιδί μιλάει υπερβολικά γρήγορα και δεν γίνεται αντιληπτό από τους συνομιλητές του.
Επίσης, ασχολείται με αναπτυξιακές γλωσσικές διαταραχές και νευροαναπτυξιακές όπως η ειδική γλωσσική διαταραχή ή και γλωσσικές δυσκολίες που οφείλονται σε νοητική υστέρηση και εννοείται με Διαταραχές Αυτιστικού Φάσματος, μαθησιακές δυσκολίες και τη Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής – Υπερκινητικότητα.
Ένας Λογοθεραπευτής ασχολείται μόνο με παιδιά;
Ένας θεραπευτής του Λόγου, ασχολείται κυρίως με παιδιά, αλλά όχι μόνο με παιδιά. Αυτό είναι κάτι που δυστυχώς πολύς κόσμος δεν το ξέρει. Η επιστήμη της Λογοθεραπείας όπως είπαμε και πριν ασχολείται τόσο με παιδιά όσο και με ενήλικες.
Όσον αφορά τώρα τους ενήλικες, πέραν των Διαταραχών που αναφέραμε προηγουμένως υπάρχουν και οι επίκτητες Νευρολογικές Διαταραχές. Με τον όρο επίκτητες εννοούμε ότι ένας άνθρωπος αποκτά κάποιες δυσκολίες κατά τη διάρκεια της ζωής του.
Βασικές αιτίες των Επίκτητων Νευρολογικών Διαταραχών είναι τα εγκεφαλικά επεισόδια, οι κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις και οι εκφυλιστικές νόσοι όπου ένας Λογοθεραπευτής επεμβαίνει για την αποκατάσταση της ομιλίας.
Έχουμε συνδέσει την έννοια της λογοθεραπείας με τα παιδιά και ενώ είναι τόσο δεδομένη στον παιδικό και εφηβικό πληθυσμό, δεν ισχύει το ίδιο για τους ενήλικες. Πολλοί ενήλικες στερούνται τη λογοθεραπευτική παρέμβαση είτε λόγω ελλιπούς ενημέρωσης είτε λόγω ελλιπούς εξειδίκευσης από μέρους των λογοθεραπευτών.
Οι ενήλικες μπορεί να παρουσιάζουν δυσκολίες επικοινωνίας ή/και κατάποσης ως αποτέλεσμα διαφόρων διαταραχών.
Κάποιες ενδεικτικές είναι : αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις (τροχαία), διάφορες εκφυλιστικές παθήσεις (άνοιες, σκλήρυνση κατά πλάκας, πλάγια μυατροφική σκλήρυνση, νόσος Parkinson), χειρουργικές επεμβάσεις (λαρυγγεκτομή), διαταραχές φώνησης (κακή χρήση φωνής, κάκωση λαρυγγικών νεύρων σε θυρεοειδεκτομή).
Από πότε ένα παιδί μπορεί να ξεκινήσει Λογοθεραπεία;
Σε κάποιες περιπτώσεις η Λογοθεραπεία στα παιδιά μπορεί να ξεκινήσει από πολύ νωρίς. Όταν υπάρχει κάποιο σύνδρομο τότε η θεραπεία μπορεί ακόμα να ξεκινήσει και στους 12 μήνες.
Επίσης, όταν υπάρχουν δυσκολίες στη σίτιση , όταν ένα παιδί δηλαδή δυσκολεύεται στην εναλλαγή των υφών της τροφής του ή και ακόμα στην πρόσληψη νέων τροφών τότε ένας γονέας μπορεί να επισκεφθεί έναν λογοθεραπευτή για το παιδί του ακόμα και από την ηλικία των 18 μηνών.
Επιπλέον, όταν ένα παιδί δεν γυρνάει σε ήχους ή δεν κρατάει βλεμματική επαφή, ή ακόμα και εάν έχει αργήσει να πει τους πρώτους του ήχους, τα λεγόμενα δηλαδή βαβίσματα, τότε θα πρέπει ακόμα και πριν τους 24 μήνες να επισκεφθούμε έναν ειδικό.
Όταν ένα παιδί δεν μιλάει καθαρά, θα πρέπει να ανησυχούν οι γονείς;
Ήδη από την ηλικία των 2 ετών, το παιδί θα πρέπει ήδη να χρησιμοποιεί ένα σημαντικό αριθμό λέξεων και να έχει αρχίσει να σχηματίζει κάποιες απλές προτάσεις δύο ή τριών λέξεων.
Από την ηλικία των 3 και μετά το παιδί κανονικά θα πρέπει να γίνεται αντιληπτό και από τρίτους πέραν της οικογένειάς του. Θα πρέπει το λεξιλόγιό του να είναι πλούσιο όπως επίσης να χρησιμοποιεί προτάσεις και φράσεις.
Από την ηλικία των 4 και μετά, ένα παιδί πλέον μιλάει «σαν μεγάλος/η», χρησιμοποιώντας τους βασικούς κανόνες της γραμματικής και του συντακτικού, που κάνουν την ομιλία κατανοητή και την επικοινωνία πληρέστερη.
Από την ηλικία των 4,5 ετών, αν η ομιλία του παιδιού γίνεται δύσκολα αντιληπτή ή όταν το παιδί δεν παράγει σωστά κάποια φωνήματα, γίνεται αξιολόγηση της ομιλίας από τον λογοθεραπευτή.
Οι διαταραχές λόγου μπορούν να επηρεάσουν την σχολική επίδοση του παιδιού;
Παιδιά με διαταραχές στον λόγο μπορεί πράγματι να παρουσιάσουν δυσκολίες στην σχολική τους επίδοση.
Είναι πιθανό να εκδηλώσουν δυσκολίες στην ανάγνωση, στην κατανόηση ή στην απόδοση κειμένου ή/και νοήματος, να δυσκολευτούν στην οργάνωση του γραπτού λόγου ή/και της κριτικής τους σκέψης κ.ά.
Οι πιθανότητες εμφάνισης αυτών των δυσκολιών ή/και ο βαθμός δυσκολίας μειώνεται, αν αντιμετωπιστούν εγκαίρως οι διαταραχές λόγου και ομιλίας. Για τον λόγο αυτό, πρέπει να αναζητείται η γνώμη του ειδικού, αν υπάρχει υποψία διαταραχής στο λόγο και στην ομιλίας ενός παιδιού.
Γενικά για να αποφευχθεί αυτό, όλες οι δυσκολίες ενός ατόμου στον λόγο καλό θα ήταν να έχουν επιλυθεί μέχρι στην Α Δημοτικού.
Σήμερα, γονείς και εκπαιδευτικοί οφείλουν να είναι ευαισθητοποιημένοι σε θέματα λόγου και ομιλίας και η επίσκεψη στον ειδικό επιστήμονα δεν θα πρέπει να διακατέχεται από ταμπού και προκαταλήψεις.
